CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
IPP 40, 40 mg, tabletki dojelitowe
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka dojelitowa zawiera 40 mg pantoprazolu (Pantoprazolum) w postaci pantoprazolu sodowego półtorawodnego.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
każda tabletka dojelitowa zawiera 2 mikrogramy barwnika - czerwieni koszenilowej (E124).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletki dojelitowe
Żółta, owalna tabletka powlekana o przybliżonych wymiarach 11,7 x 6,0 mm.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Produkt IPP 40 jest wskazany do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku co najmniej 12 lat w leczeniu:
refluksowego zapalenia przełyku.
Produkt IPP 40 jest wskazany do stosowania u dorosłych w celu:
eradykacji Helicobacter pylori (H. pylori) w skojarzeniu z odpowiednimi antybiotykami u pacjentów z wrzodami trawiennymi związanymi z zakażeniem H. pylori; leczenia choroby wrzodowej dwunastnicy lub żołądka;
leczenia zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń przebiegających z nieprawidłowym,
nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dorośli i młodzież w wieku co najmniej 12 lat
Refluksowe zapalenie przełyku
Jedna tabletka produktu IPP 40 na dobę. W indywidualnych przypadkach dawkę można podwoić (zwiększyć do 2 tabletek produktu IPP 40 na dobę), zwłaszcza przy braku reakcji na inne metody leczenia. Wyleczenie refluksowego zapalenia przełyku wymaga na ogół 4 tygodni stosowania leku.Jeśli okres ten nie jest wystarczający, wyleczenie uzyskuje się zwykle w ciągu następnych 4 tygodni.
Dorośli
Eradykacja H. pylori w skojarzeniu z dwoma odpowiednimi antybiotykami
U pacjentów z potwierdzonym zakażeniem H. pylori i chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicyleczenie skojarzone powinno zapewnić eradykację bakterii. Należy uwzględnić oficjalne zalecenia(np. wytyczne krajowe) dotyczące oporności bakterii i właściwego stosowania oraz przepisywania
1 NL/H/0727/002/IA/048
leków przeciwbakteryjnych. W zależności od wrażliwości drobnoustroju zalecane następująceschematy leczenia w celu eradykacji H. pylori:
a) jedna tabletka IPP 40 dwa razy na dobę + 1000 mg amoksycyliny dwa razy na dobę + 500 mg klarytromycyny dwa razy na dobę
b) jedna tabletka IPP 40 dwa razy na dobę
+ 400 - 500 mg metronidazolu (lub 500 mg tynidazolu) dwa razy na dobę+ 250 - 500 mg klarytromycyny dwa razy na dobę
c) jedna tabletka IPP 40 dwa razy na dobę
+ 1000 mg amoksycyliny dwa razy na dobę
+ 400 - 500 mg metronidazolu (lub 500 mg tynidazolu) dwa razy na dobę
W leczeniu skojarzonym w celu eradykacji Helicobacter pylori, drugą tabletkę produktu IPP 40 należyprzyjmować na 1 godzinę przed kolacją. Leczenie skojarzone stosuje się zwykle przez 7 dni,z możliwością przedłużenia maksymalnie do dwóch tygodni. Jeśli wskazane jest dalsze stosowanie pantoprazolu w celu zapewnienia pełnego wyleczenia owrzodzeń, należy sięgnąć do schematów dawkowania w leczeniu choroby wrzodowej dwunastnicy i żołądka.
Jeżeli leczenie skojarzone nie jest konieczne, tzn. jeśli u pacjenta nie wykazano obecności H. pylori,zalecane następujące dawki produktu IPP 40 w monoterapii:
Leczenie choroby wrzodowej żołądka
Jedna tabletka produktu IPP 40 na dobę. W indywidualnych przypadkach dawkę można podwoić(zwiększyć do 2 tabletek produktu IPP 40 na dobę), zwłaszcza przy braku reakcji na inne metodyleczenia. Wyleczenie wrzodu żołądka wymaga na ogół 4 tygodni stosowania leku. Jeśli okres ten niejest wystarczający, wyleczenie uzyskuje się zwykle w ciągu następnych 4 tygodni.
Leczenie choroby wrzodowej dwunastnicy
Jedna tabletka produktu IPP 40 na dobę. W indywidualnych przypadkach dawkę można podwoić(zwiększyć do 2 tabletek produktu IPP 40 na dobę), zwłaszcza przy braku reakcji na inne metodyleczenia. Wyleczenie wrzodu dwunastnicy wymaga na ogół 2 tygodni stosowania leku. Jeśli okres tennie jest wystarczający, wyleczenie uzyskuje się w większości przypadków w ciągu następnych2 tygodni.
Zespół Zollingera-Ellisona i inne zaburzenia przebiegające z nieprawidłowym, nadmiernym
wydzielaniem kwasu solnego
W długotrwałym leczeniu zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń przebiegającychz nieprawidłowym, nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego, dawkowanie można rozpocząć od dawki dobowej 80 mg (dwie tabletki produktu IPP 40).
Następnie dawkę można zwiększyć lub zmniejszyć na podstawie oznaczeń kwasu solnego. Dawkidobowe większe niż 80 mg należy podzielić i podawać w postaci dwóch dawek na dobę. Możliwe jest okresowe zwiększenie dawki pantoprazolu powyżej 160 mg na dobę, ale nie dłużej niż jest to konieczne dla uzyskania odpowiedniej kontroli wydzielania kwasu solnego. Czas leczenia zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń przebiegających z nieprawidłowym, nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego nie jest ograniczony i powinien być dostosowany do potrzeb klinicznych.
Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby nie należy stosować dawki większej niż20 mg na dobę (1 tabletka zawierająca 20 mg pantoprazolu). Produktu IPP 40 nie wolno stosowaćw leczeniu skojarzonym w celu eradykacji H. pylori u pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimizaburzeniami czynności wątroby, gdyż obecnie nie ma danych dotyczących skutecznościi bezpieczeństwa leczenia skojarzonego w tej grupie pacjentów (patrz punkt 4.4).
2 NL/H/0727/002/IA/048
Zaburzenia czynności nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek zmiana dawkowania nie jest konieczna. Produktu IPP 40 nie wolno stosować w leczeniu skojarzonym w celu eradykacji H. pylori u pacjentów z zaburzeniamiczynności nerek, gdyż obecnie nie ma danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa leczeniaskojarzonego w tej grupie pacjentów (patrz punkt 5.2).
Osoby w podeszłym wieku
U pacjentów w podeszłym wieku zmiana dawkowania nie jest konieczna (patrz punkt 5.2).
Dzieci
Nie zaleca się stosowania pantoprazolu u dzieci w wieku poniżej 12 lat ze względu na ograniczonedane dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa stosowania w tej grupie wiekowej (patrz punkt 5.2).
Sposób stosowania
Tabletek nie należy żuć ani rozgryzać. Należy je połykać w całości, 1 godzinę przed posiłkiem, popijając wodą.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub którąkolwiek substancjępomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby należy regularnie kontrolować aktywnośćenzymów wątrobowych podczas leczenia pantoprazolem, zwłaszcza długotrwałego. W razie zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych należy przerwać podawanie leku (patrz punkt 4.2).
Leczenie skojarzone
W razie stosowania terapii skojarzonej należy zapoznać się z odpowiednimi Charakterystykami Produktów Leczniczych.
Nowotwór złośliwy żołądka
Leczenie pantoprazolem może maskować objawy nowotworu żołądka i opóźnić jego rozpoznanie. W razie wystąpienia alarmujących objawów (np. znacznego, niezamierzonego zmniejszenia masy ciała, nawracających wymiotów, trudności w połykaniu, krwawych wymiotów, niedokrwistości lub smolistych stolców) i podejrzenia lub stwierdzenia wrzodu żołądka, należy wykluczyć możliwość nowotworowego charakteru choroby.
Jeśli mimo właściwego leczenia objawy utrzymują się, należy rozważyć dalszą diagnostykę.
Jednoczesne stosowanie z inhibitorami proteazy HIV
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania pantoprazolu i inhibitorów proteazy HIV, których wchłanianie zależne jest od kwaśności (pH) soku żołądkowego (takich jak atazanawir), ze względu naznaczące zmniejszenie ich biodostępności (patrz punkt 4.5).
Wpływ na wchłanianie witaminy B12
U pacjentów z zespołem Zollingera-Ellisona i innymi zaburzeniami przebiegającymi z nieprawidłowym, nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego wymagającymi długotrwałego leczenia, pantoprazol, podobnie jak wszystkie produkty lecznicze hamujące wydzielanie kwasu solnego, możezmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) na skutek hipo- lub achlorhydrii. Należy to brać pod uwagę u pacjentów z niedoborem witaminy B12 lub czynnikami ryzyka zmniejszonego wchłaniania podczas długotrwałego leczenia, lub w razie stwierdzenia klinicznych objawów niedoboru.
3 NL/H/0727/002/IA/048
Długotrwałe leczenie
Podczas długotrwałego leczenia, zwłaszcza jeśli trwa dłużej niż rok, należy regularnie kontrolować stan pacjentów.
Zakażenia przewodu pokarmowego wywołane przez bakterie
Leczenie pantoprazolem może prowadzić do niewielkiego zwiększenia ryzyka zakażeń przewodupokarmowego takimi bakteriami, jak Salmonella i Campylobacter lub C. difficile. Pantoprazol, tak jak wszystkie inhibitory pompy protonowej, może zwiększyć liczbę bakterii obecnych zwykle w górnym odcinku przewodu pokarmowego.
Hipomagnezemia
U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej, takimi jak pantoprazol, przez co najmniejtrzy miesiące (w większości przypadków przez rok) notowano ciężką hipomagnezemię. Może się ona manifestować ciężkimi objawami (takimi jak uczucie zmęczenia, tężyczka, majaczenie, drgawki, zawroty głowy i komorowe zaburzenia rytmu serca), które czasem pojawiają się niepostrzeżenie i które można przeoczyć. U większości pacjentów hipomagnezemia wyrównywała się po podaniu magnezu i przerwaniu stosowania inhibitora pompy protonowej.
U pacjentów, u których przewiduje się długotrwałe leczenie lub którzy przyjmują inhibitory pompyprotonowej jednocześnie z digoksyną bądź produktami leczniczymi powodującymi hipomagnezemię (np. lekami moczopędnymi), lekarze powinni rozważyć oznaczenie stężenia magnezu przed rozpoczęciem leczenia inhibitorem pompy protonowej, a następnie okresowo w trakcie leczenia.
Złamania kości
Inhibitory pompy protonowej, zwłaszcza stosowane w dużych dawkach i przez długi czas (ponad1 rok) mogą umiarkowanie zwiększyć ryzyko złamania biodra, nadgarstka i kręgosłupa, głównieu osób w podeszłym wieku lub osób z innymi znanymi czynnikami ryzyka. Badania obserwacyjne wskazują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększyć ogólne ryzyko złamań o 10-40%. Przyczyną tego wzrostu mogą być w niektórych przypadkach inne czynniki ryzyka. Pacjentom zagrożonym osteoporozą należy zapewnić opiekę zgodnie z aktualnymi wytycznymi klinicznymi, a także podawać odpowiednie ilości witaminy D i wapnia.
Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE)
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE.Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promienisłonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocymedycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu IPP 40. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Zwiększone stężenie chromograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. W celu uniknięcia tego działania należy przerwać leczenie pantoprazolem na co najmniej 5 dni przed pomiarami stężenia CgA (patrz punkt 5.1). Jeśli po pomiarze wstępnym stężenia CgA i gastryny nadal wykraczają poza zakres referencyjny, pomiary należy powtórzyć po 14 dniach od zaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej.
Produkt leczniczy zawiera barwnik czerwień koszenilową (E124), który może wywoływać reakcje alergiczne.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Produkty lecznicze, których wchłanianie zależy od pH
Ze względu na znaczne i długotrwałe hamowanie wydzielania kwasu solnego w żołądku, pantoprazol może zaburzać wchłanianie innych produktów leczniczych, których biodostępność zależy od pH w żołądku, np. niektórych azolowych leków przeciwgrzybiczych (takich jak ketokonazol, itrakonazol,pozakonazol) oraz innych produktów leczniczych, takich jak erlotynib.
4 NL/H/0727/002/IA/048
Inhibitory proteazy HIV
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania pantoprazolu i inhibitorów proteazy HIV, których wchłanianie zależne jest od kwaśności (pH) soku żołądkowego (takich jak atazanawir), ze względu naznaczące zmniejszenie ich biodostępności (patrz punkt 4.4). Jeśli skojarzone stosowanie inhibitorówproteazy HIV i inhibitorów pompy protonowej jest konieczne, zaleca się ścisłe kontrolowanie przebiegu leczenia (np. miano wirusa). Nie należy przekraczać dawki dobowej 20 mg pantoprazolu. Może być konieczne dostosowanie dawki inhibitora proteazy HIV.
Leki przeciwzakrzepowe typu kumaryny (fenprokumon lub warfaryna)
Pantoprazol nie wpływał na parametry farmakokinetyczne jednocześnie stosowanej warfaryny lub fenprokumonu ani na wartość międzynarodowego wskaźnika znormalizowanego (INR). Istnieją jednak doniesienia o zwiększeniu wartości INR i wydłużeniu czasu protrombinowego u pacjentów otrzymujących jednocześnie inhibitory pompy protonowej i warfarynę lub fenprokumon, Zwiększenie wartości obu parametrów może prowadzić do nieprawidłowych krwawień, a nawet zgonu. Dlatego u pacjentów leczonych pantoprazolem i warfaryną lub fenprokumonem może być koniecznekontrolowanie, czy nie następuje zwiększenie wartości współczynnika INR i czasu protrombinowego.
Metotreksat
Istnieją doniesienia, że jednoczesne stosowanie dużej dawki metotreksatu (np. 300 mg) i inhibitorówpompy protonowej zwiększa u niektórych pacjentów stężenie metotreksatu. Dlatego w sytuacjach, gdystosuje się duże dawki metotreksatu (np. w leczeniu raka lub łuszczycy), może być koniecznerozważenie czasowego odstawienia pantoprazolu.
Inne badania interakcji
Pantoprazol jest w znacznym stopniu metabolizowany w wątrobie z udziałem enzymów układucytochromu P450. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja katalizowana przez izoenzymCYP2C19, a inną drogą przemiany jest utlenienie przy udziale izoenzymu CYP3A4.
Nie stwierdzono klinicznie istotnych interakcji w badaniach z zastosowaniem innych produktówleczniczych metabolizowanych w tych samych procesach, takich jak karbamazepina, diazepam,glibenklamid, nifedypina i doustne środki antykoncepcyjne, zawierające lewonorgestreli etynyloestradiol.
Nie można wykluczyć interakcji pantoprazolu z innymi produktami leczniczymi lub związkami chemicznymi, które metabolizowane przez ten sam układ enzymatyczny.
Wyniki szeregu badań interakcji wykazały, że pantoprazol nie wpływa na metabolizm substancjiczynnych, w którym udział bierze izoenzym CYP1A2 (tj. kofeina, teofilina), CYP2C9 (tj. piroksykam,diklofenak, naproksen), CYP2D6 (tj. metoprolol), CYP2E1 (tj. etanol) ani nie zakłóca wchłanianiadigoksyny związanego z aktywnością p-glikoproteiny.
Nie stwierdzono interakcji z podawanymi równocześnie lekami zobojętniającymi kwas solny.
Przeprowadzono również badania interakcji, w których podawano jednocześnie pantoprazolz niektórymi antybiotykami (klarytromycyną, metronidazolem, amoksycyliną). Nie stwierdzonożadnych znaczących klinicznie interakcji.
Produkty lecznicze, które hamują lub indukują CYP2C19
Inhibitory CYP2C19, takie jak fluwoksamina, mogą zwiększyć ogólnoustrojową ekspozycję napantoprazol. U pacjentów otrzymujących pantoprazol przez długi czas i w dużych dawkach lubu pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby można rozważyć zmniejszenie jego dawki.
Produkty lecznicze, które indukują aktywność CYP2C19 i CYP3A4, takie jak ryfampicyna i zieledziurawca (Hypericum perforatum) mogą zmniejszyć stężenie w osoczu inhibitorów pompyprotonowej, które metabolizowane z udziałem tych enzymów.
5 NL/H/0727/002/IA/048
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Umiarkowane liczebnie dane dotyczące stosowania u kobiet w ciąży (300-1000 przypadków) nie wskazują, aby produkt IPP 40 wywoływał wady rozwojowe lub działał toksycznie na płód i (lub) noworodka.
W badaniach na zwierzętach wykazano toksyczny wpływ na reprodukcję (patrz punkt 5.3).
Dla zachowania ostrożności najlepiej unikać stosowania produktu IPP 40 w czasie ciąży.
Karmienie piersią
Badania na zwierzętach wykazały, że pantoprazol przenika do mleka matki. Istnieją doniesienia (choć niewystarczające) o przenikaniu pantoprazolu do mleka kobiecego. Dlatego przy podejmowaniu decyzji o przerwaniu karmienia piersią bądź o przerwaniu lub niepodejmowaniu leczenia produktemIPP 40 należy brać pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści ze stosowania produktu IPP 40 dla matki.
Płodność
Badania na zwierzętach nie dowiodły, aby pantoprazol zaburzał płodność (patrz punkt 5.3).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Produkt IPP 40 nie wpływa lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdówi obsługiwania maszyn. Możliwe jest wystąpienie działań niepożądanych, takich jak zawroty głowyi zaburzenia widzenia (patrz punkt 4.8). W takim przypadku nie należy prowadzić pojazdów aniobsługiwać maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Ocenia się, że u około 5% pacjentów leczonych pantoprazolem mogą wystąpić działania niepożądane.Najczęściej zgłaszane biegunka i ból głowy oba działania występują u około 1% pacjentów.
Poniższa tabela zamieszcza listę działań niepożądanych notowanych podczas leczenia pantoprazolem,uszeregowanych według częstości: bardzo często (≥1/10); często (≥1/100 do <1/10); niezbyt często(≥1/1000 do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do <1/1000); bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana(nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Żadnemu z działań niepożądanych zgłaszanych po wprowadzeniu produktu do obrotu nie możnaprzypisać określonej częstości, dlatego zakwalifikowano je do grupy „częstość nieznana”.
W obrębie każdej grupy o określonej częstości działania niepożądane wymieniono zgodnie zezmniejszającym się nasileniem.
Tabela 1. Działania niepożądane pantoprazolu notowane w badaniach klinicznych i po
wprowadzeniu do obrotu.
Częstość
Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Częstość
nieznana
Klasyfikacja
układów
i narządów
Zaburzenia krwi i
układu chłonnego
Zaburzenia układu
immunologicznego
Agranulocytoza Małopłytkowość;
leukopenia;
pancytopenia
Nadwrażliwość
(w tym reakcje
anafilaktyczne
6 NL/H/0727/002/IA/048
i wstrząs anafilaktyczny)
Zaburzenia Hiperlipidemie Hiponatremia; metabolizmu i zwiększenie hipomagnezemia i odżywiania stężenia lipidów (patrz punkt 4.4);
(triglicerydy, hipokalcemia cholesterol); związana z zmiany masy hipomagnezemią; ciała hipokaliemia
Zaburzenia Zaburzenia snu Depresja (i jej Dezorientacja (i jej Omamy; psychiczne zaostrzenie) zaostrzenie) splątanie
(zwłaszcza u pacjentów predysponowanyc
h, a także nasilenie objawów już istniejących)
Zaburzenia układu Bóle głowy; Zaburzenia smaku Parestezje nerwowego zawroty głowy
Zaburzenia oka Zaburzenia
widzenia/niewyra ź-ne widzenie
Zaburzenia żołądka Polipy dna Biegunka; i jelit żołądka nudności/
(łagodne) wymioty;
uczucie rozpierania w jamie brzusznej
i wzdęcie; zaparcie; suchość w jamie ustnej; ból brzucha
i uczucie dyskomfortu
Zaburzenia Zwiększona Zwiększenie Uszkodzenie wątroby i dróg aktywność stężenia bilirubiny miąższu wątroby; żółciowych enzymów żółtaczka;
wątrobowych niewydolność (aminotransfe- wątroby
raz, γ-GT)
Zaburzenia skóry Wysypka/wyk- Pokrzywka; Zespół Stevensa- i tkanki podskórnej wity skórne; obrzęk Johnsona;
świąd naczynioruchowy zespół Lyella;
rumień wielopostaciowy; nadwrażliwość na
światło; podostra postać skórna tocznia rumieniowatego
(patrz punkt 4.4)Zaburzenia Złamania Bóle stawów; Skurcze mięśni namięśniowo- biodra, bóle mięśni skutek zaburzeńszkieletowe nadgarstka lub elektrolitowychi tkanki łącznej kręgosłupa
(patrz punkt 4.4)
Zaburzenia nerek Śródmiąższowei dróg moczowych zapalenie nerek (które może
postępować do
7 NL/H/0727/002/IA/048
niewydolności nerek)
Zaburzenia układu
rozrodczego i piersi
Zaburzenia ogólne
i stany w miejscu
podania
Astenia, uczucie
zmęczenia i złe
samopoczucie
Ginekomastia
Zwiększona
temperatura ciała;
obrzęki
obwodowe
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawatel.: + 48 22 49 21 301/faks: + 48 22 49 21 309/e-mail: [email protected] Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Objawy przedawkowania u ludzi nie znane.
Dawki do 240 mg podawane dożylnie w ciągu 2 minut były dobrze tolerowane. Ze względu na znaczne wiązanie pantoprazolu z białkami osocza, tylko bardzo niewielkie ilości pantoprazolu można usunąć metodą dializy.
W razie przedawkowania z klinicznymi objawami zatrucia nie można zalecić żadnego szczególnegopostępowania poza leczeniem objawowym i podtrzymującym.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki stosowane w zaburzeniach wydzielania soku żołądkowego,
inhibitory pompy protonowej. Kod ATC: A02BC02
Mechanizm działania
Pantoprazol jest podstawionym benzoimidazolem, który hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku przez swoiste hamowanie aktywności pomp protonowych w komórkach okładzinowychżołądka.
Pantoprazol jest przekształcany do postaci czynnej w kwaśnym środowisku komórek okładzinowychżołądka, gdzie hamuje enzym H+, K+ -ATPazę, biorący udział w ostatnim etapie wytwarzania kwasu solnego w żołądku. Hamowanie to jest zależne od dawki i obejmuje zarówno podstawowe, jak i stymulowane wydzielanie kwasu solnego. U większości pacjentów ustąpienie objawów uzyskuje się w ciągu 2 tygodni. Podobnie jak w przypadku innych inhibitorów pompy protonowej oraz inhibitorów receptora H2, stosowanie pantoprazolu powoduje zmniejszenie kwaśności treści żołądkowej i proporcjonalne do tego zwiększenie wydzielania gastryny. Zwiększenie wydzielania gastryny jest odwracalne. Ponieważ pantoprazol wiąże się z enzymem poza poziomem receptora komórkowego, może hamować wydzielanie kwasu solnego niezależnie od pobudzenia przez inne substancje (acetylocholinę, histaminę, gastrynę). Skutek jest taki sam niezależnie od tego, czy lek jest podawany doustnie czy dożylnie.
Działania farmakodynamiczne
Stężenie gastryny na czczo zwiększa się pod wpływem pantoprazolu. Podczas krótkotrwałegostosowania stężenie to w większości przypadków nie przekracza górnej granicy wartości uznanych za
8 NL/H/0727/002/IA/048
prawidłowe. Podczas długotrwałego leczenia stężenie gastryny przeważnie podwaja się. Tylkow pojedynczych przypadkach występuje nadmierne zwiększenie wydzielania gastryny. W związkuz tym, podczas długotrwałego leczenia pantoprazolem w nielicznych przypadkach obserwuje sięniewielkie do umiarkowanego zwiększenie ilości swoistych komórek wewnątrzwydzielniczych (ECL)w żołądku (rozrost prosty lub gruczolakowaty). Jak wynika jednak z dotychczasowych badań, powstawanie zmian przedrakowiakowych (rozrost atypowy) lub rakowiaków żołądka stwierdzanych w oświadczeniach na zwierzętach (patrz punkt 5.3) nie zostało zaobserwowane u ludzi.
Podczas leczenia przeciwwydzielniczymi produktami leczniczymi stężenie gastryny w surowicyzwiększa się w odpowiedzi na zmniejszenie wydzielania kwasu solnego. Stężenie CgA również zwiększa się z powodu zmniejszenia kwaśności wewnątrzżołądkowej.. Zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) może zakłócać badanie wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. Dostępne opublikowane dowody wskazują, że leczenie inhibitorami pompy protonowej należy przerwać w okresie od 5 dni do 2 tygodni przed pomiarem stężenia CgA. Ma to na celu umożliwienie powrotu stężenia CgA, mylnie zwiększonego w wyniku leczenia inhibitorami pompy protonowej, do zakresu referencyjnego.
Jak wynika z badań na zwierzętach, nie można całkowicie wykluczyć wpływu długotrwałego leczenia pantoprazolem (dłuższego niż 1 rok) ma parametry czynności hormonalnej tarczycy.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Pantoprazol wchłania się szybko, a maksymalne stężenie w osoczu osiąga już po doustnym podaniu pojedynczej dawki 40 mg. Średnio po upływie około 2,5 godziny po podaniu uzyskuje się maksymalne stężenia w surowicy, wynoszące około 2 do 3 μg/ml. Wartości te pozostają stałe powielokrotnym podawaniu.
Farmakokinetyka pantoprazolu nie zmienia się po podaniu pojedynczej dawki lub dawekwielokrotnych. W zakresie dawek od 10 mg do 80 mg kinetyka osoczowa pantoprazolu ma charakterliniowy zarówno pod podaniu doustnym, jak i dożylnym.
Bezwzględna biodostępność leku w postaci tabletek wynosi około 77%. Jednoczesne spożyciepokarmu nie wpływa na wartość AUC, maksymalne stężenie w surowicy i tym samym nabiodostępność. Jednoczesne spożycie pokarmu zwiększa jedynie opóźnienie działania leku.
Dystrybucja
Pantoprazol wiąże się z białkami osocza w około 98%. Objętość dystrybucji wynosi około 0,15 l/kg.
Metabolizm
Pantoprazol jest prawie wyłącznie metabolizowany w wątrobie. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przy udziale izoenzymu CYP2C19, po której następuje sprzęganie z kwasem siarkowym. Innym procesem metabolicznym jest utlenienie z udziałem izoenzymu CYP3A4.
Eliminacja/wydalanie
Końcowy okres półtrwania wynosi około 1 godziny, a klirens około 0,1 l/h/kg. Opisano kilkaprzypadków opóźnionej eliminacji. Ze względu na swoiste wiązanie pantoprazolu z pompą protonowąw komórkach okładzinowych żołądka, okres półtrwania w fazie eliminacji nie koreluje ze znaczniedłuższym czasem działania (hamowaniem wydzielania kwasu solnego).
Wydalanie nerkowe stanowi główną (około 80%) drogę eliminacji metabolitów pantoprazolu;pozostała część wydalana jest z kałem. Głównym metabolitem zarówno w surowicy, jak i w moczujest demetylopantoprazol, który jest sprzężony z kwasem siarkowym. Okres półtrwania głównegometabolitu (około 1,5 godziny) jest niewiele dłuższy od okresu półtrwania pantoprazolu.
Szczególne grupy pacjentów
Pacjenci z wolnym metabolizmem
Około 3% Europejczyków nie posiada czynnego enzymu CYP2C19 i należy do grupy tzw. wolnometabolizującej. U takich osób metabolizm pantoprazolu katalizuje prawdopodobnie głównie
9 NL/H/0727/002/IA/048
izoenzym CYP3A4. Po podaniu pojedynczej dawki 40 mg pantoprazolu średnia wartość pola podkrzywą zależności stężenia od czasu była około sześciokrotnie większa u osób wolnometabolizujących niż u osób z prawidłową aktywnością CYP2C19 (szybko metabolizujących).Średnie maksymalne stężenie w osoczu było zwiększone o około 60%. Obserwacje te nie mająwpływu na dawkowanie pantoprazolu.
Zaburzenia czynności nerek
Nie zaleca się zmniejszenia dawki pantoprazolu dla pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (w tym pacjentów poddawanych dializie). Okres półtrwania pantoprazolu u tych pacjentów jest krótki, podobnie jak u osób zdrowych. Jedynie niewielkie ilości pantoprazolu usuwane metodą dializy. Wprawdzie okres półtrwania głównego metabolitu jest umiarkowanie wydłużony (2 do 3 godzin), ale wydalanie jest nadal szybkie i nie dochodzi do kumulacji leku w organizmie.
Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z marskością wątroby (klasy A i B według Childa) okres półtrwania wydłużał się od 7 do9 godzin, a wartości AUC zwiększały się 5 do 7 razy, jednak maksymalne stężenie w surowicy zwiększało się tylko nieznacznie (1,5-krotnie) w porównaniu z osobami zdrowymi.
Osoby w podeszłym wieku
Nieznaczne zwiększenie wartości AUC i Cmax u ochotników w podeszłym wieku w porównaniu z osobami młodszymi nie ma również znaczenia klinicznego.
Dzieci i młodzież
Po doustnym podaniu pojedynczej dawki 20 mg lub 40 mg pantoprazolu dzieciom w wieku od 5 do16 lat wartości AUC i Cmax znajdowały się w zakresie odpowiadającym wartościom u osób dorosłych. Po dożylnym podaniu pojedynczych dawek 0,8 lub 1,6 mg/kg mc. pantoprazolu dzieciom w wieku od 2 do 16 lat nie stwierdzono istotnego związku między klirensem pantoprazolu a wiekiem lub masą ciała dziecka. Wartość AUC i objętość dystrybucji odpowiadały wynikom uzyskanym u dorosłych.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne wynikające z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczącychbezpieczeństwa stosowania, badań toksyczności po podaniu wielokrotnym i genotoksyczności nieujawniają żadnego szczególnego zagrożenie dla człowieka.
W trwających 2 lata badaniach działania rakotwórczego u szczurów stwierdzono występowanie nowotworów neuroendokrynnych. Ponadto stwierdzono obecność brodawczaków płaskonabłonkowych w przedżołądku szczurów. Mechanizm prowadzący do powstawania rakowiaków żołądka pod wpływem podstawionych benzoimidazoli był dokładnie badany, co pozwala na sformułowanie wniosku, że jest to reakcja wtórna na masywne zwiększenie stężenia gastryny w surowicy, które występuje u szczurów podczas długotrwałego stosowania dużych dawek leku.W trwających dwa lata badaniach u gryzoni obserwowano zwiększoną liczbę guzów wątrobyu szczurów i u samic myszy. Zinterpretowano to jako skutek dużej szybkości metabolizmupantoprazolu w wątrobie.
Nieznaczne zwiększenie częstości zmian nowotworowych w tarczycy obserwowano w grupie szczurów otrzymujących największą dawkę pantoprazolu (200 mg/kg mc.). Występowanie tych nowotworów wiąże się ze zmianami rozpadu tyroksyny w wątrobie szczurów, wywołanymi przez pantoprazol. Ponieważ dawka lecznicza u człowieka jest mała, nie oczekuje się działań niepożądanych dotyczących tarczycy.
W badaniach dotyczących reprodukcji u zwierząt obserwowano jedynie nieznaczne działanietoksyczne dla płodów po podaniu dawek większych niż 5 mg/kg mc. Badania nie wykazały wpływuna płodność lub działania teratogennego. W badaniach u szczurów stwierdzono, że przenikanie lekuprzez łożysko zwiększa się w zaawansowanej ciąży. Z tego względu stężenie pantoprazolu u płoduzwiększa się na krótko przed porodem.
10 NL/H/0727/002/IA/048
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Sodu węglan bezwodny Celuloza mikrokrystaliczna Krospowidon (typ A) Hyproloza (typ EXF)
Krzemionka koloidalna bezwodnaWapnia stearynian
Otoczka:
Hypromeloza
Tytanu dwutlenek (E171)Makrogol 400
Żółcień chinolinowa (E104)Żelaza tlenek żółty (E172) Czerwień koszenilowa (E124) Metakrylowego kwasu i etylu akrylanu kopolimer (1:1) Polisorbat 80
Sodu laurylosiarczan Trietylu cytrynian
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata
Po pierwszym otwarciu pojemnika z HDPE: 6 miesięcy
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blister z folii Aluminium/OPA/Aluminium/PVC, w tekturowym pudełku: 7, 10, 14, 15, 20, 28, 30, 50, 56, 56x1, 60, 84, 90, 98, 100, 100x1, 140, 168 tabletek.
Pojemnik z HDPE z polipropylenową zakrętką, zawierającą środek pochłaniający wilgoć, w tekturowym pudełku: 14, 28, 56, 98, 100, 250, 500 tabletek.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Bez specjalnych wymagań.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE
DO OBROTU
11 NL/H/0727/002/IA/048
Sandoz GmbH Biochemiestrasse 10
A-6250 Kundl, Austria
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr 14219
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 11.12.2007 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 17.10.2011 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
10.03.2017
12 NL/H/0727/002/IA/048