CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Diprophos, (6,43 mg + 2,63 mg)/ml, zawiesina do wstrzykiwań
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jedna ampułka (1 ml) zawiesiny do wstrzykiwań zawiera 6,43 mg betametazonu dipropionianu (Betamethasoni dipropionas) co odpowiada 5 mg betametazonu, oraz 2,63 mg betametazonu sodufosforanu (Betamethasoni natrii phosphas) co odpowiada 2 mg betametazonu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: alkohol benzylowy 9 mg/ml, metylu
parahydroksybenzoesan (E218) i propylu parahydroksybenzoesan (E216).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Zawiesina do wstrzykiwań
Przezroczysta, bezbarwna, lekko lepka ciecz zawierająca łatwo ulegające ponownemu zawieszeniu białe lub prawie białe cząstki, niezawierająca cząstek obcych.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Diprophos jest wskazany do stosowania w leczeniu ostrych i przewlekłych stanów reagujących naleczenie kortykosteroidami. Leczenie hormonalne kortykosteroidami jest uzupełnieniem terapiikonwencjonalnej, jednak nie może jej zastępować.
Choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanek miękkich: reumatoidalne zapalenie stawów;
zapalenie kości i stawów; zapalenie kaletki, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa; zapalenie nadkłykcia, zapalenie korzeni nerwowych, ból kości guzicznej, lumbago, kręcz szyi, torbiel galaretowata torebki ścięgna, wyrośla kostne, zapalenie rozcięgna.
Choroby alergiczne: przewlekła astma oskrzelowa (wspomagająco w stanach astmatycznych); katar
sienny; obrzęk naczynioruchowy; alergiczne zapalenie oskrzeli; sezonowy lub alergiczny nieżyt nosa;reakcje polekowe; odczyn posurowiczy; ukąszenia owadów.
Choroby skóry: atopowe zapalenie skóry (wyprysk pieniążkowaty); tłuszczowe obumieranie skóry,
kontaktowe zapalenie skóry; ciężkie zapalenie skóry po nasłonecznieniu; pokrzywka; liszaj płaski przerostowy; liszaj prosty ograniczony; łysienie plackowate; toczeń rumieniowaty krążkowy; łuszczyca; bliznowce; pęcherzyca; opryszczkowe zapalenie skóry; neurodermatoza; trądziktorbielowaty.
Kolagenozy: toczeń rumieniowaty układowy; twardzina skóry; zapalenie skórno-mięśniowe; guzkowe
zapalenie tętnic.
Inne choroby: zespół nadnerczowo-płciowy; wrzodziejące zapalenie jelita grubego; choroba Crohna;
psyloza; choroby stóp (zapalenie kaletki pod odciskiem nad stawem, sztywny paluch; szpotawośćpiątego palca); choroby wymagające wstrzyknięć podspojówkowych; nieprawidłowy skład krwidający się leczyć kortykosteroidami; zapalenie nerek i zespół nerczycowy.
1
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dawkowanie produktu leczniczego Diprophos jest różne w różnych wskazaniach i należy ustalić jeindywidualnie dla każdego pacjenta, w zależności od rodzaju choroby, jej nasilenia i odpowiedzi na leczenie.
Na początku leczenia należy ustalić najmniejszą skuteczną dawkę, która umożliwia uzyskaniezadowalającej odpowiedzi na leczenie. Jeśli w czasie leczenia u pacjenta nie następuje poprawa (brakodpowiedzi na leczenie), należy przerwać podawanie produktu leczniczego i rozpocząć podawanieinnego leku.
Leczenie ogólne: w leczeniu ogólnym dawka początkowa wynosi 1 do 2 ml produktu leczniczego
w większości wskazań. Dawkę można powtórzyć w razie potrzeby. Produkt leczniczy podaje się w głębokim wstrzyknięciu w mięsień pośladkowy. Dawkowanie i częstość podawania produktu leczniczego zależy od nasilenia objawów choroby oraz od odpowiedzi na leczenie. W ciężkich stanach chorobowych, takich jak toczeń rumieniowaty lub stany astmatyczne, w celu ratowania życia pacjenta, może być konieczne podanie początkowo 2 ml zawiesiny.
W leczeniu chorób dermatologicznych skutecznedomięśniowe wstrzyknięcia 1 ml produktuleczniczego. W zależności od odpowiedzi na leczenie, dawkę można powtórzyć.
W chorobach układu oddechowego złagodzenie objawów następuje w ciągu kilku godzin po domięśniowym wstrzyknięciu produktu leczniczego. Zmniejszenie nasilenia objawów uzyskuje się po podaniu 1 do 2 ml produktu leczniczego pacjentom z astmą oskrzelową, katarem siennym,alergicznym zapaleniem oskrzeli i alergicznym nieżytem nosa.
W leczeniu ostrego lub przewlekłego zapalenia kaletki dobre wyniki uzyskuje się po podaniu 1 do 2 ml produktu leczniczego we wstrzyknięciu domięśniowym. W razie konieczności dawkę można powtórzyć.
Leczenie miejscowe: jednoczesne podanie miejscowo działającego środka znieczulającego jest rzadko
konieczne. U pacjentów wymagających podania takiego środka, produkt leczniczy można zmieszać z 1% lub 2% roztworem prokainy lub lidokainy. Można również zastosować podobne środki znieczulające o działaniu miejscowym. Nie należy stosować środków znieczulających zawierających parahydroksybenzoesan metylu, parahydroksybenzoesan propylu, fenol, itd. Do strzykawki najpierw pobiera się odpowiednią dawkę produktu leczniczego Diprophos, później lek znieczulający,a następnie krótko wstrząsa.
U pacjentów z ostrym zapaleniem kaletki podnaramiennej, podbarkowej, podskórnej łokciowej i przedrzepkowej, dokaletkowe wstrzyknięcie 1 do 2 ml produktu leczniczego może złagodzić bóli przywrócić pełny zakres ruchów w ciągu kilku godzin. Przewlekłe zapalenie kaletki można leczyć mniejszymi dawkami leku po opanowaniu ostrych objawów zapalenia. W ostrym zapaleniu ścięgien i maziówki, zapaleniu ścięgna, zapaleniu tkanek okołościęgnowych, podanie jednej dawki produktu leczniczego powinno złagodzić objawy choroby. W przewlekłych postaciach tych chorób może być konieczne powtórne podanie, w zależności od stanu pacjenta.
Po podaniu 0,5 do 2 ml produktu leczniczego we wstrzyknięciu dostawowym, złagodzenie bólu i sztywności związanych z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz zapaleniem kości i stawów może nastąpić w ciągu dwóch do czterech godzin. W większości przypadków działanie utrzymuje się co najmniej cztery tygodnie.
Podanie produktu leczniczego we wstrzyknięciu dostawowym jest dobrze tolerowane przez tkanki stawowe i okołostawowe. Zaleca się następujące dawkowanie: duże stawy (kolano, biodro, bark) 1 do
2
2 ml; stawy średnie (łokieć, nadgarstek, staw skokowy) 0,5 do 1 ml; małe stawy (stawy stopy, dłoni, klatki piersiowej) 0,25 do 0,5 ml.
W schorzeniach dermatologicznych produkt leczniczy można podawać we wstrzyknięciach bezpośrednio do zmiany chorobowej. Odpowiedź na leczenie można zaobserwować także w pewnych zmianach nieleczonych bezpośrednio, co przypisuje się niewielkiemu ogólnoustrojowemu działaniubetametazonu. W razie podania bezpośredniego do zmiany chorobowej, zaleca się wstrzyknięcieśródskórne (nie podskórne) dawki 0,2 ml/cm2 powierzchni zmiany. Produkt leczniczy należy wstrzyknąć równomiernie, posługując się małą strzykawką i igłą. Całkowita ilość produktu leczniczego podanego miejscowo nie powinna przekroczyć 1 ml na tydzień.
Produkt leczniczy jest skuteczny w leczeniu chorób stóp poddających się leczeniu kortykosteroidami. Zapalenie kaletki pod odciskiem nad stawem można opanować podając lek w dwóch kolejnych wstrzyknięciach po 0,25 ml. W stanach chorobowych takich jak sztywny paluch, szpotawość piątego palca stopy i ostre dnawe zapalenie stawów, złagodzenie objawów może nastąpić szybko. Dowiększości wstrzyknięć można używać małej strzykawki do wstrzyknięć podskórnych. Zalecanedawki produktu leczniczego, które należy podawać w odstępach około tygodniowych to: zapaleniekaletki pod odciskiem nad stawem 0,25 do 0,5 ml; zapalenie kaletki pod ostrogą piętową 0,5 ml;zapalenie kaletki nad sztywnym paluchem 0,5 ml; zapalenie kaletki nad szpotawym piątym palcemstopy 0,5 ml; torbiel galaretowata okołostawowa 0,25 do 0,5 ml; ból śródstopia 0,25 do 0,5 ml; zapalenie pochewki ścięgna 0,5 ml; zapalenie okostnej kości sześciennej 0,5 ml; ostre dnawe zapalenie stawów 0,5 do 1 ml.
Po uzyskaniu poprawy należy ustalić odpowiednią dawkę podtrzymującą, stopniowo zmniejszającdawkę początkową produktu leczniczego do ustalenia najmniejszej skutecznej dawki.
Jeśli pacjent jest narażony na sytuacje stresowe, niemające związku z chorobą podstawową, koniecznemoże być zwiększenie dawki produktu leczniczego. Jeżeli produkt leczniczy ma być odstawiony podługotrwałym stosowaniu, dawkę należy zmniejszać stopniowo.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na betametazon lub inne kortykosteroidy, lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1. Produktu leczniczego nie należy stosować u osób z grzybicą uogólnioną. Gdy produkt leczniczy stosuje się w stanach zagrożenia życia, bezwzględne przeciwwskazaniabardzo nieliczne.
Przeciwwskazania do stosowania kortykosteroidów: gruźlica, osteoporoza, chwiejność emocjonalna, choroba wrzodowa, pierwotna jaskra, wczesne zespolenie żył, cukrzyca, zespół Cushinga, niewydolność nerek oraz zakażenia bakteryjne, grzybicze lub wirusowe.
Ciąża, szczególnie pierwsze trzy miesiące, uważana jest za przeciwwskazanie.
Nie należy stosować kortykosteroidów do leczenia zespołu błon szklistych po urodzeniu.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Produktu leczniczego Diprophos nie należy stosować w postaci wstrzyknięć dożylnych i podskórnych.
W przypadku zewnątrzoponowego wstrzyknięcia kortykosteroidów zgłaszano występowanie ciężkich zdarzeń neurologicznych, czasem kończących się zgonem. Do zgłaszanych swoistych zdarzeń należały między innymi zawał rdzenia kręgowego, paraplegia, tetraplegia, ślepota korowa i udar mózgu. Występowanie tych ciężkich zdarzeń neurologicznych zgłaszano niezależnie od zastosowania fluoroskopii. Bezpieczeństwo stosowania oraz skuteczność zewnątrzoponowego podawaniakortykosteroidów nie zostały określone i dlatego kortykosteroidy nie zostały dopuszczone do takiegozastosowania.
3
U pacjentów otrzymujących kortykosteroidy drogą pozajelitową zgłaszano rzadkie przypadki reakcji anafilaktoidalnych lub anafilaktycznych z możliwością wystąpienia wstrząsu. Z tego powodu należy podjąć odpowiednie środki zapobiegawcze u pacjentów z uczuleniem na kortykosteroidyw wywiadzie.
Podczas podawania produktu leczniczego należy ściśle przestrzegać zasad aseptyki.
Diprophos zawiera dwa estry betametazonu, z których jeden betametazonu sodu fosforan - szybko wchłania się z miejsca podania. Z tego względu należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpieniadziałań ogólnoustrojowych wywołanych przez rozpuszczalny związek betametazonu.
Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo profilaktycznego stosowanie kortykosteroidówpowyżej 32. tygodnia ciąży. Przed zastosowaniem kortykosteroidów należy rozważyć korzyścii ryzyko dla matki i płodu wynikające ze stosowania kortykosteroidów w tym okresie ciąży.
Nie należy stosować kortykosteroidów do leczenia zespołu błon szklistych po urodzeniu.W profilaktycznym leczeniu zespołu błon szklistych u wcześniaków, kortykosteroidów nie należy podawać kobietom w ciąży w stanie przedrzucawkowym i w okresie rzucawki lub przy uszkodzeniu łożyska.
Należy zachować ostrożność podając produkt leczniczy we wstrzyknięciu domięśniowym pacjentomz idiopatyczną plamicą małopłytkową.
Kortykosteroidy należy podawać w głębokim wstrzyknięciu do dużych mas mięśniowych, aby uniknąć ryzyka miejscowego zaniku tkanki.
Podawanie miejscowe do tkanek miękkich i podanie dostawowe może wywoływać zarówno działanie miejscowe jak i ogólne.
Konieczne jest każdorazowe badanie płynu stawowego, aby wykluczyć obecność zakażenia. Należy unikać miejscowego podania leku do stawów, w których wcześniej rozpoznano zakażenie. Znaczne nasilenie bólu i miejscowego obrzęku, dalsze ograniczenie ruchomości stawu, gorączka i złesamopoczucie wskazują na septyczne zapalenie stawu. Jeśli rozpoznanie to potwierdzi się, należyzastosować odpowiedni antybiotyk.
Kortykosteroidów nie należy podawać we wstrzyknięciach do niestabilnych stawów, miejsc zakażonych oraz przestrzeni międzykręgowych. Wielokrotne wstrzyknięcia do stawów u pacjentów z zapaleniem kości i stawów może pogłębić destrukcję stawów. Należy unikać wstrzykiwaniakortykosteroidów bezpośrednio w samo ścięgno, ponieważ takie postępowanie może przyczynić się dozerwania ścięgna.
Po zakończeniu leczenia kortykosteroidami podawanymi dostawowo pacjent powinien oszczędzaćleczony staw, w którym nastąpiło złagodzenie objawów chorobowych.
W przypadku długotrwałego leczenia kortykosteroidami, należy rozważyć zastosowanie doustnej postaci leku, po dokonaniu oceny potencjalnych korzyści i ryzyka związanych z decyzją.
U pacjentów z remisją bądź nasileniem procesu chorobowego może być konieczna zmianadawkowania, w zależności od odpowiedzi na leczenie oraz od narażenia pacjenta na stres fizyczny lubemocjonalny, związany np. z ciężkimi infekcjami, zabiegiem operacyjnym lub urazem. Pozakończeniu długotrwałego leczenia kortykosteroidami lub leczenia z zastosowaniem dużych dawek,należy monitorować pacjentów nawet do 12 miesięcy po przerwaniu kuracji.
Kortykosteroidy mogą maskować objawy zakażeń, może również dojść do rozwoju nowych zakażeńw czasie ich stosowania. W tym okresie mogą wystąpić trudności w zwalczeniu infekcji oraz możliwe jest zmniejszenie odporności na zakażenia.
4
Długotrwałe podawanie kortykosteroidów może wiązać się z występowaniem zaćmy podtorebkowej tylnej (zwłaszcza u dzieci), jaskry z możliwym uszkodzeniem nerwów wzrokowych oraz z nasileniemzakażeń oczu wywołanych grzybami lub wirusami.
Średnie oraz duże dawki kortykosteroidów mogą spowodować wzrost ciśnienia krwi, zatrzymanie solii wody oraz wzmożone wydalanie potasu. Działania te mniej prawdopodobne, gdy pacjentotrzymuje syntetyczne pochodne kortykosteroidów, z wyjątkiem stosowania dużych dawek. Można rozważyć ograniczenie soli w diecie pacjenta oraz uzupełnianie potasu. Wszystkie kortykosteroidy zwiększają wydalanie wapnia.
W czasie leczenia kortykosteroidami pacjenci nie powinni być szczepieni na ospę wietrzną. Nie należy również wykonywać innych szczepień ochronnych, zwłaszcza podczas stosowania dużych dawek kortykosteroidów, ze względu na ryzyko powikłań neurologicznych i brak odpowiedzi immunologicznej. Szczepienia mogą być wykonywane u pacjentów otrzymujących kortykosteroidyw leczeniu substytucyjnym, np. w chorobie Addisona.
Pacjenci przyjmujący immunosupresyjne dawki kortykosteroidów powinni unikać kontaktu z osobamichorymi na ospę wietrzną i odrę, a w razie kontaktu z tymi chorobami powinni zasięgnąć poradylekarza. Jest to szczególnie ważne u dzieci.
Leczenie kortykosteroidami pacjentów z czynną gruźlicą należy ograniczyć do przypadków gruźlicy piorunującej lub rozsianej, w której kortykosteroidy podaje się z odpowiednimi środkami przeciwgruźliczymi.
Jeżeli podawanie kortykosteroidów jest wskazane u osób z nieczynną postacią gruźlicy lub u pacjentów z dodatnim odczynem tuberkulinowym, należy dokładnie obserwować pacjenta, ponieważ może dojść do uczynnienia choroby. Podczas długotrwałej terapii kortykosteroidami pacjenci powinni profilaktycznie otrzymywać chemioterapeutyki. W przypadku profilaktycznego stosowania ryfampicyny, należy wziąć pod uwagę nasilenie klirensu wątrobowego kortykosteroidów; może być wówczas konieczna modyfikacja dawkowania kortykosteroidu.
W leczeniu danego schorzenia należy stosować najniższą skuteczną dawkę kortykosteroidu; dawkęnależy zmniejszać stopniowo.
W przypadku zbyt gwałtownego odstawienia kortykosteroidu może wystąpić wtórna niedoczynność kory nadnerczy, którą można zminimalizować przez stopniowe zmniejszanie dawki kortykosteroidu. Względna niedoczynność kory nadnerczy może utrzymywać się przez miesiąc po przerwaniu leczenia; dlatego jeśli pacjent jest w tym okresie narażony na stres, leczenie kortykosteroidami należy wznowić. Jeśli pacjent już otrzymuje kortykosteroidy, dawkę tych leków można zwiększyć. Ze względu na możliwe zaburzenia wydzielania mineralokortykosteroidów, należy jednocześnie podawać sól i (lub)mineralokortykosteroid.
Działanie kortykosteroidów nasila się u osób z niedoczynnością tarczycy lub z marskością wątroby.
Zaleca się ostrożne podawanie kortykosteroidów pacjentom z opryszczką oczną z uwagi na możliwą perforację rogówki.
U osób leczonych kortykosteroidami mogą wystąpić zaburzenia psychiczne. Kortykosteroidy mogą nasilać już istniejącą chwiejność emocjonalną lub tendencję do stanów psychotycznych.
Należy zachować ostrożność podając kortykosteroidy w następujących sytuacjach: nieswoistym wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, jeśli istnieje ryzyko zagrażającej perforacji jelita, ropnia lubinnego zakażenia z wydzielaniem ropy; zapaleniu uchyłka; świeżych zespoleniach jelitowo-jelitowych; czynnym lub utajonym wrzodzie trawiennym; niewydolności nerek; nadciśnieniu;osteoporozie i miastenii.
5
Powikłania leczenia kortykosteroidami zależą od dawki leku i czasu trwania leczenia, dlatego w każdym przypadku należy ocenić korzyści względem ryzyka dla pacjenta.
Kortykosteroidy mogą wywoływać zaburzenia wzrostu oraz zahamowanie wytwarzania endogennychkortykosteroidów u niemowląt i dzieci, dlatego też należy kontrolować wzrost i rozwój pacjentów z tejgrupy wiekowej poddanych długotrwałemu leczeniu kortykosteroidami.
U niektórych pacjentów kortykosteroidy mogą wpływać na ruchliwość oraz liczbę plemników.
Zaburzenia widzenia mogą wystąpić w wyniku ogólnoustrojowego i miejscowego (w tym podanie donosowe, wziewne i do oka) stosowania kortykosteroidów. Jeżeli u pacjenta wystąpią takie objawy, jak nieostre widzenie lub inne zaburzenia widzenia, należy rozważyć skierowanie go do okulisty w celu ustalenia możliwych przyczyn zaburzeń widzenia, do których może należeć zaćma, jaskra lub rzadkie choroby, takie jak centralna chorioretinopatia surowicza
(ang. Central Serous Chorioretinopathy - CSCR), którą notowano po ogólnoustrojowym i miejscowym stosowaniu kortykosteroidów.
Diprophos zawiera alkohol benzylowy (9 mg/ml), metylu parahydroksybenzoesan i propyluparahydroksybenzoesan. Leku Diprophos nie należy podawać wcześniakom lub noworodkom. Alkohol benzylowy może powodować zatrucia i reakcje anafilaktoidalne u niemowląt i dzieci do 3 lat.Lek może powodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego) i wyjątkowo skurczoskrzeli.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie fenobarbitalu, fenytoiny, ryfampicyny lub efedryny może nasilać metabolizm kortykosteroidów, zmniejszając ich działanie terapeutyczne.
Pacjentów otrzymujących jednocześnie kortykosteroidy i estrogeny należy obserwować ze względu naryzyko nasilenia działań kortykosteroidów.
Jednoczesne podawanie kortykosteroidów ze środkami moczopędnymi obniżającymi stężenie potasumoże nasilić hipokaliemię. Kortykosteroidy podawane równocześnie z glikozydami nasercowymi mogą nasilać niemiarowość serca lub toksyczne działanie glikozydów naparstnicy związane z występowaniem hipokaliemii. Kortykosteroidy mogą również nasilać utratę potasu z ustroju wywołaną leczeniem amfoterycyną B. U wszystkich pacjentów przyjmujących równocześnie wyżej wymienione leki, należy ściśle monitorować stężenie elektrolitów w surowicy, ze szczególnym uwzględnieniem stężenia potasu.
Jednoczesne stosowanie kortykosteroidów z lekami hamującymi krzepliwość z grupy pochodnychkumaryny może spowodować zmniejszenie lub zwiększenie działania tych leków, wymagająceniekiedy modyfikacji dawkowania.
Wpływ niesteroidowych leków przeciwzapalnych i alkoholu, stosowanych razemz glikokortykosteroidami, może zwiększyć częstość występowania lub nasilenie wrzodów przewodu pokarmowego.
Kortykosteroidy mogą obniżać stężenie salicylanów we krwi. Należy zachować ostrożność podająckwas acetylosalicylowy z kortykosteroidami u pacjentów z hipoprotrombinemią.
Stosowanie kortykosteroidów u osób z cukrzycą może wymagać zmiany dawkowania leków
przeciwcukrzycowych.
Jednoczesne podawanie glikokortykosteroidów może osłabić odpowiedź organizmu na leczenie somatotropiną.
6
Spodziewane jest, że jednoczesne podawanie inhibitorów CYP3A, w tym produktów zawierającychkobicystat, zwiększy ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Należy unikać łączenialeków, chyba że korzyść przewyższa zwiększone ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanychzwiązanych ze stosowaniem glikokortykosteroidów; w takim przypadku pacjenta należy obserwowaćw celu wykrycia ogólnoustrojowych działań glikokortykosteroidów.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych: kortykosteroidy mogą wpływać na wynik testu z błękitem
nitrotetrazolowym w zakażeniach bakteryjnych, dając wynik fałszywie ujemny.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Dotychczas nie przeprowadzono kontrolowanych badań nad płodnością ludzi otrzymujących kortykosteroidy i dlatego zastosowanie produktu leczniczego u kobiet w ciąży lub pacjentek w wiekurozrodczym wymaga oszacowania ryzyka i korzyści związanych z leczeniem matki i płodu.
Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo profilaktycznego stosowania kortykosteroidówpowyżej 32. tygodnia ciąży. Przed zastosowaniem kortykosteroidów należy rozważyć korzyścii ryzyko dla matki i płodu wynikające ze stosowania kortykosteroidów w tym okresie ciąży.
W profilaktycznym leczeniu zespołu błon szklistych u wcześniaków (patrz punkt 4.3), nie należypodawać kortykosteroidów kobietom w ciąży w stanie przedrzucawkowym i w stanie rzucawkowymlub z objawami uszkodzenia łożyska.
Należy uważnie obserwować niemowlęta urodzone przez kobiety przyjmujące duże dawkikortykosteroidów w czasie ciąży, ze względu na ryzyko wystąpienia objawów niedoczynnościnadnerczy lub zaćmy wrodzonej. Po dożylnym podaniu betametazonu kobietom w ciąży, u płodówobserwowano przemijające zmniejszenie wydzielania hormonu wzrostu i jak się wydaje hormonówprzysadkowych, które regulują wytwarzanie kortykosteroidów przez nadnercza. Jednakżezmniejszenie wydzielania płodowego hydrokortyzonu nie ma wpływu na stres poporodowy.
Kortykosteroidy przenikają przez barierę łożyskową oraz do mleka ludzkiego.
Ze względu na możliwość przenikania kortykosteroidów przez łożysko, noworodki i niemowlętaurodzone przez kobiety, którym podawano kortykosteroidy przez całą ciążę lub przez jej część należyzbadać w celu ustalenia, czy nie występuje u nich wrodzona zaćma.
Podczas porodu i po porodzie należy poddać obserwacji kobiety przyjmujące kortykosteroidy w czasie ciąży, ponieważ w wyniku stresu związanego z porodem może dojść do niewydolności nadnerczy.
Karmienie piersią
Ze względu na ryzyko działań niepożądanych u dzieci karmionych piersią przez matki otrzymujące produkt leczniczy Diprophos, należy podjąć decyzję czy przerwać karmienie piersią czy przerwaćpodawanie produktu leczniczego Diprophos, biorąc pod uwagę korzyści z leczenia dla matki.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Produkt Diprophos nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdówi obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Działania niepożądane produktu leczniczego Diprophos, podobnie jak innych kortykosteroidów,zależą zarówno od dawki jak i czasu trwania leczenia. Zazwyczaj działania te odwracalne lubmożna je zminimalizować przez zmniejszenie dawki produktu leczniczego; takie postępowanie jestkorzystniejsze od przerwania leczenia.
7
Zaburzenia bilansu płynowego i elektrolitowego ustroju: zatrzymanie sodu, utrata potasu, alkaloza
hipokaliemiczna; zatrzymanie płynów; zastoinowa niewydolność serca u podatnych pacjentów;nadciśnienie.
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: osłabienie mięśni, miopatia wywołana leczeniem
kortykosteroidami, utrata masy mięśniowej; zaostrzenie objawów miastenii; osteoporoza;kompresyjne złamania kręgosłupa; martwica aseptyczna głowy kości udowej i ramiennej;patologiczne złamania kości długich; zerwanie ścięgna; niestabilność stawów (spowodowana wielokrotnymi wstrzyknięciami dostawowymi).
Przewód pokarmowy: czkawka, wrzód trawienny z ryzykiem perforacji i krwotoku; zapalenie trzustki;
rozdęcie brzucha; wrzodziejące zapalenie przełyku.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: utrudnione gojenie się ran; atrofia skóry; cienka, delikatna
skóra; wybroczyny i krwawe wylewy podskórne; zaczerwienienie skóry twarzy; wzmożona potliwość;stłumione reakcje na testy skórne; odczyny takie jak alergiczne zapalenie skóry, pokrzywka, obrzęknaczynioruchowy.
Zaburzenia układu nerwowego: drgawki; wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego krwi z obrzękiem
tarczy nerwu wzrokowego (guz rzekomy mózgu) obserwowany zazwyczaj po leczeniu; zaburzeniarównowagi; bóle głowy.
Zaburzenia endokrynologiczne: nieregularne miesiączkowanie; rozwój zespołu cushingoidalnego;
zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego płodu lub wzrostu dziecka; wtórny brak reakcji ze stronykory nadnerczy i przysadki, zwłaszcza w sytuacjach stresu, jak np. po urazie, operacji, chorobie; obniżona tolerancja na węglowodany, objawy utajonej cukrzycy, zwiększone zapotrzebowanie na insulinę i doustne środki hipoglikemiczne u chorych na cukrzycę.
Zaburzenia oka: zaćma podtorebkowa tylna; wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego; jaskra; wytrzeszcz.
Podczas stosowania kortykosteroidów obserwowano nieostre widzenie (częstość nieznana) (patrztakże punkt 4.4).
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: ujemny bilans azotowy związany z katabolizmem białek.
Zaburzenia psychiczne: euforia, nagłe zmiany nastroju; ciężka depresja do objawów psychozy;
zmiany osobowości; bezsenność.
Inne: reakcje rzekomoanafilaktyczne lub reakcje nadwrażliwości oraz obniżenie ciśnienia i objawy
przypominające wstrząs.
Ponadto, do innych działań niepożądanych związanych z podawaniem kortykosteroidów drogą pozajelitową należą rzadkie przypadki ślepoty po wstrzyknięciu leku bezpośrednio do zmiany chorobowej umiejscowionej na twarzy i głowie; nieprawidłowo nasilona lub zmniejszona pigmentacjaskóry; atrofia skóry lub tkanki podskórnej, ropień jałowy, zaczerwienienie skóry po wstrzyknięciudostawowym oraz choroby stawów przypominające artropatię Charcota.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49-21-301, fax: + 48 22 49-21-309, e-mail:
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
8
4.9 Przedawkowanie
Objawy: ostre przedawkowanie glikokortykosteroidów, w tym betametazonu, nie powinno wywołać
sytuacji zagrożenia życia. Z wyjątkiem ekstremalnie dużych dawek, kilkudniowe przedawkowanie glikokortykosteroidów nie powinno spowodować szkodliwych skutków u pacjentów bez konkretnych przeciwwskazań, takich jak u pacjentów z cukrzycą, jaskrą lub czynnym wrzodem trawiennym, a także u osób przyjmujących leki takie jak glikozydy naparstnicy, leki hamujące krzepliwość z grupy pochodnych kumaryny lub środki moczopędne obniżające stężenie potasu.
Leczenie: należy zastosować odpowiednie leczenie w przypadku wystąpienia powikłań związanych
z metabolizmem kortykosteroidów, szkodliwym wpływem choroby podstawowej lub choróbtowarzyszących bądź oddziaływaniem kortykosteroidów z innymi lekami.
Ważne jest, by utrzymywać odpowiednią podaż płynów oraz monitorować stężenie elektrolitóww surowicy i moczu, zwracając szczególną uwagę na bilans sodowy i potasowy. W razie konieczności, należy wyrównać zaburzenia elektrolitowe.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: kortykosteroidy do stosowania ogólnoustrojowego; glikokortykosteroidy; kod ATC: H02AB01
Betametazon jest syntetycznym kortykosteroidem (9α-fluoro-16β-metyloprednizolon).
Betametazon wykazuje silne działanie przeciwzapalne, immunosupresyjne i przeciwuczuleniowe.
Betametazon nie wykazuje istotnej klinicznie aktywności charakterystycznej dlamineralokortykosteroidów.
Kortykosteroidy przenikają przez błony komórkowe i wiązane w cytoplazmie przez swoiste białkareceptorowe. Kompleks steroidu z receptorem wnika do jądra komórkowego, gdzie wiąże sięz kwasem dezoksyrybonukleinowym (chromatyną) i stymuluje transkrypcję kwasu rybonukleinowego informacyjnego (mRNA) oraz syntezę białek enzymatycznych, których działanie obserwujemy poogólnym podaniu kortykosteroidów. Poza istotnym wpływem na proces zapalny i odpornościowy,kortykosteroidy wpływają również na przemianę węglowodanów, białek i tłuszczów. Działają równieżna układ sercowo-naczyniowy, mięśnie szkieletowe oraz ośrodkowy układ nerwowy.
Wpływ na proces zapalny i odpornościowy
Działania: przeciwzapalne, immunosupresyjne i przeciwuczuleniowe glikokortykosteroidów stanowiąpodstawę ich zastosowania w lecznictwie. Właściwości te wynikają z następujących mechanizmów farmakologicznego działania kortykosteroidów: ograniczenie ilości aktywnych komórek odpornościowych w obrębie ogniska zapalnego, zmniejszenie rozszerzenia naczyń krwionośnych, stabilizacja błon lizosomów, hamowanie fagocytozy, zahamowanie tworzenia prostaglandyn oraz substancji pokrewnych.
Działanie przeciwzapalne betametazonu jest około 25 razy silniejsze niż działanie hydrokortyzonui od 8 do 10 razy silniejsze niż działanie prednizolonu. 4 mg betametazonu równoważne 100 mghydrokortyzonu.
Wpływ na metabolizm węglowodanów i białek
Glikokortykosteroidy pobudzają hydrolizę białek. Uwolnione aminokwasy przedostają się do krwi, a następnie do wątroby, gdzie w procesie glukoneogenezy przekształcane w glukozę i glikogen. Wchłanianie glukozy przez tkanki obwodowe zmniejsza się, co prowadzi do zwiększenia stężenia glukozy we krwi i obecności glukozy w moczu, szczególnie u pacjentów z predyspozycją do cukrzycy.
9
Wpływ na metabolizm lipidów
Kortykosteroidy pobudzają metabolizm tłuszczów. Powodują odkładanie tkanki tłuszczowej w obrębie tułowia, szyi i głowy.
Działanie farmakologiczne kortykosteroidów występuje później niż najwyższe stężenie w surowicykrwi. Wskazuje to, że ich działanie związane jest przede wszystkim z aktywacją lub hamowaniemsyntezy enzymów wewnątrzkomórkowych, a nie bezpośrednim działaniem farmakologicznym.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Produkt leczniczy zawiera mieszaninę rozpuszczalnych i bardzo słabo rozpuszczalnych estrówbetametazonu. Szybkie działanie terapeutyczne uzyskuje się dzięki podaniu rozpuszczalnegobetametazonu sodu fosforanu, który po wstrzyknięciu ulega szybkiemu wchłanianiu. Przedłużonedziałanie zapewnia drugi ester, dipropionian betametazonu, który rozpuszcza się w niewielkim stopniu, stanowiąc zapas substancji czynnej o powolnym wchłanianiu, co umożliwia leczenie objawów choroby przez dłuższy czas.
Betametazon jest metabolizowany w wątrobie. Wiąże się głównie z albuminami. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby metabolizm przebiega wolniej lub z opóźnieniem.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Brak danych.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Disodu fosforan dwuwodny lub disodu fosforan bezwodnySodu chlorek Disodu edetynian Polisorbat 80 Alkohol benzylowy
Metylu parahydroksybenzoesan (E218) Propylu parahydroksybenzoesan (E216)Karboksymetyloceluloza sodowaMakrogol
Kwas solny (do dostosowania pH)
Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie mieszać produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi, oprócz wymienionych w punkcie 4.2.
6.3 Okres ważności
2 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Ampułki szklane w tekturowym pudełku.
10
1 ampułka po 1 ml 5 ampułek po 1 ml
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Bez specjalnych wymagań. Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady
należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
MSD Polska Sp. z o.o. ul. Chłodna 51
00-867 Warszawa
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr R/1216
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 11 listopada 1980 r.
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 14 lutego 2014 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
11