CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Gentamycin Krka, 40 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań i infuzji
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 ml roztworu do wstrzykiw i infuzji (1 ampułka po 1 ml) zawiera 40 mg gentamycyny(Gentamicinum) w postaci siarczanu.
2 ml roztworu do wstrzykiwań i infuzji (1 ampułka po 2 ml) zawierają 80 mg gentamycyny(Gentamicinum) w postaci siarczanu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: parahydroksybenzoesan metylu (E 218),
parahydroksybenzoesan propylu (E 216), pirosiarczyn sodu.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań i infuzji.
Roztwór jest klarowny, bezbarwny lub lekko żółtawy, bez widocznych zanieczyszczeń mechanicznych.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Gentamycynę stosuje się w leczeniu ciężkich zakażeń, wywołanych przez tlenowe bakterie Gram- ujemne wrażliwe na jej działanie. Są to następujące zakażenia:
- posocznica i inne ciężkie zakażenia ogólnoustrojowe,
- zakażenia w obrębie jamy brzusznej: zapalenie otrzewnej, ropnie, zapalenie dróg żółciowych (zwykle w skojarzeniu z metronidazolem lub klindamycyną),- zakażenia układu moczowego,
- zakażenia układu oddechowego,
- wtórne zakażenia oparzeń oraz ran pourazowych i pooperacyjnych,- ciężkie zakażenia u noworodków.
Należy wziąć pod uwagę oficjalne, lokalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dawkowanie u pacjentów z prawidłową czynnością nerek
Dobowa zalecana dawka dla dzieci, młodzieży i dorosłych z prawidłową czynnością nerek wynosi 3do 6 mg/kg masy ciała, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawkipodawane co 12 godzin.
1
Dobowa dawka dla niemowląt od 2. miesiąca życia wynosi 4,5 do 7,5 mg/kg masy ciała, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawki podawane co 12 godzin.
Dobowa dawka dla noworodków wynosi 4 do 7 mg/kg masy ciała na dobę. W związku z dłuższymokresem półtrwania, noworodkom podaje się należną dawkę dobową leku w pojedynczej dawce.
Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek dawkę dobową należy zmniejsz odpowiednio do czynności nerek.
Dawka początkowa jest taka sama, jak u osób z prawidłową czynnością nerek. W dalszym ciągu leczenia należy zwiększyć przerwy między poszczególnymi dawkami leku lub zmniejszyć dawki.
W tabeli przedstawiono dawkowanie gentamycyny u pacjentów z niewydolnością nerek.
Stężenie mocznika Stężenie kreatyniny
Klirens kreatyninyw surowicy
w surowicy Dawki i przerwy
między dawkami
[mg/100 ml] [μmol/l] [ml/min] [ml/s] [mg/100 ml] [μmol/l]
<40 <6-7 >70 >1,16 <1,4 <124 80 mg* co 8 godzin
1,4-1,9 124-168 80 mg* co 12 godzin40-100 6-17 30-70 0,5-1,16
1,9-2,8 168-248 80 mg* co 18 godzin
2,8-3,7 248-327 80 mg* co 24 godziny100-200 17-34 10-30 0,16-05
3,7-5,3 327-469 80 mg* co 36 godzin >200 >34 5-10 0,08-0,16 5,3-7,2 469-636 80 mg* co 48 godzin
* Pacjentom o masie ciała mniejszej niż 60 kg podaje się 60 mg gentamycyny.
Zmniejszenie dawki leku lub zwiększenie przerw między poszczególnymi dawkami jest jednakowostosowne, przy czym należy wiedzieć, że dawki określone w ten sposób tylko przybliżone i żemimo podawania jednakowych dawek leku, stężenia substancji czynnej w surowicy mogą być różneu różnych pacjentów. Z tego powodu u pacjentów w ciężkim stanie klinicznym należy kontrolowaćstężenie gentamycyny w surowicy i odpowiednio korygować dawki. Stężenie gentamycyny wsurowicy po 30 do 60 minutach po podaniu dożylnym lub domięśniowym powinno wynosić conajmniej 5 μg/ml.
Po zakończeniu hemodializy należy podać gentamycynę w dawce od 1 do 1,5 mg/kg masy ciała.Pacjentom poddawanym dializie otrzewnowej podaje się 1 mg gentamycyny/kg masy ciała w 2litrach płynu dializacyjnego.
Rada dotycząca monitorowania
Monitorowanie stężenia gentamycyny w surowicy jest zalecane szczególnie u osób w podeszłymwieku, noworodków i pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Pod koniec przerwy pomiędzydawkami (stężenie minimalne) pobiera się próbki. Zaleca się, aby minimalne stężenie gentamycynynie przekraczało 2 µg/ml podczas podawania dwa razy na dobę i 1 µg/ml podczas podawania raz nadobę.
Sposób podawania
Podanie dożylne i domięśniowe.
Gentamycynę podaje się domięśniowo lub dożylnie. W obu przypadkach dawka leku jest jednakowa.
Gentamycynę podaje się bezpośrednio do żyły lub przez cewnik dożylny. Lek podaje się przez 2-3minuty. Jeśli gentamycyna jest podawana w pojedynczej dawce dobowej, należy wstrzykiwaćprzez 30-60 minut.
2
Z powodu długiego działania poantybiotykowego gentymycyny, działanie każdej następnej dawki,podanej w okresie poantybiotykowego działania, jest słabsze, ponieważ bakterie w tym czasiemniej wrażliwe na działanie gentamycyny. Z tego powodu podawanie leku raz na dobę jest z punktuwidzenia działania przeciwbakteryjnego podwójnie korzystne:
- z powodu dużego stężenia początkowego gentamycyny w surowicy jej działanie bakteriobójcze jest silniejsze,
- z powodu dłuższej przerwy między kolejnymi dawkami siła działania przeciwbakteryjnego następnej dawki jest większa.
Nie zaleca się podawania gentamycyny raz na dobę pacjentom z osłabioną odpornością(neutropenią), ciężką niewydolnością nerek, mukowiscydozą, wodobrzuszem, zakaźnym zapaleniemwsierdzia, osobom z rozległymi oparzeniami (obejmującymi powyżej 20% powierzchni ciała) ikobietom w ciąży.
Jeśli podaje się gentamycynę w dawkach podzielonych, u dorosłych należy zawsze, niezależnie odczynności nerek, rozpoczynać leczenie od dawki 1,5 do 2 mg na kg masy ciała, co zapewniaodpowiednie maksymalne stężenie leku w surowicy.
U noworodków, niemowląt i u dzieci, po podaniu gentamycyny w takich samych dawkach,określonych w stosunku do masy ciała, jak u dorosłych, stężenia gentamycyny w surowicy mniejsze niż u dorosłych. Dlatego dawki lecznicze u nich nieco wyższe. Ze względu nabezpieczeństwo leczenia zaleca się u dzieci codzienne badanie stężenia gentamycyny w surowicy.W godzinę po podaniu gentamycyny jej stężenie w surowicy musi wynosić co najmniej 4 μg/ml.
Przed podaniem w krótkiej infuzji dożylnej, gentamycynę należy rozcieńczyć w 100 do 200 ml0,9% roztworu chlorku sodu do wstrzykiwań lub 5% roztworu glukozy do wstrzykiwań. Stężeniegentamycyny w roztworze nie powinno być większe niż 1 mg/ml.
4.3. Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na gentamycynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1, lub na inne antybiotyki aminoglikozydowe. Miastenia.
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
W celu uniknięcia działań niepożądanych zaleca się ciągłe monitorowanie (przed podaniem, wtrakcie podawania i po podaniu) czynności nerek (kreatynina w surowicy, klirens kreatyniny),kontrolę funkcji przedsionka i ślimaka oraz parametrów wątrobowych i laboratoryjnych.
Podczas stosowania gentamycyny mogą wystąpić objawy ototoksyczności, zwłaszcza u dzieci, osóbw podeszłym wieku i pacjentów z niewydolnością nerek.
Pacjentów leczonych gentamycyną należy ściśle obserwować, ponieważ, podobnie jak inneantybiotyki aminoglikozydowe, uszkadza nerki, narząd słuchu i równowagi oraz hamujeprzekaźnictwo nerwowo-mięśniowe. Należy kontrolować czynność nerek, czynność narządurównowagi i słuch (zwrócić uwagę, czy nie występuje osłabienie słuchu, zawroty głowy i szumyuszne).
Podczas leczenia gentamycyną, zwłaszcza długotrwałego lub dużymi dawkami, należy kontrolowaćjej stężenia w surowicy: maksymalne stężenie wynosi 10 mg/l, a minimalne stężenie międzydawkami około 2 mg/l.
U pacjentów z hipokalcemią należy zachować ostrożność.
U osób z ciężką niewydolnością nerek i u pacjentów w podeszłym wieku (ponad 65 lat) należydostosować dawkowanie leku do czynności nerek. Należy dbać o prawidłowe nawodnienie pacjenta.
3
U pacjentów z osłabieniem mięśni lub chorobą Parkinsona należy zachować szczególną ostrożność,ponieważ może u nich dojść do zablokowania przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego. Można tegouniknąć wstrzykując lek powoli dożylnie.
Jeśli u pacjenta występuje biegunka, zwłaszcza ciężka lub utrzymująca się dłuższy czas, należy braćpod uwagę możliwość rozpoznania rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy, które może być groźnedla życia.
Podczas stosowania antybiotyków o szerokim zakresie działania zaobserwowano w pojedynczychprzypadkach występowanie rzekomobłoniastego zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy. Należywówczas zakończyć leczenie gentamycyną i w razie konieczności natychmiast podjąć odpowiednieleczenie (np. podanie specjalnych antybiotyków lub chemioterapeutyków, o potwierdzonejklinicznie skuteczności). Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę jelit.
Specjalne ostrzeżenia dotyczące substancji pomocniczych
Produkt zawiera parahydroksybenzoesan metylu i parahydroksybenzoesan propylu, które mopowodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego, np. kontaktowe zapalenie skóry) iwyjątkowo skurcz oskrzeli.
Produkt zawiera pirosiarczyn sodu, który rzadko powoduje ciężkie reakcje uczuleniowe i skurcz oskrzeli, zwłaszcza u chorych na astmę oskrzelową lub z alergiami w wywiadzie.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Niektóre silnie działające leki moczopędne nasilają szkodliwe działania gentamycyny (kwasetakrynowy i furosemid), ponieważ podczas ich jednoczesnego stosowania zwiększa się stężenieantybiotyku w surowicy i tkankach. Podczas dożylnego podawania leków moczopędnych wzrastaryzyko uszkodzenia nerek oraz narządu słuchu i równowagi.
Podczas jednoczesnego podawania gentamycyny i leków hamujących przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe (sukcynylocholina lub tubokuraryna) dochodzi do nasilenia blokady nerwowo-mięśniowej, co może doprowadzić do zahamowania czynności oddechowej. Odtrutkami wapń ineostygmina.
Nie należy jednocześnie stosować gentamycyny i innych leków oto-, neuro- i nefrotoksycznych,zwłaszcza amikacyny, tobramycyny, wankomycyny, cefalorydyny, wiomycyny, polimyksyny B,netromycyny, neomycyny i streptomycyny.
Jeśli gentamycynę podaje się jednocześnie z amfoterycyną B, cyklosporyną, cisplatyną,klindamycyną, piperacyliną, metoksyfluranem, foskarnetem lub środkami cieniującymi, zwiększasię ryzyko uszkodzenia nerek lub narządu słuchu i równowagi.
Indometacyna może zwiększyć stężenie gentamycyny w osoczu u noworodków.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i doustnych leków przeciwzakrzepowych może nasilaćniedobór trombiny we krwi.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i bifosfonianów może zwiększać ryzyko hipokalcemii.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i toksyny botulinowej może zwiększać ryzyko jejtoksycznego działania poprzez nasilanie blokady nerwowo-mięśniowej.
Gentamycyna może działać antagonistycznie w stosunku do podawanej jednocześnie neostygminy lub pirydostygminy.
4
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Antybiotyki aminoglikozydowe przenikają przez barierę łożyska i mogą uszkadzać narząd słuchu irównowagi płodu. U kobiet w ciąży gentamycynę stosuje się tylko w stanach zagrożenia życia, jeślibrak innych odpowiednich, bardziej bezpiecznych antybiotyków.
Karmienie piersią
Gentamycyna przenika do mleka matki, dlatego odradza się karmienie piersią w czasie jej stosowania.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Gentamycyna na ogół nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.W pojedynczych przypadkach może powodować przemijające zaburzenia równowagi. Stan tenmoże się pogorszyć nawet po zakończeniu leczenia, na co należy pacjentowi zwrócić uwagę.
4.8. Działania niepożądane
Gentamycyna działa toksycznie na narząd słuchu, układ przedsionkowy i nerki oraz hamujeprzewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Inne możliwe działania niepożądane obejmują: reakcjenadwrażliwości, podwyższoną temperaturę ciała, białkomocz, bóle głowy, zmęczenie, parestezje,zaburzenia widzenia, kołatanie serca, podwyższone stężenia mocznika, kreatyniny i bilirubiny orazzwiększoną aktywność aminotransferaz. Notowano także występowanie długotrwałych biegunek wzwiązku z nadkażeniem opornymi bakteriami (rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy).
Częstości występowania działań niepożądanych zdefiniowano następująco: - bardzo często (1/10)
- często (1/100 do <1/10)
- niezbyt często (≥1/1000 do <1/100) - rzadko (1/10 000 do <1/1000)
- bardzo rzadko (<1/10 000)
- częstość nieznana (nie można ocenić na podstawie dostępnych danych).
Klasyfikacja Działania niepożadane układów i narządów
Niezbyt częste Rzadkie Bardzo rzadkie Zaburzenia krwi i eozynofilia, neutropenia,układu chłonnego trombocytopenia, niedokrwistość,
zmniejszenie stężenia hemoglobiny
Zaburzenia układu reakcje nadwrażliwości reakcja anafilaktyczna immunologicznego (wysypka) Zaburzenia hipokalcemia,metabolizmu i hipokaliemia, odżywiania hipomagnezemiaZaburzenia układu zablokowanie ból głowy, zmęczenie,nerwowego przewodnictwa parestezje nerwowo-
mięśniowego**
Zaburzenia oka zaburzenia widzenia Zaburzenia ucha i zaburzenia słuchu błędnika i równowagi*,
uczucie ucisku w
5
uszach, oczopląs, zawroty głowy
Zaburzenia żołądka i nudności, długotrwała biegunkajelit wymioty, (rzekomobłoniaste biegunka zapalenie okrężnicy)
Zaburzenia wątroby i zwiększenie stężeniadróg żółciowyche bilirubiny i zwiększenie aktywności
aminotransferaz; te dwa objawy niepożądane świadczą o zaburzeniach czynności wątroby
Zaburzenia nerek i zwiększone dróg moczowych stężenia
mocznika i kreatyniny***, białkomocz
Zaburzenia ogólne i podwyższona temperaturastany w miejscu ciała, kołatanie sercapodania
*Ryzyko zaburzeń słuchu jest większe, jeśli stężenie gentamycyny w surowicy stale przekracza 2µg/ml. Sporadycznie wyższe stężenia nieistotne dla pojawienia się zaburzeń, jeśli nie większeniż 10 µg/ml. Zaburzenia dotyczące przedsionka i słuchu występują niezbyt często, ale istotne,gdyż zazwyczaj nieodwracalne. Mogą się nasilać nawet po odstawieniu gentamycyny. Najpierwzaburzeniu ulega słyszenie wysokich częstotliwości. Zaburzenia te wykrywane za pomocą badańaudiometrycznych przed pojawieniem się objawów klinicznych. Pierwsze objawy to szumy uszne iuczucie ucisku w uszach. Zaburzenia przedsionkowe objawiają się klinicznie w postaci nudności,wymiotów, zawrotów głowy lub oczopląsu. Zaburzenia słuchu wykryto w badaniach audiometrycznych u 22% pacjentów. Pacjenci, u których występuje większe ryzyko zaburzeń słuchui przedsionka, to osoby, u których już wcześniej występowały takie zaburzenia, pacjenci zzaburzeniami czynności nerek, pacjenci leczeni innymi lekami ototoksycznymi, niedostatecznienawodnieni lub leczeni wyższymi dawkami gentamycyny przez dłuższy czas.
**Występuje głównie podczas szybkiego podawania dożylnego lub gdy duże dawki gentamycyny podawane do jamy opłucnej lub otrzewnej.
***Nefrotoksyczność gentamycyny jest częstsza, jeśli stężenie gentamycyny w surowicy staleprzekracza 2 µg/ml, u osób w podeszłym wieku, kobiet, pacjentów z zaburzeniami czynności nerek,pacjentów słabo nawodnionych, pacjentów z zespołem nerczycowym, pacjentów z nefropatiącukrzycową oraz leczonych innymi lekami nefrotoksycznymi. Zaburzenie jest przemijające.Charakteryzuje się podwyższonymi stężeniami kreatyniny w surowicy. Można go uniknąć,zapewniając odpowiednie nawodnienie.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 e-mail:
[email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
6
4.9. Przedawkowanie
Podawanie zbyt dużych dawek leku może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia słuchu inarządu równowagi, przemijającego pogorszenia czynności nerek i blokady nerwowo-mięśniowej.Należy kontrolować przede wszystkim czynność oddechową, audiogram i westybulogram,wydalanie moczu oraz stężenia gentamycyny, mocznika, kreatyniny, wapnia, magnezu i potasu wsurowicy. Należy dbać o prawidłowe nawodnienie chorego.
Blokadę przewodnictwa nerwowo-mięśniowego można zmniejszyć przez wstrzyknięcie wapnia i neostygminy.
Wydalanie gentamycyny z organizmu, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek, możnaprzyspieszyć za pomocą hemodializy.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwbakteryjne do stosowania ogólnego, antybiotyki aminoglikozydowe, kod ATC: J01GB03
Gentamycyna działa bakteriobójczo. Wiąże się z większymi i mniejszymi podjednostkamirybosomów i w ten sposób hamuje syntezę białek w komórce bakteryjnej. To wiązanie nie tłumaczyjednak w całości bakteriobójczego działania gentamycyny. Najprawdopodobniej podstawową rolęodgrywa czynne przenikanie gentamycyny przez ścianę komórkową do wnętrza bakterii. Dziękitemu możliwe bardzo wysokie stężenia gentamycyny w komórce bakteryjnej. Stężenia te znacznie wyższe od stężeń gentamycyny w otoczeniu bakterii. W warunkach beztlenowych, przyzwiększonej osmolarności i niskim pH, gradient ulega zmniejszeniu, przez co przenikaniegentamycyny jest hamowane, a to prowadzi do względnej oporności bakterii na gentamycynę.Również wysokie stężenia wapnia i magnezu hamują przenikanie gentamycyny do wnętrza bakterii.
Gentamycyna w stężeniach, które osiąga w korze nerkowej i przychłonce ucha wewnętrznego, możezmniejszać syntezę białek mikrosomowych. Tym tłumaczy się jej toksyczne działanie u ludzi.
Działanie przeciwbakteryjne
Gentamycyna działa na Gram-ujemne bakterie tlenowe, na gronkowce i bakterie Listeria monocytogenes.
Bakterie Gram-dodatnie wrażliwe na gentamycynę:
Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus saprophyticus (również
szczepy oporne na penicylinę i metycylinę), Listeria monocytogenes.
Gentamycyna działa również na następujące bakterie Gram-ujemne:
prawie wszystkie pałeczki jelitowe: Escherichia coli, Enterobacter spp., Klebsiella, Proteus (indolo-dodatni i indolo-ujemny), Salmonella, Shigella, Providencia, Serratia, Citrobacter, Hafnia, Edwardsiella i Arizona spp.,
Pseudomonas aeruginosa,
Brucella, Moraxella, Pasteurella multocida, Francisella tularensis, Acinetobacter calcoaceticus, Aeromonas spp.,
Campylobacter pylori, C. jejuni.
7
W tabeli przedstawione minimalne stężenia hamujące (MIC) wzrost niektórych bakterii.
Bakteria MIC [μg/ml]Escherichia coli 1,0-4,0Klebsiella aerogenes 1,0-2,0Klebsiella (inne gatunki) 0,06-1,0Proteus mirabilis 2,0-8,0Proteus vulgaris 1,0-4,0Morganella morganii 1,0-4,0Providencia rettgeri 0,5-4,0Salmonella spp. 0,25-1,0Pseudomonas aeruginosa 1,0-8,0Staphylococcus aureus 0,12-1,0Listeria monocytogenes 0,25-10
Oporność
Istnieją co najmniej trzy mechanizmy oporności bakterii na gentamycynę: zmiany rybosomów,nieskuteczne przenikanie gentamycyny do wnętrza komórki i rozkładanie gentamycyny przez różneenzymy.
Po wprowadzeniu gentamycyny do użycia klinicznego tylko niektóre bakterie były oporne na jejdziałanie. Wraz z jej częstym stosowaniem, przede wszystkim na oddziałach intensywnej terapii ioddziałach oparzeniowych, ich liczba znacznie wzrosła. Charakterystyczne jest to, że opornośćszybko się zmniejsza, jeśli dany oddział lub szpital ograniczy użycie gentamycyny.Do wystąpienia oporności w trakcie leczenia dochodzi bardzo rzadko.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po podaniu domięśniowym gentamycyna wchłania się dobrze i całkowicie i osiąga maksymalnestężenie w surowicy w ciągu 30 do 90 minut po podaniu. Słabe ukrwienie mięśnia zmniejszawchłanianie.
Po infuzji trwającej 20 do 30 minut, stężenie w surowicy jest takie, jak po domięśniowym podaniu takiej samej dawki.
Po podaniu dootrzewnowym lub doopłucnowym gentamycyna wchłania się szybko, natomiast popodaniu dokanałowym lub dokomorowym prawie się nie wchłania.
Średnie maksymalne stężenie w surowicy po dawce 80 mg, podanej domięśniowo, wynosi 7 μg/mlw 0,5 do 2 godzin po podaniu. Podwojenie dawki powoduje podwojenie stężenia maksymalnego.Optymalne stężenie maksymalne wynosi 7 do 10 μg/ml.
U siedmiodniowego noworodka maksymalne stężenie w surowicy po podaniu dawki 2,5 mg/kgmasy ciała wynosi 4 μg/ml i występuje w 30 do 60 minut po podaniu.
Dystrybucja
Gentamycyna wiąże się z białkami osocza w małym stopniu (25%). Jeśli jednak stężenia wapnia imagnezu w surowicy małe, wiąże się z białkami w większym stopniu (do 70%).
Objętość dystrybucji gentamycyny jest niemal identyczna z objętością wody pozakomórkowej. Unoworodków woda stanowi do 70-75% masy ciała (a u osób dorosłych 50-55%). Kompartmentwody pozakomórkowej jest większy (40% masy ciała, w porównaniu do 25% masy ciała udorosłych). Dlatego też objętość dystrybucji gentamycyny na kg masy ciała zależy od wieku i wrazz wiekiem zmniejsza się od 0,5-0,7 l/kg u wcześniaków do 0,25 l/kg u młodzieży. Większa objętość
8
dystrybucji na kg masy ciała oznacza, że w celu uzyskania odpowiedniego stężenia maksymalnegowe krwi, należy podać większą dawkę na kg masy ciała.
Gentamycyna przenika do tkanek prawie wszystkich narządów. Dobrze wnika do wnętrzaerytrocytów, granulocytów obojętnochłonnnych i przede wszystkim komórek kanalikówproksymalnych nerek, w których osiąga stężenia większe niż w surowicy.
Biologiczny okres półtrwania u młodych, zdrowych osób wynosi 1,5 do 5,5 godzin, u większychdzieci 1 godzinę, a u noworodków 2,3 do 3,3 godziny.
Stężenie gentamycyny w wydzielinie oskrzelowej wynosi tylko 25% stężenia w surowicy. Stężeniaw płynie mózgowo-rdzeniowym dorosłych osób bardzo małe. Są one nieco większe w przypadkuzapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i u noworodków.
Gentamycyna dobrze przenika do rogówki i cieczy wodnistej oka, natomiast słabo przenika do komory szklistej.
Stężenie w płynie maziowym wynosi 25 do 50% stężenia w surowicy.W gruczole krokowym i ślinie jest jej bardzo mało. Stężenie gentamycyny w żółci wynosi od 25 do88% stężenia w surowicy.
Bardzo wysokie stężenia osiąga w moczu (od 25- do 100-krotnie wyższe niż w surowicy).Gentamycyna przenika do mięśnia sercowego, wątroby, mięśni i nerek. W nerkach kumuluje się40% całkowitej ilości antybiotyku w organizmie.
Stężenie gentamycyny w surowicy płodu osiąga wartości do 40% stężenia w surowicy matki. Bardzo małe jej ilości przenikają do mleka kobiecego.
Metabolizm i eliminacja
Gentamycyna nie jest metabolizowana w organizmie i jest wydalana w postaci niezmienionej iczynnej mokrobiologicznie, głównie przez nerki. U pacjentów bez zaburzeń czynności nerek czaspółtrwania wynosi około 2 do 3 godzin. U noworodków tempo wydalania jest mniejsze ze względuna niedojrzałą czynność nerek. Średni okres półtrwania wynosi około 8 godzin u noworodkówurodzonych w wieku ciążowym 26-34 tygodni, podczas gdy u urodzonych w wieku 35-37 tygodniwynosi on 6,7 godziny. Odpowiednio wartości klirensu zwiększają się od około 0,05 l/h unoworodków w wieku ciążowym 27 tygodni do 0,2 l/h u noworodków w wieku 40 tygodni.
Gentamycyna pozostaje w tkankach jeszcze na długo po zakończeniu leczenia.Niewydolność nerek hamuje wydalanie leku. Hemodializa zmniejsza stężenie gentamycyny wsurowicy w przybliżeniu o połowę. Dializa otrzewnowa jest także skuteczna w usuwaniu leku zorganizmu.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Badania toksykologiczne po jednorazowym podaniu wykazały niewielką toksyczność siarczanugentamycyny u zwierząt laboratoryjnych. Wartość DL50 po podaniu doustnym była u myszy iszczurów większa niż 5 g/kg mc., po podaniu dootrzewnowym wynosiła 300 do 500 mg/kg mc. uszczurów i 180 do 430 mg/kg mc. u myszy, po podaniu podskórnym 485 do 560 mg/kg mc. oraz popodaniu dożylnym 83 do 98 mg/kg mc. u szczurów i 22 do 77 mg/kg mc. u myszy.
Badania toksykologiczne po dłuższym podawaniu doustnym szczurom (6, 60, 600 mg/kg mc., 93dni) nie wykazały zmian powiązanych z substancją leczniczą, z wyjątkiem zwiększenia stężeniaLDH i kwasu moczowego podczas podawania dwóch większych dawek. Przedłużone domięśniowepodawanie siarczanu gentamycyny szczurom (20, 40 i 160 mg/kg mc., 4 tygodnie) wywołałomartwicę kanalików nerkowych i uszkodzenia mięśni w miejscu podania.
Działania nefrotoksyczne stwierdzono u szczurów (5, 10 i 15 mg/kg mc., 28 dni) i psów(3 i 30 mg/kg mc., 10 dni), którym podawano siarczan gentamycyny dożylnie.
9
Toksyczne działanie na narząd równowagi, charakteryzujące się niezbornością ruchów, stwierdzonou kotów już po piętnastu dniach podawania podskórnego (50 i 100 mg/kg mc.). Zwierzęta, którympodawano dawkę 100 mg/kg mc. padły w 18 dni od rozpoczęcia podawania.
W badaniach szkodliwego działania na rozrodczość szczurów, którym podawano dawki 75 mg/kgmc., stwierdzono poważne uszkodzenia nerek osesków. U osesków świnki morskiej siarczangentamycyny (4 mg/kg mc.) wywoływał tylko przemijające zmiany w nerkach.
W piśmiennictwie brak doniesień o mutagennym i kancerogennym działaniu siarczanu gentamycyny.
6. DANE FARMACETYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Parahydroksybenzoesan metylu, parahydroksybenzoesan propylu, disodu edetynian, sodu pirosiarczyn, woda do wstrzykiwań.
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Antybiotyki β-laktamowe mogą inaktywować gentamycynę in vitro, dlatego nie należy ich mieszaćw tej samej butelce z płynem do podawania dożylnego.
Nie mieszać gentamycyny z erytromycyną, heparyną ani wodorowęglanem sodu.
6.3. Okres ważności
5 lat
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Ampułki szklane z żółtym lub czerwonym pierścieniem, w tekturowym pudełku.Tekturowe pudełka zawierają:
10 ampułek z żółtym pierścieniem po 1 ml roztworu (40 mg/1 ml); 10 ampułek z czerwonym pierścieniem po 2 ml roztworu (80 mg/2 ml).
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego
do stosowania
Bez specjalnych wymagań oprócz podanych w punkcie 4.2.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
KRKA, d.d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Słowenia
10
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr R/0957
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 29 marca 1999 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 22 stycznia 2014 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
11