Układowe kortykosteroidy należy podawać z zachowaniem ostrożności i tylko z wyraźnych
wskazań w przypadku zastoinowej niewydolności serca.
Wpływ na układ naczyniowy
Podczas stosowania kortykosteroidów zgłaszano występowanie zakrzepicy, w tym żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. W związku z tym kortykosteroidy należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których występują zaburzenia zakrzepowo-zatorowe lub którzy mogą być skłonni do ich wystąpienia.
Pacjentom z nadciśnieniem tętniczym kortykosteroidy należy podawać z zachowaniem ostrożności.
Wpływ na żołądek i jelita
Po podaniu dużych dawek kortykosteroidów może się rozwinąć ostre zapalenie trzustki. Nie ma wspólnego stanowiska na temat tego, czy kortykosteroidy są odpowiedzialne za wrzody trawienne stwierdzane w trakcie leczenia, niemniej jednak leczenie glikokortykosteroidami może maskować objawy wrzodów trawiennych, dlatego może wystąpić perforacja lub krwotok bez towarzyszącego znacznego bólu. Leczenie glikokortykosteroidami może maskować zapalenie otrzewnej lub inne objawy przedmiotowe lub podmiotowe, związane z wystąpieniem zaburzeń żołądka i jelit, takich jak: perforacja, zaparcie lub zapalenie trzustki. W połączeniu z NLPZ wzrasta ryzyko rozwoju choroby wrzodowej żołądka i jelit.
Glikokortykosteroidy należy stosować ostrożnie w leczeniu nieswoistego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, jeżeli istnieje zagrożenie perforacją, bądź też wystąpieniem ropnia lub innej postaci zakażenia ropnego. Należy również zachować ostrożność w przypadku zapalenia uchyłków, świeżych zespoleń jelitowych, czynnej lub utajonej choroby wrzodowej, gdy steroidy są stosowane jako leczenie podstawowe lub uzupełniające.
Wpływ na wątrobę i drogi żółciowe
Cykliczne, przerywane podawanie metyloprednizolonu drogą dożylną (zazwyczaj w dawce
początkowej wynoszącej ≥1g na dobę), może spowodować wywołane przez lek uszkodzeniewątroby, w tym ostre zapalenie wątroby lub zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.Zgłaszano rzadko występujące przypadki hepatotoksyczności. Objawy mogą wystąpić po kilkutygodniach lub później. W większości przypadków zdarzenia niepożądane ustępowały poprzerwaniu leczenia. Z tego względu konieczna jest odpowiednia obserwacja.
Wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy
Ponieważ w trakcie stosowania wysokich dawek kortykosteroidów obserwowano ostrą miopatię, najczęściej występującą u pacjentów z zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (np. miastenia) albo u pacjentów jednocześnie otrzymujących leki przeciwcholinergiczne, jak np. leki blokujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe (np. pankuronium). Taka ostra postać miopatii jest uogólniona, może obejmować mięśnie oczne i oddechowe, i może spowodować niedowład czterokończynowy. Może wystąpić wzrost aktywności kinazy kreatynowej. Poprawa stanu klinicznego lub powrót do zdrowia po przerwaniu stosowania kortykosteroidów może trwać od tygodni do lat.
Osteoporoza jest powszechnym, ale rzadko rozpoznawanym działaniem ubocznym związanym
z przewlekłym stosowaniem glikokortykosteroidów w dużych dawkach.
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
- Należy zachować ostrożność u pacjentów z twardziną układową, ponieważ zwiększona częstość występowania twardzinowej kryzy nerkowej była obserwowana z kortykosteroidami, w tym metyloprednizolonem.
Kortykosteroidy należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z niewydolnością nerek.
Badania diagnostyczne
10