CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Controloc 20, 20 mg, tabletki dojelitowe
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka dojelitowa zawiera 20 mg pantoprazolu (w postaci pantoprazolu sodowego półtorawodnego).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka dojelitowa (tabletka).
Żółta, owalna, dwustronnie wypukła tabletka powlekana z brązowym nadrukiem „P20” z jednej strony.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Controloc 20 wskazany jest do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku 12 lat i powyżej w:
Objawowej postać choroby refluksowej przełyku.
Długotrwałym leczeniu i zapobieganiu nawrotom refluksowego zapalenia przełyku.
Controloc 20 wskazany jest do stosowania u dorosłych w:
Zapobieganiu owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym stosowaniem nieselektywnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) u pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka, wymagających długotrwałego stosowania NLPZ (patrz punkt 4.4).
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dorośli i młodzież w wieku 12 lat i powyżej
Objawowa postać choroby refluksowej przełyku
Zalecana dawka doustna produktu Controloc 20 to 20 mg raz na dobę. Objawy ustępują zwykle po 2-4 tygodniach leczenia. Jeśli działanie nie jest wystarczające, lek należy stosować przez kolejne 4 tygodnie. Po ustąpieniu objawów, objawy nawracające można kontrolować stosując 1 tabletkę Controloc 20 raz na dobę w razie potrzeby („na żądanie”). W przypadku niemożności opanowania objawów przy dawkowaniu w razie potrzeby („na żądanie”) można rozważyć ponowne stosowanie produktu w sposób ciągły.
Długotrwałe leczenie i zapobieganie nawrotom refluksowego zapalenia przełyku
W długotrwałym leczeniu zaleca się 1 tabletkę Controloc 20 raz na dobę jako dawkę podtrzymującą.Jeśli wystąpi nawrót choroby, dawkę można zwiększyć do 40 mg pantoprazolu na dobę. W tymprzypadku zalecane jest stosowanie produktu Controloc 40. Po wyleczeniu nawrotu dawkę możnazmniejszyć ponownie do 1 tabletki produktu Controloc 20 na dobę.
2
Dorośli
Zapobieganie owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy wywołanym stosowaniem nieselektywnychniesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) u pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka,wymagających długotrwałego stosowania NLPZ.
Zalecana dawka to 1 tabletka produktu Controloc 20 raz na dobę.
Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby
U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby nie należy stosować dawki dobowej większej niż 20 mg pantoprazolu (patrz punkt 4.4).
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek nie ma konieczności modyfikacji dawkowania (patrz punkt 5.2).
Pacjenci w podeszłym wieku
U pacjentów w podeszłym wieku nie ma konieczności modyfikacji dawkowania (patrz punkt 5.2).
Dzieci i młodzież
Controloc 20 nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej 12 lat, ze względu naograniczoną liczbę danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności stosowania w tej grupiewiekowej (patrz punkt 5.2).
Sposób podawania
Podanie doustne.
Tabletek nie należy żuć ani rozgryzać, należy je przyjmować 1 godzinę przed posiłkiem, połykając wcałości i popijając wodą.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancjępomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, w okresie leczenia pantoprazolem, zwłaszczaw przypadku długotrwałego stosowania produktu, należy regularnie kontrolować aktywność enzymówwątrobowych. W przypadku zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych należy przerwaćleczenie (patrz punkt 4.2).
Równoczesne podawanie z NLPZ
Stosowanie produktu Controloc 20 w zapobieganiu powstawania owrzodzeń żołądka i dwunastnicy u pacjentów leczonych nieselektywnymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) należy ograniczyć do pacjentów, u których konieczne jest kontynuowanie leczenia NLPZ i występuje u nich zwiększone ryzyko powstania zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń żołądkowo-jelitowych powinno być określone zgodnie z indywidualnymi czynnikamiryzyka, m.in. podeszłym wiekiem (powyżej 65 lat), owrzodzeniem żołądka lub dwunastnicy,krwawieniami z przewodu pokarmowego w wywiadzie.
Nowotwór żołądka
Objawowa odpowiedź na pantoprazol może maskować objawy nowotworu żołądka i może opóźniaćjego rozpoznanie. W przypadku wystąpienia objawów alarmowych (takich jak znaczna niezamierzona utrata masy ciała, nawracające wymioty, dysfagia, krwawe wymioty, niedokrwistość, smołowate stolce) oraz przy podejrzeniu lub stwierdzeniu owrzodzeń żołądka, należy wykluczyć ich podłoże nowotworowe.
3
Należy rozważyć dalsze badania w przypadku pacjentów, u których objawy choroby utrzymują się pomimo odpowiedniego leczenia.
Równoczesne podawanie z inhibitorami proteazy wirusa HIV
Nie zaleca się jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy wirusa HIV, którychwchłanianie zależy od kwaśnego pH w żołądku, takimi jak atazanawir gdyż może to znaczącozmniejszyć ich biodostępność (patrz punkt 4.5).
Wpływ na wchłanianie witaminy B12
Pantoprazol, tak jak i inne leki hamujące wydzielanie kwasu solnego, może zmniejszać wchłanianiewitaminy B12 (cyjanokobalaminy). Jest to spowodowane niedoborem kwasu solnego w soku żołądkowym lub bezkwaśnością soku żołądkowego. Należy to uwzględnić w trakcie długotrwałego leczenia pacjentów z niedoborem witaminy B12 oraz obciążonych czynnikami ryzyka zaburzonego jej wchłaniania lub jeśli wystąpią objawy kliniczne.
Długotrwała terapia
Przy długotrwałej terapii, szczególnie gdy leczenie trwa ponad rok, pacjenci powinni być objęci regularnym nadzorem lekarza.
Zakażenia przewodu pokarmowego spowodowane przez bakterie Leczenie produktem Controloc 20 może powodować niewielki wzrost ryzyka zakażeń przewodu pokarmowego wywołanych bakteriami z rodziny Salmonella i Campylobacter lub Clostridium difficile.
Hipomagnezemia
U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej, do których należy pantoprazol, przez co najmniej trzy miesiące i w większości przypadków, dłużej niż jeden rok opisywano przypadki ciężkiej hipomagnezemii. Objawy ciężkiej hipomagnezemii, takie jak: zmęczenie, tężyczka, majaczenie, drgawki, zawroty owy i komorowe zaburzenia rytmu, mogą rozwinąć się w sposób utajony i wzwiązku z tym nie być rozpoznane. U pacjentów z największym nasileniem hipomagnezemiizaprzestanie stosowania inhibitorów pompy protonowej oraz rozpoczęcie leczenia suplementacyjnego magnezem prowadziło do poprawy.
U pacjentów mających przyjmować inhibitory pompy protonowej przez dłuższy czas oraz u pacjentówprzyjmujących inhibitory pompy protonowej z lekami takimi jak digoksyna lub innymi produktamileczniczymi, które mogą powodować hipomagnezemię (np. diuretyki) pracownicy ochrony zdrowiapowinni rozważyć badanie stężenia magnezu przed rozpoczęciem terapii inhibitorami pompyprotonowej, jak i okresowo w jej trakcie.
Złamania kości
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej, zwłaszcza przyjmowanych w dużych dawkach oraz wdługoterminowej terapii (powyżej 1 roku), może nieznacznie zwiększyć ryzyko złamań kościbiodrowej, kości nadgarstka lub kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u osób z innymi czynnikami ryzyka. Badania obserwacyjne sugerują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań o 10-40%. Wzrost ryzyka może być spowodowany również innymi czynnikami. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni być leczeni zgodnie z obowiązującymi wytycznymi klinicznymi w celu zapewnienia przyjmowania odpowiedniej dawkiwitaminy D i wapnia.
Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE)
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE.Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu Controloc 20. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej.
4
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Zwiększenie stężenia chromatograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecnośćguzów neuroendokrynnych. Aby tego uniknąć, należy przerwać leczenie produktem leczniczymControloc 20 na co najmniej 5 dni przed pomiarem stężenia CgA (patrz punkt 5.1). Jeżeli po pomiarzewstępnym wartości stężenia CgA i gastryny nadal wykraczają poza zakres referencyjny, pomiarynależy powtórzyć po 14 dniach od zaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Produkty lecznicze których farmakokinetyka wchłaniania zależy od pH
Z powodu silnego i długotrwałego zahamowania wydzielania kwasu solnego w żołądku, pantoprazolmoże zaburzać wchłanianie innych produktów leczniczych dla których pH w żołądku jest ważnymczynnikiem wpływającym na biodostępność doustnej postaci leku np. niektóre azole przeciwgrzybicze, takie jak ketokonazol, itrakonazol, pozakonazol i inne leki takie jak erlotynib.
Inhibitory proteazy wirusa HIV
Nie zaleca się jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy wirusa HIV, którychwchłanianie zależy od kwaśnego pH w żołądku, takimi jak atazanawir gdyż może to znacząco zmniejszyć ich biodostępność (patrz punkt 4.4).
Jeśli konieczne jest jednoczesne podanie inhibitorów proteazy wirusa HIV z inhibitorem pompy protonowej zaleca się ścisłe monitorowanie stanu klinicznego pacjenta (np. miano wirusa). Nie należy stosować dawki większej niż 20 mg pantoprazolu na dobę. Może być konieczne dostosowanie dawki inhibitora proteazy wirusa HIV.
Przeciwzakrzepowe pochodne kumaryny (fenprokumon lub warfaryna)
Równoczesne podawanie pantoprazolu z warfaryną lub fenprokumonem nie miało wpływu nafarmakokinetykę warfaryny, fenprokumonu lub zmianę wartości INR (ang. international normalizedratio - międzynarodowy współczynnik znormalizowany). Jednakże odnotowano zwiększenie wartości INR oraz czasu protrombinowego u pacjentów przyjmujących jednocześnie inhibitory pompy protonowej oraz warfarynę lub fenoprokumon. Wzrost wartości INR oraz czasu protrombinowego może prowadzić do nieprawidłowego krwawienia, a nawet zgonu. U pacjentów leczonych jednocześnie pantoprazolem i warfaryną lub fenprokumonem konieczne może być monitorowanie wzrostu wskaźnika INR oraz czasu protrombinowego.
Metotreksat
U niektórych pacjentów zaobserwowano, że równoczesne stosowanie dużych dawek metotreksatu (np.300 mg) z inhibitorami pompy protonowej prowadziło do zwiększenia stężenia metotreksatu. Dlategoteż u pacjentów przyjmujących duże dawki metotreksatu, np. w chorobie nowotworowej lub łuszczycynależy rozważyć czasowe przerwanie stosowania pantoprazolu.
Inne badania dotyczące interakcji
Pantoprazol jest w dużym stopniu metabolizowany w wątrobie przy udziale układu enzymatycznegocytochromu P-450. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przez CYP2C19, zaś inne szlaki metaboliczne obejmują utlenienie przez CYP3A4.
Badania interakcji z innymi produktami leczniczymi, które metabolizowane przy udziale tego samego układu enzymatycznego, jak karbamazepina, diazepam, glibenklamid, nifedypina, i doustne środki antykoncepcyjne zawierające lewonorgestrel i etynyloestriadol nie wykazały klinicznieistotnych interakcji.
Nie można wykluczyć interakcji pantoprazolu z innymi produktami leczniczymi lub związkamimetabolizowanymi przy udziale tego samego układu enzymatycznego.
Wyniki z zakresu badań dotyczących interakcji wskazują, że pantoprazol nie ma wpływu na metabolizm substancji czynnych metabolizowanych przez CYP1A2 (np. kofeina, teofilina), CYP2C9
5
(np. piroksykam, diklofenak, naproksen), CYP2D6 (np. metoprolol), CYP2E1 (np. etanol) oraz nie koliduje z zależnym od p-glikoproteiny wchłanianiem digoksyny.
Nie stwierdzono żadnych interakcji z jednocześnie stosowanymi środkami zobojętniającymi kwas solny.
Przeprowadzono również badania interakcji, w których podawano pantoprazol jednocześniez odpowiednimi antybiotykami (klarytromycyną, metronidazolem, amoksycyliną). Nie stwierdzonowystępowania klinicznie istotnych interakcji.
Produkty lecznicze, które hamują lub indukują CYP2C19
Inhibitory cytochromu CYP2C19 takie jak fluwoksamina mogą zwiększać ekspozycjęogólnoustrojową na pantoprazol. Należy rozważyć zmniejszenie dawki u pacjentów leczonychdługotrwale dużymi dawkami pantoprazolu lub u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby.
Induktory enzymów cytochromu CYP2C19 i CYP3A4, takie jak ryfampicyna lub ziele dziurawcazwyczajnego (Hypericum perforatum) mogą zmniejszać w osoczu stężenie inhibitorów pompy protonowej, metabolizowanych przez te układy enzymatyczne.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Umiarkowana ilość danych u kobiet w ciąży (pomiędzy 300-1000 kobiet w ciąży) nie wskazuje, abyprodukt Controloc 20 powodował wady rozwojowe lub działał toksycznie na płód i noworodka.W badaniach na zwierzętach stwierdzono szkodliwy wpływ na reprodukcję (patrz punkt 5.3). Dlabezpieczeństwa zaleca się unikanie stosowania produktu Controloc 20 w trakcie ciąży.
Karmienie piersią
W badaniach na zwierzętach stwierdzono przenikanie pantoprazolu do mleka. Brak jestwystarczających danych dotyczących przenikania pantoprazolu do mleka ludzkiego, jednak istnieją doniesienia o takim przenikaniu. Nie można wykluczyć ryzyka wystąpienia działań niepożądanych u noworodka/niemowlęcia karmionego piersią. Dlatego też należy podjąć decyzję czy przerwać karmienie piersią czy przerwać/wstrzymać się od stosowania produktu Controloc 20 biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.
Płodność
W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono zaburzenia płodności po podaniu pantoprazolu (patrz punkt 5.3).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Pantoprazol nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdówmechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
Mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak zawroty głowy i zaburzenia widzenia (patrzpunkt 4.8). W takich przypadkach pacjenci nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych aniobsługiwać urządzeń mechanicznych w ruchu.
4.8 Działania niepożądane
U około 5% pacjentów mogą wystąpić działania niepożądane (ang. ADRs - adverse drug reactions).Najczęściej zgłaszane działania niepożądane, występujące u około 1% pacjentów to: biegunka i bólgłowy.
W poniższej tabeli działania niepożądane zostały uszeregowane zgodnie z następującą klasyfikacjączęstości:
6
Bardzo często (≥1/10); często (≥1/100 do <1/10); niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100); rzadko(≥1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (≤1/10 000), częstość nieznana (nie może być określona napodstawie dostępnych danych).
Dla wszystkich działań niepożądanych zgłoszonych po wprowadzeniu produktu do obrotu, nie jestmożliwe zastosowanie klasyfikacji częstości, dlatego ich częstość jest oznaczona jako „nieznana”.
W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane wymienioneod najcięższych do najmniej ciężkich.
Tabela nr 1. Działania niepożądane związane ze stosowaniem pantoprazolu zgłoszone w badaniach klinicznych i po wprowadzeniu do obrotu
Częstość
występowania
Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Nieznana
Klasyfikacjaukładów inarządów
Zaburzenia krwi
i układu chłonnego
agranulocytoza małopłytkowość,
leukopenia,
pancytopenia
Zaburzenia układu nadwrażliwość
immunologicznego
(w tym reakcje
anafilaktyczne
i wstrząs
anafilaktyczny)
Zaburzenia
metabolizmu
hiperlipidemie
i zwiększone
hiponatremia,
hipomagnezemia
i odżywiania
stężenie
lipidów
(triglicerydy,
cholesterol),
zmiany masy
ciała
(patrz punkt 4.4),
hipokalcemia(1),
hipokaliemia
Zaburzenia zaburzenia snu depresja dezorientacja omamy, splątanie psychiczne (i wszystkie (i wszystkie (szczególnie
agrawacje) agrawacje)
u pacjentów
predyspono-
wanych, jak również nasilenietych objawów wprzypadku ich wcześniejszego występowania)
Zaburzenia układu ból głowy, zawroty zaburzenia parestezjenerwowego głowy smaku Zaburzenia oka zaburzenia
widzenia /niewyraźnewidzenie
Zaburzenia żołądka polipy dna biegunka, nudności
i jelit
żołądka
(łagodne)
i (lub) wymioty,
uczucie pełności
w jamie brzusznej
7
Częstość Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Nieznana występowania
Klasyfikacjaukładów inarządów
i wzdęcia, zaparcia;suchość w jamieustnej, ból i dyskomfort
w nadbrzuszu
Zaburzenia zwiększona zwiększenie uszkodzenia
wątroby i dróg
żółciowych
aktywność
enzymów
stężenia
bilirubiny
komórek wątroby,
żółtaczka,
wątrobowych niewydolność
(aminotransferaz,
γ-GT)
komórek wątroby
Zaburzenia skóry wysypka skórna / pokrzywka, zespół Stevensa
i tkanki podskórnej
wyprysk /
wykwity skórne,
obrzęk
naczynio-
Johnsona, zespół
Lyella, rumień
świąd ruchowy wielopostaciowy,
nadwrażliwość naświatło, podostrapostać skórnatocznia rumieniowatego
Zaburzenia złamania kości bóle stawów,
(patrz punkt 4.4)
skurcze mięśni(2)
mięśniowo-
szkieletowe
biodrowej, kości
nadgarstka lub
bóle mięśni
i tkanki łącznej kręgosłupa (patrz
punkt 4.4)
Zaburzenia nerek
i dróg moczowych
śródmiąższowe
zapalenie nerek
(z możliwością pogorszenia czynności nerek doniewydolności nerek)
Zaburzenia układu
rozrodczego
i piersi
ginekomastia
Zaburzenia ogólne
i stany w miejscu
podania
osłabienie,
zmęczenie i złe
samopoczucie
podwyższenie
temperatury
ciała, obrzęki
obwodowe
1. Hipokalcemia w połączeniu z hipomagnezemią
2. Skurcze mięśni w wyniku zaburzeń elektrolitowych
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania
8
Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181 C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, e-ma
il: [email protected].
Działania niepożądane
można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Nie znane objawy przedawkowania u ludzi.
Dawki do 240 mg podawane dożylnie przez 2 minuty były dobrze tolerowane.
Ponieważ pantoprazol w znacznym stopniu wiąże się z białkami osocza, trudno poddaje się dializie.
W przypadku przedawkowania z klinicznymi objawami zatrucia, poza leczeniem objawowym i wspomagającym, brak właściwych zaleceń terapeutycznych.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Inhibitory pompy protonowej, kod ATC: A02BC02
Mechanizm działania
Pantoprazol jest podstawionym benzoimidazolem, który hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku poprzez specyficzne blokowanie pompy protonowej w komórkach okładzinowych.
W kwaśnym środowisku komórek okładzinowych, pantoprazol przekształcany jest do postaci czynneji hamuje aktywność H+,K+-ATP-azy, czyli końcowy etap wytwarzania kwasu solnego w żołądku. Stopień zahamowania wydzielania kwasu solnego jest zależny od dawki i dotyczy zarówno podstawowego, jak i stymulowanego wydzielania kwasu solnego. U większości pacjentów ustąpienie objawów osiągane jest w ciągu 2 tygodni. Tak jak w przypadku innych inhibitorów pompy protonowej oraz antagonistów receptorów histaminowych H2, leczenie pantoprazolem prowadzi do zmniejszenia kwaśności treści żołądkowej oraz wtórnego zwiększenia wydzielania gastryny w stopniu proporcjonalnym do zmniejszenia kwaśności. Wydzielanie gastryny jest odwracalne. Ponieważ pantoprazol wiąże się z pompą protonową na poziomie receptora komórkowego, może on wpływać na wydzielanie kwasu solnego niezależnie od stymulacji przez inne substancje (acetylocholina, histamina, gastryna). Skutek jest taki sam niezależnie od tego, czy produkt jest podawany doustnie czy dożylnie.
Działanie farmakodynamiczne
Wartości stężenia gastryny na czczo ulegają zwiększeniu pod wpływem pantoprazolu. Podczaskrótkotrwałego stosowania w większości przypadków wartości te nie przekraczają górnej granicy normy. Podczas długotrwałego leczenia stężenie gastryny w większości przypadków ulega podwojeniu. Jednak nadmierne zwiększenie stężenia gastryny występuje tylko w sporadycznych przypadkach. W wyniku tego, w rzadkich przypadkach długotrwałego leczenia obserwowano łagodne do umiarkowanego zwiększenie liczby specyficznych komórek wydzielania wewnętrznego ECL (ang. enterochromaffin-like cell) w żołądku (rozrost prosty do gruczolakowatego). Jednak zgodnie z dotychczas przeprowadzonymi badaniami, powstawanie zmian przedrakowiakowych (rozrost atypowy), czy rakowiaków żołądka, jakie stwierdzono w badaniach na zwierzętach (patrz punkt 5.3), nie było obserwowane u ludzi.
W przypadku długotrwałej terapii, gdy leczenie pantoprazolem trwa ponad rok, zgodnie z wynikamibadań na zwierzętach, nie można całkowicie wykluczyć wpływu pantoprazolu na parametrywewnątrzwydzielnicze tarczycy.
Podczas leczenia przeciwwydzielniczymi produktami leczniczymi stężenie gastryny w surowicy ulega zwiększeniu w odpowiedzi na zmniejszenie wydzielania kwasu solnego. Stężenie CgA również
9
zwiększa się z powodu zmniejszenia kwasowości wewnątrzżołądkowej. Zwiększenie stężenia CgA może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych.
Dostępne opublikowane dowody wskazują, że leczenie inhibitorami pompy protonowej należyprzerwać w okresie od 5 do 2 tygodni przed pomiarem stężenia CgA. Ma to na celu umożliwieniepowrotu stężenia CgA, mylnie zwiększonego w wyniku leczenia inhibitorami pompy protonowej, dozakresu referencyjnego.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Pantoprazol wchłania się szybko z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie w osoczunawet po pojedynczej doustnej dawce 20 mg. Maksymalne stężenie w surowicy krwi występujeprzeciętnie 2,0-2,5 godziny po podaniu i wynosi około 1-1,5 µg/ml. Wartości te nie ulegają zmianie po wielokrotnym podaniu.
Nie ma różnic w farmakokinetyce po pojedynczym i wielokrotnym podaniu. W zakresie dawek 10do 80 mg kinetyka osoczowa pantoprazolu ma przebieg liniowy zarówno po podaniu doustnym, jaki dożylnym.
Całkowita dostępność biologiczna pantoprazolu w postaci tabletki wynosi około 77%. Jednoczesneprzyjmowanie pokarmu nie ma wpływu na wartość pola pod krzywą (ang. AUC), maksymalnestężenie w surowicy, a tym samym na biodostępność. Równoczesne przyjmowanie pokarmu możewpłynąć na opóźnienie działania leku.
Dystrybucja
Pantoprazol wiąże się z białkami krwi w około 98%. Objętość dystrybucji wynosi około 0,15 l/kg.
Metabolizm
Substancja jest metabolizowana prawie wyłącznie w wątrobie. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przez CYP2C19 z późniejszym sprzęganiem z siarczanem, zaś inne szlaki metaboliczneobejmują utlenienie przez CYP3A4.
Eliminacja
Okres półtrwania końcowej fazy eliminacji wynosi około 1 godziny, a klirens około 0,1 l/h/kg.Odnotowano kilka przypadków, w których stwierdzono opóźnienie wydalania. W związku z tym, żepantoprazol specyficznie wiąże się z pompą protonową w komórkach okładzinowych, okrespółtrwania dla fazy eliminacji nie koreluje z dłuższym okresem działania (zahamowanie wydzielaniakwasu).
Metabolity pantoprazolu wydalane przede wszystkim przez nerki (około 80%), reszta wydalana jestz kałem. Głównym metabolitem zarówno w osoczu, jak i w moczu jest demetylopantoprazol, który jest sprzęgany z siarczanem. Okres półtrwania głównego metabolitu (około 1,5 godziny) nie różni się znacznie od okresu półtrwania pantoprazolu.
Specjalne grupy pacjentów
Pacjenci słabo metabolizujący
U około 3% populacji europejskiej, określonej jako słabo metabolizująca, nie występuje funkcjonalny enzym CYP2C19. U tych osób metabolizm pantoprazolu jest prawdopodobnie katalizowany głównie przez CYP3A4. Po podaniu pojedynczej dawki 40 mg pantoprazolu, średnie pole powierzchni pod krzywą zależności stężenia w osoczu do czasu było 6 razy większe u osób słabo metabolizujących w porównaniu do osób posiadających funkcjonalny enzym CYP2C19 (intensywnie metabolizujący). Średnie wartości maksymalnego stężenia w osoczu wzrosły o około 60%. Dane te nie mają wpływuna dawkowanie pantoprazolu.
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek
Nie ma konieczności zmniejszania dawki pantoprazolu u osób z zaburzeniami czynności nerek (w tymu pacjentów poddawanych dializie). Tak jak u zdrowych osób, okres półtrwania pantoprazolu jest
10
krótki. Tylko niewielkie ilości pantoprazolu usuwane podczas dializy. Chociaż okres półtrwania głównego metabolitu jest umiarkowanie wydłużony (2-3 godziny), wydalanie jest nadal szybkie i niedochodzi do kumulacji produktu.
Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby
U pacjentów z marskością wątroby (klasa A i B według Childa) okres półtrwania wydłuża się do 3-6 godzin, a wartości AUC zwiększają się 3-5-krotnie. Mimo to, maksymalne stężenie w surowicy zwiększa się tylko nieznacznie, 1,3-krotnie w porównaniu ze zdrowymi osobami.Pacjenci w podeszłym wieku
Niewielkie zwiększenie wartości AUC oraz stężenia maksymalnego (ang. Cmax) u ochotników w
podeszłym wieku w porównaniu z ochotnikami w młodszym wieku także nie jest klinicznie istotne.
Dzieci i młodzież
Po podaniu dzieciom w wieku 5 16 lat pojedynczej doustnej dawki 20 lub 40 mg pantoprazolu wartości AUC i Cmax odpowiadały zakresowi wartości dla dorosłych.
Po pojedynczym podaniu dożylnym dzieciom w wieku 2 16 lat pantoprazolu w dawce 0,8 lub 1,6 mg/kg masy ciała, nie stwierdzono znaczącej zależności pomiędzy klirensem pantoprazolua wiekiem lub masą ciała. Wartość AUC oraz objętość dystrybucji były zgodne z danymi uzyskanymiu osób dorosłych.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne wynikające z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczących bezpieczeństwa, badań toksyczności po podaniu wielokrotnym oraz genotoksyczności, nie ujawniają żadnego szczególnego zagrożenia dla człowieka.
W dwuletnich badaniach rakotwórczości przeprowadzonych na szczurach, stwierdzono występowanie nowotworów neuroendokrynnych. Ponadto w jednym badaniu zaobserwowano u szczurów występowanie brodawczaków komórek nabłonka płaskiego w przedżołądku. Mechanizm prowadzący do powstania rakowiaków żołądka przez podstawione benzoimidazole został dokładnie zbadany i pozwala stwierdzić, że jest to reakcja wtórna do znacznie zwiększonych stężeń gastryny w surowicy krwi, występujących u szczurów podczas długotrwałego podawania pantoprazolu w dużych dawkach.W dwuletnich badaniach nad gryzoniami zaobserwowano zwiększoną ilość przypadków guzówwątroby u szczurów oraz samic myszy, co było tłumaczone zjawiskiem zależnym od dużej szybkościmetabolizmu pantoprazolu w wątrobie.
W przypadku szczurów otrzymujących największe dawki pantoprazolu (200 mg/kg mc.)zaobserwowano niewielkie zwiększenie częstości występowania zmian nowotworowych w tarczycy.Występowanie tych nowotworów jest związane ze zmianami rozkładu tyroksyny w wątrobieszczurów, wywołanymi przez pantoprazol. Ponieważ dawki lecznicze u ludzi małe, nie oczekuje siężadnych działań niepożądanych ze strony gruczołu tarczowego.
W badaniach wpływu na reprodukcję zaobserwowano objawy nieznacznej fetotoksycznościu zwierząt, u których stosowano dawkę większą niż 5 mg/kg.
Badania nie wykazały wpływu na osłabienie płodności ani działania teratogennego.Badania u szczurów dotyczące przenikania produktu przez barierę łożyskową wykazały zwiększoneprzenikanie produktu do krążenia płodowego w zaawansowanej ciąży. W wyniku tego stężeniepantoprazolu u płodu jest zwiększone krótko przed porodem.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń
Sodu węglan bezwodny
11
Mannitol (E421)Krospowidon Powidon K90 Wapnia stearynian
Otoczka Hypromeloza Powidon K25
Tytanu dwutlenek (E171) Żelaza tlenek żółty (E172) Glikol propylenowy
Kwasu metakrylowego i etylu akrylanu kopolimer (1:1) Polisorbat 80
Sodu laurylosiarczanTrietylu cytrynian
Tusz Szelak
Żelaza tlenek czerwony (E172)Żelaza tlenek czarny (E172) Żelaza tlenek żółty (E172) Amonowy wodorotlenek stężony
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
Opakowania zawierające blistry 3 lata
Butelki
Nie otwarte: 3 lata
Okres ważności produktu po pierwszym otwarciu: 120 dni.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania produktu leczniczego.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Butelka z HDPE zabezpieczona zakrętką LDPE.
7 tabletek dojelitowych 10 tabletek dojelitowych 14 tabletek dojelitowych 15 tabletek dojelitowych 24 tabletki dojelitowe 28 tabletek dojelitowych 30 tabletek dojelitowych 48 tabletek dojelitowych 49 tabletek dojelitowych 56 tabletek dojelitowych 60 tabletek dojelitowych 84 tabletki dojelitowe
12
90 tabletek dojelitowych 98 tabletek dojelitowych98 (2x49) tabletek dojelitowych 100 tabletek dojelitowych 112 tabletek dojelitowych 168 tabletek dojelitowych
Opakowania szpitalne
50 tabletek dojelitowych56 tabletek dojelitowych 84 tabletki dojelitowe 90 tabletek dojelitowych 112 tabletek dojelitowych 140 tabletek dojelitowych
140 (10x14), (5x28) tabletek dojelitowych 150 (10x15) tabletek dojelitowych280 (20x14), (10x28) tabletek dojelitowych 500 tabletek dojelitowych
700 (5x140) tabletek dojelitowych
Blistry (Aluminium/Aluminium).
Blistry (Aluminium/Aluminium) z papierową osłoną (portfelik na blister).
7 tabletek dojelitowych 10 tabletek dojelitowych 14 tabletek dojelitowych 15 tabletek dojelitowych 28 tabletek dojelitowych 30 tabletek dojelitowych 49 tabletek dojelitowych56 tabletek dojelitowych60 tabletek dojelitowych84 tabletki dojelitowe
90 tabletek dojelitowych 98 tabletek dojelitowych98 (2x49) tabletek dojelitowych 100 tabletek dojelitowych 112 tabletek dojelitowych 168 tabletek dojelitowych
Opakowania szpitalne
50 tabletek dojelitowych 56 tabletek dojelitowych 84 tabletki dojelitowe 90 tabletek dojelitowych 112 tabletek dojelitowych 140 tabletek dojelitowych
140 (10x14), (5x28) tabletek dojelitowych 150 (10x15) tabletek dojelitowych280 (20x14), (10x28) tabletek dojelitowych 500 tabletek dojelitowych
700 (5x140) tabletek dojelitowych
13
W Polsce zarejestrowane opakowania z 14, 28 i 60 tabletkami w blistrach Aluminium/Aluminium; z 14, 28 tabletkami w blistrach Aluminium/Aluminium w papierowej osłonie oraz z 14, 28 i 100 tabletkami w butelce z HDPE z zakrętką z LDPE.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Brak szczególnych wymagań.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu lub jego odpady należy usunąć w sposób zgodny
z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Takeda Pharma Sp. z o.o. ul. Prosta 68
00-838 Warszawa
Tel.: +48 22 608 13 00Faks: +48 22 608 13 03
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
4787
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 29 lutego 2000 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 16 marca 2010 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
24 marca 2017
14