ANEKS I

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

1

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 1,5 mg kapsułki twardeExelon 3,0 mg kapsułki twardeExelon 4,5 mg kapsułki twardeExelon 6,0 mg kapsułki twarde

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde

Każda kapsułka zawiera 1,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde

Każda kapsułka zawiera 3,0 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde

Każda kapsułka zawiera 4,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde

Każda kapsułka zawiera 6,0 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

Kapsułki twarde

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde

Proszek prawie biały do jasnożółtego, w kapsułce z żółtym wieczkiem i żółtą częścią dolną, zczerwonym nadrukiem „EXELON 1,5 mg” na części dolnej.

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde

Proszek prawie biały do jasnożółtego, w kapsułce z pomarańczowym wieczkiem i pomarańczowączęścią dolną, z czerwonym nadrukiem „EXELON 3 mg” na części dolnej.

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde

Proszek prawie biały do jasnożółtego, w kapsułce z czerwonym wieczkiem i czerwoną częścią dolną, z białym nadrukiem „EXELON 4,5 mg” na części dolnej.

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde

Proszek prawie biały do jasnożółtego, w kapsułce z czerwonym wieczkiem i pomarańczową częścią dolną, z czerwonym nadrukiem „EXELON 6 mg” na części dolnej.

2

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE

4.1 Wskazania do stosowania

Leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego.Leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatycznąchorobą Parkinsona.

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnozowaniu ileczeniu otępienia typu alzheimerowskiego lub otępienia związanego z chorobą Parkinsona. Diagnozęnależy postawić na podstawie aktualnych wytycznych. Leczenie rywastygminą można rozpocząćjedynie wtedy, gdy możliwa jest opieka osoby odpowiedzialnej za regularne przyjmowanie produktuleczniczego przez pacjenta.

Dawkowanie

Rywastygminę należy przyjmować dwa razy na dobę, z porannym i wieczornym posiłkiem. Kapsułkę należy połykać w całości.

Dawka początkowa

1,5 mg dwa razy na dobę.

Ustalanie optymalnej dawki

Dawka początkowa wynosi 1,5 mg dwa razy na dobę. Jeśli dawka ta jest dobrze tolerowana przezpacjenta, po co najmniej dwóch tygodniach leczenia można zwiększyć ją do 3 mg dwa razy na dobę.Kolejne zwiększanie dawki do 4,5 mg, a następnie do 6 mg dwa razy na dobę, jest możliwe wprzypadku dobrej tolerancji obecnie stosowanej dawki i może być rozważane po co najmniejdwutygodniowym okresie leczenia poprzednią dawką.

Działania niepożądane (np. nudności, wymioty, bóle brzucha lub utrata apetytu), zmniejszenie masyciała lub nasilenie objawów pozapiramidowych (np. drżenia) u pacjentów z otępieniem związanym zchorobą Parkinsona, występujące podczas leczenia, mogą ustąpić w przypadku pominięcia jednej lubkilku dawek. W przypadku utrzymywania się działań niepożądanych, dawka dobowa powinna zostaćczasowo zmniejszona do poprzedniej, dobrze tolerowanej dawki, lub należy przerwać leczenie.

Dawka podtrzymująca

Dawka terapeutyczna to 3 do 6 mg dwa razy na dobę; w celu uzyskania maksymalnego działaniaterapeutycznego, pacjenci powinni kontynuować leczenie, przyjmując produkt leczniczy wnajwiększej, dobrze tolerowanej dawce. Zalecana maksymalna dawka dobowa wynosi 6 mg dwa razyna dobę.

Leczenie podtrzymujące może być kontynuowane tak długo, jak długo utrzymuje się działanieterapeutyczne. Z tego względu należy regularnie poddawać ponownej ocenie działanie terapeutycznerywastygminy, szczególnie u pacjentów leczonych dawkami mniejszymi niż 3 mg dwa razy na dobę.Jeśli po 3 miesiącach leczenia dawką podtrzymującą nie nastąpi korzystna zmiana w złagodzeniuobjawów otępienia, leczenie należy przerwać. Przerwanie leczenia należy również rozważyć wprzypadku braku oznak działania terapeutycznego.

Indywidualna reakcja pacjenta na leczenie rywastygminą jest niemożliwa do przewidzenia. Jednaklepsze wyniki leczenia obserwowano u pacjentów z chorobą Parkinsona i umiarkowanym otępieniem.Podobnie, lepsze działanie obserwowano u pacjentów z chorobą Parkinsona i omamami wzrokowymi(patrz punkt 5.1).

3

Nie badano działania terapeutycznego w badaniach klinicznych, kontrolowanych placebo, trwającychdłużej niż 6 miesięcy.

Wznowienie leczenia

Jeżeli przerwano podawanie produktu leczniczego na dłużej niż trzy dni, należy wznawiać leczenie,stosując dawkę 1,5 mg dwa razy na dobę. Ustalenie optymalnej dawki powinno wówczas odbywać siętak, jak opisano powyżej.

Szczególne grupy pacjentów

Zaburzenie czynności nerek i wątroby

Brak konieczności dostosowywania dawki u pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniamiczynności nerek lub wątroby. Jednak ze względu na zwiększenie ekspozycji w tych populacjach,należy starannie ustalić wielkość dawki, w zależności od indywidualnej tolerancji, ponieważ upacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może wystąpić więcejdziałań niepożądanych zależnych od dawki. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z ciężkimizaburzeniami czynności wątroby, jednakże kapsułki Exelon mogą być stosowane w tej populacjipacjentów pod warunkiem ścisłego monitorowania (patrz punkty 4.4 i 5.2).

Dzieci i młodzież

Stosowanie produktu leczniczego Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

4.3 Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną rywastygminę, na inne karbaminiany lub na którąkolwieksubstancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.

Wcześniejsze reakcje w miejscu podania, wskazujące na alergiczne kontaktowe zapalenie skóry pozastosowaniu plastra z rywastygminą (patrz punkt 4.4).

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych zwiększa się wraz ze zwiększaniem dawki.Jeżeli leczenie przerwano na dłużej niż trzy dni, należy wznawiać podawanie produktu leczniczegostosując dawkę 1,5 mg dwa razy na dobę, aby zmniejszyć możliwość wystąpienia działańniepożądanych (np. wymiotów).

Po zastosowaniu plastra z rywastygminą mogą wystąpić reakcje skórne w miejscu przylepieniaplastra, a ich nasilenie jest zazwyczaj łagodne do umiarkowanego. Te reakcje same w sobie niewskazują na uczulenie. Jednak stosowanie plastrów z rywastygminą może prowadzić do rozwojualergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

Należy podejrzewać wystąpienie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, jeśli reakcje w miejscuprzyklejenia plastra rozprzestrzenią się na obszar skóry większy niż rozmiar plastra, jeśli istniejąoznaki wskazujące na większe nasilenie reakcji miejscowej (np. narastający rumień, obrzęk, grudki,pęcherze) i jeśli w ciągu 48 godzin od zdjęcia plastra nie dojdzie do znaczącego złagodzenia objawów.W takich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Pacjentów z reakcjami w miejscu zastosowania plastra wskazującymi na alergiczne kontaktowezapalenie skóry w wyniku zastosowania plastra z rywastygminą, którzy w dalszym ciągu wymagająleczenia rywastygminą, można przestawić na rywastygminę doustną dopiero po ujemnym wynikutestu alergicznego i pod ścisłym nadzorem lekarskim. Możliwe jest, że niektórzy pacjenci uczuleni narywastygminę poprzez kontakt z plastrami zawierającymi rywastygminę nie będą mogli przyjmowaćrywastygminy w żadnej postaci.

4

Po wprowadzeniu do obrotu zgłaszano rzadkie przypadki pacjentów z alergicznym zapaleniem skóry(rozsianym) po podaniu rywastygminy, niezależnie od drogi jej podania (doustnie, przezskórnie). Wtakich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Należy odpowiednio poinstruować w tym zakresie pacjentów i ich opiekunów.

Ustalanie optymalnej dawki: Działania niepożądane (np. nadciśnienie tętnicze i omamy u pacjentów zotępieniem występującym w chorobie Alzheimera oraz nasilenie objawów pozapiramidowych,zwłaszcza drżenia u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona) były obserwowanekrótko po zwiększeniu dawki. Działania te mogą ustąpić po zmniejszeniu dawki. W pozostałychprzypadkach przerywano podawanie produktu leczniczego Exelon (patrz punkt 4.8).

Zaburzenia żołądka i jelit, takie jak nudności, wymioty i biegunka mają związek z dawką i mogąwystąpić szczególnie w początkowym okresie leczenia i (lub) w okresie zwiększania dawki (patrzpunkt 4.8). Wymienione działania niepożądane częściej występują u kobiet. Pacjenci zprzedmiotowymi i podmiotowymi objawami odwodnienia w wyniku długotrwałych wymiotów lubbiegunki mogą być leczeni dożylnym podaniem płynów i zmniejszeniem dawki lub przerwaniempodawania leku, jeśli ustalenie rozpoznania i rozpoczęcie leczenia nastąpi szybko. Odwodnienie możemieć poważne następstwa.

U pacjentów z chorobą Alzheimera może wystapić zmniejszenie masy ciała. Stosowanie inhibitorówcholinoesterazy, w tym rywastygminy, było związane ze zmniejszeniem masy ciała u tych pacjentów.W czasie leczenia rywastygminą, należy kontrolować masę ciała pacjenta.

W przypadku nasilonych wymiotów związanych z leczeniem rywastygminą musi być dostosowanawłaściwa dawka, jak jest zalecane w punkcie 4.2. Niektóre przypadki wystąpienia nasilonychwymiotów były związane z pęknięciem przełyku (patrz punkt 4.8). Takie przypadki występowałyzwłaszcza po zwiększeniu dawki lub dużych dawkach rywastygminy.

Rywastygmina może powodować bradykardię, która stanowi czynnik ryzyka wystąpieniaczęstoskurczu typu torsade de pointes, głównie u pacjentów z czynnikami ryzyka. Zaleca sięzachowanie ostrożności u pacjentów z wyższym ryzykiem wystąpienia częstoskurczu typu torsade depointes; na przykład u pacjentów z zaostrzeniem niewydolności serca, ostatnio przebytym zawałemmięśnia sercowego, bradyarytmiami, czynnikami predysponującymi do hipokaliemii lubhipomagnezemii bądź jednoczesnym stosowaniem produktów leczniczych, o których wiadomo, żewywołują wydłużenie odstępu QT i (lub) częstoskurcz typu torsade de pointes (patrz punkty 4.5 i 4.8).

Rywastygminę należy ostrożnie stosować u pacjentów z zespołem chorego węzła zatokowego lub zzaburzeniami przewodzenia (blok zatokowo-przedsionkowy, blok przedsionkowo-komorowy) (patrzpunkt 4.8).

Rywastygmina może powodować zwiększone wydzielanie soku żołądkowego. Produkt leczniczynależy stosować ostrożnie u pacjentów z czynną chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, a takżeu pacjentów, u których istnieją predyspozycje do tych schorzeń.

Inhibitory cholinoesterazy należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z astmąoskrzelową lub obturacyjną chorobą płuc w wywiadzie.

Leki cholinomimetyczne mogą powodować lub nasilać niedrożność dróg moczowych i napadydrgawkowe. Produkt leczniczy należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których istniejąpredyspozycje do tych schorzeń.

Nie badano stosowania rywastygminy u pacjentów z bardzo zaawansowaną postacią otępienia wchorobie Alzheimera lub w przebiegu choroby Parkinsona, innymi typami otępienia lub innymitypami zaburzenia pamięci (np. związane z wiekiem pogorszenie funkcji poznawczych) i dlatego niezaleca się stosowania w tej grupie pacjentów.

5

Podobnie, jak inne leki cholinomimetyczne, rywastygmina może nasilać lub wywoływać objawypozapiramidowe. Nasilenie (w tym spowolnienie ruchowe, dyskinezy, zaburzenia chodu) i zwiększonączęstość występowania lub nasilenie drżenia obserwowano u pacjentów z otępieniem związanym zchorobą Parkinsona (patrz punkt 4.8). W niektórych przypadkach zdarzenia te doprowadziły doprzerwania leczenia rywastygminą (np. przerwanie z powodu drżenia 1,7% w grupie rywastygminy wporównaniu do 0% w grupie placebo). Zaleca się kontrolę kliniczną pod kątem tych działańniepożądanych.

Szczególne populacje pacjentów

U pacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może wystąpić więcejdziałań niepożądanych (patrz punkty 4.2 i 5.2). Należy ściśle przestrzegać zaleceń dotyczącychstopniowego zwiększania dawki odpowiednio do indywidualnej tolerancji. Nie przeprowadzono badańu pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Dlatego w przypadku stosowania produktuleczniczego Exelon w tej populacji pacjentów, konieczne jest ścisłe monitorowanie.

Pacjenci z masą ciała poniżej 50 kg mogą doświadczyć większej liczby działań niepożądanych, a ryzyko przerwania leczenia z powodu tych działań może być u nich większe.

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Rywastygmina, jako inhibitor cholinoesterazy, może nasilać działanie środków zwiotczającychmięśnie, o działaniu analogicznym do sukcynylocholiny, stosowanych w trakcie znieczuleniaogólnego. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania środków znieczulających. Należyrozważyć dostosowanie dawki lub czasowe przerwanie leczenia, jeśli to konieczne.

Ze względu na działanie farmakodynamiczne i możliwe działania addycyjne, rywastygminy nie należystosować równocześnie z innymi substancjami cholinomimetycznymi. Rywastygmina może wpływaćna działanie antycholinergicznych produktów leczniczych (np. oksybutynina, tolterodyna).

Działania addycyjne prowadzące do bradykardii (która może skutkować omdleniem) były zgłaszanepo zastosowaniu skojarzenia różnych leków beta-adrenolitycznych (w tym atenololu) i rywastygminy.Uważa się, że leki beta-adrenolityczne wywierające wpływ na układ sercowo-naczyniowy są związanez największym ryzykiem tych działań, jednak otrzymano również zgłoszenia dotyczące pacjentówstosujących inne leki beta-adrenolityczne. Z tego względu należy zachować ostrożność podającrywastygminę w skojarzeniu z lekami beta-adrenolitycznymi, a także innymi lekami wywołującymibradykardię (np. leki antyarytmiczne klasy III, antagoniści kanału wapniowego, glikozydynaparstnicy, pilokarpina).

Ponieważ bradykardia stanowi czynnik ryzyka wystąpienia częstoskurczu typu torsade de pointes,leczenie skojarzone rywastygminą i produktami leczniczymi wywołującymi torsade de pointes, takimijak leki antypsychotyczne, tj. niektóre fenotiazyny (chloropromazyna, lewomepromazyna), benzamidy(sulpiryd, sultopryd, amisulpryd, tiapryd, weralipryd), pimozyd, haloperydol, droperydol, cysapryd,cytalopram, difemanil, erytromycyna IV, halofantryna, mizolastyna, metadon, pentamidyna imoksyfloksacyna, wymaga zachowania ostrożności i może wymagać monitorowania stanuklinicznego (EKG).

W badaniach przeprowadzonych u zdrowych ochotników, nie zaobserwowano interakcjifarmakokinetycznych pomiędzy rywastygminą a digoksyną, warfaryną, diazepamem czy fluoksetyną.Podawanie rywastygminy nie wpływa na czas protrombinowy wydłużony przez podawaną warfarynę.W wyniku równoczesnego stosowania rywastygminy i digoksyny, nie obserwowano występowaniadziałań niepożądanych dotyczących przewodnictwa w mięśniu sercowym.

Biorąc pod uwagę metabolizm rywastygminy, nie należy spodziewać się interakcji metabolicznych zinnymi produktami leczniczymi, chociaż rywastygmina może hamować metabolizm innych substancjimetabolizowanych przy udziale butyrylocholinoesterazy.

6

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża

U ciężarnych zwierząt rywastygmina i (lub) jej metabolity przenikały przez łożysko. Nie wiadomo,czy tak samo dzieje się u ludzi. Brak jest danych klinicznych dotyczących stosowania w czasie ciąży.W badaniach przed- i pourodzeniowych, przeprowadzonych na szczurach, zaobserwowanowydłużenie czasu trwania ciąży. Rywastygminy nie wolno stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest tobezwzględnie konieczne.

Karmienie piersią

U zwierząt, rywastygmina przenika do mleka karmiących samic. Nie wiadomo czy rywastygminaprzenika do mleka kobiet karmiących piersią, w związku z tym pacjentki przyjmujące rywastygminęnie powinny karmić piersią.

Płodność

Nie obserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność lub zdolności reprodukcyjne szczurów (patrz punkt 5.3). Wpływ rywastygminy na płodność ludzi nie jest znany.

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

Choroba Alzheimera może powodować stopniowe osłabienie zdolności kierowania pojazdami lubzaburzenie zdolności obsługi maszyn. Ponadto, rywastygmina może wywoływać zawroty głowy isenność, głównie w początkowym okresie leczenia lub w okresie zwiększania dawki. W konsekwencjirywastygmina wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów iobługiwania maszyn. W związku z tym, zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych iobsługiwania skomplikowanych urządzeń mechanicznych u pacjentów z otępieniem, leczonychrywastygminą, powinien rutynowo ocenić lekarz prowadzący.

4.8 Działania niepożądane

Podsumowanie profilu bezpieczeństwa

Do najczęściej występujących działań niepożądanych (ADRs, ang. adverse reactions) należązaburzenia żołądka i jelit, w tym nudności (38%) i wymioty (23%), szczególnie w okresie ustalaniadawki. W badaniach klinicznych kobiety były bardziej wrażliwe od mężczyzn na wystąpienie jakodziałań niepożądanych zaburzeń żołądka i jelit oraz zmniejszenia masy ciała.

7

Tabelaryczne zestawienie działań niepożądanych

Działania niepożądane w Tabeli 1 oraz Tabeli 2 zostały wymienione według klasyfikacji układów inarządów oraz częstości występowania zgodnie z MedDRA. Częstość występowania zdefiniowanozgodnie z następującą konwencją: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często(≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana(nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

Następujące działania niepożądane, wymienione poniżej w Tabeli 1, obserwowano u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego leczonych produktem leczniczym Exelon.

Tabela 1

Zakażenia i zarażenia pasożytnicze

Bardzo rzadko Zakażenie dróg moczowych Zaburzenia metabolizmu i odżywiania

Bardzo często Brak łaknienia Często Zmniejszony apetyt Częstość nieznana OdwodnienieZaburzenia psychiczne

Często Koszmary senneCzęsto PobudzenieCzęsto Splątanie

Często Lęk Niezbyt często Bezsenność Niezbyt często Depresja Bardzo rzadko Omamy

Częstość nieznana Agresja, niepokój ruchowy Zaburzenia układu nerwowego

Bardzo często Zawroty głowyCzęsto Bóle głowyCzęsto Senność Często Drżenie Niezbyt często Omdlenie Rzadko Drgawki

Bardzo rzadko Objawy pozapiramidowe (w tym pogorszenie stanu u

pacjentów z chorobą Parkinsona) Zaburzenia serca

Rzadko Dławica piersiowaBardzo rzadko Zaburzenia rytmu serca (np. bradykardia, blok przedsionkowo-komorowy, migotanie przedsionków, tachykardia)

Częstość nieznana Zespół chorego węzła zatokowego Zaburzenia naczyniowe

Bardzo rzadko Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia żołądka i jelit

Bardzo często Nudności Bardzo często Wymioty Bardzo często Biegunka

Często Bóle brzucha i dyspepsja

Rzadko Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicyBardzo rzadko Krwawienie z przewodu pokarmowegoBardzo rzadko Zapalenie trzustki

Częstość nieznana Niektóre przypadki nasilonych wymiotów były związane z

pęknięciem przełyku (patrz punkt 4.4).

8

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych

Niezbyt często Zwiększone wartości wyników badań czynności wątrobyCzęstość nieznana Zapalenie wątroby

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Często Nadmierne pocenie Rzadko Wysypka

Częstość nieznana Świąd, alergiczne zapalenie skóry (rozsiane) Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania

Często Zmęczenie, asteniaCzęsto Złe samopoczucieNiezbyt często Upadek

Badania diagnostyczne

Często Zmniejszenie masy ciała

Dodatkowo obserwowano po zastosowaniu produktu leczniczego Exelon system transdermalnynastępujące działania niepożądane: majaczenie, gorączka, zmniejszony apetyt, nietrzymanie moczu(często), nadaktywność psychoruchowa (niezbyt często), rumień, pokrzywka, pęcherze, alergicznezapalenie skóry (częstość nieznana).

W Tabeli 2 przedstawiono działania niepożądane odnotowane w czasie badań klinicznychprowadzonych u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona, leczonych produktemleczniczym Exelon kapsułki.

Tabela 2

Zaburzenia metabolizmu i odżywiania

Często Zmniejszone łaknienie Często OdwodnienieZaburzenia psychiczne

Często BezsennośćCzęsto Lęk Często NiepokójCzęsto Omamy wzrokoweCzęsto DepresjaCzęstość nieznana Agresja

Zaburzenia układu nerwowego

Bardzo często Drżenie

Często Zawroty głowyCzęsto Senność Często Ból głowy

Często Choroba Parkinsona (nasilenie)Często Spowolnienie ruchoweCzęsto Dyskineza Często Hipokineza

Często Sztywność typu „koła zębatego” Niezbyt często Dystonia

Zaburzenia serca

Często Bradykardia

Niezbyt często Migotanie przedsionkówNiezbyt często Blok przedsionkowo-komorowyCzęstość nieznana Zespół chorego węzła zatokowego

9

Zaburzenia naczyniowe

Często Nadciśnienie Niezbyt często NiedociśnienieZaburzenia żołądka i jelit

Bardzo często Nudności Bardzo często Wymioty Często Biegunka

Często Ból brzucha i niestrawność Często Nadmierne wydzielanie ślinyZaburzenia wątroby i dróg

żółciowych

Częstość nieznana Zapalenie wątroby Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Często Nadmierne pocenie Częstość nieznana Alergiczne zapalenie skóry (rozsiane)Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania

Bardzo często Upadek

Często Zmęczenie i asteniaCzęsto Zaburzenia choduCzęsto Chód parkinsonowski

Następujące dodatkowe działanie niepożądane obserwowano w badaniu u pacjentów z otępieniemzwiązanym z chorobą Parkinsona leczonych produktem leczniczym Exelon system transdermalny:pobudzenie (często).

Tabela 3 zawiera wykaz wartości procentowych i liczbę pacjentów uczestniczących w 24-tygodniowym badaniu klinicznym prowadzonym z zastosowaniem produktu leczniczego Exelon upacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona, u których wystąpiły wcześniejzdefiniowane zdarzenia niepożądane, mogące oznaczać nasilenie objawów choroby Parkinsona.

Tabela 3

Wcześniej zdefiniowane zdarzenia niepożądane, które Exelon Placebomogą oznaczać nasilenie objawów choroby Parkinsona n (%) n (%)u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą

Parkinsona

Wszyscy badani pacjenci 362 (100) 179 (100)Wszyscy pacjenci ze zdarzeniami niepożądanymi 99 (27,3) 28 (15,6)Drżenie 37 (10,2) 7 (3,9)Upadek 21 (5,8) 11 (6,1)Choroba Parkinsona (nasilenie) 12 (3,3) 2 (1,1)Nadmierne wydzielanie śliny 5 (1,4) 0Dyskineza 5 (1,4) 1 (0,6)Parkinsonizm 8 (2,2) 1 (0,6)Hipokineza 1 (0,3) 0Zaburzenia ruchu 1 (0,3) 0Spowolnienie ruchowe 9 (2,5) 3 (1,7)Dystonia 3 (0,8) 1 (0,6)Zaburzenia chodu 5 (1,4) 0Sztywność mięśni 1 (0,3) 0Zaburzenia równowagi 3 (0,8) 2 (1,1)Sztywność mięśniowo-kostna 3 (0,8) 0Stężenie mięśni 1 (0,3) 0Zaburzenia motoryczne 1 (0,3) 0

10

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w

załączniku V.

4.9 Przedawkowanie

Objawy

W większości przypadków, nie obserwowano żadnych klinicznie istotnych objawów podmiotowychlub przedmiotowych związanych z przypadkowym przedawkowaniem produktu leczniczego i prawieu wszystkich z tych pacjentów kontynuowano leczenie rywastygminą po 24 godzinach odprzedawkowania.

Zgłaszano występowanie toksycznych działań cholinergicznych z objawami muskarynowymi, któreobserwuje się po umiarkowanym zatruciu, jak zwężenie źrenic, zaczerwienienie twarzy, zaburzeniatrawienia obejmujące ból brzucha, nudności, wymioty oraz biegunka, bradykardia, skurcz oskrzeli izwiększona ilość wydzieliny z oskrzeli, nadmierne pocenie się, mimowolne oddawanie moczu i (lub)stolca, łzawienie, niedociśnienie i nadmierne ślinienie się.

W cięższych przypadkach mogą wystąpić działania nikotynowe, takie jak osłabienie mięśni, drżeniepęczkowe mięśni, drgawki i zatrzymanie oddychania, mogące powodować zgon.

Ponadto, po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki zawrotów głowy,drżenia, bólów głowy, senności, stanów splątania, nadciśnienia, omamów lub złego samopoczucia.

Postępowanie

Ze względu na okres półtrwania rywastygminy w osoczu, wynoszący około 1 godziny oraz trwająceokoło dziewięciu godzin hamowanie acetylocholinoesterazy, zaleca się w przypadkachbezobjawowego przedawkowania przerwę w przyjmowaniu rywastygminy trwającą 24 godziny. Jeżeliprzedawkowaniu towarzyszą nasilone nudności i wymioty, należy rozważyć podanie lekówprzeciwwymiotnych. W przypadku wystąpienia innych działań niepożądanych, w razie potrzebynależy zastosować leczenie objawowe.

W przypadku ciężkiego przedawkowania, można podać atropinę. Jako dawkę początkową zaleca siępodanie dożylne 0,03 mg/kg mc. siarczanu atropiny, kolejne dawki ustala się na podstawie odpowiedziklinicznej. Nie zaleca się stosowania skopolaminy jako antidotum.

11

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna: leki psychoanaleptyczne, inhibitory cholinoesterazy, kod ATC:N06DA03.

Uważa się, że rywastygmina jest inhibitorem acetylo- i butyrylocholinoesterazy z grupy karbaminianów, usprawniającym cholinergiczne przekaźnictwo neurosynaptyczne, przez spowalnianieprocesu rozkładu acetylocholiny, uwalnianej przez czynnościowo sprawne neurony cholinergiczne.Tak więc rywastygmina może mieć pozytywny wpływ na objawy ubytkowe, dotyczące procesówpoznawczych u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona.

Rywastygmina wywiera działanie hamujące w stosunku do cholinoesteraz, tworząc z nimi kompleksza pomocą wiązania kowalencyjnego, co powoduje ich czasową inaktywację. U zdrowych młodychmężczyzn, produkt leczniczy podany doustnie w dawce 3 mg, powoduje zmniejszenie aktywnościacetylocholinoesterazy (AChE) w płynie mózgowo-rdzeniowym o około 40% w ciągu pierwszej1,5 godziny po podaniu. Aktywność enzymu wraca do wartości wyjściowej po około 9 godzinach odchwili osiągnięcia maksymalnego działania hamującego. U pacjentów z chorobą Alzheimera,hamowanie przez rywastygminę aktywności acetylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowymbyło zależne od dawki, w zakresie dawek do 6 mg dwa razy na dobę (nie stosowano większychdawek). Hamowanie aktywności butyrylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowym u14 pacjentów z chorobą Alzheimera, leczonych rywastygminą, było podobne do hamowaniaaktywności AChE.

Badania kliniczne u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego

Skuteczność działania rywastygminy wykazano stosując trzy niezależne, specyficzne kryteria, zapomocą których oceniano wyniki, w regularnych odstępach czasu, w trakcie 6-miesięcznego leczenia.W tym: skala ADAS-Cog (ang. Alzheimer’s Disease Assessment Scale – Cognitive subscale, ocenazdolności poznawczych), skala CIBIC-Plus (ang. Clinician Interview Based Impression of Change-Plus, ogólna ocena zdolności pacjenta do pojmowania, dokonana przez lekarza uwzględniająca udziałopiekuna) oraz skala PDS (ang. Progressive Deterioration Scale, dokonana przez opiekuna ocenasprawności pacjenta w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak: higiena osobista, jedzenie,ubieranie się, udział w czynnościach domowych, np. w robieniu zakupów, orientowanie się w terenie,a także udział w czynnościach związanych z finansami, itp.).

U analizowanych pacjentów wynik badania MMSE (ang. Mini-Mental State Examination) mieścił sięw przedziale 10–24.

12

Wyniki pacjentów odpowiadających na leczenie, zebrane w dwóch (z trzech) wieloośrodkowych, 26-tygodniowych badaniach klinicznych z zastosowaniem zmiennych dawek, u pacjentów z łagodną doumiarkowanie ciężkiej postacią otępienia typu alzheimerowskiego przedstawiono w Tabeli 4, poniżej.Istotną klinicznie poprawę stanu pacjenta, zdefiniowano a prori jako: poprawę stanu klinicznego oprzynajmniej 4 punkty wg skali ADAS-Cog, poprawę w skali CIBIC-Plus lub poprawę przynajmniej o10% stanu klinicznego w skali PDS.

Dodatkowo, retrospektywnie zdefiniowana reakcja na leczenie jest zamieszczona w tej samej tabeli.W przypadku wtórnej definicji reakcji na leczenie wymagana była poprawa stanu klinicznego o4 punkty lub większa w skali ADAS-Cog, brak pogorszenia stanu klinicznego w skali CIBIC-Plus ibrak pogorszenia stanu klinicznego w skali PDS. Średnia dawka dobowa, potrzebna do uzyskaniaodpowiedzi klinicznej wg tej definicji dla pacjentów otrzymujących dawkę 6–12 mg wynosiła 9,3 mg.Należy zaznaczyć, że skale stosowane w tym wskazaniu są różne i nie można bezpośrednio porównaćwyników uzyskanych po zastosowaniu różnych produktów leczniczych.

Tabela 4

Kryterium oceny

odpowiedzi

Pacjenci, u których zaobserwowano klinicznie istotną

poprawę (%)

Pacjenci, którzy zostali Pacjenci poddani ostatniej

włączeni do badania obserwacji

Rywastygmina Placebo Rywastygmina Placebo

6–12 mg 6–12 mg

N=473 N=472 N=379 N=444

ADAS-Cog: poprawa stanu

klinicznego o co najmniej

4 punkty

CIBIC-Plus: poprawa stanu

klinicznego

PDS: poprawa stanu

klinicznego o co najmniej

10%

21*** 12 25*** 12

29*** 18 32*** 19

26*** 17 30*** 18

Poprawa stanu klinicznego

o co najmniej 4 punkty w

skali ADAS-Cog, przy

braku pogorszenia w skali

CIBIC-Plus i PDS

*p<0,05, **p<0,01, ***p<0,001

10* 6 12** 6

13

Badania kliniczne u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona

W 24-tygodniowym, wieloośrodkowym, podwójnie zaślepionym badaniu głównym, kontrolowanymplacebo oraz w jego otwartej fazie przedłużonej, trwającej 24 tygodnie wykazano skutecznośćrywastygminy u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona. Pacjenci uczestniczący wtym badaniu uzyskali wynik badania MMSE w przedziale 10–24. Skuteczność rywastygminyoceniano za pomocą dwóch niezależnych skal, a oceny dokonywano w regularnych odstępach w 6-miesięcznym okresie leczenia. Wyniki przedstawiono w Tabeli 5 poniżej: skala ADAS-Cog, służącado oceny zdolności poznawczych oraz skala oceny globalnej ADCS-CGIC (ang. Alzheimer’s DiseaseCooperative Study-Clinician’s Global Impression of Change).

Tabela 5

Otępienie związane z

chorobą Parkinsona

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

ADCS-CGIC

Exelon

ADCS-CGIC

Placebo

Populacja ITT + RDO (n=329) (n=161) (n=329) (n=165)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

23,8 ± 10,2

2,1 ± 8,2

24,3 ± 10,5

nd

3,8 ± 1,4

nd

4,3 ± 1,5

-0,7 ± 7,5

2,881 nd

<0,0011 0,0072

Populacja ITT - LOCF (n=287) (n=154) (n=289) (n=158)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

24,0 ± 10,3

2,5 ± 8,4

24,5 ± 10,6

nd

3,7 ± 1,4

nd

4,3 ± 1,5

-0,8 ± 7,5

3,541 nd

<0,0011 <0,0012

1 ANCOVA z grupą terapii i krajem jako czynnikami oraz wartościami początkowymi ADAS-Cogjako współzmienną. Dodatnia zmiana wskazuje poprawę.

2 Dane średnie przedstawiono dla przejrzystości tekstu, analizę kategorialną przeprowadzono zapomocą testu van Elterena

ITT (ang. Intent-To-Treat): wszyscy chorzy zakwalifikowani do leczenia; RDO (ang. Retrieved DropOuts): pacjenci, którzy zakończyli badanie przedwcześnie, a co do których uzyskano dalsze dane;LOCF (ang. Last Observation Carried Forward): ostatnia obserwacja przeniesiona dalej

14

Mimo iż skuteczność leczenia obserwowano w całej badanej populacji, dane sugerują, że lepszedziałanie w porównaniu z placebo uzyskano w podgrupie pacjentów z umiarkowanym otępieniemzwiązanym z chorobą Parkinsona. Podobnie, lepszy wynik leczenia obserwowano u pacjentów zomamami wzrokowymi (patrz Tabela 6).

Tabela 6

Otępienie związane z

chorobą Parkinsona

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

Pacjenci z omamami

wzrokowymi

Pacjenci bez omamów

wzrokowych

Populacja ITT + RDO (n=107) (n=60) (n=220) (n=101)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

25,4 ± 9,9

1,0 ± 9,2

27,4 ± 10,4

23,1 ± 10,4

2,6 ± 7,6

22,5 ± 10,1

0,1 ± 6,9

-2,1 ± 8,3

4,271 2,091

0,0021 0,0151

Pacjenci z umiarkowanym

otępieniem (MMSE 10-17)

Pacjenci z łagodnym

otępieniem (MMSE 18-24)

Populacja ITT + RDO (n=87) (n=44) (n=237) (n=115)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Warość p w porównaniu z

placebo

32,6 ± 10,4

33,7 ± 10,3

-1,8 ± 7,2

4,73 2,14 1 1

20,6 ± 7,9

1,9 ± 7,7

20,7 ± 7,9

-0,2 ± 7,5

2,6 ± 9,4

0,0021 0,0101

1 ANCOVA z grupą terapii i krajem jako czynnikami oraz wartościami początkowymi ADAS-Cog jako współzmienną. Dodatnia zmiana wskazuje poprawę.

ITT: Intent-To-Treat (wszyscy pacjenci zakwalifikowani do leczenia); RDO: Retrieved Drop Outs (pacjenci, którzy zakończyli badanie przedwcześnie, a co do których uzyskano dalsze dane)

Europejska Agencja Leków uchyliła obowiązek dołączania wyników badań produktu leczniczegoExelon we wszystkich podgrupach populacji dzieci i młodzieży w leczeniu otępienia typualzheimerowskiego oraz w leczeniu otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona(stosowanie u dzieci i młodzieży, patrz punkt 4.2).

15

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Wchłanianie

Rywastygmina wchłania się szybko i całkowicie, osiągając maksymalne stężenie w osoczu po około1 godzinie. Na skutek oddziaływania rywastygminy na jej enzym docelowy, zwiększeniebiodostępności jest około 1,5 raza większe, niż wynikałoby to ze zwiększenia dawki. Bezwzględnabiodostępność po dawce 3 mg wynosi około 36%13%. Podanie rywastygminy z pokarmem opóźniawchłanianie leku (tmax) o 90 min, zmniejsza wartość Cmax i zwiększa wartość AUC o około 30%.

Dystrybucja

Rywastygmina wiąże się z białkami w około 40%. Łatwo przenika przez barierę krew-mózg, apozorna objętość dystrybucji wynosi 1,8–2,7 l/kg.

Metabolizm

Rywastygmina jest szybko i w dużym stopniu metabolizowana (okres półtrwania w osoczu wynosiokoło 1 godziny) głównie w reakcji hydrolizy, przy udziale cholinoesterazy, do dekarbamylowanegometabolitu. Powstały w ten sposób metabolit wykazuje in vitro jedynie niewielką aktywność hamującąw stosunku do acetylocholinoesterazy (<10%).

Na podstawie wyników badań in vitro nie należy spodziewać się interakcji farmakokinetycznych zproduktami leczniczymi metabolizowanymi przez następujące izoenzymy cytochromów: CYP1A2,CYP2D6, CYP3A4/5, CYP2E1, CYP2C9, CYP2C8, CYP2C19 lub CYP2B6. Badania na zwierzętachwykazały, że główne izoenzymy cytochromu P450 odgrywają jedynie niewielką rolę w procesiemetabolizmu rywastygminy. Całkowity klirens osoczowy rywastygminy wynosił około 130 l/godz. popodaniu dożylnym dawki 0,2 mg i uległ zmniejszeniu do 70 l/godz. po podaniu dożylnym dawki2,7 mg.

Eliminacja

W moczu nie stwierdzono nie zmienionej rywastygminy. Wydalanie metabolitów z moczem jestgłówną drogą eliminacji. Po podaniu rywastygminy, znakowanej izotopem 14C, wydalanie z moczemjest szybkie i prawie całkowite (>90%), w ciągu 24 godzin. Z kałem wydala się mniej niż 1% podanejdawki. Nie stwierdzono, aby u pacjentów z chorobą Alzheimera dochodziło do kumulacjirywastygminy lub jej głównego metabolitu.

Analiza farmakokinetyki populacyjnej wykazała, że używanie nikotyny zwiększa ustny klirensrywastygminy o 23% u pacjentów z chorobą Alzheimera (n=75 osób palących i 549 osób niepalących)po doustnym podaniu rywastygminy w postaci kapsułek w dawce do 12 mg/dobę.

Szczególne grupy pacjentów

Osoby w podeszłym wieku

W badaniach u zdrowych ochotników, biodostępność rywastygminy była większa u osób wpodeszłym wieku niż u osób młodych. Badania wykonane u pacjentów z chorobą Alzheimera,będących w wieku od 50 do 92 lat, nie wykazały związanych z wiekiem różnic w biodostępności.

Zaburzenia czynności wątroby

U osób z łagodnym do umiarkowanego zaburzeniem czynności wątroby, w porównaniu do zdrowychochotników, stężenie Cmax rywastygminy było o około 60% większe, a wartość AUC rywastygminybyła ponad dwukrotnie większa.

16

Zaburzenia czynności nerek

U osób z umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek, w porównaniu do osób zdrowych, wartościCmax i AUC rywastygminy były ponad dwukrotnie większe; jednakże, wartości Cmax i AUC niezmieniały się u osób z ciężkim zaburzeniem czynności nerek.

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Badania toksyczności po podaniu wielokrotnym, wykonane na szczurach, myszach i psach wykazałytylko efekt związany z nasilonym działaniem farmakologicznym. Nie zaobserwowano toksycznościdotyczącej konkretnego narządu. W badaniach na zwierzętach, ze względu na wrażliwośćzastosowanego modelu, nie uzyskano żadnego marginesu bezpieczeństwa, który można byłobyodnieść do człowieka.

Standardowe badania in vitro i in vivo nie wykazały mutagennego działania rywastygminy, zwyjątkiem testu aberracji chromosomalnych ludzkich limfocytów obwodowych, w którym stosowano104 razy większe narażenie na produkt leczniczy niż maksymalne, obserwowane klinicznie. Wynikitestu mikrojąderkowego in vivo były negatywne. Główny metabolit, NAP226-90 również niewykazywał działania genotoksycznego.

W badaniach przeprowadzonych na szczurach i myszach, z zastosowaniem maksymalnych dawektolerowanych, nie wykazano działania rakotwórczego, chociaż ekspozycja na rywastygminę i jejmetabolity była mniejsza niż u człowieka. Po uwzględnieniu różnic w powierzchni ciała badanychzwierząt i człowieka, narażenie na rywastygminę i jej metabolity było w przybliżeniu równe zalecaneju ludzi dawce 12 mg na dobę. Jednakże, u zwierząt uzyskano wielkość dawki ok. 6-krotnie większą, wporównaniu do maksymalnej dawki u ludzi.

U zwierząt, rywastygmina przenika przez łożysko i do mleka. W badaniach, w których rywastygminępodawano doustnie ciężarnym samicom szczurów i królików, nie zaobserwowano działaniateratogennego rywastygminy. W badaniach po podaniu doustnym u samców i samic szczura nieobserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność i zdolności reprodukcyjne zwierząt aniw pokoleniu rodziców, ani u ich potomstwa.

W badaniu na królikach odnotowano łagodne podrażnienia oczu/śluzówki wywołane przezrywastygminę.

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Żelatyna

Magnezu stearynianHypromeloza

Celuloza mikrokrystalicznaKrzemionka koloidalna bezwodnaŻelaza tlenek żółty (E 172)Żelaza tlenek czerwony (E 172)Tytanu dwutlenek (E 171)Szelak

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Nie dotyczy.

17

6.3 Okres ważności

5 lat

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30°C.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

- Blister z podstawą z przezroczystego PVC z niebieską przykrywającą folią z 14 kapsułkami. Każde pudełko zawiera 28, 56 lub 112 kapsułek.

- Butelki z HDPE z plastikową zakrętką, z uszczelnieniem folią wewnętrzną. Każda butelka zawiera 250 kapsułek.

Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania

Bez specjalnych wymagań.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA

DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde

EU/1/98/066/001-3EU/1/98/066/014

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde

EU/1/98/066/004-6EU/1/98/066/015

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde

EU/1/98/066/007-9EU/1/98/066/016

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde

EU/1/98/066/010-12EU/1/98/066/017

18

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA

Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 12 maja 1998 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 maja 2008 r.

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU

CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO

Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym są dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków

http://www.ema.europa.eu.

19

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 2 mg/ml roztwór doustny

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Każdy ml zawiera 2 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

Roztwór doustny

Przezroczysty, żółty roztwór.

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE

4.1 Wskazania do stosowania

Leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego.Leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia u pacjentów z idiopatycznąchorobą Parkinsona.

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnozowaniu ileczeniu otępienia typu alzheimerowskiego lub otępienia związanego z chorobą Parkinsona. Diagnozęnależy postawić na podstawie aktualnych wytycznych. Leczenie rywastygminą można rozpocząćjedynie wtedy, gdy możliwa jest opieka osoby odpowiedzialnej za regularne przyjmowanie produktuleczniczego przez pacjenta.

Dawkowanie

Rywastygminę w postaci roztworu doustnego należy przyjmować dwa razy na dobę, z porannym iwieczornym posiłkiem. Przepisaną ilość roztworu należy nabrać z butelki za pomocą załączonejstrzykawki dozującej. Roztwór doustny rywastygminy może być przyjmowany bezpośrednio zestrzykawki. Roztwór doustny rywastygminy oraz rywastygmina w kapsułkach mogą być stosowanewymiennie w równych dawkach.

Dawka początkowa

1,5 mg dwa razy na dobę.

Ustalanie optymalnej dawki

Dawka początkowa wynosi 1,5 mg dwa razy na dobę. Jeśli dawka ta jest dobrze tolerowana przezpacjenta, po co najmniej dwóch tygodniach leczenia można zwiększyć ją do 3 mg dwa razy na dobę.Kolejne zwiększanie dawki do 4,5 mg, a następnie do 6 mg dwa razy na dobę, jest możliwe wprzypadku dobrej tolerancji obecnie stosowanej dawki i może być rozważane po co najmniejdwutygodniowym okresie leczenia poprzednią dawką.

20

Działania niepożądane (np. nudności, wymioty, bóle brzucha lub utrata apetytu), zmniejszenie masyciała lub nasilenie objawów pozapiramidowych (np. drżenia) u pacjentów z otępieniem związanym zchorobą Parkinsona, występujące podczas leczenia, mogą ustąpić w przypadku pominięcia jednej lubkilku dawek. W przypadku utrzymywania się działań niepożądanych, dawka dobowa powinna zostaćczasowo zmniejszona do poprzedniej, dobrze tolerowanej dawki, lub należy przerwać leczenie.

Dawka podtrzymująca

Dawka terapeutyczna to 3 do 6 mg dwa razy na dobę; w celu uzyskania maksymalnego działaniaterapeutycznego, pacjenci powinni kontynuować leczenie, przyjmując produkt leczniczy wnajwiększej, dobrze tolerowanej dawce. Zalecana maksymalna dawka dobowa wynosi 6 mg dwa razyna dobę.

Leczenie podtrzymujące może być kontynuowane tak długo, jak długo utrzymuje się działanieterapeutyczne. Z tego względu należy regularnie poddawać ponownej ocenie działanie terapeutycznerywastygminy, szczególnie u pacjentów leczonych dawkami mniejszymi niż 3 mg dwa razy na dobę.Jeśli po 3 miesiącach leczenia dawką podtrzymującą nie nastapi korzystna zmiana w złagodzeniuobjawów otępienia, leczenie należy przerwać. Przerwanie leczenia należy również rozważyć wprzypadku braku oznak działania terapeutycznego.

Indywidualna reakcja pacjenta na leczenie rywastygminą jest niemożliwa do przewidzenia. Jednaklepsze wyniki leczenia obserwowano u pacjentów z chorobą Parkinsona i umiarkowanym otępieniem.Podobnie, lepsze działanie obserwowano u pacjentów z chorobą Parkinsona i omamami wzrokowymi(patrz punkt 5.1).

Nie badano działania terapeutycznego w badaniach klinicznych, kontrolowanych placebo, trwającychdłużej niż 6 miesięcy.

Wznowienie leczenia

Jeżeli przerwano podawanie produktu leczniczego na dłużej niż trzy dni, należy wznawiać leczenie,stosując dawkę 1,5 mg dwa razy na dobę. Ustalenie optymalnej dawki powinno wówczas odbywać siętak, jak opisano powyżej.

Szczególne grupy pacjentów

Zaburzenie czynności nerek i wątroby

Brak konieczności dostosowywania dawki u pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniamiczynności nerek lub wątroby. Jednak ze względu na zwiększenie ekspozycji w tych populacjach,należy starannie ustalić wielkość dawki, w zależności od indywidualnej tolerancji, ponieważ upacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może wystąpić więcejdziałań niepożądanych zależnych od dawki. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z ciężkimizaburzeniami czynności wątroby, jednakże roztwór doustny Exelon może być stosowany w tejpopulacji pacjentów pod warunkiem ścisłego monitorowania (patrz punkty 4.4 i 5.2).

Dzieci i młodzież

Stosowanie produktu leczniczego Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

4.3 Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną rywastygminę, na inne karbaminiany lub na którąkolwieksubstancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.

Wcześniejsze reakcje w miejscu podania, wskazujące na alergiczne kontaktowe zapalenie skóry pozastosowaniu plastra z rywastygminą (patrz punkt 4.4).

21

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych zwiększa się wraz ze zwiększaniem dawki.Jeżeli leczenie przerwano na dłużej niż trzy dni, należy wznawiać podawanie produktu leczniczegostosując dawkę 1,5 mg dwa razy na dobę, aby zmniejszyć możliwość wystąpienia działańniepożądanych (np. wymiotów).

Po zastosowaniu plastra z rywastygminą mogą wystąpić reakcje skórne w miejscu przylepieniaplastra, a ich nasilenie jest zazwyczaj łagodne do umiarkowanego. Te reakcje same w sobie niewskazują na uczulenie. Jednak stosowanie plastrów z rywastygminą może prowadzić do rozwojualergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

Należy podejrzewać wystąpienie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, jeśli reakcje w miejscuprzyklejenia plastra rozprzestrzenią się na obszar skóry większy niż rozmiar plastra, jeśli istniejąoznaki wskazujące na większe nasilenie reakcji miejscowej (np. narastający rumień, obrzęk, grudki,pęcherze) i jeśli w ciągu 48 godzin od zdjęcia plastra nie dojdzie do znaczącego złagodzenia objawów.W takich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Pacjentów z reakcjami w miejscu zastosowania plastra wskazującymi na alergiczne kontaktowezapalenie skóry w wyniku zastosowania plastra z rywastygminą, którzy w dalszym ciągu wymagająleczenia rywastygminą, można przestawić na rywastygminę doustną dopiero po ujemnym wynikutestu alergicznego i pod ścisłym nadzorem lekarskim. Możliwe jest, że niektórzy pacjenci uczuleni narywastygminę poprzez kontakt z plastrami zawierającymi rywastygminę nie będą mogli przyjmowaćrywastygminy w żadnej postaci.

Po wprowadzeniu do obrotu zgłaszano rzadkie przypadki pacjentów z alergicznym zapaleniem skóry(rozsianym) po podaniu rywastygminy, niezależnie od drogi jej podania (doustnie, przezskórnie). Wtakich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Należy odpowiednio poinstruować w tym zakresie pacjentów i ich opiekunów.

Ustalanie optymalnej dawki: Działania niepożądane (np. nadciśnienie tętnicze i omamy u pacjentów zotępieniem występującym w chorobie Alzheimera oraz nasilenie objawów pozapiramidowych,zwłaszcza drżenia u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona) były obserwowanekrótko po zwiększeniu dawki. Działania te mogą ustąpić po zmniejszeniu dawki. W pozostałychprzypadkach przerywano podawanie produktu leczniczego Exelon (patrz punkt 4.8).

Zaburzenia żołądka i jelit, takie jak nudności, wymioty i biegunka mają związek z dawką i mogąwystąpić szczególnie w początkowym okresie leczenia i (lub) w okresie zwiększania dawki (patrzpunkt 4.8). Wymienione działania niepożądane częściej występują u kobiet. Pacjenci zprzedmiotowymi i podmiotowymi objawami odwodnienia w wyniku długotrwałych wymiotów lubbiegunki mogą być leczeni dożylnym podaniem płynów i zmniejszeniem dawki lub przerwaniempodawania leku, jeśli ustalenie rozpoznania i rozpoczęcie leczenia nastąpi szybko. Odwodnienie możemieć poważne następstwa.

U pacjentów z chorobą Alzheimera może wystapić zmniejszenie masy ciała. Stosowanie inhibitorówcholinoesterazy, w tym rywastygminy, było związane ze zmniejszeniem masy ciała u tych pacjentów.W czasie leczenia rywastygminą, należy kontrolować masę ciała pacjenta.

W przypadku nasilonych wymiotów związanych z leczeniem rywastygminą musi być dostosowanawłaściwa dawka, jak jest zalecane w punkcie 4.2. Niektóre przypadki wystąpienia nasilonychwymiotów były związane z pęknięciem przełyku (patrz punkt 4.8). Takie przypadki występowałyzwłaszcza po zwiększeniu dawki lub dużych dawkach rywastygminy.

22

Rywastygmina może powodować bradykardię, która stanowi czynnik ryzyka wystąpieniaczęstoskurczu typu torsade de pointes, głównie u pacjentów z czynnikami ryzyka. Zaleca sięzachowanie ostrożności u pacjentów z wyższym ryzykiem wystąpienia częstoskurczu typu torsade depointes; na przykład u pacjentów z zaostrzeniem niewydolności serca, ostatnio przebytym zawałemmięśnia sercowego, bradyarytmiami, czynnikami predysponującymi do hipokaliemii lubhipomagnezemii bądź jednoczesnym stosowaniem produktów leczniczych, o których wiadomo, żewywołują wydłużenie odstępu QT i (lub) częstoskurcz typu torsade de pointes (patrz punkty 4.5 i 4.8).

Rywastygminę należy ostrożnie stosować u pacjentów z zespołem chorego węzła zatokowego lub zzaburzeniami przewodzenia (blok zatokowo-przedsionkowy, blok przedsionkowo-komorowy) (patrzpunkt 4.8).

Rywastygmina może powodować zwiększone wydzielanie soku żołądkowego. Produkt leczniczynależy stosować ostrożnie u pacjentów z czynną chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, a takżeu pacjentów, u których istnieją predyspozycje do tych schorzeń.

Inhibitory cholinoesterazy należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z astmą oskrzelową lub obturacyjną chorobą płuc w wywiadzie.

Leki cholinomimetyczne mogą powodować lub nasilać niedrożność dróg moczowych i napadydrgawkowe. Produkt leczniczy należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których istniejąpredyspozycje do tych schorzeń.

Jednym ze składników produktu leczniczego Exelon roztwór doustny jest benzoesan sodu. Kwas benzoesowy wykazuje słabe działanie drażniące na skórę, oczy i błony śluzowe.

Nie badano stosowania rywastygminy u pacjentów z bardzo zaawansowaną postacią otępienia wchorobie Alzheimera lub w przebiegu choroby Parkinsona, innymi typami otępienia lub innymitypami zaburzenia pamięci (np. związane z wiekiem pogorszenie funkcji poznawczych) i dlatego niezaleca się stosowania w tej grupie pacjentów.

Podobnie, jak inne leki cholinomimetyczne, rywastygmina może nasilać lub wywoływać objawypozapiramidowe. Nasilenie (w tym spowolnienie ruchowe, dyskinezy, zaburzenia chodu) i zwiększonączęstość występowania lub nasilenie drżenia obserwowano u pacjentów z otępieniem związanym zchorobą Parkinsona (patrz punkt 4.8). W niektórych przypadkach zdarzenia te doprowadziły doprzerwania leczenia rywastygminą (np. przerwanie z powodu drżenia 1,7% w grupie rywastygminy wporównaniu do 0% w grupie placebo). Zaleca się kontrolę kliniczną pod kątem tych działańniepożądanych.

Szczególne populacje pacjentów

U pacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może wystąpić więcejdziałań niepożądanych (patrz punkty 4.2 i 5.2). Należy ściśle przestrzegać zaleceń dotyczącychstopniowego zwiększania dawki odpowiednio do indywidualnej tolerancji. Nie przeprowadzono badańu pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Dlatego w przypadku stosowania produktuleczniczego Exelon w tej populacji pacjentów, konieczne jest ścisłe monitorowanie.

Pacjenci z masą ciała poniżej 50 kg mogą doświadczyć większej liczby działań niepożądanych, aryzyko przerwania leczenia z powodu tych działań może być u nich większe.

23

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Rywastygmina, jako inhibitor cholinoesterazy, może nasilać działanie środków zwiotczającychmięśnie, o działaniu analogicznym do sukcynylocholiny, stosowanych w trakcie znieczuleniaogólnego. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania środków znieczulających. Należyrozważyć dostosowanie dawki lub czasowe przerwanie leczenia, jeśli to konieczne.

Ze względu na działanie farmakodynamiczne i możliwe działania addycyjne, rywastygminy nie należystosować równocześnie z innymi substancjami cholinomimetycznymi. Rywastygmina może wpływaćna działanie antycholinergicznych produktów leczniczych (np. oksybutynina, tolterodyna).

Działania addycyjne prowadzące do bradykardii (która może skutkować omdleniem) były zgłaszanepo zastosowaniu skojarzenia różnych leków beta-adrenolitycznych (w tym atenololu) i rywastygminy.Uważa się, że leki beta-adrenolityczne wywierające wpływ na układ sercowo-naczyniowy są związanez największym ryzykiem tych działań, jednak otrzymano również zgłoszenia dotyczące pacjentówstosujących inne leki beta-adrenolityczne. Z tego względu należy zachować ostrożność podającrywastygminę w skojarzeniu z lekami beta-adrenolitycznymi, a także innymi lekami wywołującymibradykardię (np. leki antyarytmiczne klasy III, antagoniści kanału wapniowego, glikozydynaparstnicy, pilokarpina).

Ponieważ bradykardia stanowi czynnik ryzyka wystąpienia częstoskurczu typu torsade de pointes,leczenie skojarzone rywastygminą i produktami leczniczymi wywołującymi torsade de pointes, takimijak leki antypsychotyczne, tj. niektóre fenotiazyny (chloropromazyna, lewomepromazyna), benzamidy(sulpiryd, sultopryd, amisulpryd, tiapryd, weralipryd), pimozyd, haloperydol, droperydol, cysapryd,cytalopram, difemanil, erytromycyna IV, halofantryna, mizolastyna, metadon, pentamidyna imoksyfloksacyna, wymaga zachowania ostrożności i może wymagać monitorowania stanuklinicznego (EKG).

W badaniach przeprowadzonych u zdrowych ochotników, nie zaobserwowano interakcjifarmakokinetycznych pomiędzy rywastygminą a digoksyną, warfaryną, diazepamem czy fluoksetyną.Podawanie rywastygminy nie wpływa na czas protrombinowy wydłużony przez podawaną warfarynę.W wyniku równoczesnego stosowania rywastygminy i digoksyny, nie obserwowano występowaniadziałań niepożądanych dotyczących przewodnictwa w mięśniu sercowym.

Biorąc pod uwagę metabolizm rywastygminy, nie należy spodziewać się interakcji metabolicznych zinnymi produktami leczniczymi, chociaż rywastygmina może hamować metabolizm innych substancjimetabolizowanych przy udziale butyrylocholinoesterazy.

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża

U ciężarnych zwierząt rywastygmina i (lub) jej metabolity przenikały przez łożysko. Nie wiadomo,czy tak samo dzieje się u ludzi. Brak jest danych klinicznych dotyczących stosowania w czasie ciąży.W badaniach przed- i pourodzeniowych, przeprowadzonych na szczurach, zaobserwowanowydłużenie czasu trwania ciąży. Rywastygminy nie wolno stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest tobezwzględnie konieczne.

Karmienie piersią

U zwierząt, rywastygmina przenika do mleka karmiących samic. Nie wiadomo czy rywastygminaprzenika do mleka kobiet karmiących piersią, w związku z tym pacjentki przyjmujące rywastygminęnie powinny karmić piersią.

24

Płodność

Nie obserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność lub zdolności reprodukcyjne szczurów (patrz punkt 5.3). Wpływ rywastygminy na płodność ludzi nie jest znany.

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

Choroba Alzheimera może powodować stopniowe osłabienie zdolności kierowania pojazdami lubzaburzenie zdolności obsługi maszyn. Ponadto, rywastygmina może wywoływać zawroty głowy isenność, głównie w początkowym okresie leczenia lub w okresie zwiększania dawki. W konsekwencjirywastygmina wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów iobługiwania maszyn. W związku z tym, zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych iobsługiwania skomplikowanych urządzeń mechanicznych u pacjentów z otępieniem, leczonychrywastygminą, powinien rutynowo ocenić lekarz prowadzący.

4.8 Działania niepożądane

Podsumowanie profilu bezpieczeństwa

Do najczęściej występujących działań niepożądanych (ADRs, ang. adverse reactions) należązaburzenia żołądka i jelit, w tym nudności (38%) i wymioty (23%), szczególnie w okresie ustalaniadawki. W badaniach klinicznych kobiety były bardziej wrażliwe od mężczyzn na wystąpienie jakodziałań niepożądanych zaburzeń żołądka i jelit oraz zmniejszenia masy ciała.

Tabelaryczne zestawienie działań niepożądanych

Działania niepożądane w Tabeli 1 oraz Tabeli 2 zostały wymienione według klasyfikacji układów inarządów oraz częstości występowania zgodnie z MedDRA. Częstość występowania zdefiniowanozgodnie z następującą konwencją: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często(≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana(nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

Następujące działania niepożądane, wymienione poniżej w Tabeli 1, obserwowano u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego leczonych produktem leczniczym Exelon.

Tabela 1

Zakażenia i zarażenia pasożytnicze

Bardzo rzadko Zakażenie dróg moczowychZaburzenia metabolizmu i odżywiania

Bardzo często Brak łaknienia Często Zmniejszony apetyt Częstość nieznana OdwodnienieZaburzenia psychiczne

Często Koszmary senneCzęsto PobudzenieCzęsto Splątanie Często Lęk

Niezbyt często Bezsenność Niezbyt często Depresja Bardzo rzadko Omamy

Częstość nieznana Agresja, niepokój ruchowy

25

Zaburzenia układu nerwowego

Bardzo często Zawroty głowyCzęsto Bóle głowy Często Senność Często Drżenie Niezbyt często Omdlenie Rzadko Drgawki

Bardzo rzadko Objawy pozapiramidowe (w tym pogorszenie stanu u

pacjentów z chorobą Parkinsona) Zaburzenia serca

Rzadko Dławica piersiowaBardzo rzadko Zaburzenia rytmu serca (np. bradykardia, blok przedsionkowo-komorowy, migotanie przedsionków, tachykardia)

Częstość nieznana Zespół chorego węzła zatokowego Zaburzenia naczyniowe

Bardzo rzadko Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia żołądka i jelit

Bardzo często Nudności Bardzo często Wymioty Bardzo często Biegunka

Często Bóle brzucha i dyspepsja

Rzadko Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicyBardzo rzadko Krwawienie z przewodu pokarmowegoBardzo rzadko Zapalenie trzustki

Częstość nieznana Niektóre przypadki nasilonych wymiotów były związane z pęknięciem przełyku (patrz punkt 4.4).

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych

Niezbyt często Zwiększone wartości wyników badań czynności wątrobyCzęstość nieznana Zapalenie wątroby

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Często Nadmierne pocenie Rzadko Wysypka

Częstość nieznana Świąd, alergiczne zapalenie skóry (rozsiane) Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania

Często Zmęczenie, asteniaCzęsto Złe samopoczucieNiezbyt często Upadek

Badania diagnostyczne

Często Zmniejszenie masy ciała

Dodatkowo obserwowano po zastosowaniu produktu leczniczego Exelon system transdermalnynastępujące działania niepożądane: majaczenie, gorączka, zmniejszony apetyt, nietrzymanie moczu(często), nadaktywność psychoruchowa (niezbyt często), rumień, pokrzywka, pęcherze, alergicznezapalenie skóry (częstość nieznana).

26

W Tabeli 2 przedstawiono działania niepożądane odnotowane w czasie badań klinicznychprowadzonych u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona, leczonych produktemleczniczym Exelon kapsułki.

Tabela 2

Zaburzenia metabolizmu i odżywiania

Często Zmniejszone łaknienie Często OdwodnienieZaburzenia psychiczne

Często BezsennośćCzęsto Lęk Często NiepokójCzęsto Omamy wzrokoweCzęsto DepresjaCzęstość nieznana Agresja

Zaburzenia układu nerwowego

Bardzo często Drżenie

Często Zawroty głowyCzęsto Senność Często Ból głowy

Często Choroba Parkinsona (nasilenie)Często Spowolnienie ruchoweCzęsto Dyskineza Często Hipokineza

Często Sztywność typu „koła zębatego” Niezbyt często Dystonia

Zaburzenia serca

Często Bradykardia Niezbyt często Migotanie przedsionków Niezbyt często Blok przedsionkowo-komorowy Częstość nieznana Zespół chorego węzła zatokowegoZaburzenia naczyniowe

Często Nadciśnienie Niezbyt często NiedociśnienieZaburzenia żołądka i jelit

Bardzo często NudnościBardzo często Wymioty Często Biegunka

Często Ból brzucha i niestrawność Często Nadmierne wydzielanie ślinyZaburzenia wątroby i dróg

żółciowych

Częstość nieznana Zapalenie wątroby Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Często Nadmierne pocenie Częstość nieznana Alergiczne zapalenie skóry (rozsiane)Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania

Bardzo często Upadek

Często Zmęczenie i asteniaCzęsto Zaburzenia choduCzęsto Chód parkinsonowski

Następujące dodatkowe działanie niepożądane obserwowano w badaniu u pacjentów z otępieniemzwiązanym z chorobą Parkinsona leczonych produktem leczniczym Exelon system transdermalny:pobudzenie (często).

27

Tabela 3 zawiera wykaz wartości procentowych i liczbę pacjentów uczestniczących w 24-tygodniowym badaniu klinicznym prowadzonym z zastosowaniem produktu leczniczego Exelon upacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona, u których wystąpiły wcześniejzdefiniowane zdarzenia niepożądane, mogące oznaczać nasilenie objawów choroby Parkinsona.

Tabela 3

Wcześniej zdefiniowane zdarzenia niepożądane, które Exelon Placebomogą oznaczać nasilenie objawów choroby Parkinsona n (%) n (%)u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą

Parkinsona

Wszyscy badani pacjenci 362 (100) 179 (100)Wszyscy pacjenci ze zdarzeniami niepożądanymi 99 (27,3) 28 (15,6)Drżenie 37 (10,2) 7 (3,9)Upadek 21 (5,8) 11 (6,1)Choroba Parkinsona (nasilenie) 12 (3,3) 2 (1,1)Nadmierne wydzielanie śliny 5 (1,4) 0Dyskineza 5 (1,4) 1 (0,6)Parkinsonizm 8 (2,2) 1 (0,6)Hipokineza 1 (0,3) 0Zaburzenia ruchu 1 (0,3) 0Spowolnienie ruchowe 9 (2,5) 3 (1,7)Dystonia 3 (0,8) 1 (0,6)Zaburzenia chodu 5 (1,4) 0Sztywność mięśni 1 (0,3) 0Zaburzenia równowagi 3 (0,8) 2 (1,1)Sztywność mięśniowo-kostna 3 (0,8) 0Stężenie mięśni 1 (0,3) 0Zaburzenia motoryczne 1 (0,3) 0

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w

załączniku V.

4.9 Przedawkowanie

Objawy

W większości przypadków, nie obserwowano żadnych klinicznie istotnych objawów podmiotowychlub przedmiotowych związanych z przypadkowym przedawkowaniem produktu leczniczego i prawieu wszystkich z tych pacjentów kontynuowano leczenie rywastygminą po 24 godzinach odprzedawkowania.

Zgłaszano występowanie toksycznych działań cholinergicznych z objawami muskarynowymi, któreobserwuje się po umiarkowanym zatruciu, jak zwężenie źrenic, zaczerwienienie twarzy, zaburzeniatrawienia obejmujące ból brzucha, nudności, wymioty oraz biegunka, bradykardia, skurcz oskrzeli izwiększona ilość wydzieliny z oskrzeli, nadmierne pocenie się, mimowolne oddawanie moczu i (lub)stolca, łzawienie, niedociśnienie i nadmierne ślinienie się.

W cięższych przypadkach mogą wystąpić działania nikotynowe, takie jak osłabienie mięśni, drżeniepęczkowe mięśni, drgawki i zatrzymanie oddychania, mogące powodować zgon.

28

Ponadto, po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki zawrotów głowy, drżenia, bólów głowy, senności, stanów splątania, nadciśnienia, omamów lub złego samopoczucia.

Postępowanie

Ze względu na okres półtrwania rywastygminy w osoczu, wynoszący około 1 godziny oraz trwająceokoło dziewięciu godzin hamowanie acetylocholinoesterazy, zaleca się w przypadkachbezobjawowego przedawkowania przerwę w przyjmowaniu rywastygminy trwającą 24 godziny. Jeżeliprzedawkowaniu towarzyszą nasilone nudności i wymioty, należy rozważyć podanie lekówprzeciwwymiotnych. W przypadku wystąpienia innych działań niepożądanych, w razie potrzebynależy zastosować leczenie objawowe.

W przypadku ciężkiego przedawkowania, można podać atropinę. Jako dawkę początkową zaleca siępodanie dożylne 0,03 mg/kg mc. siarczanu atropiny, kolejne dawki ustala się na podstawie odpowiedziklinicznej. Nie zaleca się stosowania skopolaminy jako antidotum.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna: leki psychoanaleptyczne, inhibitory cholinoesterazy, kod ATC:N06DA03.

Uważa się, że rywastygmina jest inhibitorem acetylo- i butyrylocholinoesterazy z grupy karbaminianów, usprawniającym cholinergiczne przekaźnictwo neurosynaptyczne, przez spowalnianieprocesu rozkładu acetylocholiny, uwalnianej przez czynnościowo sprawne neurony cholinergiczne.Tak więc rywastygmina może mieć pozytywny wpływ na objawy ubytkowe, dotyczące procesówpoznawczych u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona.

Rywastygmina wywiera działanie hamujące w stosunku do cholinoesteraz, tworząc z nimi kompleksza pomocą wiązania kowalencyjnego, co powoduje ich czasową inaktywację. U zdrowych młodychmężczyzn, produkt leczniczy podany doustnie w dawce 3 mg, powoduje zmniejszenie aktywnościacetylocholinoesterazy (AChE) w płynie mózgowo-rdzeniowym o około 40% w ciągu pierwszej1,5 godziny po podaniu. Aktywność enzymu wraca do wartości wyjściowej po około 9 godzinach odchwili osiągnięcia maksymalnego działania hamującego. U pacjentów z chorobą Alzheimera,hamowanie przez rywastygminę aktywności acetylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowymbyło zależne od dawki, w zakresie dawek do 6 mg dwa razy na dobę (nie stosowano większychdawek). Hamowanie aktywności butyrylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowym u14 pacjentów z chorobą Alzheimera, leczonych rywastygminą, było podobne do hamowaniaaktywności AChE.

Badania kliniczne u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego

Skuteczność działania rywastygminy wykazano stosując trzy niezależne, specyficzne kryteria, zapomocą których oceniano wyniki, w regularnych odstępach czasu, w trakcie 6-miesięcznego leczenia.W tym: skala ADAS-Cog (ang. Alzheimer’s Disease Assessment Scale – Cognitive subscale, ocenazdolności poznawczych), skala CIBIC-Plus (ang. Clinician Interview Based Impression of Change-Plus, ogólna ocena zdolności pacjenta do pojmowania, dokonana przez lekarza uwzględniająca udziałopiekuna) oraz skala PDS (ang. Progressive Deterioration Scale, dokonana przez opiekuna ocenasprawności pacjenta w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak: higiena osobista, jedzenie,ubieranie się, udział w czynnościach domowych, np. w robieniu zakupów, orientowanie się w terenie,a także udział w czynnościach związanych z finansami, itp.).

29

U analizowanych pacjentów wynik badania MMSE (ang. Mini-Mental State Examination) mieścił sięw przedziale 10–24.

Wyniki pacjentów odpowiadających na leczenie, zebrane w dwóch (z trzech) wieloośrodkowych, 26-tygodniowych badaniach klinicznych z zastosowaniem zmiennych dawek, u pacjentów z łagodną doumiarkowanie ciężkiej postacią otępienia typu alzheimerowskiego przedstawiono w Tabeli 4, poniżej.Istotną klinicznie poprawę stanu pacjenta, zdefiniowano a prori jako: poprawę stanu klinicznego oprzynajmniej 4 punkty wg skali ADAS-Cog, poprawę w skali CIBIC-Plus lub poprawę przynajmniej o10% stanu klinicznego w skali PDS.

Dodatkowo, retrospektywnie zdefiniowana reakcja na leczenie jest zamieszczona w tej samej tabeli.W przypadku wtórnej definicji reakcji na leczenie wymagana była poprawa stanu klinicznego o4 punkty lub większa w skali ADAS-Cog, brak pogorszenia stanu klinicznego w skali CIBIC-Plus ibrak pogorszenia stanu klinicznego w skali PDS. Średnia dawka dobowa, potrzebna do uzyskaniaodpowiedzi klinicznej wg tej definicji dla pacjentów otrzymujących dawkę 6–12 mg wynosiła 9,3 mg.Należy zaznaczyć, że skale stosowane w tym wskazaniu są różne i nie można bezpośrednio porównaćwyników uzyskanych po zastosowaniu różnych produktów leczniczych.

Tabela 4

Kryterium oceny

odpowiedzi

Pacjenci, u których zaobserwowano klinicznie istotną

poprawę (%)

Pacjenci, którzy zostali Pacjenci poddani ostatniej

włączeni do badania obserwacji

Rywastygmina Placebo Rywastygmina Placebo

6–12 mg 6–12 mg

N=473 N=472 N=379 N=444

ADAS-Cog: poprawa stanu

klinicznego o co najmniej

4 punkty

CIBIC-Plus: poprawa stanu

klinicznego

PDS: poprawa stanu

klinicznego o co najmniej

10%

21*** 12 25*** 12

29*** 18 32*** 19

26*** 17 30*** 18

Poprawa stanu klinicznego

o co najmniej 4 punkty w

skali ADAS-Cog, przy

braku pogorszenia w skali

CIBIC-Plus i PDS

*p<0,05, **p<0,01, ***p<0,001

10* 6 12** 6

30

Badania kliniczne u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona

W 24-tygodniowym, wieloośrodkowym, podwójnie zaślepionym badaniu głównym, kontrolowanymplacebo oraz w jego otwartej fazie przedłużonej, trwającej 24 tygodnie wykazano skutecznośćrywastygminy u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Parkinsona. Pacjenci uczestniczący wtym badaniu uzyskali wynik badania MMSE w przedziale 10–24. Skuteczność rywastygminyoceniano za pomocą dwóch niezależnych skal, a oceny dokonywano w regularnych odstępach w 6-miesięcznym okresie leczenia. Wyniki przedstawiono w Tabeli 5 poniżej: skala ADAS-Cog, służącado oceny zdolności poznawczych oraz skala oceny globalnej ADCS-CGIC (ang. Alzheimer’s DiseaseCooperative Study-Clinician’s Global Impression of Change).

Tabela 5

Otępienie związane z

chorobą Parkinsona

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

ADCS-CGIC

Exelon

ADCS-CGIC

Placebo

Populacja ITT + RDO (n=329) (n=161) (n=329) (n=165)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

23,8 ± 10,2

2,1 ± 8,2

24,3 ± 10,5

nd

3,8 ± 1,4

nd

4,3 ± 1,5

-0,7 ± 7,5

2,881 nd

<0,0011 0,0072

Populacja ITT - LOCF (n=287) (n=154) (n=289) (n=158)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

24,0 ± 10,3

2,5 ± 8,4

24,5 ± 10,6

nd

3,7 ± 1,4

nd

4,3 ± 1,5

-0,8 ± 7,5

3,541 nd

<0,0011 <0,0012

1 ANCOVA z grupą terapii i krajem jako czynnikami oraz wartościami początkowymi ADAS-Cog jako współzmienną. Dodatnia zmiana wskazuje poprawę.

2 Dane średnie przedstawiono dla przejrzystości tekstu, analizę kategorialną przeprowadzono zapomocą testu van Elterena

ITT (ang. Intent-To-Treat): wszyscy chorzy zakwalifikowani do leczenia; RDO (ang. Retrieved DropOuts): pacjenci, którzy zakończyli badanie przedwcześnie, a co do których uzyskano dalsze dane;LOCF (ang. Last Observation Carried Forward): ostatnia obserwacja przeniesiona dalej

31

Mimo iż skuteczność leczenia obserwowano w całej badanej populacji, dane sugerują, że lepszedziałanie w porównaniu z placebo uzyskano w podgrupie pacjentów z umiarkowanym otępieniemzwiązanym z chorobą Parkinsona. Podobnie, lepszy wynik leczenia obserwowano u pacjentów zomamami wzrokowymi (patrz Tabela 6).

Tabela 6

Otępienie związane z

chorobą Parkinsona

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

ADAS-Cog

Exelon

ADAS-Cog

Placebo

Pacjenci z omamami

wzrokowymi

Pacjenci bez omamów

wzrokowych

Populacja ITT + RDO (n=107) (n=60) (n=220) (n=101)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Wartość p w porównaniu z

placebo

25,4 ± 9,9

1,0 ± 9,2

27,4 ± 10,4

23,1 ± 10,4

2,6 ± 7,6

22,5 ± 10,1

0,1 ± 6,9

-2,1 ± 8,3

4,271 2,091

0,0021 0,0151

Pacjenci z umiarkowanym

otępieniem (MMSE 10-17)

Pacjenci z łagodnym

otępieniem (MMSE 18-24)

Populacja ITT + RDO (n=87) (n=44) (n=237) (n=115)

Średnie wartości

wyjściowe ± SD

Średnia zmiana po

24 tygodniach ± SD

Różnica po uwzględnieniu

różnic między grupami

Warość p w porównaniu z

placebo

32,6 ± 10,4

33,7 ± 10,3

-1,8 ± 7,2

4,73 2,14 1 1

20,6 ± 7,9

1,9 ± 7,7

20,7 ± 7,9

-0,2 ± 7,5

2,6 ± 9,4

0,0021 0,0101

1 ANCOVA z grupą terapii i krajem jako czynnikami oraz wartościami początkowymi ADAS-Cog jako współzmienną. Dodatnia zmiana wskazuje poprawę.

ITT: Intent-To-Treat (wszyscy pacjenci zakwalifikowani do leczenia); RDO: Retrieved Drop Outs (pacjenci, którzy zakończyli badanie przedwcześnie, a co do których uzyskano dalsze dane)

Europejska Agencja Leków uchyliła obowiązek dołączania wyników badań produktu leczniczegoExelon we wszystkich podgrupach populacji dzieci i młodzieży w leczeniu otępienia typualzheimerowskiego oraz w leczeniu otępienia u pacjentów z idiopatyczną chorobą Parkinsona(stosowanie u dzieci i młodzieży, patrz punkt 4.2).

32

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Wchłanianie

Rywastygmina wchłania się szybko i całkowicie, osiągając maksymalne stężenie w osoczu po około1 godzinie. Na skutek oddziaływania rywastygminy na jej enzym docelowy, zwiększeniebiodostępności jest około 1,5 raza większe, niż wynikałoby to ze zwiększenia dawki. Bezwzględnabiodostępność po dawce 3 mg wynosi około 36%13%. Podanie roztworu doustnego rywastygminy zpokarmem opóźnia wchłanianie leku (tmax) o 74 min, zmniejsza wartość Cmax o 43% i zwiększawartość AUC o około 9%.

Dystrybucja

Rywastygmina wiąże się z białkami w około 40%. Łatwo przenika przez barierę krew-mózg, apozorna objętość dystrybucji wynosi 1,8–2,7 l/kg.

Metabolizm

Rywastygmina jest szybko i w dużym stopniu metabolizowana (okres półtrwania w osoczu wynosiokoło 1 godziny) głównie w reakcji hydrolizy, przy udziale cholinoesterazy, do dekarbamylowanegometabolitu. Powstały w ten sposób metabolit wykazuje in vitro jedynie niewielką aktywność hamującąw stosunku do acetylocholinoesterazy (<10%).

Na podstawie wyników badań in vitro nie należy spodziewać się interakcji farmakokinetycznych zproduktami leczniczymi metabolizowanymi przez następujące izoenzymy cytochromów: CYP1A2,CYP2D6, CYP3A4/5, CYP2E1, CYP2C9, CYP2C8, CYP2C19 lub CYP2B6. Badania na zwierzętachwykazały, że główne izoenzymy cytochromu P450 odgrywają jedynie niewielką rolę w procesiemetabolizmu rywastygminy. Całkowity klirens osoczowy rywastygminy wynosił około 130 l/godz. popodaniu dożylnym dawki 0,2 mg i uległ zmniejszeniu do 70 l/godz. po podaniu dożylnym dawki2,7 mg.

Eliminacja

W moczu nie stwierdzono nie zmienionej rywastygminy. Wydalanie metabolitów z moczem jestgłówną drogą eliminacji. Po podaniu rywastygminy, znakowanej izotopem 14C, wydalanie z moczemjest szybkie i prawie całkowite (>90%), w ciągu 24 godzin. Z kałem wydala się mniej niż 1% podanejdawki. Nie stwierdzono, aby u pacjentów z chorobą Alzheimera dochodziło do kumulacjirywastygminy lub jej głównego metabolitu.

Analiza farmakokinetyki populacyjnej wykazała, że używanie nikotyny zwiększa ustny klirensrywastygminy o 23% u pacjentów z chorobą Alzheimera (n=75 osób palących i 549 osób niepalących)po doustnym podaniu rywastygminy w postaci kapsułek w dawce do 12 mg/dobę.

Szczególne grupy pacjentów

Osoby w podeszłym wieku

W badaniach u zdrowych ochotników, biodostępność rywastygminy była większa u osób wpodeszłym wieku niż u osób młodych. Badania wykonane u pacjentów z chorobą Alzheimera,będących w wieku od 50 do 92 lat, nie wykazały związanych z wiekiem różnic w biodostępności.

Zaburzenia czynności wątroby

U osób z łagodnym do umiarkowanego zaburzeniem czynności wątroby, w porównaniu do zdrowychochotników, stężenie Cmax rywastygminy było o około 60% większe, a wartość AUC rywastygminybyła ponad dwukrotnie większa.

33

Zaburzenia czynności nerek

U osób z umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek, w porównaniu do osób zdrowych, wartościCmax i AUC rywastygminy były ponad dwukrotnie większe; jednakże, wartości Cmax i AUC niezmieniały się u osób z ciężkim zaburzeniem czynności nerek.

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Badania toksyczności po podaniu wielokrotnym, wykonane na szczurach, myszach i psach wykazałytylko efekt związany z nasilonym działaniem farmakologicznym. Nie zaobserwowano toksycznościdotyczącej konkretnego narządu. W badaniach na zwierzętach, ze względu na wrażliwośćzastosowanego modelu, nie uzyskano żadnego marginesu bezpieczeństwa, który można byłobyodnieść do człowieka.

Standardowe badania in vitro i in vivo nie wykazały mutagennego działania rywastygminy, zwyjątkiem testu aberracji chromosomalnych ludzkich limfocytów obwodowych, w którym stosowano104 razy większe narażenie na produkt leczniczy niż maksymalne, obserwowane klinicznie. Wynikitestu mikrojąderkowego in vivo były negatywne. Główny metabolit, NAP226-90 również niewykazywał działania genotoksycznego.

W badaniach przeprowadzonych na szczurach i myszach, z zastosowaniem maksymalnych dawektolerowanych, nie wykazano działania rakotwórczego, chociaż ekspozycja na rywastygminę i jejmetabolity była mniejsza niż u człowieka. Po uwzględnieniu różnic w powierzchni ciała badanychzwierząt i człowieka, narażenie na rywastygminę i jej metabolity było w przybliżeniu równe zalecaneju ludzi dawce 12 mg na dobę. Jednakże, u zwierząt uzyskano wielkość dawki ok. 6-krotnie większą, wporównaniu do maksymalnej dawki u ludzi.

U zwierząt, rywastygmina przenika przez łożysko i do mleka. W badaniach, w których rywastygminępodawano doustnie ciężarnym samicom szczurów i królików, nie zaobserwowano działaniateratogennego rywastygminy. W badaniach po podaniu doustnym u samców i samic szczura nieobserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność i zdolności reprodukcyjne zwierząt aniw pokoleniu rodziców, ani u ich potomstwa.

W badaniu na królikach odnotowano łagodne podrażnienia oczu/śluzówki wywołane przezrywastygminę.

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Sodu benzoesan Kwas cytrynowy Sodu cytrynian

Żółcień chinolinowa WS barwnik (E 104) Woda oczyszczona

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Nie dotyczy.

6.3 Okres ważności

3 lata

Exelon roztwór doustny należy zużyć w ciągu 1 miesiąca po otwarciu butelki.

34

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30°C. Nie przechowywać w lodówce ani nie zamrażać.

Przechowywać w pozycji pionowej.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

Butelka ze szkłą oranżowego typu III z zakrętką zabezpieczającą przed otwarciem przez dziecko, zkorkiem zaopatrzonym w rurkę głęboko zanurzoną w butelce. 50 ml lub 120 ml w butelce.Roztwór doustny pakowany jest ze strzykawką dozującą, umieszczoną w plastikowym pojemniku.

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do

stosowania

Przepisaną ilość roztworu należy nabrać z butelki za pomocą załączonej strzykawki dozującej.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA

DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/013EU/1/98/066/018

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA

Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 12 maja 1998 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 maja 2008 r.

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU

CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO

Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym są dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków

http://www.ema.europa.eu

35

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalnyExelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyExelon 13,3 mg/24 h system transdermalny

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalny

Z każdego systemu transdermalnego uwalnia się 4,6 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy system transdermalny o powierzchni 5 cm2 zawiera 9 mg rywastygminy.

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalny

Z każdego systemu transdermalnego uwalnia się 9,5 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy system transdermalny o powierzchni 10 cm2 zawiera 18 mg rywastygminy.

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalny

Z każdego systemu transdermalnego uwalnia się 13,3 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy system transdermalny o powierzchni 15 cm2 zawiera 27 mg rywastygminy.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

System transdermalny, plaster

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalny

Każdy system transdermalny jest cienkim, przezskórnym systemem transdermalnym typumatrycowego, składającym się z trzech warstw. Część zewnętrzna warstwy pokrywającej ma kolorbeżowy z napisem „Exelon”, „4.6 mg/24 h” oraz „AMCX”.

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalny

Każdy system transdermalny jest cienkim, przezskórnym systemem transdermalnym typumatrycowego, składającym się z trzech warstw. Część zewnętrzna warstwy pokrywającej ma kolorbeżowy z napisem „Exelon”, „9.5 mg/24 h” oraz „BHDI”.

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalny

Każdy system transdermalny jest cienkim, przezskórnym systemem transdermalnym typumatrycowego, składającym się z trzech warstw. Część zewnętrzna warstwy pokrywającej ma kolorbeżowy z napisem „Exelon”, „13.3 mg/24 h” oraz „CNFU”.

36

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE

4.1 Wskazania do stosowania

Leczenie objawowe łagodnej do średniozaawansowanej postaci otępienia typu alzheimerowskiego.

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnozowaniu ileczeniu otępienia typu alzheimerowskiego. Diagnozę należy postawić na podstawie aktualnychwytycznych. Podobnie, jak w przypadku innych leków, podawanych pacjentom z otępieniem, leczenierywastygminą można rozpoczynać wyłącznie, jeśli pacjent posiada opiekuna, który może podawać leki kontrolować przebieg leczenia.

Dawkowanie

System Prędkość uwalnianiatransdermalny rywastygminy in vivo na 24 h

Exelon 4,6 mg/24 h 4,6 mgExelon 9,5 mg/24 h 9,5 mgExelon 13,3 mg/24 h 13,3 mg

Dawka początkowa

Leczenie rozpoczyna się od stosowania 4,6 mg/24 h.

Dawka podtrzymująca

Po co najmniej czterech tygodniach leczenia i jeśli w opinii lekarza prowadzącego leczenie jest dobrzetolerowane, dawkę 4,6 mg/24 h należy zwiększyć do 9,5 mg/24 h, będącej zalecaną skuteczną dawkądobową, której przyjmowanie należy kontynuować tak długo, jak długo u pacjenta są widoczne korzyściz leczenia.

Zwiększenie dawki

9,5 mg/24 h jest zalecaną skuteczną dawką dobową, którą należy stosować tak długo, jak długo upacjenta są widoczne korzyści z leczenia. Jeśli leczenie jest dobrze tolerowane i tylko po co najmniejsześciu miesiącach leczenia dawką 9,5 mg/24 h, lekarz prowadzący może rozważyć zwiększenie dawkido 13,3 mg/24 h u pacjentów ze znaczącym pogorszeniem funkcji poznawczych (np. gorszym wynikiembadania MMSE) i (lub) pogorszeniem stanu funkcjonalnego (na podstawie oceny lekarza) podczasleczenia zalecaną skuteczną dawką dobową 9,5 mg/24 h (patrz punkt 5.1).

Korzyści kliniczne ze stosowania rywastygminy należy poddawać regularnej ocenie. Przerwanieleczenia należy rozważyć także w sytuacji, gdy nie ma już dowodów świadczących o terapeutycznymdziałaniu leku, pomimo stosowania optymalnej dawki.

Leczenie należy czasowo przerwać w razie stwierdzenia działań niepożądanych ze strony przewodupokarmowego, aż do chwili ich ustąpienia. Można wznowić leczenie tą samą dawką przy użyciusystemu transdermalnego, jeśli przerwa w stosowaniu leku trwała nie dłużej niż trzy dni. Wprzeciwnym razie należy rozpocząć leczenie od stosowania 4,6 mg/24 h.

37

Zamiana leczenia kapsułkami lub roztworem doustnym na system transdermalny

Ze względu na porównywalną ekspozycję na działanie rywastygminy po zastosowaniu postacidoustnej i systemów transdermalnych (patrz punkt 5.2), pacjentom leczonym produktem Exelon wpostaci kapsułek lub roztworu doustnego można zamienić leczenie na produkt Exelon w postacisystemów transdermalnych według następującego schematu postępowania:

 Pacjentowi przyjmującemu dawkę 3 mg/dobę rywastygminy w postaci doustnej można zamienić

leczenie na system transdermalny w dawce 4,6 mg/24 h.

 Pacjentowi przyjmującemu dawkę 6 mg/dobę rywastygminy w postaci doustnej można zamienić

leczenie na system transdermalny w dawce 4,6 mg/24 h.

 Pacjentowi przyjmującemu stałą, dobrze tolerowaną dawkę 9 mg/dobę rywastygminy w postaci doustnej można zamienić leczenie na system transdermalny w dawce 9,5 mg/24 h. Jeśli dawka doustna 9 mg/dobę nie jest stabilna i dobrze tolerowana, zaleca się zamianę leczenia na system transdermalny w dawce 4,6 mg/24 h.

 Pacjentowi przyjmującemu dawkę 12 mg/dobę rywastygminy w postaci doustnej można zamienić leczenie na system transdermalny w dawce 9,5 mg/24 h.

Po zamianie na dawkę 4,6 mg/24 h rywastygminy w postaci systemu transdermalnego, jeśli jest onadobrze tolerowana przez co najmniej cztery tygodnie leczenia, dawkę 4,6 mg/24 h należy zwiększyćdo 9,5 mg/24 h, co stanowi zalecaną skuteczną dawkę leku.

Zaleca się, by pierwszy system transdermalny nalepić w kolejnym dniu po przyjęciu ostatniej dawki doustnej leku.

Szczególne populacje pacjentów

 Dzieci i młodzież: stosowanie produktu leczniczego Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

 Pacjenci z masą ciała poniżej 50 kg: należy zachować szczególną ostrożność zwiększając dawkę leku u pacjentów z masą ciała poniżej 50 kg do wielkości powyżej zalecanej skutecznej dawki 9,5 mg/24 h (patrz punkt 4.4). U tych pacjentów może wystąpić więcej działań niepożądanych, a prawdopodobieństwo przerwania leczenia z powodu działań niepożądanych może być u nich większe.

 Zaburzenia czynności wątroby: Ze względu na zwiększenie ekspozycji w łagodnych lub umiarkowanych zaburzeniach czynności wątroby, co obserwowano po podaniu postaci doustnych, należy starannie ustalić wielkość dawki, w zależności od indywidualnej tolerancji. U pacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności wątroby może wystąpić więcej działań niepożądanych zależnych od dawki. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Należy zachować szczególną ostrożność podczas stopniowego zwiększania dawki u tych pacjentów (patrz punkty 4.4 i 5.2).

 Zaburzenia czynności nerek: brak konieczności dostosowywania dawki u pacjentów z

zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt 5.2).

Sposób podawania

Systemy transdermalne należy przyklejać raz na dobę na czystą, suchą, nieowłosioną i nieuszkodzoną,zdrową skórę górnej lub dolnej części pleców, górnej części ramienia lub klatki piersiowej, w miejscunie narażonym na otarcie przez obciskającą odzież. Nie zaleca się naklejania systemu transdermalnegona udo lub brzuch ze względu na zmniejszoną dostępność biologiczną rywastygminy obserwowaną ponałożeniu systemu transdermalnego na te miejsca.

Nie należy nalepiać systemu transdermalnego na skórę zaczerwienioną, podrażnioną lub rozciętą.Należy unikać ponownego przyklejania systemu transdermalnego dokładnie w to samo miejsce wokresie 14 dni, aby zminimalizować możliwe ryzyko podrażnienia skóry.

38

Należy przekazać pacjentom i ich opiekunom ważne wskazówki dotyczące stosowania leku: Codziennie, przed nalepieniem nowego plastra należy najpierw usunąć plaster z poprzedniego dnia (patrz punkt 4.9).

 Plaster należy wymienić na nowy po upływie 24 godzin. Należy stosować tylko jeden plaster na

raz (patrz punkt 4.9).

 Plaster należy mocno docisnąć wewnętrzną stroną dłoni i przytrzymać przez co najmniej 30 sekund, aż do chwili, gdy brzegi plastra dobrze przylgną do skóry.

 Jeśli plaster odklei się, na resztę dnia należy przykleić nowy plaster, a następnie wymienić go na

kolejny następnego dnia o zwykłej porze.

 Plaster można stosować podczas codziennych czynności, w tym także podczas kąpieli i w okresie

upałów.

 Nie należy narażać plastra na bezpośrednie, długotrwałe działanie zewnętrznych źródeł promieniowania cieplnego (takich jak nadmierne nasłonecznienie, sauna, solarium). Plastra nie należy ciąć na kawałki.

4.3 Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną rywastygminę, na inne karbaminiany lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.

Wcześniejsze reakcje w miejscu podania, wskazujące na alergiczne kontaktowe zapalenie skóry po zastosowaniu plastra z rywastygminą (patrz punkt 4.4).

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych zwiększa się wraz ze zwiększaniem dawki,zwłaszcza w przypadku zmiany dawkowania. Jeżeli leczenie przerwano na dłużej niż trzy dni, należyje wznowić stosując 4,6 mg/24 h.

Nieprawidłowe użycie produktu leczniczego i błędy w dawkowaniu skutkujące przedawkowaniem

Nieprawidłowe użycie tego produktu leczniczego i błędy w dawkowaniu plastrów Exelon byłyprzyczyną ciężkich działań niepożądanych; niektóre przypadki wymagały hospitalizacji i rzadkoprowadziły do śmierci (patrz punkt 4.9). W większości przypadków nieprawidłowe użycie produktuleczniczego i błędy w dawkowaniu polegały na nałożeniu nowego plastra bez usunięcia poprzedniegooraz na zastosowaniu wielu plastrów jednocześnie. Należy przekazać pacjentom i ich opiekunomważne wskazówki dotyczące stosowania leku Exelon w postaci plastrów (patrz punkt 4.2).

Zaburzenia żołądka i jelit

Zaburzenia żołądka i jelit, takie jak nudności, wymioty i biegunka mają związek z dawką i mogąwystąpić po rozpoczęciu leczenia i (lub) po zwiększeniu dawki (patrz punkt 4.8). Wymienionedziałania niepożądane częściej występują u kobiet. Pacjenci z przedmiotowymi i podmiotowymiobjawami odwodnienia w wyniku długotrwałych wymiotów lub biegunki mogą być leczeni dożylnympodaniem płynów i zmniejszeniem dawki lub przerwaniem podawania leku, jeśli ustalenierozpoznania i rozpoczęcie leczenia nastąpi szybko. Odwodnienie może mieć poważne następstwa.

Utrata masy ciała

Podczas przyjmowania inhibitorów cholinesterazy, w tym rywastygminy, u pacjentów z chorobąAlzheimera może dojść do utraty masy ciała. Należy kontrolować masę ciała pacjenta w czasieleczenia produktem Exelon systemy transdermalne.

39

Bradykardia

Rywastygmina może powodować bradykardię, która stanowi czynnik ryzyka wystąpieniaczęstoskurczu typu torsade de pointes, głównie u pacjentów z czynnikami ryzyka. Zaleca sięzachowanie ostrożności u pacjentów z wyższym ryzykiem wystąpienia częstoskurczu typu torsade depointes; na przykład u pacjentów z zaostrzeniem niewydolności serca, ostatnio przebytym zawałemmięśnia sercowego, bradyarytmiami, czynnikami predysponującymi do hipokaliemii lubhipomagnezemii bądź jednoczesnym stosowaniem produktów leczniczych, o których wiadomo, żewywołują wydłużenie odstępu QT i (lub) częstoskurcz typu torsade de pointes (patrz punkty 4.5 i 4.8).

Inne działania niepożądane

Należy zachować ostrożność przepisując produkt Exelon systemy transdermalne: pacjentom z zespołem chorego węzła zatokowego lub zaburzeniami przewodzenia (blok zatokowo-przedsionkowy, blok przedsionkowo-komorowy) (patrz punkt 4.8); pacjentom z czynną chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy lub pacjentom ze skłonnościami do tych schorzeń, ponieważ rywastygmina może nasilać wydzielanie soku żołądkowego (patrz punkt 4.8);

 pacjentom ze skłonnościami do występowania niedrożności dróg moczowych i napadów drgawkowych, ponieważ leki cholinomimetyczne mogą wywoływać lub nasilać te choroby; pacjentom z astmą lub obturacyjną chorobą płuc w wywiadzie.

Reakcje skórne w miejscu przylepienia

Po zastosowaniu plastra z rywastygminą mogą wystąpić reakcje skórne w miejscu przylepieniaplastra, a ich nasilenie jest zazwyczaj łagodne do umiarkowanego. Należy odpowiednio poinstruowaćw tym zakresie pacjentów i ich opiekunów.

Te reakcje same w sobie nie wskazują na uczulenie. Jednak stosowanie plastrów z rywastygminąmoże prowadzić do rozwoju alergicznego kontaktowego zapalenia skóry.

Należy podejrzewać wystąpienie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, jeśli reakcje w miejscuprzyklejenia plastra rozprzestrzenią się na obszar skóry większy niż rozmiar plastra, jeśli istniejąoznaki wskazujące na większe nasilenie reakcji miejscowej (np. narastający rumień, obrzęk, grudki,pęcherze) i jeśli w ciągu 48 godzin od zdjęcia plastra nie dojdzie do znaczącego złagodzenia objawów.W takich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Pacjentów z reakcjami w miejscu zastosowania plastra wskazującymi na alergiczne kontaktowezapalenie skóry w wyniku zastosowania plastra z rywastygminą, którzy w dalszym ciągu wymagająleczenia rywastygminą, można przestawić na rywastygminę doustną dopiero po ujemnym wynikutestu alergicznego i pod ścisłym nadzorem lekarskim. Możliwe jest, że niektórzy pacjenci uczuleni narywastygminę poprzez kontakt z plastrami zawierającymi rywastygminę nie będą mogli przyjmowaćrywastygminy w żadnej postaci.

Po wprowadzeniu do obrotu zgłaszano rzadkie przypadki pacjentów z alergicznym zapaleniem skóry(rozsianym) po podaniu rywastygminy, niezależnie od drogi jej podania (doustnie, przezskórnie). Wtakich przypadkach leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.3).

Inne ostrzeżenia i środki ostrożności

Rywastygmina może nasilać lub wywoływać objawy pozapiramidowe.

Należy unikać kontaktu leku z oczami podczas posługiwania się produktem Exelon systemytransdermalne (patrz punkt 5.3). Po zdjęciu plastra należy umyć ręce wodą z mydłem. W przypadkukontaktu leku z oczami lub zaczerwienienia oczu po kontakcie z plastrem, oczy należy natychmiastprzemyć dużą ilością wody, a jeśli objawy te nie ustąpią, należy zgłosić się do lekarza.

40

Szczególne populacje pacjentów:

 Pacjenci z masą ciała poniżej 50 kg mogą doświadczyć większej liczby działań niepożądanych, a ryzyko przerwania leczenia z powodu tych działań może być u nich większe (patrz punkt 4.2). Należy ostrożnie zwiększać dawkę u tych pacjentów i monitorować ich celem wykrycia działań niepożądanych (np. nadmiernych nudności lub wymiotów), a jeśli takie działania niepożądane wystąpią, należy rozważyć zmniejszenie dawki podtrzymującej do 4,6 mg/24 h. Zaburzenia czynności wątroby: u pacjentów z klinicznie istotnymi zaburzeniami czynności wątroby może wystąpić więcej działań niepożądanych. Należy ściśle przestrzegać zaleceń dotyczących stopniowego ustalania dawki odpowiednio do indywidualnej tolerancji. Nie przeprowadzono badań u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Należy zachować szczególną ostrożność podczas stopniowego zwiększania dawki u tych pacjentów (patrz punkty 4.2 i 5.2).

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Nie przeprowadzono szczególnych badań z produktem Exelon systemy transdermalne dotyczących interakcji.

Będąc inhibitorem cholinesterazy rywastygmina może nasilać działania leków zwiotczających mięśnieo działaniu analogicznym do sukcynylocholiny stosowanych podczas znieczulenia. Należy zachowaćostrożność w przypadku stosowania środków znieczulających. Należy rozważyć dostosowanie dawkilub czasowe przerwanie leczenia, jeśli to konieczne.

Ze względu na działanie farmakodynamiczne i możliwe działania addycyjne, rywastygminy nie należystosować równocześnie z innymi substancjami cholinomimetycznymi. Rywastygmina może wpływaćna działanie antycholinergicznych produktów leczniczych (np. oksybutynina, tolterodyna).

Działania addycyjne prowadzące do bradykardii (która może skutkować omdleniem) były zgłaszanepo zastosowaniu skojarzenia różnych leków beta-adrenolitycznych (w tym atenololu) i rywastygminy.Uważa się, że leki beta-adrenolityczne wywierające wpływ na układ sercowo-naczyniowy są związanez największym ryzykiem tych działań, jednak otrzymano również zgłoszenia dotyczące pacjentówstosujących inne leki beta-adrenolityczne. Z tego względu należy zachować ostrożność podającrywastygminę w skojarzeniu z lekami beta-adrenolitycznymi, a także innymi lekami wywołującymibradykardię (np. leki antyarytmiczne klasy III, antagoniści kanału wapniowego, glikozydynaparstnicy, pilokarpina).

Ponieważ bradykardia stanowi czynnik ryzyka wystąpienia częstoskurczu typu torsade de pointes,leczenie skojarzone rywastygminą i produktami leczniczymi wywołującymi torsade de pointes, takimijak leki antypsychotyczne, tj. niektóre fenotiazyny (chloropromazyna, lewomepromazyna), benzamidy(sulpiryd, sultopryd, amisulpryd, tiapryd, weralipryd), pimozyd, haloperydol, droperydol, cysapryd,cytalopram, difemanil, erytromycyna IV, halofantryna, mizolastyna, metadon, pentamidyna imoksyfloksacyna, wymaga zachowania ostrożności i może wymagać monitorowania stanuklinicznego (EKG).

W badaniach przeprowadzonych u zdrowych ochotników, nie zaobserwowano interakcjifarmakokinetycznych pomiędzy rywastygminą w postaci doustnej a digoksyną, warfaryną,diazepamem czy fluoksetyną. Podawanie rywastygminy nie wpływa na czas protrombinowywydłużony przez podawaną warfarynę. W wyniku równoczesnego stosowania rywastygminy wpostaci doustnej i digoksyny, nie obserwowano występowania działań niepożądanych dotyczącychprzewodnictwa w mięśniu sercowym.

41

Jednoczesne podawanie rywastygminy i często przepisywanych produktów leczniczych, takich jakleki zobojętniające, przeciwwymiotne, przeciwcukrzycowe, ośrodkowo działające lekiprzeciwnadciśnieniowe, blokery kanału wapniowego, środki o działaniu inotropowym, leki stosowanew leczeniu dusznicy, niesteroidowe leki przeciwzapalne, estrogeny, leki przeciwbólowe,beznodiazepiny i leki przeciwhistaminowe nie było związane ze zmianą kinetyki rywastygminy lubzwiększonym ryzykiem wystąpienia klinicznie istotnych działań niepożądanych.

Biorąc pod uwagę metabolizm rywastygminy, nie należy spodziewać się interakcji metabolicznych zinnymi produktami leczniczymi, chociaż rywastygmina może hamować metabolizm innych substancjimetabolizowanych przy udziale butyrylocholinoesterazy.

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża

U ciężarnych zwierząt rywastygmina i (lub) jej metabolity przenikały przez łożysko. Nie wiadomo,czy taka sytuacja zachodzi również u ludzi. Brak jest danych klinicznych dotyczących stosowania wczasie ciąży. W badaniach przed- i pourodzeniowych, przeprowadzonych na szczurach,zaobserwowano wydłużenie czasu trwania ciąży. Rywastygminy nie wolno stosować w okresie ciąży,jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Karmienie piersią

U zwierząt, rywastygmina przenika do mleka karmiących samic. Nie wiadomo czy rywastygminaprzenika do mleka kobiet karmiących piersią, w związku z tym pacjentki przyjmujące rywastygminęnie powinny karmić piersią.

Płodność

Nie obserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność lub zdolności reprodukcyjne szczurów (patrz punkt 5.3). Wpływ rywastygminy na płodność ludzi nie jest znany.

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

Choroba Alzheimera może powodować stopniowe osłabienie zdolności kierowania pojazdami lubzaburzenie zdolności obsługi maszyn. Ponadto, rywastygmina może wywoływać omdlenia lubmajaczenia. W konsekwencji rywastygmina wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolnośćprowadzenia pojazdów i obługiwania maszyn. W związku z tym, u pacjentów z otępieniem leczonychrywastygminą, zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania skomplikowanychurządzeń mechanicznych, powinien rutynowo ocenić lekarz prowadzący.

4.8 Działania niepożądane

Podsumowanie profilu bezpieczeństwa

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi obserwowanymi podczas stosowania plastrów Exelon sąreakcje skórne w miejscu nałożenia plastra (zazwyczaj łagodne do umiarkowanego zaczerwienienie wmiejscu nałożenia plastra). Kolejnymi, najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi sązaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym nudności i wymioty.

Działania niepożądane w Tabeli 1 zostały wymienione według klasyfikacji układów i narządów orazczęstości występowania zgodnie z MedDRA. Częstość występowania zdefiniowano zgodniez następującą konwencją: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (nie możebyć określona na podstawie dostępnych danych).

42

Tabelaryczne zestawienie działań niepożądanych

W Tabeli 1 przedstawiono działania niepożądane zgłoszone u 1 670 pacjentów z otępieniem typualzheimerowskiego, leczonych w ramach randomizowanych, podwójnie zaślepionych badańkontrolowanych placebo i substancją czynną, z produktem Exelon systemy transdermalne przez okres24-48 tygodni oraz z danych po wprowadzeniu do obrotu.

Tabela 1

Zakażenia i zarażenia pasożytnicze

Często Zakażenia układu moczowego Zaburzenia metabolizmu i odżywiania

Często Brak apetytu, zmniejszony apetytNiezbyt często Odwodnienie

Zaburzenia psychiczne

Często Lęk, depresja, majaczenie, pobudzenie Niezbyt często Agresja

Częstość nieznana Omamy, niepokój ruchowy, koszmary senne Zaburzenia układu nerwowego

Często Ból głowy, omdlenia, zawroty głowyNiezbyt często Nadaktywność psychoruchowaBardzo rzadko Objawy pozapiramidowe

Częstość nieznana Nasilenie choroby Parkinsona, napad padaczkowy, drżenie, senność Zaburzenia serca

Niezbyt często Bradykardia

Częstość nieznana Blok przedsionkowo-komorowy, migotanie przedsionków,

tachykardia, zespół chorego węzła zatokowego Zaburzenia naczyniowe

Częstość nieznana Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia żołądka i jelit

Często Nudności, wymioty, biegunka, niestrawność, ból brzuchaNiezbyt często Wrzód żołądka Częstość nieznana Zapalenie trzustki

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych

Częstość nieznana Zapalenie wątroby, zwiększone wartości wyników badań czynności wątroby

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Często Wysypka

Częstość nieznana Świąd, rumień, pokrzywka, pęcherze, alergiczne zapalenie skóry

(rozsiane) Zaburzenia nerek i dróg moczowych

Często Nietrzymanie moczu Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania

Często Reakcje w miejscu nalepienia (np. rumień*, świąd*, obrzęk*, zapalenie skóry, podrażnienie w miejscu nalepiania), stany osłabienia (np. zmęczenie, osłabienie), gorączka, utrata masy ciałaRzadko Upadek

*W 24-tygodniowym, kontrolowanym badaniu z udziałem pacjentów narodowości japońskiej rumieńw miejscu naklejenia plastra, obrzęk w miejscu naklejenia plastra i świąd w miejscu naklejenia plastrazgłaszano jako działania „bardzo częste“.

43

Opis wybranych działań niepożądanych

Gdy w wymienionym wyżej badaniu kontrolowanym placebo stosowano dawki większe niż13,3 mg/24 h, bezsenność i niewydolność serca obserwowano częściej niż po zastosowaniu13,3 mg/24 h lub placebo, co sugeruje zależność działania od dawki. Zdarzenia te jednak niewystępowały z większą częstością po zastosowaniu systemów transdermalnych 13,3 mg/24 h niż poplacebo.

Następujące działania niepożądane były obserwowane wyłącznie po podaniu produktu Exelon wpostaci kapsułek lub roztworu doustnego, a nie obserwowano ich w badaniach klinicznych zproduktem Exelon systemy transdermalne: złe samopoczucie, splątanie, nasilone pocenie się (często);wrzody dwunastnicy, dławica piersiowa (rzadko); krwotok żołądkowo-jelitowy (bardzo rzadko) orazpewne przypadki ciężkich wymiotów związane z pęknięciem przełyku (częstość nieznana).

Podrażnienie skóry

W podwójnie zaślepionych, kontrolowanych badaniach klinicznych, reakcje w miejscu naklejeniasystemu transdermalnego miały w większości nasilenie łagodne do umiarkowanego. Częstośćwystępowania reakcji skórnych w miejscu naklejenia systemu transdermalnego, prowadzących doprzerwania leczenia wyniosła 2,3% u pacjentów leczonych produktem leczniczym Exelon w postacisystemów transdermalnych. Częstość występowania reakcji skórnych w miejscu naklejenia systemutransdermalnego, prowadzących do przerwania leczenia była większa w populacji pacjentów rasyżółtej, wynosząc 4,9% i 8,4% odpowiednio u pacjentów z Chin i Japonii.

W dwóch 24-tygodniowych, podwójnie zaślepionych badaniach klinicznych kontrolowanych placebo,reakcje skórne oceniano podczas każdej wizyty, korzystając ze skali podrażnienia skóry. Podrażnieniaskóry występujące u pacjentów leczonych produktem leczniczym Exelon systemy transdermalnemiały w większości przypadków nasilenie lekkie lub łagodne. Podrażnienia skóry oceniono jakociężkie u 2,2% pacjentów uczestniczących w tych badaniach oraz u 3,7% pacjentów leczonychproduktem leczniczym Exelon systemy transdermalne w badaniu z udziałem populacji japońskiej.

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem krajowego systemu zgłaszaniawymienionego w

załączniku V.

4.9 Przedawkowanie

Objawy

W większości przypadków, nie obserwowano żadnych klinicznie istotnych objawów podmiotowychlub przedmiotowych związanych z przypadkowym przedawkowaniem rywastygminy w postacidoustnej i prawie u wszystkich z tych pacjentów kontynuowano leczenie rywastygminą po24 godzinach od przedawkowania.

Zgłaszano występowanie toksycznych działań cholinergicznych z objawami muskarynowymi, któreobserwuje się po umiarkowanym zatruciu, jak zwężenie źrenic, zaczerwienienie twarzy, zaburzeniatrawienia obejmujące ból brzucha, nudności, wymioty oraz biegunkę, bradykardia, skurcz oskrzeli izwiększoną ilość wydzieliny z oskrzeli, nadmierne pocenie się, mimowolne oddawanie moczu i (lub)stolca, łzawienie, niedociśnienie i nadmierne ślinienie się.

W cięższych przypadkach mogą wystąpić działania nikotynowe, takie jak osłabienie mięśni, drganiapęczkowe mięśni, drgawki i zatrzymanie oddychania mogące powodować zgon.

44

Ponadto, po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki zawrotów głowy,drżenia, bólów głowy, senności, stanów splątania nadciśnienia tętniczego, omamów lub złegosamopoczucia. Po wprowadzeniu produktu leczniczego Exelon system transdermalny do obrotu i wrzadkich przypadkach w badaniach klinicznych odnotowano przedawkowanie produktu leczniczegowynikające z niewłaściwego/błędnego podania (zastosowanie kilku plastrów w tym samym czasie).

Postępowanie

Ze względu na okres półtrwania rywastygminy w osoczu, wynoszący około 3,4 godziny oraz trwająceokoło dziewięciu godzin hamowanie acetylocholinoesterazy, zaleca się w przypadkachbezobjawowego przedawkowania natychmiast usunąć wszystkie systemy transdermalne Exelon i nienakładać kolejnych systemów transdermalnych przez następne 24 godziny. Jeżeli przedawkowaniutowarzyszą nasilone nudności i wymioty, należy rozważyć podanie leków przeciwwymiotnych. Wprzypadku wystąpienia innych działań niepożądanych, w razie potrzeby należy zastosować leczenieobjawowe.

W przypadku ciężkiego przedawkowania, można podać atropinę. Jako dawkę początkową zaleca siępodanie dożylne 0,03 mg/kg mc. siarczanu atropiny, kolejne dawki ustala się na podstawie odpowiedziklinicznej. Nie zaleca się stosowania skopolaminy jako antidotum.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna: leki psychoanaleptyczne, inhibitory cholinesterazy, kod ATC:N06DA03

Uważa się, że rywastygmina jest inhibitorem acetylo- i butyrylocholinoesterazy z grupy karbaminianów, usprawniającym cholinergiczne przekaźnictwo neurosynaptyczne, przez spowalnianieprocesu rozkładu acetylocholiny, uwalnianej przez czynnościowo sprawne neurony cholinergiczne.Tak więc rywastygmina może mieć pozytywny wpływ na objawy ubytkowe, dotyczące procesówpoznawczych u pacjentów z otępieniem związanym z chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona.

Rywastygmina wywiera działanie hamujące w stosunku do cholinoesteraz, tworząc z nimi kompleksza pomocą wiązania kowalencyjnego, co powoduje ich czasową inaktywację. U zdrowych młodychmężczyzn, produkt leczniczy podany doustnie w dawce 3 mg, powoduje zmniejszenie aktywnościacetylocholinoesterazy (AChE) w płynie mózgowo-rdzeniowym o około 40% w ciągu pierwszej1,5 godziny po podaniu. Aktywność enzymu wraca do wartości wyjściowej po około 9 godzinach odchwili osiągnięcia maksymalnego działania hamującego. U pacjentów z chorobą Alzheimera,hamowanie przez doustną rywastygminę aktywności acetylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowym było zależne od dawki, w zakresie dawek do 6 mg dwa razy na dobę (nie stosowanowiększych dawek). Hamowanie aktywności butyrylocholinoesterazy w płynie mózgowo-rdzeniowymu 14 pacjentów z chorobą Alzheimera, leczonych rywastygminą w postaci doustnej, było podobne dohamowania aktywności AChE.

Badania kliniczne u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego

Skuteczność produktów Exelon systemy transdermalne u pacjentów z otępieniem typualzheimerowskiego wykazano w 24-tygodniowym, podwójnie zaślepionym, kontrolowanym placebobadaniu głównym i jego otwartej kontynuacji oraz w 48-tygodniowym podwójnie zaślepionym badaniuporównawczym.

45

Badanie 24-tygodniowe, kontrolowane placebo

Pacjenci uczestniczący w badaniu kontrolowanym placebo uzyskali wynik z przedziału 10-20 w badaniuMMSE (ang. Mini-Mental State Examination). Skuteczność leku oceniano za pomocą niezależnych,specyficznych narzędzi oceny, stosowanych w regularnych odstępach czasu w czasie 24-tygodniowejfazy leczenia. Do narzędzi tych należała skala ADAS-Cog (ang. Alzheimer’s Disease Assessment Scale– Cognitive subscale, ocena zdolności poznawczych), skala ADCS-CGIC (ang. Alzheimer’s DiseaseCooperative Study – Clinician’s Global Impression of Change, ogólna całościowa ocena pacjentadokonana przez lekarza przy uwzględnieniu informacji od opiekuna pacjenta) oraz skala ADCS-ADL(ang. Alzheimer’s Disease Cooperative Study – Activities of Daily Living, dokonana przez opiekunaocena sprawności pacjenta w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak higiena osobista,jedzenie, ubieranie się, udział w czynnościach domowych, np.w robieniu zakupów, orientowanie się wterenie, a także udział w czynnościach związanych z finansami). Wyniki uzyskane po 24 tygodniachbadania zestawiono w Tabeli 2.

Tabela 2

Exelon Exelon Placebo systemy kapsułki

transdermalne 12 mg/dobę

9,5 mg/24 h

Populacja n = 251 n = 256 n = 282 ITT-LOCF ADAS-Cog

(n=248) (n=253) (n=281) Średnie wartości wyjściowe  27,0  10,3 27,9  9,4 28,6  9,9 SD

Średnia zmiana w tygodniu 24  -0,6  6,4 -0,6  6,2 1,0  6,8 SD

Wartość p w porównaniu z 0,005*1 0,003*1 placebo ADCS-CGIC

(n=248) (n=253) (n=278)Średni wynik  SD 3,9  1,20 3,9  1,25 4,2  1,26Wartość p w porównaniu z 0,010*2 0,009*2placebo ADCS-ADL

(n=247) (n=254) (n=281) Średnie wartości wyjściowe  50,1  16,3 49,3  15,8 49,2  16,0 SD

Średnia zmiana w tygodniu 24  -0,1  9,1 -0,5  9,5 -2,3  9,4 SD

Wartość p w porównaniu z 0,013*1 0,039*1 placebo

* p≤0,05 w porównaniu z placebo

ITT (ang. Intent-To-Treat) wszyscy chorzy zakwalifikowani do leczenia; LOCF (ang. LastObservation Carried Forward) ostatnia obserwacja przeniesiona dalej

1 Na podstawie analizy ANCOVA z grupą terapii i krajem jako czynniki oraz z wartościamiwyjściowymi jako współzmienna. Ujemne zmiany ADAS-Cog wskazują na poprawę. Dodatniezmiany ADCS-ADL wskazują na poprawę.

2 Na podstawie testu CMH (test van Elterena) ze stratyfikacją według kraju. Wyniki ADCS-CGIC <4 wskazują na poprawę.

46

Wyniki uzyskane u osób z klinicznie istotną odpowiedzią w 24-tygodniowym badaniu,kontrolowanym placebo przedstawiono w Tabeli 3. Klinicznie istotną poprawę zdefiniowano a priorijako co najmniej czteropunktową poprawę w skali ADAS-Cog, brak pogorszenia w skali ADCS-CGICi brak pogorszenia w skali ADCS-ADL.

Tabela 3

Populacja ITT-LOCF

Co najmniej 4-punktowa

poprawa w skali ADAS-Cog

przy braku pogorszenia w

skali ADCS-CGIC i ADCS-

ADL

Pacjenci z klinicznie istotną odpowiedzią na

leczenie (%)

Exelon Exelon Placebo

systemy kapsułki

transdermalne 12 mg/dobę

9,5 mg/24 h n = 282

n = 251 n = 256

17,4 19,0 10,5

Wartość p w porównaniuu z

placebo

*p<0,05 w porównaniu z placebo

0,037* 0,004*

Jak wynika z modelu kompartmentowego, po zastosowaniu systemów transdermalnych 9,5 mg/24 h, narażenie na lek było podobne do narażenia obserwowanego po podaniu dawki doustnej 12 mg/dobę.

47

48-tygodniowe badanie kontrolowane porównawczą substancją czynną

U pacjentów biorących udział w badaniu kontrolowanym porównawczą substancją czynną wyjściowywynik badania MMSE mieścił się w zakresie 10-24. Celem badania było porównanie skutecznościsystemu transdermalnego w dawce 13,3 mg/24 h z systemem transdermalnym w dawce 9,5 mg/24 hpodczas 48-tygodniowej fazy leczenia prowadzonego metodą podwójnie ślepej próby u pacjentów zchorobą Alzheimera, u których po wstępnej 24-48-tygodniowej fazie leczenia otwartego systememtransdermalnym w dawce podtrzymującej 9,5 mg/24 h nastąpiło pogorszenie stanu funkcjonalnego izdolności poznawczych. Pogorszenie stanu funkcjonalnego było oceniane przez badacza, apogorszenie zdolności poznawczych definiowano jako zmniejszenie wyniku badania MMSE o>2 punkty względem poprzedniej wizyty lub zmniejszenie tych wartości o >3 punkty względem

wartości wyjściowych. Skuteczność oceniano za pomocą skali ADAS-Cog (ang. Alzheimer’s DiseaseAssessment Scale – Cognitive subscale, ocena zdolności poznawczych) oraz skali ADCS-IADL (ang.Alzheimer’s Disease Cooperative Study – Instrumental Activities of Daily Living), służących do ocenyaktywności, takich jak prowadzenie finansów domowych, przygotowanie posiłków, robienie zakupów,zdolność orientacji w otoczeniu, możliwość pozostawania bez opieki. W Tabeli 4 podsumowanowyniki dwóch skal uzyskane po 48 tygodniach.

Tabela 4

Populacja/Wizyta

Exelon 15 cm2

n = 265

Exelon 10 cm2

n = 271

Exelon 15 cm2 Exelon

10 cm2

n Średnia n Średnia DLSM 95% CI Wartość

p

ADAS-Cog

LOCF Wartość

wyjściowa

264 34,4 268 34,9

DB-

tydzień 48.

Wartość 264 38,5 268 39,7

Zmiana 264 4,1 268 4,9 -0,8 (-2,1; 0,5) 0,227

ADCS-IADL

LOCF Wartość

wyjściowa

265 27,5 271 25,8

Tydzień 48. Wartość 265 23,1 271 19,6

Zmiana 265 -4,4 271 -6,2 2,2 (0,8; 3,6) 0,002* CI – przedział ufności.

DLSM – różnica w średniej najmniejszych kwadratów. LOCF – ostatnia obserwacja przeniesiona dalej.

Wyniki w skali ADAS-cog: Ujemna wartość różnicy DLSM wskazuje na większą poprawę w grupieproduktu leczniczego Exelon 15 cm2 w porównaniu z produktem leczniczym Exelon 10 cm2.Wyniki w skali ADCS-IADL: Dodatnia wartość różnicy DLSM wskazuje na większą poprawę wgrupie produktu leczniczego Exelon 15 cm2 w porównaniu z produktem leczniczym Exelon 10 cm2.N oznacza liczbę pacjentów, u których dokonano oceny w stanie wyjściowym (ostatnia ocena wewstępnej, otwartej fazie leczenia) i co najmniej 1 oceny po ocenie wyjściowej (dla LOCF).DLSM, 95% CI oraz wartość p podano na podstawie modelu ANCOVA (analiza kowariancji) zuwzględnieniem kraju i wyjściowego wyniku w skali ADAS-cog.

* p<0,05

Źródło danych: Badanie D2340-Tabela 11-6 i Tabela 11-7

Europejska Agencja Leków uchyliła obowiązek dołączania wyników badań produktu leczniczegoExelon we wszystkich podgrupach populacji dzieci i młodzieży w leczeniu otępienia typualzheimerowskiego (stosowanie u dzieci i młodzieży, patrz punkt 4.2).

48

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Wchłanianie

Wchłanianie rywastygminy z produktu Exelon systemy transdermalne przebiega powoli. Po podaniupierwszej dawki wykrywalne stężenia w osoczu obserwuje się z opóźnieniem wynoszącym0,5-1 godzinę. Stężenie maksymalne Cmax osiągane jest po 10-16 godzinach. Po osiągnięciu wartościmaksymalnych, stężenie w osoczu powoli zmniejsza się przez pozostałą część 24-godzinnego okresustosowania. W przypadku wielokrotnych dawek leku (jak w stanie stacjonarnym), po zmianie systemutransdermalnego na nowy, stężenie leku w osoczu początkowo wolno zmniejsza się średnio przezokoło 40 minut, aż do chwili, gdy wchłanianie substancji z nowo przyklejonego systemutransdermalnego będzie szybsze niż jej wydalanie, po czym stężenie w osoczu zaczyna ponowniezwiększać się osiągając kolejny szczyt po około 8 godzinach. W stanie stacjonarnym najmniejszestężenia stanowią około 50% stężeń maksymalnych, w przeciwieństwie do podania doustnego, gdypomiędzy kolejnymi dawkami stężenia zmniejszają się praktycznie do zera. Mimo, iż w przypadkuplastrów zjawisko to jest mniej wyraźne niż po podaniu doustnym, narażenie na rywastygminę (Cmax iAUC) zwiększyło się ponadproporcjonalnie o czynnik 2,6 i 4,9 po zwiększeniu dawki odpowiednio z4,6 mg/24 h do 9,5 mg/24 h i do 13,3 mg/24 h. Wskaźnik fluktuacji (FI), będący miarą względnejróżnicy pomiędzy największymi i najmniejszymi stężeniami ((Cmax-Cmin)/Cavg) wyniósł 0,58 dlaproduktu Exelon 4,6 mg/24 h systemy transdermalne, 0,77 dla produktu Exelon 9,5 mg/24 h systemytransdermalne i 0,72 dla produktu Exelon 13,3 mg/24 h systemy transdermalne, co świadczy o dużomniejszych wahaniach pomiędzy najmniejszymi i największymi stężeniami w porównaniu z doustnąpostacią leku (FI=3,96 (6 mg/dobę) oraz 4,15 (12 mg/dobę)).

Dawka rywastygminy uwalniana z systemu transdermalnego przez 24 godziny (mg/24 h) nie możebyć bezpośrednio przyrównana do ilości (mg) rywastygminy zawartej w kapsułce w odniesieniu dostężenia w osoczu uzyskiwanego po 24 godzinach.

Zmienność międzyosobnicza w zakresie parametrów farmakokinetycznych rywastygminy po podaniupojedynczej dawki (znormalizowanej do dawki/kg mc.) wynosiła 43% (Cmax) i 49% (AUC0-24h) ponalepieniu systemu transdermalnego w porównaniu do odpowiednio 74% i 103% po podaniu postacidoustnej. Międzyosobnicza zmienność w stanie stacjonarnym w badaniu z otępieniem typualzheimerowskiegio wynosiła co najwyżej 45% (Cmax) i 43% (AUC0-24 h) po zastosowaniu systemutransdermalnego oraz odpowiednio 71% i 73% po podaniu postaci doustnej.

U pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego obserwowano związek pomiędzy narażeniem nasubstancję czynną w stanie stacjonarnym (rywastygmina i metabolit NAP226-90) a masą ciała. Wporównaniu z pacjentem o masie ciała 65 kg, stężenie rywastygminy w stanie stacjonarnym u pacjentaz masą ciała 35 kg będzie około dwukrotnie większe, natomiast u pacjenta z masą ciała 100 kg będzieono w przybliżeniu o połowę mniejsze. Wpływ masy ciała na narażenie na substancję czynną sugerujezachowanie szczególnej uwagi wobec pacjentów z małą masą ciała w czasie zwiększania dawki leku(patrz punkt 4.4).

Pole pod krzywą (AUC) rywastygminy (i metabolitu NAP226-90) było największe, gdy systemtransdermalny nalepiano na skórę górnej części pleców, klatki piersiowej lub górnej części ramienia ibyło ono o 20-30% mniejsze niż wówczas, gdy był nalepiany na skórę brzucha lub uda.

Nie obserwowano istotnej kumulacji rywastygminy lub metabolitu NAP226-90 w osoczu pacjentów zchorobą Alzheimera, z wyjątkiem sytuacji, gdy stężenia w osoczu na drugi dzień leczenia systememtransdermalnym były większe niż w pierwszym dniu.

Dystrybucja

Rywastygmina w niewielkim stopniu wiąże się z białkami osocza (około 40%). Łatwo przenika przez barierę krew-mózg, a pozorna objętość dystrybucji wynosi 1,8-2,7 l/kg.

49

Metabolizm

Rywastygmina jest szybko i intensywnie metabolizowana z okresem półtrwania eliminacji w osoczuwynoszącym około 3,4 godziny po zdjęciu systemu transdermalnego. Wydalanie było ograniczonetempem wchłaniania (model farmakokinetyki typu „flip-flop”), co tłumaczy dłuższy t1/2 pozastosowaniu systemu transdermalnego (3,4 h) niż po podaniu doustnym lub dożylnym (1,4 do 1,7 h).Metabolizm zachodzi głównie przez hydrolizę przy udziale cholinesterazy, tworząc metabolitNAP226-90. In vitro metabolit ten wykazuje minimalne działanie hamujące wobecacetylocholinesterazy (<10%).

Na podstawie wyników badań in vitro nie należy spodziewać się interakcji farmakokinetycznych zproduktami leczniczymi metabolizowanymi przez następujące izoenzymy cytochromów: CYP1A2,CYP2D6, CYP3A4/5, CYP2E1, CYP2C9, CYP2C8, CYP2C19 lub CYP2B6. Badania na zwierzętachwykazały, że główne izoenzymy cytochromu P450 odgrywają nieznaczną rolę w metabolizmierywastygminy. Całkowity klirens osoczowy rywastygminy wynosił około 130 l/h po podaniu dawkidożylnej 0,2 mg i uległ zmniejszeniu do 70 l/h po podaniu dawki dożylnej 2,7 mg, co jest zgodne znieliniową, ponadproporcjonalną farmakokinetyką rywastygminy związaną z nasyceniem jejwydalania.

Stosunek AUC metabolitu do związku macierzystego wynosił około 0,7 po nalepieniu systemutransdermalnego w porównaniu do 3,5 po podaniu doustnym, co wskazuje na znacznie mniejszymetabolizm po podaniu przezskórnym w porównaniu z leczeniem doustnym. Po nalepieniu systemutransdermalnego tworzy się mniejsza ilość NAP226-90, prawdopodobnie ze względu na brakmetabolizmu pierwszego przejścia w wątrobie, w przeciwieństwie do podania doustnego.

Eliminacja

Śladowe ilości rywastygminy w postaci niezmienionej są obecne w moczu; wydalanie nerkowemetabolitów stanowi główną drogę eliminacji po nalepieniu systemu transdermalnego. Po doustnympodaniu rywastygminy znakowanej C14, wydalanie z moczem jest szybkie i niemal całkowite (>90%)w ciągu 24 godzin. Mniej niż 1% podanej dawki jest wydalane z kałem.

Analiza farmakokinetyki populacyjnej wykazała, że używanie nikotyny zwiększa ustny klirensrywastygminy o 23% u pacjentów z chorobą Alzheimera (n=75 osób palących i 549 osób niepalących)po doustnym podaniu rywastygminy w postaci kapsułek w dawce do 12 mg/dobę.

Szczególne grupy pacjentów

Osoby w podeszłym wieku

Wiek nie miał wpływu na ekspozycję na działanie rywastygminy u pacjentów z chorobą Alzheimera leczonych produktem Exelon systemy transdermalne.

Zaburzenia czynności wątroby

Nie przeprowadzono żadnych badań z zastosowaniem produktu Exelon systemy transdermalne upacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Po podaniu doustnym, stężenie Cmax rywastygminy byłoo około 60%większe, a pole AUC rywastygminy było ponad dwukrotnie większe u pacjentów złagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby niż u osób zdrowych.

Po podaniu pojedynczej dawki doustnej 3 mg lub 6 mg, średni klirens rywastygminy był o około46-63% mniejszy u pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby(n=10, wynik 5-12 w skali Child-Pugh, potwierdzony biopsją) niż u osób zdrowych (n=10).

50

Zaburzenia czynności nerek

Nie przeprowadzono żadnych badań z zastosowaniem produktu Exelon systemy transdermalne upacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Analiza populacyjna wykazała, że klirens kreatyniny niemiał wyraźnego wpływu na stężenia rywastygminy lub jej metabolitu w stanie stacjonarnym. Nie makonieczności dostosowywania dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt 4.2).

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Badania toksyczności po doustnym i miejscowym podaniu wielokrotnych dawek leku myszom,szczurom, królikom, psom i świnkom miniaturowym wykazały tylko efekt związany z nasilonymdziałaniem farmakologicznym. Nie zaobserwowano toksyczności względem konkretnego narządu.Podawanie dawek doustnych i miejscowych w badaniach na zwierzętach było ograniczone ze względuna wrażliwość zastosowanego modelu.

Standardowe badania in vitro i in vivo nie wykazały mutagennego działania rywastygminy, zwyjątkiem testu aberracji chromosomalnych ludzkich limfocytów obwodowych, w którym stosowano104 razy większe narażenie na produkt niż przewidywane narażenie kliniczne. Wyniki testumikrojąderkowego in vivo były ujemne. Główny metabolit, NAP226-90 również nie wykazywałdziałania genotoksycznego.

W badaniach z doustnym i miejscowym podaniem rywastygminy myszom oraz w badaniu z doustnympodaniem leku szczurom nie stwierdzono dowodów na rakotwórcze działanie leku przymaksymalnych tolerowanych dawkach. Narażenie na rywastygminę i jej metabolity było wprzybliżeniu równe narażeniu u człowieka po podaniu największych dawek rywastygminy wkapsułkach i w postaci systemów transdermalnych.

U zwierząt, rywastygmina przenika przez łożysko i do mleka. W badaniach, w których rywastygminępodawano doustnie ciężarnym samicom szczurów i królików, nie zaobserwowano działaniateratogennego rywastygminy. W badaniach z rywastygminą w postaci doustnej, podawaną samcom isamicom szczura nie obserwowano szkodliwego wpływu rywastygminy na płodność i zdolnościreprodukcyjne zwierząt ani w pokoleniu rodziców, ani u ich potomstwa. Nie przeprowadzonospecjalnych badań z przezskórną postacią rywastygminy u ciężarnych samic zwierząt.

Systemy transdermalne z rywastygminą nie powodowały toksycznych reakcji na światło i uważa się,że nie ma działania uczulającego. W innych badaniach toksycznego wpływu na skórę obserwowanołagodne działanie podrażniające na skórę zwierząt laboratoryjnych, w tym także osobników z grupykontrolnej. Może to wskazywać na możliwość wywoływania łagodnego rumienia skóry pacjentów podwpływem produktu Exelon systemy transdermalne.

W badaniu na królikach odnotowano łagodne podrażnienia oczu/śluzówki wywołane przezrywastygminę. Dlatego pacjenci i ich opiekunowie powinni unikać dotykania oczu po nalepieniuplastra (patrz punkt 4.4).

51

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Warstwa pokrywająca

Folia z poli(tereftalanu etylenu), lakierowana

Warstwa zawierająca produkt leczniczy

Alfa-tokoferol

Poli(butylometakrylan, metylometakrylan)Kopolimer akrylowy

Warstwa przylepna

Alfa-tokoferolOlej silikonowyDimetykon

Warstwa uwalniająca

Folia poliestrowa powleczona fluoropolimerem

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Aby zapobiec zmniejszeniu przyczepności systemu transdermalnego w miejscu jego nalepienia nienależy stosować żadnych kremów, balsamów ani pudrów.

6.3 Okres ważności

2 lata

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

Każda saszetka o utrudnionym dostępie dla dzieci jest wykonana z materiału laminowanegoskładającego się z papieru/poliestru/aluminium/poliakrylonitrylu. W każdej saszetce znajduje się jedensystem transdermalny.

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalny

Dostępny w opakowaniach zawierających 7, 30 lub 42 saszetki oraz opakowaniach zbiorczychzawierających 60, 84 lub 90 saszetek.

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalny

Dostępny w opakowaniach zawierających 7, 30 lub 42 saszetki oraz opakowaniach zbiorczychzawierających 60, 84 lub 90 saszetek.

52

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalny

Dostępny w opakowaniach zawierających 7 lub 30 saszetek oraz opakowaniach zbiorczych zawierających 60 lub 90 saszetek.

Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania

Zużyte systemy transdermalne należy złożyć na pół powierzchnią przylepną do środka, włożyć dooryginalnej saszetki, a następnie wyrzucić, w miejsce niedostępne i niewidoczne dla dzieci. Wszelkiezużyte i niezużyte systemy transdermalne należy usunąć w sposób zgodny z lokalnymi przepisami lubzwrócić do apteki.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA

DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalny

EU/1/98/066/019-022EU/1/98/066/031-032

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalny

EU/1/98/066/023-026EU/1/98/066/033-034

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalny

EU/1/98/066/027-030

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA

Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 12 maja 1998 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20 maja 2008 r.

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU

CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO

Szczegółowe informacje o tym produkcie leczniczym są dostępne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków

http://www.ema.europa.eu

53

ANEKS II

A. WYTWÓRCY ODPOWIEDZIALNI ZA ZWOLNIENIE SERII

B. WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE

ZAOPATRZENIA I STOSOWANIA

C. INNE WARUNKI I WYMAGANIA DOTYCZĄCE

DOPUSZCZENIA DO OBROTU

D. WARUNKI I OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I

SKUTECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO

54

A. WYTWÓRCY ODPOWIEDZIALNI ZA ZWOLNIENIE SERII

Nazwa i adres wytwórców odpowiedzialnych za zwolnienie serii

Kapsułka, twarda

Novartis Farmacéutica, S.A.Planta de Producción Ronda de Santa Maria 158E-08210 Barberà del Vallès, BarcelonaHiszpania

Roztwór doustnyNovartis Pharma GmbHRoonstraße 25

D-90429 NürnbergNiemcy

System transdermalnyNovartis Pharma GmbHRoonstraße 25

D-90429 NürnbergNiemcy

Wydrukowana ulotka dla pacjenta musi zawierać nazwę i adres wytwórcy odpowiedzialnego za zwolnienie danej serii produktu leczniczego.

B. WARUNKI LUB OGRANICZENIA DOTYCZĄCE ZAOPATRZENIA I

STOSOWANIA

Produkt leczniczy wydawany na receptę do zastrzeżonego stosowania (patrz aneks I: Charakterystyka Produktu Leczniczego, punkt 4.2).

C. INNE WARUNKI I WYMAGANIA DOTYCZĄCE DOPUSZCZENIA DO

OBROTU

 Okresowy raport o bezpieczeństwie stosowania

Wymagania do przedłożenia okresowych raportów o bezpieczeństwie stosowania tego produktu sąokreślone w wykazie unijnych dat referencyjnych (wykaz EURD), o którym mowa w art. 107c ust. 7dyrektywy 2001/83/WE i jego kolejnych aktualizacjach ogłaszanych na europejskiej stronieinternetowej dotyczącej leków.

55

D. WARUNKI I OGRANICZENIA DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO I

SKUTECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO

 Plan zarządzania ryzykiem (ang. Risk Management Plan, RMP)

Podmiot odpowiedzialny podejmie wymagane działania i interwencje z zakresu nadzoru nadbezpieczeństwem farmakoterapii wyszczególnione w RMP, przedstawionym w module 1.8.2dokumentacji do pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, i wszelkich jego kolejnych aktualizacjach.

Uaktualniony RMP należy przedstawiać:

 na żądanie Europejskiej Agencji Leków;

 w razie zmiany systemu zarządzania ryzykiem, zwłaszcza w wyniku uzyskania nowych informacji, które mogą istotnie wpłynąć na stosunek ryzyka do korzyści, lub w wyniku uzyskania istotnych informacji, dotyczących bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego lub odnoszących się do minimalizacji ryzyka.

 Dodatkowe działania w celu minimalizacji ryzyka

Przed wprowadzeniem produktu leczniczego na rynek w każdym z krajów członkowskich PodmiotOdpowiedzialny uzgodni z Narodowym Organem Kompetentnym ostateczną wersję materiałówedukacyjnych.

Podmiot Odpowiedzialny zapewni, by po zakończeniu wszelkich rozmów i uzgodnień z NarodowymiOrganami Kompetentnymi w każdym z krajów członkowskich, w których Exelon plaster zostałwprowadzony do obrotu, wszyscy lekarze mogący przepisywać produkt leczniczy Exelon plasterzostali zaopatrzeni w zestaw informacyjny zawierający następujące elementy: Charakterystykę Produktu Leczniczego

 Kartę przypominającą dla pacjenta

 Instrukcje dla pacjentów i ich opiekunów, wręczane razem z kartą przypominającą

Karta przypominająca dla pacjenta powinna zawierać następujące informacje: Przed nałożeniem JEDNEGO nowego plastra poprzedni plaster należy usunąć. Stosować tylko jeden plaster na dobę.

 Nie należy przecinać plastra na mniejsze kawałki.

 Mocno docisnąć plaster wewnętrzną stroną dłoni i przytrzymać przez co najmniej 30 sekund. Jak używać karty przypominającej do zapisywania każdego przyklejenia i zdjęcia plastra.

56

ANEKS III

OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ I ULOTKA DLA PACJENTA

57

A. OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ

58

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO TEKTUROWE

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 1,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

28 kapsułek twardych56 kapsułek twardych112 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

59

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/001 28 kapsułek twardychEU/1/98/066/002 56 kapsułek twardychEU/1/98/066/003 112 kapsułek twardych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 1,5 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

60

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA BLISTRACH LUB OPAKOWANIACHFOLIOWYCH

BLISTRY

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. NAZWA PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm Limited

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. INNE

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

61

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH ORAZ OPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

ETYKIETA NA BUTELKĘ

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 1,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 1,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

250 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

62

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/014

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 1,5 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

63

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO TEKTUROWE

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 3,0 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

28 kapsułek twardych56 kapsułek twardych112 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

64

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/004 28 kapsułek twardychEU/1/98/066/005 56 kapsułek twardychEU/1/98/066/006 112 kapsułek twardych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 3,0 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

65

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA BLISTRACH LUB OPAKOWANIACHFOLIOWYCH

BLISTRY

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. NAZWA PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm Limited

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. INNE

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

66

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH ORAZOPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

ETYKIETA NA BUTELKĘ

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 3,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

250 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

67

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/015

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA STSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 3,0 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

68

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO TEKTUROWE

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 4,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

28 kapsułek twardych56 kapsułek twardych112 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

69

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/007 28 kapsułek twardychEU/1/98/066/008 56 kapsułek twardychEU/1/98/066/009 112 kapsułek twardych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 4,5 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

70

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA BLISTRACH LUB OPAKOWANIACHFOLIOWYCH

BLISTRY

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. NAZWA PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm Limited

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. INNE

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

71

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH ORAZ OPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

ETYKIETA NA BUTELKĘ

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,5 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 4,5 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

250 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

72

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/016

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 4,5 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

73

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO TEKTUROWE

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 6,0 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

28 kapsułek twardych56 kapsułek twardych112 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

74

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/010 28 kapsułek twardychEU/1/98/066/011 56 kapsułek twardychEU/1/98/066/012 112 kapsułek twardych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 6,0 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

75

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA BLISTRACH LUB OPAKOWANIACHFOLIOWYCH

BLISTRY

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. NAZWA PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm Limited

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. INNE

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

76

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH ORAZOPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

ETYKIETA NA BUTELKĘ

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 6,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 kapsułka zawiera 6,0 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

250 kapsułek twardych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

Należy połykać w całości bez rozgniatania czy otwierania.

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

77

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/017

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 6,0 mg

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

78

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH ORAZOPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

PUDEŁKO TEKTUROWE I ETYKIETA NA BUTELKĘ

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 2 mg/ml roztwór doustnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

Każdy ml zawiera 2 mg rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: sodu benzoesan, kwas cytrynowy, sodu cytrynian, żółcień chinolinową WS barwnik (E104) i wodę oczyszczoną.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

Roztwór doustny

50 ml 120 ml

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie doustne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

Exelon roztwór doustny należy zużyć w ciągu 1 miesiąca po otwarciu butelki.

79

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C. Nie przechowywać w lodówce ani nie zamrażać. Przechowywać w pozycji pionowej.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/018 50 mlEU/1/98/066/013 120 ml

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 2 mg/ml [tylko pudełko tekturowe]

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora. [tylko pudełko tekturowe]

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC: [tylko pudełko tekturowe]SN: [tylko pudełko tekturowe]NN: [tylko pudełko tekturowe]

80

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO DLA OPAKOWANIA JEDNOSTKOWEGO

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 5 cm2 zawiera 9 mg rywastygminy i dostarcza 4,6 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

7 systemów transdermalnych30 systemów transdermalnych42 systemy transdermalne

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

81

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/019 7 systemów transdermalnychEU/1/98/066/020 30 systemów transdermalnychEU/1/98/066/031 42 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 4,6 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

82

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO POŚREDNIE OPAKOWANIA ZBIORCZEGO (BEZ BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 5 cm2 zawiera 9 mg rywastygminy i dostarcza 4,6 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

30 systemów transdermalnych. Część opakowania zbiorczego. Nie sprzedawać oddzielnie.42 systemy transdermalne. Część opakowania zbiorczego. Nie sprzedawać oddzielnie.

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

83

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/021 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/022 90 systemów transdermalnychEU/1/98/066/032 84 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 4,6 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

84

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO ZEWNĘTRZNE OPAKOWANIA ZBIORCZEGO (Z BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 5 cm2 zawiera 9 mg rywastygminy i dostarcza 4,6 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

Opakowanie zbiorcze: 60 (2 opakowania po 30) systemów transdermalnychOpakowanie zbiorcze: 90 (3 opakowania po 30) systemów transdermalnychOpakowanie zbiorcze: 84 (2 opakowania po 42) systemy transdermalne

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

85

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/021 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/022 90 systemów transdermalnychEU/1/98/066/032 84 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Lot

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 4,6 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

86

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH

SASZETKA

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. SPOSÓB PODAWANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY

JEDNOSTEK

1 system transdermalny na saszetkę

6. INNE

Należy nalepiać jeden plaster na dobę. Przed nałożeniem JEDNEGO nowego plastra poprzedni plasternależy usunąć.

87

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO DLA OPAKOWANIA JEDNOSTKOWEGO

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 10 cm2 zawiera 18 mg rywastygminy i dostarcza 9,5 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

7 systemów transdermalnych30 systemów transdermalnych42 systemy transdermalne

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

88

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/023 7 systemów transdermalnychEU/1/98/066/024 30 systemów transdermalnychEU/1/98/066/033 42 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 9,5 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

89

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO POŚREDNIEOPAKOWANIA ZBIORCZEGO (BEZ BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 10 cm2 zawiera 18 mg rywastygminy i dostarcza 9,5 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

30 systemów transdermalnych. Część opakowania zbiorczego. Nie sprzedawać oddzielnie.42 systemy transdermalne. Część opakowania zbiorczego. Nie sprzedawać oddzielnie.

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

90

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/025 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/026 90 systemów transdermalnychEU/1/98/066/034 84 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 9,5 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

91

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO ZEWNĘTRZNE OPAKOWANIA ZBIORCZEGO (Z BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 10 cm2 zawiera 18 mg rywastygminy i dostarcza 9,5 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

Opakowanie zbiorcze: 60 (2 opakowania po 30) systemów transdermalnychOpakowanie zbiorcze: 90 (3 opakowania po 30) systemów transdermalnychOpakowanie zbiorcze: 84 (2 opakowania po 42) systemy transdermalne

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

92

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandiaa

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/025 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/026 90 systemów transdermalnychEU/1/98/066/034 84 systemy transdermalne

13. NUMER SERII

Lot

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 9,5 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

93

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACH BEZPOŚREDNICH

SASZETKA

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA

Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. SPOSÓB PODAWANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY

JEDNOSTEK

1 system transdermalny na saszetkę

6. INNE

Należy nalepiać jeden plaster na dobę. Przed nałożeniem JEDNEGO nowego plastra poprzedni plasternależy usunąć.

94

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO DLA OPAKOWANIA JEDNOSTKOWEGO

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 15 cm2 zawiera 27 mg rywastygminy i dostarcza 13,3 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

7 systemów transdermalnych30 systemów transdermalnych

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

95

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/027 7 systemów transdermalnychEU/1/98/066/028 30 systemów transdermalnych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 13,3 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

96

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO POŚREDNIE OPAKOWANIA ZBIORCZEGO (BEZ BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 15 cm2 zawiera 27 mg rywastygminy i dostarcza 13,3 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

30 systemów transdermalnych. Część opakowania zbiorczego. Nie sprzedawać oddzielnie.

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

97

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/029 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/030 90 systemów transdermalnych

13. NUMER SERII

Nr serii (Lot)

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 13,3 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

98

INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH

PUDEŁKO ZEWNĘTRZNE OPAKOWANIA ZBIORCZEGO (Z BLUE BOX)

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. ZAWARTOŚĆ SUBSTANCJI CZYNNEJ

1 system transdermalny o powierzchni 15 cm2 zawiera 27 mg rywastygminy i dostarcza 13,3 mg/24 h.

3. WYKAZ SUBSTANCJI POMOCNICZYCH

Zawiera także: folię z poli(tereftalanu etylenu), lakierowaną, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan,metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folię poliestrową powleczonąfluoropolimerem.

4. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA I ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA

Opakowanie zbiorcze: 60 (2 opakowania po 30) systemów transdermalnych.Opakowanie zbiorcze: 90 (3 opakowania po 30) systemów transdermalnych.

5. SPOSÓB I DROGA PODANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

6. OSTRZEŻENIE DOTYCZĄCE PRZECHOWYWANIA PRODUKTU LECZNICZEGO W MIEJSCU NIEWIDOCZNYM I NIEDOSTĘPNYM DLA DZIECI

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.

7. INNE OSTRZEŻENIA SPECJALNE, JEŚLI KONIECZNE

8. TERMIN WAŻNOŚCI

Termin ważności (EXP)

9. WARUNKI PRZECHOWYWANIA

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce.

99

10. SPECJALNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI DOTYCZĄCE USUWANIA NIEZUŻYTEGO PRODUKTU LECZNICZEGO LUB POCHODZĄCYCH Z NIEGO ODPADÓW, JEŚLI WŁAŚCIWE

11. NAZWA I ADRES PODMIOTU ODPOWIEDZIALNEGO

Novartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

12. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

EU/1/98/066/029 60 systemów transdermalnychEU/1/98/066/030 90 systemów transdermalnych

13. NUMER SERII

Lot

14. OGÓLNA KATEGORIA DOSTĘPNOŚCI

15. INSTRUKCJA UŻYCIA

16. INFORMACJA PODANA SYSTEMEM BRAILLE’A

Exelon 13,3 mg/24 h

17. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – KOD 2D

Obejmuje kod 2D będący nośnikiem niepowtarzalnego identyfikatora.

18. NIEPOWTARZALNY IDENTYFIKATOR – DANE CZYTELNE DLA CZŁOWIEKA

PC:SN:NN:

100

MINIMUM INFORMACJI ZAMIESZCZANYCH NA MAŁYCH OPAKOWANIACHBEZPOŚREDNICH

SASZETKA

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO I DROGA PODANIA

Exelon 13,3 mg/24 h system transdermalnyrywastygmina

2. SPOSÓB PODAWANIA

Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Podanie przezskórne

3. TERMIN WAŻNOŚCI

EXP

4. NUMER SERII

Lot

5. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA Z PODANIEM MASY, OBJĘTOŚCI LUB LICZBY

JEDNOSTEK

1 system transdermalny na saszetkę

6. INNE

Należy nalepiać jeden plaster na dobę. Przed nałożeniem JEDNEGO nowego plastra poprzedni plasternależy usunąć.

101

B. ULOTKA DLA PACJENTA

102

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika

Exelon 1,5 mg kapsułki twardeExelon 3,0 mg kapsułki twardeExelon 4,5 mg kapsułki twardeExelon 6,0 mg kapsułki twarde rywastygmina

Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.

- Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać.- W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.- Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same.

- Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Patrz punkt 4.

Spis treści ulotki

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

3. Jak stosować lek Exelon

4. Możliwe działania niepożądane 5. Jak przechowywać lek Exelon

6. Zawartość opakowania i inne informacje

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

Substancją czynną leku Exelon jest rywastygmina.

Rywastygmina należy do grupy substancji zwanych inhibitorami cholinesterazy. U pacjentów zotępieniem typu alzheimerowskiego lub otępieniem spowodowanym chorobą Parkinsona dochodzi doobumarcia pewnych komórek w mózgu, co powoduje zmniejszenie stężenia neuroprzekaźnikaacetylocholiny (substancji umożliwiającej komunikowanie się komórek nerwowych między sobą).Działanie rywastygminy polega na blokowaniu enzymów powodujących rozpad acetylocholiny:acetylocholinesterazy i butyrylocholinesterazy. Blokując działanie tych enzymów Exelon umożliwiazwiększenie stężenia acetylocholiny w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów chorobyAlzheimera i otępienia związanego z chorobą Parkinsona.

Exelon jest stosowany w leczeniu dorosłych pacjentów z łagodnym do umiarkowanie ciężkiegootępieniem typu alzheimerowskiego, postępującą chorobą mózgu, która wywołuje stopniowezaburzenia pamięci, zdolności intelektualnych i zachowania. Kapsułki i roztwór doustny mogą byćrównież stosowane w leczeniu otępienia u dorosłych pacjentów z chorobą Parkinsona.

103

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

Kiedy nie stosować leku Exelon

- jeśli pacjent ma uczulenie na rywastygminę (substancja czynna leku Exelon) lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).

- jeśli u pacjenta wystąpi reakcja skórna wykraczająca poza powierzchnię plastra, jeśli nasili się reakcja miejscowa (np. wystąpią pęcherze, zaostrzenie stanu zapalnego skóry, opuchnięcie) i jeśli zmiany te nie ustąpią w ciągu 48 godzin po zdjęciu plastra.

Jeśli taka sytuacja dotyczy pacjenta, należy powiedzieć o tym lekarzowi i nie stosować leku Exelon.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Exelon należy omówić to z lekarzem:

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował nieregularny lub wolny rytm pracy

serca;

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował czynny wrzód żołądka;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały trudności w oddawaniu moczu;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały napady padaczkowe;- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występowała astma oskrzelowa lub ciężka choroba układu oddechowego;

- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały zaburzenia czynności nerek;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały zaburzenia czynności wątroby;- jeśli u pacjenta występuje drżenie mięśniowe;

- jeśli pacjent ma małą masę ciała;

- jeśli u pacjenta występują reakcje ze strony żołądka i jelit, takie jak nudności (mdłości), wymioty i biegunka. Pacjent może się odwodnić (tracąc zbyt dużo płynu), jeśli wymioty czy biegunka utrzymują się przez dłuższy czas.

Jeśli któreś z powyższych dotyczy pacjenta, lekarz może potrzebować kontrolować go bardziej szczegółowo w czasie stosowania leku.

Jeśli pacjent przerwał przyjmowanie leku Exelon na dłużej niż trzy dni, nie powinien przyjmować kolejnej dawki zanim nie porozmawia o tym z lekarzem.

Dzieci i młodzież

Stosowanie leku Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

Exelon a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjentaobecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.

Leku Exelon nie należy stosować jednocześnie z innymi podobnie działającymi lekami. Exelon możewpływać na działanie leków przeciwcholinergicznych (leków stosowanych w łagodzeniu skurczówżołądka, w leczeniu choroby Parkinsona lub w zapobieganiu chorobie lokomocyjnej).

Leku Exelon nie należy stosować jednocześnie z metoklopramidem (lekiem używanym w łagodzeniulub zapobieganiu nudnościom i wymiotom). Jednoczesne przyjmowanie tych dwóch leków możespowodować takie zaburzenia, jak sztywność kończyn i drżenie dłoni.

Jeśli w trakcie leczenia lekiem Exelon zajdzie konieczność wykonania zabiegu chirurgicznego, oprzyjmowaniu leku należy powiedzieć lekarzowi przed zastosowaniem znieczulenia ogólnego,ponieważ Exelon może nasilać działanie niektórych leków zwiotczających mięśnie, stosowanych wczasie znieczulenia ogólnego.

Należy zachować ostrożność, gdy Exelon jest stosowany razem z lekami beta-adrenolitycznymi(lekami, takimi jak atenolol, stosowanymi w leczeniu nadciśnienia, dławicy piersiowej i innychchorób serca). Jednoczesne przyjmowanie tych dwóch leków może spowodować takie zaburzenia, jakspowolnienie pracy serca (bradykardia) prowadzące do omdlenia lub utraty przytomności.

104

Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, należy dokonać oceny korzyści ze stosowania leku Exelon względemmożliwych działań leku na nienarodzone dziecko. Exelon nie powienien być stosowany w czasie ciążyjeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Nie należy karmić piersią podczas stosowania leku Exelon.

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Lekarz poinformuje pacjenta, czy jego stan pozwala na bezpieczne prowadzenie pojazdów i obsługęmaszyn. Exelon może wywoływać zawroty głowy i senność, głównie w początkowym okresieleczenia lub w okresie zwiększania dawki. Jeśli pacjent odczuwa zawroty głowy lub senność, niepowinien prowadzić pojazdów, obsługiwać maszyn ani wykonywać żadnych innych zadańwymagających koncentracji.

3. Jak stosować lek Exelon

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.

Jak rozpoczynać leczenie

Lekarz poinformuje pacjenta, jaką dawkę leku Exelon należy zażyć.  Leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od małej dawki.

 Lekarz będzie powoli zwiększał dawkę w zależności od reakcji pacjenta na leczenie. Największa dawka, jaką można przyjąć to 6,0 mg dwa razy na dobę.

Lekarz będzie regularnie sprawdzał, czy lek działa u danego pacjenta. Podczas stosowania tego lekulekarz będzie również kontrolował masę ciała pacjenta.

Jeśli pacjent przerwał przyjmowanie leku Exelon na dłużej niż trzy dni, nie powinien przyjmować kolejnej dawki zanim nie porozmawia o tym z lekarzem.

Pacjenci stosujący ten lek

 Powinni powiedzieć swojemu opiekunowi, że przyjmują Exelon. Powinni przyjmować lek codziennie, aby uzyskać pożądane działanie lecznicze. Lek Exelon należy przyjmować dwa razy na dobę (rano i wieczorem) z jedzeniem. Kapsułki należy połykać w całości, popijając płynem.

 Nie otwierać ani nie rozgniatać kapsułek.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Exelon

W przypadku niezamierzonego przyjęcia większej niż zalecona dawki leku Exelon, należypowiadomić lekarza prowadzącego, gdyż może być potrzebna pomoc medyczna. U niektórych osób,które przypadkowo przyjęły za dużo leku Exelon, zaobserwowano mdłości (nudności), wymioty,biegunkę, wysokie ciśnienie krwi i omamy. Może również wystąpić wolne bicie serca oraz omdlenie.

Pominięcie zastosowania leku Exelon

W razie przypadkowego pominięcia dawki leku Exelon, należy odczekać i przyjąć następną dawkę ozwykłej wyznaczonej porze. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętejdawki.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

105

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Działania niepożądane mogą pojawić się częściej w początkowym okresie stosowania leku lub wokresie zwiększania dawki. Działania niepożądane zazwyczaj powoli ustępują, w miarę jak organizmprzystosowuje się do leczenia.

Bardzo często (może dotyczyć więcej niż 1 pacjenta na 10) Zawroty głowy  Utrata apetytu

 Problemy żołądkowe takie jak mdłości (nudności) lub wymioty, biegunka

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Lęk

 Pocenie się  Ból głowy  Zgaga

 Zmniejszenie masy ciała Ból brzucha  Pobudzenie

 Uczucie zmęczenia lub osłabienia Złe samopoczucie ogólne Drżenie lub splątanie  Zmniejszony apetyt

 Koszmary senne

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Depresja

 Trudności w zasypianiu

 Omdlenia lub przypadkowe upadki Zmiany w pracy wątroby

Rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 1 000) Ból w klatce piersiowej

 Wysypka, swędzenie

 Napady padaczkowe (drgawki)

 Choroba wrzodowa żołądka lub jelit

Bardzo rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10 000) Wysokie ciśnienie krwi

 Zakażenia układu moczowego

 Widzenie rzeczy, których nie ma (omamy)

 Zaburzenia rytmu serca takie, jak szybkie lub wolne bicie serca Krwawienia z przewodu pokarmowego – krew w kale lub wymiotach Zapalenie trzustki – do objawów należy silny ból w górnej części brzucha, często z nudnościami lub wymiotami

 Nasilenie objawów choroby Parkinsona lub wystąpienie podobnych objawów – takich jak sztywność mięśni, trudności w wykonywaniu ruchów dowolnych

106

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) Gwałtowne wymioty, które mogą prowadzić do pęknięcia części przewodu pokarmowego łączącego jamę ustną z żołądkiem (przełyku)

 Odwodnienie (utrata zbyt dużej ilości płynu)

 Zaburzenia czynności wątroby (zażółcenie skóry, zażółcenie białek oczu, nieprawidłowa ciemna barwa moczu lub niewyjaśnione nudności, wymioty, zmęczenie i utrata apetytu) Agresja, niepokój

 Nieregularne bicie serca

Pacjenci z otępieniem i chorobą Parkinsona

U tych pacjentów niektóre działania niepożądane występują częściej. Mogą również wystąpić inne dodatkowe objawy:

Bardzo często (może dotyczyć więcej niż 1 pacjenta na 10) Drżenie  Omdlenie

 Przypadkowe upadki

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Lęk

 Niepokój

 Wolne i szybkie bicie serca  Trudności w zasypianiu

 Nadmierne wydzielanie śliny i odwodnienie

 Nieprawidłowe spowolnienie ruchów lub słaba kontrola nad ruchami

 Nasilenie objawów choroby Parkinsona lub wystąpienie podobnych objawów – takich jak sztywność mięśni, trudności w wykonywaniu ruchów dowolnych oraz osłabienie mięśni

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Nieregularne bicie serca i słaba kontrola nad ruchami

Inne działania niepożądane po zastosowaniu produktu leczniczego Exelon, które mogą równieżwystąpić po zażyciu kapsułek twardych:

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Gorączka

 Ciężkie splątanie

 Nietrzymanie moczu (niezdolność do właściwego utrzymania moczu)

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100)

 Nadmierna ruchliwość (wysoki stopień aktywności, niepokój)

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) Reakcja alergiczna w miejscu nalepienia, taka jak pęcherze lub stan zapalny skóryW przypadku wystąpienia powyższych objawów, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ możebyć potrzebna pomoc medyczna.

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądanemożna zgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w

załączniku V.

Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.

107

5. Jak przechowywać lek Exelon

 Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku po „Termin ważności (EXP)”. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C.

 Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Exelon

- Substancją czynną leku jest wodorowinian rywastygminy.

- Pozostałe składniki to: hypromeloza, stearynian magnezu, celuloza mikrokrystaliczna, krzemionka koloidalna bezwodna, żelatyna, żółty tlenek żelaza (E 172), czerwony tlenek żelaza (E 172), dwutlenek tytanu (E 171) oraz szelak.

Każda kapsułka leku Exelon 1,5 mg zawiera 1,5 mg rywastygminy.Każda kapsułka leku Exelon 3,0 mg zawiera 3,0 mg rywastygminy.Każda kapsułka leku Exelon 4,5 mg zawiera 4,5 mg rywastygminy.Każda kapsułka leku Exelon 6,0 mg zawiera 6,0 mg rywastygminy.

Jak wygląda lek Exelon i co zawiera opakowanie

- Exelon 1,5 mg kapsułki twarde, które zawierają proszek o barwie od zbliżonej do białej do jasnożółtej, złożone są z dwóch żółtych cylindrycznych części z czerwonym nadrukiem „EXELON 1,5 mg” na jednej z nich.

- Exelon 3,0 mg kapsułki twarde, które zawierają proszek o barwie od zbliżonej do białej do jasnożółtej, złożone są z dwóch pomarańczowych cylindrycznych części z czerwonym nadrukiem „EXELON 3 mg” na jednej z nich.

- Exelon 4,5 mg kapsułki twarde, które zawierają proszek o barwie od zbliżonej do białej do jasnożółtej, złożone są z dwóch czerwonych cylindrycznych części z białym nadrukiem „EXELON 4,5 mg” na jednej z nich.

- Exelon 6,0 mg kapsułki twarde, które zawierają proszek o barwie od zbliżonej do białej do jasnożółtej, złożone są z dwóch cylindrycznych części czerwonej i pomarańczowej z czerwonym nadrukiem „EXELON 6 mg” na części pomarańczowej.

Są pakowane w blistry, dostępne w trzech różnych wielkościach opakowań (28, 56 lub 112 kapsułek) iplastikowe butelki zawierające po 250 kapsułek, ale nie wszystkie opakowania muszą być dostępne wnaszym kraju.

Podmiot odpowiedzialnyNovartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

Wytwórca

Novartis Farmacéutica, S.A.Planta de Producción Ronda de Santa Maria 158E-08210 Barberà del Vallès, BarcelonaHiszpania

108

W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zwrócić się do miejscowego przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:

België/Belgique/Belgien

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Lietuva

SIA „Novartis Baltics“ Lietuvos filialas

Tel: +370 5 269 16 50

България

Novartis Bulgaria EOOD

Тел: +359 2 489 98 28

Luxembourg/Luxemburg

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Česká republika

Novartis s.r.o.

Tel: +420 225 775 111

Magyarország

Novartis Hungária Kft.

Tel.: +36 1 457 65 00

Danmark

Novartis Healthcare A/S

Tlf: +45 39 16 84 00

Malta

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +356 2122 2872

Deutschland

Novartis Pharma GmbH

Tel: +49 911 273 0

Nederland

Novartis Pharma B.V.

Tel: +31 26 37 82 111

Eesti

SIA Novartis Baltics Eesti filiaal

Tel: +372 66 30 810

Norge

Novartis Norge AS

Tlf: +47 23 05 20 00

Ελλάδα

Novartis (Hellas) A.E.B.E.

Τηλ: +30 210 281 17 12

Österreich

Novartis Pharma GmbH

Tel: +43 1 86 6570

España

Novartis Farmacéutica, S.A.

Tel: +34 93 306 42 00

Polska

Novartis Poland Sp. z o.o.

Tel.: +48 22 375 4888

France

Novartis Pharma S.A.S.

Tél: +33 1 55 47 66 00

Portugal

Novartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.

Tel: +351 21 000 8600

Hrvatska

Novartis Hrvatska d.o.o.

Tel. +385 1 6274 220

România

Novartis Pharma Services Romania SRL

Tel: +40 21 31299 01

Ireland

Novartis Ireland Limited

Tel: +353 1 260 12 55

Slovenija

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +386 1 300 75 50

Ísland

Vistor hf.

Sími: +354 535 7000

Slovenská republika

Novartis Slovakia s.r.o.

Tel: +421 2 5542 5439

109

Italia

Novartis Farma S.p.A.

Tel: +39 02 96 54 1

Suomi/Finland

Novartis Finland Oy

Puh/Tel: +358 (0)10 6133 200

Κύπρος

Novartis Pharma Services Inc.

Τηλ: +357 22 690 690

Sverige

Novartis Sverige AB

Tel: +46 8 732 32 00

Latvija

SIA “Novartis Baltics”

Tel: +371 67 887 070

United Kingdom

Novartis Pharmaceuticals UK Ltd.

Tel: +44 1276 698370

Data ostatniej aktualizacji ulotki:

Inne źródła informacji

Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków http://www.ema.europa.eu

110

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika

Exelon 2 mg/ml roztwór doustny

rywastygmina

Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.

- Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać.- W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.- Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same.

- Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Patrz punkt 4.

Spis treści ulotki

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

3. Jak stosować lek Exelon

4. Możliwe działania niepożądane 5. Jak przechowywać lek Exelon

6. Zawartość opakowania i inne informacje

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

Substancją czynną leku Exelon jest rywastygmina.

Rywastygmina należy do grupy substancji zwanych inhibitorami cholinesterazy. U pacjentów zotępieniem typu alzheimerowskiego lub otępieniem spowodowanym chorobą Parkinsona dochodzi doobumarcia pewnych komórek w mózgu, co powoduje zmniejszenie stężenia neuroprzekaźnikaacetylocholiny (substancji umożliwiającej komunikowanie się komórek nerwowych między sobą).Działanie rywastygminy polega na blokowaniu enzymów powodujących rozpad acetylocholiny:acetylocholinesterazy i butyrylocholinesterazy. Blokując działanie tych enzymów Exelon umożliwiazwiększenie stężenia acetylocholiny w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów chorobyAlzheimera i otępienia związanego z chorobą Parkinsona.

Exelon jest stosowany w leczeniu dorosłych pacjentów z łagodnym do umiarkowanie ciężkiegootępieniem typu alzheimerowskiego, postępującą chorobą mózgu, która wywołuje stopniowezaburzenia pamięci, zdolności intelektualnych i zachowania. Kapsułki i roztwór doustny mogą byćrównież stosowane w leczeniu otępienia u dorosłych pacjentów z chorobą Parkinsona.

111

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

Kiedy nie stosować leku Exelon

- jeśli pacjent ma uczulenie na rywastygminę (substancja czynna leku Exelon) lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).

- jeśli u pacjenta wystąpi reakcja skórna wykraczająca poza powierzchnię plastra, jeśli nasili się reakcja miejscowa (np. wystąpią pęcherze, zaostrzenie stanu zapalnego skóry, opuchnięcie) i jeśli zmiany te nie ustąpią w ciągu 48 godzin po zdjęciu plastra.

Jeśli taka sytuacja dotyczy pacjenta, należy powiedzieć o tym lekarzowi i nie stosować leku Exelon.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Exelon należy omówić to z lekarzem:

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował nieregularny lub wolny rytm pracy

serca;

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował czynny wrzód żołądka;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały trudności w oddawaniu moczu;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały napady padaczkowe;- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występowała astma oskrzelowa lub ciężka choroba układu oddechowego;

- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały zaburzenia czynności nerek;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały zaburzenia czynności wątroby;- jeśli u pacjenta występuje drżenie mięśniowe;

- jeśli pacjent ma małą masę ciała;

- jeśli u pacjenta występują reakcje ze strony żołądka i jelit, takie jak nudności (mdłości), wymioty i biegunka. Pacjent może się odwodnić (tracąc zbyt dużo płynu), jeśli wymioty czy biegunka utrzymują się przez dłuższy czas.

Jeśli któreś z powyższych dotyczy pacjenta, lekarz może potrzebować kontrolować go bardziejszczegółowo w czasie stosowania leku.

Jeśli pacjent przerwał przyjmowanie leku Exelon na dłużej niż trzy dni, nie powinien przyjmować kolejnej dawki zanim nie porozmawia o tym z lekarzem.

Dzieci i młodzież

Stosowanie leku Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

Exelon a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjentaobecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.

Leku Exelon nie należy stosować jednocześnie z innymi podobnie działającymi lekami. Exelon możewpływać na działanie leków przeciwcholinergicznych (leków stosowanych w łagodzeniu skurczówżołądka, w leczeniu choroby Parkinsona lub w zapobieganiu chorobie lokomocyjnej).

Leku Exelon nie należy stosować jednocześnie z metoklopramidem (lekiem używanym w łagodzeniulub zapobieganiu nudnościom i wymiotom). Jednoczesne przyjmowanie tych dwóch leków możespowodować takie zaburzenia, jak sztywność kończyn i drżenie dłoni.

Jeśli w trakcie leczenia lekiem Exelon zajdzie konieczność wykonania zabiegu chirurgicznego, oprzyjmowaniu leku należy powiedzieć lekarzowi przed zastosowaniem znieczulenia ogólnego,ponieważ Exelon może nasilać działanie niektórych leków zwiotczających mięśnie, stosowanych wczasie znieczulenia ogólnego.

Należy zachować ostrożność, gdy Exelon jest stosowany razem z lekami beta-adrenolitycznymi(lekami, takimi jak atenolol, stosowanymi w leczeniu nadciśnienia, dławicy piersiowej i innychchorób serca). Jednoczesne przyjmowanie tych dwóch leków może spowodować takie zaburzenia, jakspowolnienie pracy serca (bradykardia) prowadzące do omdlenia lub utraty przytomności.

112

Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje miećdziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, należy dokonać oceny korzyści ze stosowania leku Exelon względemmożliwych działań leku na nienarodzone dziecko. Exelon nie powinien być stosowany w czasie ciążyjeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Nie należy karmić piersią podczas stosowania leku Exelon.

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Lekarz poinformuje pacjenta, czy jego stan pozwala na bezpieczne prowadzenie pojazdów i obsługęmaszyn. Exelon może wywoływać zawroty głowy i senność, głównie w początkowym okresieleczenia lub w okresie zwiększania dawki. Jeśli pacjent odczuwa zawroty głowy lub senność, niepowinien prowadzić pojazdów, obsługiwać maszyn ani wykonywać żadnych innych zadańwymagających koncentracji.

Exelon zawiera sodu benzoesan

Jednym ze składników pomocniczych leku Exelon, roztwór doustny, jest sodu benzoesan. Kwas benzoesowy wykazuje słabe działanie drażniące na skórę, oczy i błony śluzowe.

3. Jak stosować lek Exelon

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócićsię do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.

Jak rozpoczynać leczenie

Lekarz poinformuje pacjenta, jaką dawkę leku Exelon należy zażyć.  Leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od małej dawki.

 Lekarz będzie powoli zwiększał dawkę w zależności od reakcji pacjenta na leczenie. Największa dawka, jaką można przyjąć to 6,0 mg dwa razy na dobę.

Lekarz będzie regularnie sprawdzał, czy lek działa u danego pacjenta. Podczas stosowania tego lekulekarz będzie również kontrolował masę ciała pacjenta.

Jeśli pacjent przerwał przyjmowanie leku Exelon na dłużej niż trzy dni, nie powinien przyjmować kolejnej dawki zanim nie porozmawia o tym z lekarzem.

Pacjenci stosujący ten lek

 Powinni powiedzieć swojemu opiekunowi, że przyjmują Exelon.

 Powinni przyjmować lek codziennie, aby uzyskać pożądane działanie lecznicze. Lek Exelon należy przyjmować dwa razy na dobę (rano i wieczorem) z jedzeniem.

113

Sposób użycia leku

1. Przygotowanie butelki i strzykawki  Wyjąć strzykawkę dozującą z pojemnika zabezpieczającego.

 Nacisnąć i przekręcić zakrętkę zabezpieczającą przed otwarciem przez dziecko, aby otworzyć butelkę.

2. Umieszczenie strzykawki w butelce  Umieścić koniec strzykawki w otworze znajdującym się w białym korku.

3. Napełnienie strzykawki

 Wyciągnąć tłok aż do osiągnięcia wartości na skali odpowiadającej dawce przepisanej przez lekarza.

4. Usuwanie pęcherzyków powietrza  Kilkakrotnie wcisnąć i wyciągnąć tłok strzykawki w celu usunięcia dużych pęcherzyków.

 Obecność kilku niewielkich pęcherzyków w strzykawce nie ma znaczenia i nie wpływa w żaden sposób na wielkość dawki.

 Sprawdzić, czy dawka jest w dalszym ciągu

prawidłowa.

 Następnie wyjąć strzykawkę z butelki.

114

5. Przyjęcie leku

 Lek można przyjąć bezpośrednio ze strzykawki. Można również połączyć z niewielką ilością wody, wymieszać i wypić otrzymany roztwór.

6. Po użyciu strzykawki

 Wytrzeć zewnętrzną część strzykawki czystą chusteczką.

 Następnie umieścić ją ponownie w pojemniku

zabezpieczającym.

 Zamknąć butelkę zakrętką zabezpieczającą przed

otwarciem przez dziecko.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Exelon

W przypadku niezamierzonego przyjęcia większej niż zalecona dawki leku Exelon, należypowiadomić lekarza prowadzącego, gdyż może być potrzebna pomoc medyczna. U niektórych osób,które przypadkowo przyjęły za dużo leku Exelon, zaobserwowano mdłości (nudności), wymioty,biegunkę, wysokie ciśnienie krwi i omamy. Może również wystąpić wolne bicie serca oraz omdlenie.

Pominięcie zastosowania leku Exelon

W razie przypadkowego pominięcia dawki leku Exelon, należy odczekać i przyjąć następną dawkę ozwykłej wyznaczonej porze. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętejdawki.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Działania niepożądane mogą pojawić się częściej w początkowym okresie stosowania leku lub wokresie zwiększania dawki. Działania niepożądane zazwyczaj powoli ustępują, w miarę jak organizmprzystosowuje się do leczenia.

Bardzo często (może dotyczyć więcej niż 1 pacjenta na 10) Zawroty głowy  Utrata apetytu

 Problemy żołądkowe takie jak mdłości (nudności) lub wymioty, biegunka

115

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Lęk

 Pocenie się  Ból głowy  Zgaga

 Zmniejszenie masy ciała Ból brzucha  Pobudzenie

 Uczucie zmęczenia lub osłabienia Złe samopoczucie ogólne Drżenie lub splątanie  Zmniejszony apetyt

 Koszmary senne

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Depresja

 Trudności w zasypianiu

 Omdlenia lub przypadkowe upadki Zmiany w pracy wątroby

Rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 1 000) Ból w klatce piersiowej

 Wysypka, swędzenie

 Napady padaczkowe (drgawki)

 Choroba wrzodowa żołądka lub jelit

Bardzo rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10 000) Wysokie ciśnienie krwi

 Zakażenia układu moczowego

 Widzenie rzeczy, których nie ma (omamy)

 Zaburzenia rytmu serca takie, jak szybkie lub wolne bicie serca Krwawienia z przewodu pokarmowego – krew w kale lub wymiotach Zapalenie trzustki – do objawów należy silny ból w górnej części brzucha, często z nudnościami lub wymiotami

 Nasilenie objawów choroby Parkinsona lub wystąpienie podobnych objawów – takich jak

sztywność mięśni, trudności w wykonywaniu ruchów dowolnych

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) Gwałtowne wymioty, które mogą prowadzić do pęknięcia części przewodu pokarmowego łączącego jamę ustną z żołądkiem (przełyku)

 Odwodnienie (utrata zbyt dużej ilości płynu)

 Zaburzenia czynności wątroby (zażółcenie skóry, zażółcenie białek oczu, nieprawidłowa ciemna barwa moczu lub niewyjaśnione nudności, wymioty, zmęczenie i utrata apetytu) Agresja, niepokój

 Nieregularne bicie serca

Pacjenci z otępieniem i chorobą Parkinsona

U tych pacjentów niektóre działania niepożądane występują częściej. Mogą również wystąpić inne dodatkowe objawy:

116

Bardzo często (może dotyczyć więcej niż 1 pacjenta na 10) Drżenie  Omdlenie

 Przypadkowe upadki

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Lęk

 Niepokój

 Wolne i szybkie bicie serca  Trudności w zasypianiu

 Nadmierne wydzielanie śliny i odwodnienie

 Nieprawidłowe spowolnienie ruchów lub słaba kontrola nad ruchami

 Nasilenie objawów choroby Parkinsona lub wystąpienie podobnych objawów – takich jak

sztywność mięśni, trudności w wykonywaniu ruchów dowolnych oraz osłabienie mięśni

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Nieregularne bicie serca i słaba kontrola nad ruchami

Inne działania niepożądane po zastosowaniu produktu leczniczego Exelon, które mogą również wystąpić po zażyciu roztworu doustnego:

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Gorączka

 Ciężkie splątanie

 Nietrzymanie moczu (niezdolność do właściwego utrzymania moczu)

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100)

 Nadmierna ruchliwość (wysoki stopień aktywności, niepokój)

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) Reakcja alergiczna w miejscu nalepienia, taka jak pęcherze lub stan zapalny skóryW przypadku wystąpienia powyższych objawów, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ możebyć potrzebna pomoc medyczna.

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądanemożna zgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w

załączniku V.

Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek Exelon

 Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku po „Termin ważności (EXP)”. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30C. Nie przechowywać w lodówce ani nie zamrażać.

 Przechowywać w pozycji pionowej.

 Exelon roztwór doustny należy zużyć w ciągu 1 miesiąca po otwarciu butelki. Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.

117

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Exelon

- Substancją czynną leku jest wodorowinian rywastygminy. Każdy ml zawiera 2,0 mg zasady

rywastygminy w postaci wodorowinianu rywastygminy.

- Pozostałe składniki to: sodu benzoesan, kwas cytrynowy, sodu cytrynian, żółcień chinolinowa

WS barwnik (E 104) oraz woda oczyszczona.

Jak wygląda lek Exelon i co zawiera opakowanie

Lek Exelon roztwór doustny jest dostępny w postaci przejrzystego, żółtego roztworu o objętości 50 mllub 120 ml (zawierającego 2,0 mg/ml zasady rywastygminy), w butelce ze szkła oranżowego, zzakrętką zabezpieczającą przed otwarciem przez dziecko, osłonką piankową i korkiem zaopatrzonymw rurkę głęboko zanurzoną w butelce. Roztwór doustny jest pakowany ze strzykawką dozującąumieszczoną w plastikowym pojemniku.

Podmiot odpowiedzialnyNovartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

Wytwórca

Novartis Pharma GmbHRoonstraße 25

D-90429 NürnbergNiemcy

W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zwrócić się do miejscowego przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:

België/Belgique/Belgien

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Lietuva

SIA „Novartis Baltics“ Lietuvos filialas

Tel: +370 5 269 16 50

България

Novartis Bulgaria EOOD

Тел: +359 2 489 98 28

Luxembourg/Luxemburg

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Česká republika

Novartis s.r.o.

Tel: +420 225 775 111

Magyarország

Novartis Hungária Kft.

Tel.: +36 1 457 65 00

Danmark

Novartis Healthcare A/S

Tlf: +45 39 16 84 00

Malta

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +356 2122 2872

Deutschland

Novartis Pharma GmbH

Tel: +49 911 273 0

Nederland

Novartis Pharma B.V.

Tel: +31 26 37 82 111

Eesti

SIA Novartis Baltics Eesti filiaal

Tel: +372 66 30 810

Norge

Novartis Norge AS

Tlf: +47 23 05 20 00

118

Ελλάδα

Novartis (Hellas) A.E.B.E.

Τηλ: +30 210 281 17 12

Österreich

Novartis Pharma GmbH

Tel: +43 1 86 6570

España

Novartis Farmacéutica, S.A.

Tel: +34 93 306 42 00

Polska

Novartis Poland Sp. z o.o.

Tel.: +48 22 375 4888

France

Novartis Pharma S.A.S.

Tél: +33 1 55 47 66 00

Portugal

Novartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.

Tel: +351 21 000 8600

Hrvatska

Novartis Hrvatska d.o.o.

Tel. +385 1 6274 220

România

Novartis Pharma Services Romania SRL

Tel: +40 21 31299 01

Ireland

Novartis Ireland Limited

Tel: +353 1 260 12 55

Slovenija

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +386 1 300 75 50

Ísland

Vistor hf.

Sími: +354 535 7000

Slovenská republika

Novartis Slovakia s.r.o.

Tel: +421 2 5542 5439

Italia

Novartis Farma S.p.A.

Tel: +39 02 96 54 1

Suomi/Finland

Novartis Finland Oy

Puh/Tel: +358 (0)10 6133 200

Κύπρος

Novartis Pharma Services Inc.

Τηλ: +357 22 690 690

Sverige

Novartis Sverige AB

Tel: +46 8 732 32 00

Latvija

SIA “Novartis Baltics”

Tel: +371 67 887 070

United Kingdom

Novartis Pharmaceuticals UK Ltd.

Tel: +44 1276 698370

Data ostatniej aktualizacji ulotki:

Inne źródła informacji

Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków http://www.ema.europa.eu

119

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika

Exelon 4,6 mg/24 h system transdermalny Exelon 9,5 mg/24 h system transdermalnyExelon 13,3 mg/24 h system transdermalny rywastygmina

Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera onainformacje ważne dla pacjenta.

- Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać.- W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.- Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same.

- Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Patrz punkt 4.

Spis treści ulotki

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

3. Jak stosować lek Exelon

4. Możliwe działania niepożądane 5. Jak przechowywać lek Exelon

6. Zawartość opakowania i inne informacje

1. Co to jest lek Exelon i w jakim celu się go stosuje

Substancją czynną leku Exelon jest rywastygmina.

Rywastygmina należy do grupy substancji zwanych inhibitorami cholinesterazy. U pacjentów zotępieniem typu alzheimerowskiego pewne komórki nerwowe w mózgu obumierają, powodujączmniejszenie stężenia acetylocholiny będącej neuroprzekaźnikiem (substancją umożliwiającąkomunikowanie się komórek nerwowych między sobą). Działanie rywastygminy polega nablokowaniu enzymów powodujących rozpad acetylocholiny: acetylocholinesterazy ibutyrylocholinesterazy. Blokując działanie tych enzymów Exelon umożliwia zwiększenie stężeniaacetylocholiny w mózgu, co pomaga w łagodzeniu objawów choroby Alzheimera.

Lek Exelon jest stosowany w leczeniu dorosłych pacjentów z łagodnym do umiarkowanie ciężkiegootępieniem typu alzheimerowskiego, postępującą chorobą mózgu, która wywołuje stopniowezaburzenia pamięci, zdolności intelektualnych i zachowania.

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Exelon

Kiedy nie stosować leku Exelon

- jeśli pacjent ma uczulenie na rywastygminę (substancja czynna leku Exelon) lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).

- jeśli u pacjenta występuje reakcja alergiczna na podobne leki (pochodne karbaminianu);- jeśli u pacjenta wystąpi reakcja skórna wykraczająca poza powierzchnię plastra, jeśli nasili się reakcja miejscowa (np. wystąpią pęcherze, zaostrzenie stanu zapalnego skóry, opuchnięcie) i jeśli zmiany te nie ustąpią w ciągu 48 godzin po zdjęciu plastra.

Jeśli taka sytuacja dotyczy pacjenta, należy poinformować o tym lekarza i nie stosować leku Exelon systemy transdermalne.

120

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Exelon należy omówić to z lekarzem:

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował nieregularny lub wolny rytm pracy

serca;

- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występował czynny wrzód żołądka;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały trudności w oddawaniu moczu;- jeśli u pacjenta występują lub kiedykolwiek występowały napady padaczkowe;- jeśli u pacjenta występuje lub kiedykolwiek występowała astma lub ciężka choroba układu oddechowego;

- jeśli u pacjenta występuje drżenie mięśniowe; - jeśli pacjent ma małą masę ciała;

- jeśli u pacjenta występują reakcje ze strony żołądka i jelit, takie jak nudności (mdłości), wymioty i biegunka. Pacjent może się odwodnić (tracąc zbyt dużo płynu), jeśli wymioty czy biegunka utrzymują się przez dłuższy czas;

- jeśli u pacjenta występują zaburzenia czynności wątroby.

Jeśli którakolwiek z tych sytuacji odnosi się do pacjenta, lekarz może prowadzić dokładniejsząobserwację pacjenta w czasie stosowania tego leku.

Jeśli pacjent nie nalepiał plastra przez dłużej niż trzy dni, nie powinien nalepiać kolejnego plastra zanim nie porozmawia o tym z lekarzem.

Dzieci i młodzież

Stosowanie leku Exelon u dzieci i młodzieży nie jest właściwe w leczeniu otępienia typu alzheimerowskiego.

Exelon a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjentaobecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.

Leku Exelon nie należy stosować jednocześnie z innymi podobnie działającymi lekami. Exelon możewpływać na działanie leków przeciwcholinergicznych (leków stosowanych w łagodzeniu skurczówżołądka, w leczeniu choroby Parkinsona lub w zapobieganiu chorobie lokomocyjnej).

Leku Exelon system transdermalny nie należy stosować jednocześnie z metoklopramidem (lekiemużywanym w łagodzeniu lub zapobieganiu nudnościom i wymiotom). Jednoczesne przyjmowanie tychdwóch leków może spowodować takie zaburzenia, jak sztywność kończyn i drżenie dłoni.

Jeśli w trakcie leczenia lekiem Exelon system transdermalny zajdzie konieczność wykonania zabieguchirurgicznego, o przyjmowaniu leku należy powiedzieć lekarzowi przed zastosowaniem znieczuleniaogólnego, ponieważ Exelon może nasilać działanie niektórych leków zwiotczających mięśnie,stosowanych w czasie znieczulenia ogólnego.

Należy zachować ostrożność, gdy Exelon system transdermalny jest stosowany razem z lekami beta-adrenolitycznymi (lekami, takimi jak atenolol, stosowanymi w leczeniu nadciśnienia, dławicypiersiowej i innych chorób serca). Jednoczesne przyjmowanie tych dwóch leków może spowodowaćtakie zaburzenia, jak spowolnienie pracy serca (bradykardia) prowadzące do omdlenia lub utratyprzytomności.

Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje miećdziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, należy dokonać oceny korzyści ze stosowania leku Exelon względemmożliwych działań leku na nienarodzone dziecko. Exelon nie powienien być stosowany w czasie ciążyjeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Podczas stosowania leku Exelon systemy transdermalne nie należy karmić piersią.

121

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Lekarz poinformuje pacjenta, czy jego stan pozwala na bezpieczne prowadzenie pojazdów i obsługęmaszyn. Lek Exelon systemy transdermalne może powodować omdlenia lub silne splątanie. Jeślipacjent czuje się słabo lub jest zdezorientowany, nie powinien prowadzić pojazdów, obsługiwaćmaszyn ani wykonywać żadnych innych zadań wymagających koncentracji.

3. Jak stosować lek Exelon

Lek Exelon systemy transdermalne należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W raziewątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.

UWAGA

 Przed nałożeniem JEDNEGO nowego plastra poprzedni plaster należy usunąć. Stosować tylko jeden plaster na dobę.

 Nie należy przecinać plastra na mniejsze kawałki. Mocno docisnąć plaster wewnętrzną stroną dłoni i przytrzymać przez co najmniej 30 sekund.

Jak rozpoczynać leczenie

Lekarz poinformuje pacjenta, który Exelon system transdermalny jest najlepszy w danym przypadku.  Leczenie zazwyczaj rozpoczyna się od leku Exelon 4,6 mg/24 h.

 Zalecana, zazwyczaj stosowana dawka dobowa leku to Exelon 9,5 mg/24 h. Jeśli dawka ta jest dobrze tolerowana, lekarz może rozważyć zwiększenie dawki do 13,3 mg/24h.

 Należy nalepiać tylko jeden plaster Exelon na raz i należy zmieniać go na nowy co 24 godziny. Podczas leczenia lekarz może dostosować dawkę leku do potrzeb danego pacjenta.

Jeśli pacjent nie nalepiał plastra przez dłużej niż trzy dni, nie powinien nalepiać kolejnego plastrazanim nie porozmawia o tym z lekarzem. Leczenie plastrami można wznowić stosując tę samą dawkę,jeśli przerwa w leczeniu nie przekraczała trzech dni. W przeciwnym razie lekarz zaleci wznowienieleczenia dawką 4,6 mg/24 h leku Exelon.

Exelon można stosować z jedzeniem, piciem i alkoholem.

Gdzie pacjent powinien nalepić Exelon system transdermalny Przed nalepieniem plastra należy upewnić się, że skóra w miejscu naklejenia jest czysta, sucha i nieowłosiona, oczyszczona z pudrów, olejków, kremów nawilżających lub płynów, które mogłyby uniemożliwiać właściwe przylepienie plastra, wolna od skaleczeń, wysypki i (lub) podrażnień.

 Należy ostrożnie usunąć wszelkie nalepione plastry przed nałożeniem nowego. Większa ilość plastrów na ciele może narazić pacjenta na nadmierną ilość leku, która może być potencjalnie niebezpieczna.

 Należy nalepiać JEDEN plaster na dobę na TYLKO JEDNO z możliwych miejsc, zgodnie z

podanymi niżej rysunkami:

- górna część lewego ramienia lub górna część prawego ramienia- górna część klatki piersiowej po lewej stronie lub po prawej stronie (należy unikać nalepiania plastrów na piersi)

- górna część pleców po lewej stronie lub po prawej stronie- dolna część pleców po lewej stronie lub po prawej stronie

122

Po 24 godzinach należy zdjąć stary plaster przed przyklejeniem JEDNEGO nowego plastra na TYLKO JEDNO z podanych niżej możliwych miejsc.

Przód

LUB LUB LUB LUB

Tył

LUB LUB LUB

Zmieniając plaster należy usunąć plaster z dnia poprzedniego zanim nalepi się nowy plaster w innymmiejscu (na przykład jednego dnia po prawej stronie ciała, a drugiego – po lewej, jednego dnia wgórnej części ciała, a drugiego w dolnej). Nie należy nalepiać nowego plastra na tę samą powierzchnięskóry przed upływem 14 dni.

Jak pacjent powinien przylepiać Exelon systemy transdermalne

Lek Exelon plastry ma postać cienkich, nieprzezroczystych plastikowych plastrów przylepianych naskórę. Każdy plaster znajduje się w szczelnie zamkniętej saszetce ochronnej. Nie należy otwieraćsaszetki ani wyjmować plastra, aż do chwili jego przylepienia na skórę.

Ostrożnie zdjąć plaster przed nałożeniem nowego.

Pacjenci rozpoczynający leczenie po raz pierwszy oraz pacjenciwznawiający leczenie lekiem Exelon po przerwie, powinnirozpoczynać od czynności pokazanych na drugim rysunku.

- Każdy plaster znajduje się w szczelnie zamkniętej saszetce

ochronnej.

Saszetkę należy otworzyć tuż przed nałożeniem plastra naskórę.

Należy przeciąć nożyczkami saszetkę wzdłuż brzegu wmiejscu zaznaczonym przerywaną linią, a następnie wyjąćplaster z saszetki.

- Warstwa przylepna plastra jest zabezpieczona warstwą

ochronną.

Należy zdjąć jedną część warstwy ochronnej, nie dotykającpowierzchni klejącej plastra.

123

- Przyłożyć klejącą powierzchnię plastra do górnej lub dolnej części pleców, górnej części ramienia lub do klatki piersiowej, a następnie usunąć drugą część warstwy ochronnej.

- Przycisnąć plaster mocno dłonią przez co najmniej 30 sekund, upewniając się, że jego brzegi dobrze przylegają do skóry.

Dla niektórych pacjentów pomocne może być napisaniedługopisem na plastrze nazwy danego dnia tygodnia.

Plaster należy nosić stale, aż do chwili jego zmiany na nowy. Pacjent może sprawdzać różne miejscaprzylepienia nowego plastra tak, by przekonać się, które z nich jest najbardziej dogodne i nie jestnarażone na zdarcie przez odzież.

Jak pacjent powinien zdejmować Exelon system transdermalny

Należy delikatnie pociągnąć za jeden brzeg plastra i powoli odkleić go od skóry. Jeśli na skórzepozostaną resztki kleju, można je usunąć przemywając to miejsce ciepłą wodą i łagodnym mydłem luboliwką dziecięcą. Nie należy stosować alkoholu lub innych rozpuszczalników (zmywacza do paznokcii innych środków).

Po zdjęciu plastra należy umyć ręce wodą z mydłem. W przypadku kontaktu leku z oczami lubzaczerwienienia oczu po kontakcie z plastrem, oczy należy natychmiast przemyć dużą ilością wody, ajeśli objawy te nie ustąpią, należy zgłosić się do lekarza.

Czy pacjent może nosić Exelon system transdermalny podczas kąpieli, pływania lub na słońcu? Kąpiel, pływanie bądź kąpiel pod prysznicem nie powinny mieć wpływu na działanie plastra. Należy upewnić się, że podczas wykonywania tych czynności nie dojdzie do obluzowania się plastra.

 Nie należy narażać plastra na działanie wszelkich zewnętrznych źródeł ciepła (np. nadmierne

działanie promieni słonecznych, sauna, solarium) przez dłuższy czas.

Jak postępować w razie odklejenia się plastra

Jeśli plaster sam się odklei, należy nalepić nowy na resztę dnia, a następnie zmienić go o zwykłej porze kolejnego dnia.

Kiedy i jak długo pacjent powinien nosić Exelon system transdermalny Aby leczenie przyniosło korzystne efekty należy nalepiać nowy plaster codziennie, najlepiej o tej samej porze każdego dnia.

 Należy nalepiać tylko jeden plaster Exelon na raz i zmieniać go na nowy co 24 godziny.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Exelon

Jeśli pacjent przez przypadek nalepi więcej niż jeden plaster, należy zdjąć wszystkie plastry, anastępnie poinformować lekarza o przypadkowym nalepieniu więcej niż jednego plastra. Pacjent możewymagać pomocy lekarskiej. U niektórych pacjentów, którzy przez przypadek przyjęli zbyt dużo lekuExelon wystąpiły nudności, wymioty, biegunka, wysokie ciśnienie krwi i omamy. Może również dojśćdo spowolnienia bicia serca i omdleń.

Pominięcie zastosowania leku Exelon

Jeśli pacjent stwierdzi, że zapomniał nalepić plaster, należy natychmiast to zrobić. Następny plastermożna nalepić o zwykłej porze następnego dnia. Nie należy nalepiać dwóch plastrów w celuuzupełnienia pominiętej dawki leku.

124

Przerwanie stosowania leku Exelon

W razie przerwania stosowania plastra, należy poinformować o tym lekarza lub farmaceutę.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, plastry Exelon mogą powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Działania niepożądane mogą pojawić się częściej w początkowym okresie stosowania leku lub wokresie zwiększania dawki. Działania niepożądane zazwyczaj powoli ustępują, w miarę jak organizmprzystosowuje się do leczenia.

W razie wystąpienia jednego z wymienionych działań niepożądanych należy zdjąć plaster i natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi, ponieważ działania te mogą być ciężkie:

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Utrata apetytu  Zawroty głowy

 Pobudzenie lub senność

 Nietrzymanie moczu (niezdolność do właściwego utrzymania moczu)

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Zaburzenia rytmu serca, takie jak wolne bicie serca Widzenie rzeczy, których nie ma (omamy) Wrzód żołądka

 Odwodnienie (utrata zbyt dużej ilości płynu) Nadmierna ruchliwość (wysoki stopień aktywności, niepokój) Agresja

Rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 1 000) Upadki

Bardzo rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10 000) Sztywność ramion lub nóg

 Drżenie rąk

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) Reakcja alergiczna w miejscu nalepienia, taka jak pęcherze lub stan zapalny skóry Nasilenie objawów choroby Parkinsona – takich jak drżenie, sztywność lub pociąganie nogami Zapalenie trzustki – do objawów należy silny ból w górnej części brzucha, często z nudnościami (mdłościami) lub wymiotami

 Szybkie lub nierówne bicie serca  Wysokie ciśnienie krwi

 Napady padaczkowe (drgawki)

 Zaburzenia czynności wątroby (zażółcenie skóry, zażółcenie białek oczu, nieprawidłowa ciemna barwa moczu lub niewyjaśnione nudności, wymioty, zmęczenie i utrata apetytu) Zmiany w wynikach badań czynności wątroby

 Niepokój

 Koszmary senne

W razie wystąpienia jednego z wymienionych działań niepożądanych należy zdjąć plaster i natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi.

125

Inne działania niepożądane zgłaszane po zastosowaniu leku Exelon w postaci kapsułek lub roztworu doustnego, które mogą również wystąpić po zastosowaniu plastrów:

Często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10) Nadmierne wydzielanie śliny Utrata apetytu

 Niepokój

 Złe samopoczucie ogólne Drżenie lub splątanie Nasilone pocenie się

Niezbyt często (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 100) Zaburzenia rytmu serca (np. szybkie bicie serca) Trudności w zasypianiu

 Przypadkowe upadki

Rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 1 000) Napady padaczkowe (drgawki)

 Choroba wrzodowa jelit

 Ból w klatce piersiowej – może być spowodowany skurczem serca

Bardzo rzadko (może dotyczyć mniej niż 1 pacjenta na 10 000) Wysokie ciśnienie krwi

 Zapalenie trzustki – do objawów należy silny ból w górnej części brzucha, często z nudnościami

(mdłościami) lub wymiotami

 Krwawienia z przewodu pokarmowego – krew w kale lub wymiotach Widzenie rzeczy, których nie ma (omamy)

 Gwałtowne wymioty, które mogą prowadzić do pęknięcia części przewodu pokarmowego

łączącego jamę ustną z żołądkiem (przełyku)

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienionew ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądanemożna zgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w

załączniku V.

Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na tematbezpieczeństwa stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek Exelon

 Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku i saszetce po „Termin ważności (EXP)”. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca. Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25C.

 Przed użyciem należy przechowywać system transdermalny w saszetce. Nie należy stosować plastra, który jest uszkodzony lub nosi ślady otwierania. Po zdjęciu plastra należy złożyć go na pół powierzchnią przylepną do środka i mocno ścisnąć. Należy włożyć zużyty plaster do saszetki, a następnie wyrzucić w miejsce niedostępne dla dzieci. Po zdjęciu plastra nie należy dotykać palcami oczu przed umyciem rąk wodą z mydłem. Jeśli lokalne przepisy dotyczące ochrony środowiska zakładają palenie odpadów komunalnych, można wrzucić plaster do kosza na śmieci. W przeciwnym razie, zużyte plastry należy zwrócić do apteki, najlepiej w oryginalnym opakowaniu.

126

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek Exelon

- Substancją czynną leku jest rywastygmina.

- Exelon 4,6 mg/24 h systemy transdermalne: z każdego plastra uwalniane jest 4,6 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy plaster ma powierzchnię 5 cm2 i zawiera 9 mg rywastygminy.

- Exelon 9,5 mg/24 h systemy transdermalne: z każdego plastra uwalniane jest 9,5 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy plaster ma powierzchnię 10 cm2 i zawiera 18 mg rywastygminy.

- Exelon 13,3 mg/24 h systemy transdermalne: z każdego plastra uwalniane jest 13,3 mg rywastygminy na 24 godziny. Każdy plaster ma powierzchnię 15 cm2 i zawiera 27 mg rywastygminy.

- Pozostałe składniki to: folia z poli(tereftalanu etylenu), lakierowana, alfa-tokoferol, poli(butylometakrylan, metylometakrylan), kopolimer akrylowy, olej silikonowy, dimetykon, folia poliestrowa powleczona fluoropolimerem.

Jak wygląda lek Exelon i co zawiera opakowanie

Każdy system transdermalny jest cienkim plastrem składającym się z trzech warstw. Częśćzewnętrzna warstwy pokrywającej ma kolor beżowy i jeden z następujących napisów:- „Exelon”, „4.6 mg/24 h” oraz „AMCX”,

- „Exelon”, „9.5 mg/24 h” oraz „BHDI”,

- „Exelon”, „13.3 mg/24 h” oraz „CNFU”.

Każdy system transdermalny znajduje się w osobnej saszetce.

Exelon 4,6 mg/24 h systemy transdermalne i Exelon 9,5 mg/24 h systemy transdermalne są dostępnew opakowaniach zawierających 7, 30 lub 42 saszetki oraz w opakowaniach zbiorczych zawierających60, 84 lub 90 saszetek.

Exelon 13,3 mg/24 h systemy transdermalne jest dostępny w opakowaniach zawierających 7 lub30 saszetek oraz w opakowaniach zbiorczych zawierających 60 lub 90 saszetek.Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.

Podmiot odpowiedzialnyNovartis Europharm LimitedVista Building

Elm Park, Merrion RoadDublin 4 Irlandia

Wytwórca

Novartis Pharma GmbHRoonstraße 25

D-90429 NürnbergNiemcy

127

W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zwrócić się do miejscowego przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:

België/Belgique/Belgien

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Lietuva

SIA „Novartis Baltics“ Lietuvos filialas

Tel: +370 5 269 16 50

България

Novartis Bulgaria EOOD

Тел: +359 2 489 98 28

Luxembourg/Luxemburg

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Česká republika

Novartis s.r.o.

Tel: +420 225 775 111

Magyarország

Novartis Hungária Kft.

Tel.: +36 1 457 65 00

Danmark

Novartis Healthcare A/S

Tlf: +45 39 16 84 00

Malta

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +356 2122 2872

Deutschland

Novartis Pharma GmbH

Tel: +49 911 273 0

Nederland

Novartis Pharma B.V.

Tel: +31 26 37 82 111

Eesti

SIA Novartis Baltics Eesti filiaal

Tel: +372 66 30 810

Norge

Novartis Norge AS

Tlf: +47 23 05 20 00

Ελλάδα

Novartis (Hellas) A.E.B.E.

Τηλ: +30 210 281 17 12

Österreich

Novartis Pharma GmbH

Tel: +43 1 86 6570

España

Novartis Farmacéutica, S.A.

Tel: +34 93 306 42 00

Polska

Novartis Poland Sp. z o.o.

Tel.: +48 22 375 4888

France

Novartis Pharma S.A.S.

Tél: +33 1 55 47 66 00

Portugal

Novartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.

Tel: +351 21 000 8600

Hrvatska

Novartis Hrvatska d.o.o.

Tel. +385 1 6274 220

România

Novartis Pharma Services Romania SRL

Tel: +40 21 31299 01

Ireland

Novartis Ireland Limited

Tel: +353 1 260 12 55

Slovenija

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +386 1 300 75 50

Ísland

Vistor hf.

Sími: +354 535 7000

Slovenská republika

Novartis Slovakia s.r.o.

Tel: +421 2 5542 5439

Italia

Novartis Farma S.p.A.

Tel: +39 02 96 54 1

Suomi/Finland

Novartis Finland Oy

Puh/Tel: +358 (0)10 6133 200

128

Κύπρος

Novartis Pharma Services Inc.

Τηλ: +357 22 690 690

Sverige

Novartis Sverige AB

Tel: +46 8 732 32 00

Latvija

SIA “Novartis Baltics”

Tel: +371 67 887 070

United Kingdom

Novartis Pharmaceuticals UK Ltd.

Tel: +44 1276 698370

Data ostatniej aktualizacji ulotki:

Inne źródła informacji

Szczegółowe informacje o tym leku znajdują się na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków http://www.ema.europa.eu

129