kod ATC: J01FF01
Klindamycyna jest półsyntetyczną pochodną linkomycyny. Należy do grupy linkozamidów, które jako piranozydy nie wykazują podobieństwa do innych antybiotyków. W zależności od wrażliwości drobnoustroju i stężenia antybiotyku klindamycyna może działać bakteriostatycznie lubbakteriobójczo.
Klindamycyna działa na takie drobnoustroje, jak:
gronkowce (Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis), Streptococcus pneumoniae (u pneumokoków opornych na penicylinę wykryto częściową oporność na klindamycynę), Streptococcus pyogenes z grupy A, Streptococcus viridans, Bacteroides spp., Fusobacterium spp., Actinomycetes spp., Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp., Propionibacterium, Mycoplasma hominis.
Wrażliwość bakterii Clostridium spp. jest różna, niektóre gatunki są oporne na klindamycynę.Oporność wtórna rozwija się rzadko.
Do szczepów opornych należą Enterococcus spp. (E. faecalis, E. faecium), Neisseria spp.(np. N. gonorrhoeae, N. meningitidis), Haemophilus spp., Escherichia coli, Klebsiella, Enterobacter,Serratia, Proteus spp., Pseudomonas, Salmonella, Shigella i Nocardia.
Występuje całkowita oporność krzyżowa patogenów na klindamycynę i linkomycynę oraz częściowaoporność krzyżowa na klindamycynę i erytromycynę.
Spektrum działania klindamycyny i oporność drobnoustrojów:Wrażliwość bakterii
Wartości MIC klindamycyny według DIN 58940 wynoszą: Dla bakterii wrażliwych ≤1 mg/l Dla bakterii średnio wrażliwych 2 – 4 mg/lDla bakterii opornych ≥8 mg/l
Nabyta oporność poszczególnych gatunków może zmieniać się w zależności od miejsca geograficznego i czasu. Dlatego należy uwzględnić lokalną wrażliwość drobnoustrojów, szczególniew przypadku leczenia ciężkich zakażeń.
Dane w prezentowanej tabeli obrazują oporność bardziej precyzyjnie niż w powyższym tekście i powinny być interpretowane wraz z nim.
Tabela 1: Występowanie oporności bakterii na klindamycynę
* przypadki zanotowane w Niemczech; bez gwiazdki – oporność w krajach europejskich. W przypadku gdy w poniższej tabeli nie podano wartości liczbowej w procentach, przyjmuje się, że wrażliwość lub oporność szczepów bakteryjnych jest zgodna z wartością MIC.
Gatunek Europejski stopień oporności (%) Bakterie wrażliwe Tlenowe Gram-dodatnie Listeria monocytogenes
Staphylococcus aureus 6,9 – 10,1*Staphylococcus epidermidis 34,8 – 39,7Staphylococcus haemolyticus 18,9 – 40,0*Staphylococcus hominis 22,2Staphylococcus saprophyticus 1,4Streptococcus pneumoniae PEN-S 0 – 4,3Streptococcus pneumoniae PEN-I 3 – 23Streptococcus pneumoniae PEN-R 6,7 – 46,5Streptococcus alfa-nonhaemolyticus 0 – 12,2Streptococcus beta-haemolyticus z grupy A 0 – 4,3
5