CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
KETREL, 25 mg, tabletki powlekaneKETREL, 100 mg, tabletki powlekaneKETREL, 200 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka Ketrel 25 mg zawiera 25 mg kwetiapiny (Quetiapinum) w postaci kwetiapiny fumaranu.
Substancja pomocnicza: każda tabletka zawiera 7,5 mg laktozy jednowodnej i lak żółcienipomarańczowej.
Każda tabletka Ketrel 100 mg zawiera 100 mg kwetiapiny (Quetiapinum) w postaci kwetiapiny fumaranu.
Substancja pomocnicza: każda tabletka zawiera 30 mg laktozy jednowodnej.
Każda tabletka Ketrel 200 mg zawiera 200 mg kwetiapiny (Quetiapinum) w postaci kwetiapiny fumaranu.
Substancja pomocnicza: każda tabletka zawiera 60 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana
Ketrel 25 mg: okrągłe, obustronnie wypukłe tabletki powlekane o barwie pomarańczowej.Ketrel 100 mg: okrągłe, obustronnie wypukłe powlekane o barwie żółtej.Ketrel 200 mg: okrągłe, obustronnie wypukłe powlekane o barwie białej.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Ketrel jest wskazany do stosowania:
- w leczeniu schizofrenii,
- w leczeniu choroby dwubiegunowej, w tym:
- epizodów maniakalnych o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu w przebiegu choroby dwubiegunowej,
- epizodów ciężkiej depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej
- zapobiegania nawrotom epizodów maniakalnych lub epizodów depresji u pacjentów z chorobą dwubiegunową, którzy reagowali na wcześniejsze leczenie kwetiapiną.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dla każdego ze wskazań schemat dawkowania leku jest inny. Należy dopilnować, aby pacjent otrzymał dokładne informacje dotyczące dawkowania odpowiedniego dla jego choroby.
1
Ketrel można przyjmować z pokarmem lub bez.
Dorośli
W leczenie schizofrenii
Ketrel należy podawać dwa razy na dobę. Całkowita dawka dobowa przez pierwsze cztery dnileczenia wynosi: 50 mg - dzień 1., 100 mg - dzień 2., 200 mg - dzień 3. i 300 mg dzień 4. Od 4.dnia dawka powinna wynosić od 300 do 450 mg na dobę (dawka zwykle skuteczna). Dawka możebyć zmieniana w zakresie od 150 do 750 mg na dobę, zależnie od odpowiedzi klinicznej i tolerancjileczenia przez pacjenta.
Leczenie ciężkich epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu w przebiegu choroby dwubiegunowej
W leczeniu epizodów maniakalnych w przebiegu choroby dwubiegunowej Ketrel należy podawaćdwa razy na dobę. Całkowita dawka dobowa przez pierwsze cztery dni leczenia wynosi: 100 mg dzień 1., 200 mg dzień 2., 300 mg dzień 3., 400 mg dzień 4. Następnie dawka może byćzwiększana maksymalnie o 200 mg na dobę do dawki dobowej 800 mg w szóstym dniu leczenia.
Zależnie od reakcji pacjenta i tolerancji dawka dobowa w leczeniu podtrzymującym może wynosićod 200 do 800 mg na dobę. Zwykle dawka skuteczna wynosi od 400 do 800 mg na dobę.
Leczeniu ciężkich epizodów depresyjnych związanych z chorobą dwubiegunową:Ketrel powinien być stosowany raz dziennie, przed snem.. Przez pierwsze cztery dni leczeniacałkowite dawki dobowe wynoszą odpowiednio: 50 mg (dzień 1.), 100 mg (dzień 2.), 200 mg(dzień 3.), 300 mg ( dzień 4). Zalecana dawka dobowa wynosi 300 mg. W badaniach klinicznychnie obserwowano dodatkowych korzyści ze stosowania produktu w dawce 600 mg w porównaniu zdawką 300 mg ( patrz punkt 5.1).
W pojedynczych przypadkach korzystne może być stosowanie dawki 600 mg. Dawki większe niż300 mg powinny być wprowadzane przez lekarzy doświadczonych w leczeniu chorobydwubiegunowej. U niektórych pacjentów, w przypadku problemów wynikających z gorszejtolerancji leczenia, w badaniach klinicznych wykazano, że można rozważyć zmniejszenie dawki dominimum 200 mg.
Zapobieganie nawrotom w chorobie dwubiegunowej
Pacjenci, u których wystąpiła odpowiedź na leczenie kwetiapiną w ostrym leczeniu chorobydwubiegunowej, powinni kontynuować przyjmowanie produktu Ketrel w tejsamej dawce, w celuzapobiegania nawrotom epizodów maniakalnych, maniakalno- depresyjnych lub depresyjnych wprzebiegu choroby dwubiegunowej. Dawka produktu Ketrel może być dostosowana w zależnościod odpowiedzi klinicznej i tolerancji pacjenta, w zakresie dawek od 300 do 800 mg na dobęWażne , aby w terapii podtrzymującej stosować najmniejsze skuteczne dawki leku.
Osoby w podeszłym wieku
Podobnie jak inne leki przeciwpsychotyczne, Ketrel należy stosować z zachowaniem ostrożności upacjentów w podeszłym wieku, szczególnie w początkowym okresie terapii. Konieczne może byćwolniejsze zwiększanie dawki i stosowanie mniejszej dawki dobowej niż u młodszych pacjentów,zależnie od indywidualnej odpowiedzi klinicznej i tolerancji pacjenta na leczenie. Średni klirensosoczowy kwetiapiny u pacjentów w podeszłym wieku był zmniejszony o 30% do 50% wporównaniu z wartościami występującymi u młodszych pacjentów. Nie badano bezpieczeństwa aniskuteczności stosowania u pacjentów powyżej 65 lat z epizodami depresji w przebiegu chorobydwubiegunowej.
Dzieci i młodzież
Ketrel nie jest zalecany do stosowania u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia, ze względu nabrak danych uzasadniających stosowanie w tej grupie wiekowej. Dostępne dane z badańklinicznych produktu zawierającego kwetiapinę przedstawione w punktach 4.4, 4.8, 5.1 i 5.2.
2
Zaburzenia czynności nerek
Nie ma konieczności zmiany dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.
Zaburzenia czynności wątroby
Kwetiapina jest w znacznym stopniu metabolizowana w wątrobie. Dlatego produkt leczniczyKetrel należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów ze stwierdzonymi zaburzeniamiczynności wątroby, szczególnie w początkowym okresie stosowania. U pacjentów z zaburzeniamiczynności wątroby leczenie należy rozpoczynąć od dawki dobowej wynoszącej 25 mg. Dawkęmożna zwiększać codziennie o 25 mg do 50 mg, do dawki skutecznej, zależnie od odpowiedziklinicznej i tolerancji pacjenta na leczenie.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
Jednoczesne stosowanie inhibitorów układu cytochromu P450 3A4, takich jak inhibitoryproteazywirusa HIV, leki przeciwgrzybicze z grupy azoli, erytromycyna, klarytromycyna inefazodon jest przeciwskazane (patrz punkt 4.5).
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Ze względu na to, że istnieje kilka wskazań do stosowania produktu Ketrel, należy rozważyć profilbezpieczeństwa leku w odniesieniu do konkretnego rozpoznania u danego pacjenta oraz stosowaneju pacjenta dawki.
Dzieci i młodzież
Nie jest wskazane stosowanie kwetiapiny u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat, gdyż nie madanych dotyczących stosowania leku w tej grupie wiekowej. Dane z badań klinicznych z użyciemkwetiapiny wykazały, że oprócz znanego profilu bezpieczeństwa określonego u pacjentówdorosłych (patrz punkt 4.8), niektóre działania niepożądane u dzieci i młodzieży występowałyczęściej (zwiększenie łaknienia, zwiększenie stężenia prolaktyny w surowicy, wymioty, zapaleniebłony śluzowej nosa oraz omdlenia) lub mogą mieć inne konsekwencje u dzieci i młodzieży(objawy pozapiramidowe i drażliwość). Wystąpiło też jedno działanie niepożądane, które nie byłoobserwowane wcześniej w toku badań u dorosłych (zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi).U dzieci i młodzieży obserwowano również zmiany czynności gruczołu tarczowego.
Ponadto, długoterminowy wpływ leczenia kwetiapiną na bezpieczeństwo, w tym na wzrosti dojrzewanie u dzieci i młodzieży, nie był badany przez okres dłuższy niż 26 tygodni. Nie jestrównież znany długoterminowy wpływ leczenia na rozwój poznawczy i behawioralny.
Dane z kontrolowanych placebo badań klinicznych prowadzonych z udziałem dzieci i młodzieżywykazały, że ze stosowaniem kwetiapiny było związane częstsze występowanie objawówpozapiramidowych (EPS) w porównaniu z grupą placebo u pacjentów leczonych z powoduschizofrenii, a także z powodu zaburzeń maniakalnych oraz depresji w przebiegu chorobydwubiegunowej (patrz punkt 4.8).
Samobójstwa/myśli samobójcze lub pogorszenie stanu klinicznego
Depresja w przebiegu choroby dwubiegunowej jest związana ze zwiększonym ryzykiemwystępowania myśli samobójczych, samouszkodzeń i samobójstw (zdarzenia związane z próbamisamobójczymi). Ryzyko to utrzymuje się do czasu uzyskania istotnej klinicznie remisji. W związkuz tym, że poprawa może wystąpić dopiero po kilku pierwszych lub więcej tygodniach leczenia ,pacjent powinien pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarską do czasu wystąpienia poprawy.Doświadczenie kliniczne wskazuje, że ryzyko samobójstw zwiększa się we wczesnej faziepoprawy klinicznej.
3
Dodatkowo lekarz prowadzący powinien uwzględnić ryzyko wystąpienia prób samobójczych ponagłym zaprzestaniu leczenia kwetiapiną, ze względu na znane czynniki ryzyka związane z leczonąchorobą.
Innym chorobom i zaburzeniom psychicznym, w leczeniu których przepisywana jest kwetiapinarównież może towarzyszyć zwiększone ryzyko podejmowania prób samobójczych. Ponadto, zzaburzeniami tymi mogą współistnieć epizody ciężkiej depresji. Z tego względu podczas leczeniapacjentów z innymi zaburzeniami psychicznymi należy stosować te same środki ostrożności, jakiestosuje się w toku leczenia pacjentów z ciężką depresją.
Wiadomo, że pacjenci ze zdarzeniami związanymi z próbami samobójczymi w wywiadzie lub ciprzejawiający znacznego stopnia wyobrażenia samobójcze przed rozpoczęciem leczenia, bardziej zagrożeni występowaniem myśli samobójczych lub prób samobójczych i powinnipodlegać ścisłemu monitorowaniu w toku leczenia. Metaanaliza kontrolowanych placebo badańklinicznych leków przeciwdepresyjnych u pacjentów dorosłych z zaburzeniami psychicznymiwykazała zwiększone ryzyko zachowań samobójczych wśród przyjmujących leki przeciwdepresyjne w porównaniu z placebo u pacjentów w wieku poniżej 25 lat.
Leczeniu farmakologicznemu, zwłaszcza we wczesnej fazie terapii oraz po zmianie dawki leku,powinien towarzyszyć ścisły nadzór i monitorowanie pacjentów, w szczególności tych bardziejzagrożonych Należy zadbać o to, by pacjenci (a także osoby sprawujące opiekę nad pacjentami)zdawali sobie sprawę z potrzeby uważnego śledzenia zmian stanu zdrowia pod kątem wystąpieniajakiegokolwiek pogorszenia stanu klinicznego, zachowań lub myśli samobójczych orazniezwykłych zmian w zachowaniu, a także natychmiastowego zgłoszenia się do lekarza wprzypadku ich wystąpienia.
W krótszych kontrolowanych placebo badaniach klinicznych u pacjentów z ciężką depresją wprzebiegu choroby dwubiegunowej obserwowano zwiększone ryzyko zdarzeń związanych zpróbami samobójczymi u młodych, dorosłych pacjentów (w wieku poniżej 25 lat), którzy bylileczeni kwetiapiną w porównaniu do pacjentów otrzymujących placebo (odpowiednio 3,0%vs 0%).
Ryzyko zaburzeń metabolicznych
Uwzględniając obserwowane ryzyko pogorszenia profilu metabolicznego, w tym zmian masy ciała,stężenia glukozy we krwi (patrz Hiperglikemia) oraz lipidów, które stwierdzano w toku badańklinicznych, podczas rozpoczynania leczenia powinny być oceniane parametry metabolicznepacjentów, a podczas leczenia powinny być regularnie wykonywane badania kontrolne pod kątemewentualnych zmian tych parametrów. W razie pogorszenia tych parametrów należy postępowaćodpowiednio do stanu klinicznego pacjenta (patrz również punkt 4.8).
Objawy pozapiramidowe
W kontrolowanych placebo badaniach klinicznych ze stosowaniem kwetiapiny była związanazwiększona częstość występowania objawów pozapiramidowych (ang. Extrapyramidal SyndromeEPS) w porównaniu z placebo, u pacjentów dorosłych leczonych z powodu ciężkich epizodówdepresji w przebiegu choroby dwubiegunowej (patrz punkty 4.8 oraz 5.1).
Ze stosowaniem kwetiapiny związane było występowanie akatyzji, charakteryzującej sięsubiektywnie nieprzyjemnym lub denerwującym niepokojem ruchowym i przymusem poruszaniasię, czemu często towarzyszyła niemożność siedzenia lub stania w spokojnym bezruchu.Prawdopodobieństwo wystąpienia tego zaburzenia jest największe w pierwszych kilku tygodniachleczenia. U pacjentów, u których pojawią się takie objawy, zwiększenie dawki może byćszkodliwe.
Dyskinezy późne
4
W razie wystąpienia objawów przedmiotowych i podmiotowych dyskinez późnych należyrozważyć zmniejszenie dawki leku lub przerwanie leczenia kwetiapiną. Objawy dyskinez późnychmogą się pogłębić lub nawet dopiero pojawić się po zakończeniu leczenia (patrz punkt 4.8).
Senność i zawroty głowy
Z leczeniem kwetiapiną jest związane występowanie senności i podobnych objawów, takich jakuspokojenie (patrz punkt 4.8). W badaniach klinicznych dotyczących leczenia pacjentów z depresjąw przebiegu choroby dwubiegunowej objawy te występowały zazwyczaj podczas pierwszych 3 dnileczenia i miały łagodne lub umiarkowane nasilenie. Pacjenci, u których występuje senność ociężkim nasileniu, mogą wymagać częstszych wizyt przymajmniej przez pierwsze 2 tygodnie odwystąpienia senności lub do czasu poprawy i może być potrzebne rozważenie przerwania leczenia.
Niedociśnienie ortostatyczne
Z leczeniem kwetiapiną jest związane występowanie niedociśnienia ortostatycznego oraztowarzyszące mu zawroty głowy (patrz punkt 4.8), które podobnie jak senność – pojawiają sięzwykle w początkowym okresie zwiększania dawki do poziomu podtrzymującego. Może tozwiększać częstość urazów związanych z upadkami, szczególnie u pacjentów w wieku podeszłym.Z tego względu pacjentom należy zalecić zachowanie ostrożności do czasu poznania potencjalnychefektów działania tego produktu.
Kwetiapinę należy ostrożnie stosować u pacjentów z rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego, chorobą naczyniową mózgu, a także w przypadku innych stanów predysponującychdo niskiego ciśnienia tętniczego. Jeśli wystąpi niedociśnienie ortostatyczne, należy rozważyćzmniejszenie dawki lub wolniejsze jej zwiększanie, szczególnie u pacjentów ze współistniejącą wtle chorobą układu krążenia.
Napady padaczki
W kontrolowanych badaniach klinicznych nie wykazano różnicy częstości występowania napadówpadaczki u pacjentów leczonych kwetiapiną lub otrzymujących placebo. Nie dostępne żadnedane dotyczące częstości występowania napadów drgawkowych u pacjentów z zaburzeniamidrgawkowymi w wywiadzie. Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych,należy zachować ostrożność podczas leczenia pacjentów z padaczką w wywiadzie (patrz punkt
4.8).
Złośliwy zespół neuroleptyczny
Występowanie złośliwego zespołu neuroleptycznego jest związane z leczeniem lekamiprzeciwpsychotycznymi, w tym również kwetiapiną (patrz punkt 4.8). Objawy kliniczne obejmująhipertermię, zaburzenia stanu psychicznego, sztywność mięśni, zaburzenia czynności układuautonomicznego i zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej. W razie ich wystąpienia należyprzerwać leczenie kwetiapiną i zastosować odpowiednie leczenie.
Ciężka neutropenia i agranulocytoza
W badaniach klinicznych kwetiapiny zgłaszano występowanie ciężkiej neutropenii (liczbaneutrofilów <0,5 x 109/l). Większość przypadków ciężkiej neutropenii wystąpiła kilka miesięcy porozpoczęciu leczenia kwetiapiną. Brak dowodów na zależność zjawiska od dawki. W praktyceklinicznej w okresie porejestracyjnym w niektórych przypadkach nastąpił zgon. Prawdopodobnymiczynnikami ryzyka mała liczba leukocytów przed rozpoczęciem leczenia oraz wywołana przezleki neutropenia w wywiadzie. Jednakże, w niektórych przypadkach neutropenia wystąpiła upacjentów bez wcześniejszych czynników ryzyka. Należy przerwać leczenie kwetiapiną, jeśliliczba neutrofilów wynosi <1,0 x 109/l. Należy obserwować pacjenta w celu wykrycia wczesnychoznak i objawów infekcji i kontrolować liczbę neutrofilów (aż do czasu, gdy ich liczba zwiększysię do ponad 1,5 x 109/l) (patrz punkt 5.1).
5
Neutropenię należy wziąć pod uwagę u pacjentów z zakażeniem lub gorączką, szczególnie gdybrak oczywistych czynników predysponujących; w takich przypadkach należy stosowaćodpowiednie postępowanie, zależne od stanu klinicznego pacjenta.
Pacjentom należy zalecić niezwłoczne zgłaszanie wystąpienia oznak/objawów mogącychodpowiadać agranulocytozie lub zakażeniu (tj. gorączki, osłabienia, senności lub bólu gardła) wdowolnym czasie podczas leczenia produktem Ketrel. U takich pacjentów należy natychmiastsprawdzić liczbę krwinek białych (WBC) oraz bezwzględną liczbę leukocytów obojętnochłonnych(ANC), szczególnie gdy nie ma czynników predysponujących.
Interakcje
Patrz także punkt 4.5
Jednoczesne stosowanie kwetiapiny z silnymi induktorami enzymów wątrobowych, takimi jakkarbamazepina lub fenytoina, znacząco zmniejsza stężenie kwetiapiny w osoczu, co może wpływaćna skuteczność leczenia kwetiapiną. U pacjentów otrzymujących leki indukujące enzymywątrobowe, leczenie kwetiapiną można rozpocząć tylko, gdy w opinii lekarza korzyści wynikającez leczenia kwetiapiną przewyższają ryzyko wynikające z przerwania leczenia lekiem indukującymenzymy wątrobowe. Ważne, aby zmiany leku indukującego enzymy wątrobowe dokonywaćstopniowo i, jeśli jest to konieczne, zastąpić go lekiem niewpływającym na enzymy wątrobowe(np. walproinian sodu).
Masa ciała
U pacjentów leczonych kwetiapiną zgłaszano zwiększenie masy ciała; należy kontrolować masęciała pacjenta i stosować odpowiednie postępowanie klinicznie, zgodnie z wytycznymidotyczącymi leczenia przeciwpsychotycznego (patrz punkty 4.8 oraz 5.1).
Hiperglikemia
Hiperglikemia i (lub) rozwój lub zaostrzenie cukrzycy, sporadycznie związane z kwasicą ketonowąlub śpiączką były zgłaszane rzadko; w niektórych przypadkach nastąpił zgon pacjenta (patrz punkt
4.8). Niekiedy obserwowano wcześniejsze zwiększenie masy ciała, co może być czynnikiempredysponującym. Zalecane jest monitorowanie kliniczne, zgodnie z wytycznymi dotyczącymileczenia przeciwpsychotycznego. Pacjenci leczeni dowolnym lekiem przeciwpsychotycznym, takżekwetiapiną, powinni być obserwowani pod kątem występowania oznak i objawów hiperglikemii(takich jak polidypsja, poliuria, polifagia i osłabienie), a pacjenci z cukrzycą lub z czynnikamiryzyka cukrzycy powinni być regularnie monitorowani pod kątem pogorszenia kontroli glikemii.Należy prowadzić regularne pomiary masy ciała.
Lipidy
W badaniach klinicznych z kwetiapiną obserwowano zwiększenie stężenia triglicerydów,cholesterolu LDL oraz cholesterolu całkowitego, a także zmniejszenie stężenia frakcji HDL (patrzpunkt 4.8). W razie zmian stężenia lipidów należy postępować zgodnie z praktyką kliniczną.
Wydłużenie odstępu QT
Podczas badań klinicznych oraz stosowania kwetiapiny zgodnie z Charakterystyką ProduktuLeczniczego nie stwierdzono związku między stosowaniem kwetiapiny a występowaniemprzetrwałego wydłużenia odstępu QT. W praktyce porejestracyjnej zgłaszano występowaniewydłużenia odstępu QT podczas stosowania kwetiapiny w dawkach terapeutycznych (patrz punkt
4.8) oraz po przedawkowaniu (patrz punkt 4.9). Podobnie jak w przypadku innych lekówprzeciwpsychotycznych, należy zachować ostrożność, jeśli kwetiapina jest stosowana u pacjentówz chorobami układu krążenia lub wydłużeniem odstępu QT w wywiadzie rodzinnym. Należy teżzachować ostrożność, jeśli kwetiapina jest stosowana jednocześnie z innymi lekami wydłużającymiodstęp QT lub jednocześnie z lekami neuroleptycznymi, szczególnie u pacjentów w podeszłymwieku, u pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT, zastoinową niewydolnościąserca, przerostem mięśnia sercowego, hipokaliemią lub hipomagnezemią (patrz punkt 4.5).
6
Kardiomiopatia i zapalenie mięśnia sercowego
Kardiomiopatię i zapalenie mięśnia sercowego zgłaszano w toku badań klinicznych oraz wpraktyce porejestracyjnej, jednakże nie ustalono związku przyczynowo-skutkowego ichwystępowania ze stosowaniem kwetiapiny. Leczenie kwetiapiną należy poddać ponownej analizieu pacjentów z podejrzeniem kardiomiopatii lub zapalenia mięśnia sercowego.
Ostre objawy odstawienia
Po nagłym zaprzestaniu podawania kwetiapiny opisywano ostre objawy odstawienia, takie jakbezsenność, nudności, bóle głowy, biegunka, wymioty, zawroty głowy i rozdrażnienie. Dlategozaleca się stopniowe odstawianie kwetiapiny przez okres co najmniej jednego do dwóch tygodni(patrz punkt 4.8).
Pacjenci w podeszłym wieku z objawami psychotycznymi w przebiegu chorób otępiennychKwetiapina nie jest zatwierdzona do leczenia pacjentów z objawami psychotycznymi w przebieguchorób otępiennych.
W randomizowanych badaniach klinicznych, kontrolowanych placebo u pacjentów w przebieguchoroby otępiennej, po zastosowaniu niektórych atypowych leków przeciwpsychotycznychobserwowano w przybliżeniu 3-krotne zwiększenie ryzyka powikłań dotyczących układunaczyniowego mózgu. Mechanizm takiego działania nie jest znany. Nie można wykluczyćzwiększonego ryzyka w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych i w innych grupachpacjentów. Należy zachować ostrożność podczas stosowania kwetiapiny u pacjentów z czynnikamiryzyka udaru.
Meta-analiza danych dotyczących atypowych leków przeciwpsychotycznych wykazała, że upacjentów w podeszłym wieku z objawami psychotycznymi w przebiegu choroby otępiennejwystępuje większe ryzyko zgonu niż w grupie otrzymującej placebo. Jednak w dwóch 10-tygodniowych badaniach kontrolowanych placebo przeprowadzonych w tej samej grupiepacjentów (n=710, średnia wieku 83 lata, grupa wiekowa 56-99 lat) śmiertelność w grupie leczonejproduktem zawierającym kwetiapine wynosiła 5,5% i 3,2% w grupie otrzymującej placebo.Przyczyny śmierci pacjentów były różne, odpowiadały spodziewanym dla tej populacji. Napodstawie tych danych nie można ustalić związku przyczynowego pomiędzy zgonami pacjentów wpodeszłym wieku z zespołami otępiennymi, a stosowaniem kwetiapiny.
Zaburzenia połykania
Podczas leczenia kwetiapiną zgłaszano występowanie zaburzeń połykania (patrz punkt 4.8).Kwetiapina powinna być stosowana z ostrożnością u pacjentów zagrożonych wystąpieniemzachłystowego zapalenia płuc.
Zaparcie stolca i niedrożność jelit
Zaparcie stanowi czynnik ryzyka wystąpienia niedrożności jelit. Podczas leczenia kwetiapinązgłaszano występowanie zaparcia i niedrożności jelit (patrz punkt 4.8), w tym również przypadkiśmiertelne u pacjentów bardziej narażonych na wystąpienie niedrożności jelit, między innymi utych, którzy przyjmują równolegle liczne leki, które zmniejszają motorykę jelit i (lub) którzy nie w stanie zgłosić objawów zaparcia. U pacjentów z niedrożnością jelit należy stosować ścisłemonitorowanie stanu klinicznego i pilne działania terapeutyczne.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych zgłaszano przypadki żylnej chorobyzakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ). Pacjenci leczeni lekami przeciwpsychotycznymi często zgłaszająsię z nabytymi czynnikami ryzyka ŻChZZ, dlatego wszystkie możliwe czynniki ryzyka ŻChZZnależy zidentyfikować przed i podczas leczenia kwetiapiną i podjąć odpowiednie krokizapobiegawcze.
7
Zapalenie trzustki
Przypadki zapalenia trzustki zgłaszano w toku badań klinicznych oraz w porejestracyjnej praktyceklinicznej. Wśród doniesień z praktyki porejestracyjnej, choć nie we wszystkich przypadkachwystępowały czynniki ryzyka, u wielu pacjentów wykazano czynniki, o których wiadomo, żesprzyjają rozwojowi zapalenia trzustki, takie jak zwiększone stężenie triglicerydów (patrz punkt
4.4), kamica żółciowa oraz spożywanie alkoholu.
Dodatkowe informacje
Dane dotyczące stosowania jednocześnie kwetiapiny i kwasu walproinowego lub soli litu w ostrychepizodach manii u umiarkowanym i ciężkim nasileniu ograniczone; jednakże terapia skojarzonabyła dobrze tolerowana (patrz punkt 4.8 i 5.1). Z danych wynika, że w 3. tygodniu występujedziałanie addycyjne.
Laktoza
Tabletki leku Ketrel zawierają laktozę. Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadkowystępującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lappa) lub zespołemzłego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Żółcień pomarańczowa, lak
Produkt Ketrel 25 mg zawiera lak żółcieni pomarańczowej, która może powodować reakcje alergiczne.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Ze względu na oddziaływanie kwetiapiny na ośrodkowy układ nerwowy, należy zachowaćostrożność podczas stosowania kwetiapiny w skojarzeniu z innymi lekami działającymi naośrodkowy układ nerwowy oraz z alkoholem
Głównym izoenzymem układu enzymatycznego cytochromu P450 biorącym udział wmetabolizmie kwetiapiny jest CYP 3A4. W badaniach nad interakcjami przeprowadzonych uzdrowych ochotników jednoczesne stosowanie kwetiapiny (w dawce 25 mg) i ketokonazolu,inhibitora CYP3A4 powodowało 5-krotne do 8-krotnego zwiększenie AUC dla kwetiapiny. Na tejpodstawie, jednoczesne stosowanie kwetiapiny i inhibitorów CYP3A4 jest przeciwwskazane. Niezaleca się także spożywania soku grejpfrutowego podczas leczenia kwetiapiną..
W badaniach klinicznych z zastosowaniem dawek wielokrotnych, prowadzonych w celu ocenyfarmakokinetyki kwetiapiny podawanej przed leczeniem i podczas leczenia karbamazepiną (lekindukujący enzymy wątrobowe), jednoczesne podanie karbamazepiny znacząco zwiększało klirenskwetiapiny. Powodowało to zmniejszenie ekspozycji układowej na kwetiapinę (mierzonej wedługAUC) średnio do 13% ekspozycji występującej po podaniu samej kwetiapiny; u niektórychpacjentów obserwowano jeszcze silniejszy efekt. W wyniku tej interakcji stężenie kwetiapiny wosoczu może być mniejsze, co może wpływać na skuteczność terapii kwetiapiną.Jednoczesne stosowanie kwetiapiny i fenytoiny (innego leku indukującego enzymy mikrosomalne)powodowało bardzo znaczne zwiększenie klirensu kwetiapiny o około 450%. U pacjentówprzyjmujących leki indukujące enzymy wątrobowe leczenie kwetiapiną można rozpocząć tylko,jeśli w opinii lekarza korzyść z zastosowania kwetiapiny przewyższa ryzyko wynikające zprzerwania leczenia lekiem indukującym enzymy wątrobowe. Ważne, aby każda zmianastosowania leku indukującego enzymy wątrobowe były stopniowe, a jeśli zachodzi taka potrzeba,był on zastąpiony innym lekiem nie wpływającym na enzymy wątrobowe (np. walproinian sodu)(patrz punkt 4.4).
Parametry farmakokinetyczne kwetiapiny nie zmieniają się istotnie po jednoczesnym zastosowaniuz lekiem przeciwdepresyjnym imipraminą (inhibitorem CYP 2D6) ani fluoksetyną (inhibitoremCYP 3A4 i CYP 2D6).
8
Parametry farmakokinetyczne kwetiapiny nie zmieniają się istotnie po jednoczesnym zastosowaniuz lekami przeciwpsychotycznymi, tj. rysperydonem lub haloperydolem. Jednoczesne podawaniekwetiapiny i tiorydazyny powoduje zwiększenie klirensu kwetiapiny o około 70%.
Farmakokinetyka kwetiapiny nie zmienia się podczas jednoczesnego stosowania z cymetydyną.
Farmakokinetyka soli litu nie zmienia się podczas jednoczesnego stosowania z kwetiapiną.
W przypadku jednoczesnego stosowania kwasu walproinowego i kwetiapiny farmakokinetyka nie zmienia się w stopniu klinicznie istotnym. Badanie retrospektywne dzieci i młodzieży przyjmujących walproinian, kwetiapinę lub oba te leki wykazało większą częstość występowanialeukopenii i neutropenii w grupie leczenia skojarzonego w porównaniu z każdą z grup monoterapii.
Nie prowadzono formalnych badań interakcji z lekami często stosowanymi w leczeniu choróbukładu sercowo-naczyniowego.
Zalecana jest ostrożność podczas jednoczesnego stosowania kwetiapiny z lekami, które mogąpowodować zaburzenia elektrolitowe lub wydłużać odstęp QT
Zgłaszano przypadki fałszywie dodatniego wyniku testu immunoenzymatycznego dla metadonu itrójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych u pacjentów, którzy zażywali kwetiapinę. Zalecasię potwierdzenie kwestionowanego wyniku przez wykonanie odpowiedniego badaniachromatograficznego.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Pierwszy trymestr
Umiarkowana liczba opublikowanych danych na temat ciąż z ekspozycją na kwetiapinę (tj. od 300
do 1000 zakończonych ciąż), w tym raporty indywidualne oraz niektóre badania obserwacyjne, nie
wskazują na zwiększone ryzyko wystąpienia wad u dziecka w związku ze stosowanym leczeniem.Jednakże, na podstawie wszystkich dostępnych danych nie można wyciągnąć ostatecznegowniosku na ten temat. Badania na zwierzętach wykazały toksyczne oddziaływanie na rozród (patrzpunkt 5.3). Z tego względu kwetiapina może być stosowana w ciąży, tylko jeżeli korzyści z jejstosowania usprawiedliwiają narażenie płodu na potencjalne zagrożenia.
Trzeci trymestr
U noworodków matek, które w trzecim trymestrze ciąży stosowały leki przeciwpsychotyczne (wtym kwetiapinę), mogą wystąpić działania niepożądane, w tym: objawy pozapiramidowe i (lub)objawy odstawienia o różnym nasileniu i czasie trwania. Zgłaszano występowanie pobudzenia,hipertonii, hipotonii, drżenia, senności, niewydolności oddechowej lub zaburzeń pobieraniapokarmu. W związku z tym noworodki powinny być ściśle monitorowane.
Karmienie piersią
W oparciu o bardzo ograniczone dane z opublikowanych doniesień na temat wydzielaniakwetiapiny do mleka kobiecego, trudno określić rzeczywistą skalę tego zjawiska podczasstosowania kwetiapiny w dawkach terapeutycznych. Ze względu na brak solidnych danych,decyzję o tym czy przerwać karmienie piersią, czy przerwać terapię produktem Ketrel, należypodjąć uwzględniając korzyści dla dziecka wynikające z karmienia piersią oraz korzyści dlakobiety wynikające z leczenia kwetiapiną.
Płodność
9
Oddziaływanie kwetiapiny na płodność u ludzi nie było badane. U szczurów obserwowano efektyzwiązane ze zwiększonym stężeniem prolaktyny we krwi, lecz wyniki te nie bezpośrednioistotne w odniesieniu do ludzi (patrz punkt 5.3 Dane przedkliniczne).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Kwetiapina wpływa na czynność ośrodkowego układu nerwowego, zatem może zaburzaćwykonywanie czynności, które wymagają pełnej sprawności psychicznej. Należy poinformowaćpacjentów, aby nie prowadzili pojazdów i nie obsługiwali urządzeń mechanicznych w ruchu,dopóki nie jest znana indywidualna wrażliwość pacjenta na lek.
4.8 Działania niepożądane
W związku z leczeniem kwetiapiną notowano ciężkie skórne działania niepożądane (SCAR, ang.severe cutaneous adverse reactions), w tym zespół Stevensa-Johnsona (SJS), toksyczne martwiczeoddzielanie się naskórka (TEN), wysypka z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS).
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane podczas leczenia kwetiapiną (≥10%), to: senność,zawroty głowy, ból głowy, suchość błony śluzowej jamy ustnej, objawy odstawienia, zwiększeniestężenia triglicerydów w surowicy, zwiększenie stężenia cholesterolu całkowitego (szczególniefrakcji LDL), zmniejszenie stężenia frakcji HDL cholesterolu, zwiększenie masy ciała,zmniejszenie zawartości hemoglobiny oraz objawy ze strony układu pozapiramidowego.
Częstości występowania działań niepożądanych związanych z podawaniem kwetiapiny podano poniżej (Tabela 1), zgodnie z zaleceniami CIOMS III Working Group 1995.
Tabela 1. Działania niepożądane związane z leczeniem kwetiapiną
Częstość występowania działań niepożądanych zdefiniowana jest następująco: Bardzo często (≥1/10), Często(≥1/100 do <1/10), Niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), Rzadko (≥1/10000 do <1/1000), Bardzo rzadko (<10000)oraz Częstość nieznana (nie może zostać określona na podstawie dostępnych danych).
Klasyfikacj
a układów
i narządów
MedDRA
Zaburzenia
krwi i układu
chłonnego
Bardzo często Często Niezbyt
często
Zmniejszona
zawartość
hemoglobiny22
Leukopenia 1,
28,
zmniejszenie
liczby
neutrofilów,
zwiększenie
liczby
eozynofilów 28
Małopłytkowo
ść,
niedokrwistoś
ć,
zmniejszenie
liczby płytek
krwi13
Rzadko Bardzo
rzadko
Agranulocytoz
a26
Częstość
nieznana
Neutropenia1
Zaburzenia
układu
odpornościow
ego
Nadwrażliwoś
ć (w tym
alergiczne
reakcje
skórne)
Reakcja
analifilatyczna
5
10
Zaburzenia
endokrynologi
czne
Hiperprolakty
nemia15,
zmniejszenie
stężenia
całkowitej T4
24,
zmniejszenie
stężenia
wolnej T424,
zmniejszenie
stężenia
całkowitej
T324,
zwiększenie
stężenia
TSH24
Zmniejszenie
stężenia
wolnej T324,
niedoczynność
tarczycy21
Nieadekwatne
wydzielanie
hormonu
antydiuretyczn
ego
Zaburzenia
metabolizmu i
odżywiania
Zwiększenie
stężenia trigli
cerydów w
surowicy10,30
Zwiększenie
stężenia
cholesterolu
całkowitego
(szczególnie
frakcji
LDL)11,30
Zmniejszenie
stężenia
cholesterolu
frakcji
HDL17,30,
Zwiększenie
masy ciała8,30
Zwiększenie
łaknienia,
Zwiększenie
stężenia
glukozy we
krwi do
poziomu
hiperglikemii
6, 30
Hiponatremia1
9, Cukrzyca1,5
Zespół
metaboliczny2,
9
Zaostrzenie
istniejącej
cukrzycy
Zaburzenia
psychiczne
Dziwaczne
sny i
koszmary
senne,
Wyobrażenia
samobójcze i
zachowania
samobójcze20
Somnambuliz
m oraz
pokrewne
reakcje i
zachowania,
takie jak
mówienie
przez sen oraz
zaburzenia
odżywiania
związane ze
snem
Zaburzenia
układu
nerwowego
Zaburzenia
serca
Zawroty
głowy4,16,
senność2,16 ból
głowy, objawy
pozapiramido
we1, 21
Dyzartria Padaczka
(napady
drgawkowe)1Z
espół
niespokojny
ch nóg,
Dyskinezje
późne1,5,
Omdlenie 4,16
Częstoskurcz4, Wydłużenie
Kołatanie odstępu QT
serca23 1,12, 18
Rzadkoskurcz
3,2
Zaburzenia Niewyraźne
11
oka widzenie
Zaburzenia Niedociśnieni
naczyniowe e
ortostatyczne4,
16
Żylna choroba
zakrzepowo-
zatorowa1
Zaburzenia
układu
oddechowe
go, klatki
piersiowej i
śródpiersia
Zaburzenia
żołądka i jelit
Zaburzenia
wątroby i dróg
żółciowych
Suchość w
jamie ustnej
Duszność23 Zapalenie
błony
śluzowej nosa
Zaparcie,
niestrawność,
wymioty25
Zaburzenia
połykania7
Zwiększenie
stężenia
aminotransfer
azy
alaninowej
(ALT) w
surowicy3,
Zwiększenie
stężenia
gamma-GT w
surowicy3
Zwiększenie
stężenia
aminotransfer
azy
asparaginiano
wej (AST) w
surowicy3
Zapalenie
trzustki1,
Niedrożność
jelit
Żółtaczka5,
Zapalenie
wątroby
Zaburzenia
skóry i tkanki
podskórnej
Obrzęk
naczynioruch
owy5, Zespół
Stevensa-
Johnsona5
Toksyczna
rozpływna
martwica
naskórka,
Rumień
wielopostacio
wy,
Wysypka z
eozynofilią i
objawami
układowymi
(DRESS)
Zaburzenia
mięśniowo-
szkieletowe i
tkanki łącznej
Zaburzenia
nerek i układu
moczowego
Ciąża, połóg i
okres
okołoporo
dowy
Zaburzenia
układu
rozrodczego i
piersi
Zaburzenia
ogólne i stany
w miejscu
podania
Objawy
odstawienia1,9
Łagodna
astenia,
obrzęk
obwodowy,
drażliwość,
wysoka
gorączka
Zatrzymanie
moczu
Zaburzenie
sprawności
seksualnej
Priapizm,
mlekotok,
obrzęk piersi,
zaburzenia
cyklu
miesiączkowe
go
Złośliwy
zespół
neuroleptyczn
y1, hipotermia
Rabdomioliza
Noworodkow
y zespół
odstawienia31
Badania
diagnostyczne
Zwiększenie
stężenia
kinazy
kreatynowej
12
we krwi14
(1) patrz punkt 4.4
(2) Senność może wystąpić zwykle podczas pierwszych dwóch tygodni leczenia i zazwyczaj ustępuje w trakcie
dalszego stosowania kwetiapiny.
(3) Obserwowano bezobjawowe zwiększenie (odchylenie od normy do >3-krotności górnej granicy normy w dowolnym momencie) aktywności aminotransferaz (ALT, AST) lub GGTP u niektórych pacjentów przyjmujących kwetiapinę. Zwiększenie to zwykle ustępowało w trakcie dalszego leczenia kwetiapiną.(4) Kwetiapina, podobnie jak inne leki przeciwpsychotyczne blokujące receptory α1, może często powodować niedociśnienie ortostatyczne związane z zawrotami głowy, tachykardią, a u niektórych pacjentów z omdleniami, szczególnie w początkowym okresie zwiększania dawki (patrz punkt 4.4).(5) Częstość występowania tych działań niepożądanych wyliczono tylko na podstawie danych uzyskanych po wprowadzeniu leku do obrotu.
(6) Stężenie glukozy we krwi na czczo ≥126 mg/dl (≥7,0 mmol/l) lub stężenie glukozy we krwi nie na czczo ≥200
mg/dl (≥11,1 mmol/l) przynajmniej w jednym badaniu.
(7) Zwiększenie częstości występowania utrudnień w połykaniu po zastosowaniu kwetiapiny w porównaniu z placebo obserwowano tylko w badaniach klinicznych dotyczących epizodów depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej.
(8) W oparciu o >7% zwiększenie masy ciała w porównaniu z wyjściową. Występuje zwłaszcza w pierwszych
tygodniach leczenia u dorosłych.
(9) Najczęściej występującymi objawami odstawienia obserwowanymi w kontrolowanych placebo badaniach klinicznych z zastosowaniem kwetiapiny w monoterapii były: bezsenność, nudności, bóle głowy, biegunka, wymioty, uczucie zawrotu głowy i drażliwość. Częstość ich występowania zmniejszała się znacząco po tygodniu od zaprzestania leczenia.
(10) Stężenie triglicerydów >200 mg/ml (≥2,258 mmol/l) (pacjenci ≥18 lat) lub ≥150 mg/dl (≥1,694 mmol/l)
(pacjenci <18 lat) przynajmniej w jednym badaniu.
(11) Stężenie cholesterolu ≥240 mg/ml (≥6,2064 mmol/l) (pacjenci ≥18 lat) lub ≥200 mg/dl (≥5,172 mmol/l) (pacjenci <18 lat) przynajmniej w jednym badaniu. Zwiększenie stężenia cholesterolu frakcji LDL o ≥30 mg/ml (≥0,769 mmol/l) obserwowano bardzo często. Średnia zmiana u pacjentów, u których wystąpiło zwiększenie, wyniosła 41,7 mg/ml (≥1,07mmol/l).
(12) Patrz tekst poniżej.
(13) Liczba płytek ≤100 x 109/l przynajmniej w jednym badaniu.
(14) Na podstawie danych z raportów z badań klinicznych dotyczących występowania zdarzeń niepożądanych, odnoszących się do zwiększenia aktywności fosfokinazy kreatynowej we krwi niezwiązanego z występowaniem złośliwego zespołu neuroleptycznego.
(15) Stężenia prolaktyny (pacjenci >18 roku życia): >20 µg/l (>869,56 mmol/l) mężczyźni; >30 µg/l (>1304,34
mmol/l) kobiety w każdym wieku. (16) Mogą prowadzić do upadków.
(17) Cholesterol frakcji HDL: <40 mg/ml (1,025 mmol/l) u mężczyzn; <50 mg/ml (1,282 mmol/l) u kobiet w
dowolnym czasie.
(18) Częstość występowania u pacjentów, u których stwierdzono odstęp QT w zakresie od <450 ms do ≥450 ms ze zwiększeniem o ≥30 ms. W kontrolowanych placebo badaniach klinicznych z zastosowaniem kwetiapiny średnia zmiana i częstość występowania u pacjentów, u których nastąpiło znaczące klinicznie zwiększenie odstępu, porównywalne z wynikiem w grupie placebo.
(19) Zmiana od >132 mmol/l do ≤132 mmol/l co najmniej w jednym badaniu.(20) Przypadki wyobrażeń oraz zachowań samobójczych były zgłaszane podczas leczenia kwetiapiną lub wkrótce po przerwaniu leczenia (patrz punkty 4.4 oraz 5.1).
(21) Patrz punkt 5.1.
(22) Zmniejszenie zawartości hemoglobin do ≤13 g/dl (8,07 mmol/l) u mężczyzn; do ≤12 g/dl (7,45 mmol/l) u kobiet co najmniej w jednym pomiarze występowało u 11% pacjentów przyjmujących kwetiapinę we wszystkich badaniach obejmujących otwarte leczenie przedłużone. U tych pacjentów średnie maksymalne zmniejszenie zawartości hemoglobin w dowolnym momencie wynosiło -1,50 g/dl.
(23) Te zgłoszenia często miały miejsce w sytuacji, gdy występowały: częstoskurcz, zawroty głowy, niedociśnienie ortostatyczne i (lub) współistniejąca uprzednio choroba układu krążenia lub układu oddechowego.(24) Na podstawie odchyleń od prawidłowej wartości wyjściowej do potencjalnie istotnej klinicznie wartości w dowolnym momencie po stanie wyjściowym we wszystkich badaniach klinicznych. Zmiany całkowitej T4, wolnej T4, całkowitej T3 oraz wolnej T3 definiowane jako <0,8 x dolnej granicy normy (pmol/l) a zmiana stężenia TSH jako > 5 mIU/l w dowolnym momencie.
(25) Na podstawie zwiększonej częstości występowania wymiotów u pacjentów w wieku podeszłym (w wieku ≥65
lat).
(26) Na podstawie zmiany liczby neutrofilów od ≥1,5 x 10^9/l w warunkach wyjściowych do <0,5 x 10^9/l w dowolnym momencie podczas leczenia oraz na podstawie pacjentów z ciężką neutropenią (<0,5 x 10^9/l) oraz wystąpienia zakażenia w toku wszystkich badań klinicznych kwetiapiny (patrz punkt 4.4).
(27) Na podstawie zmian od prawidłowej wartości wyjściowej do potencjalnie istotnej klinicznie wartości w dowolnym momencie po stanie wyjściowym we wszystkich badaniach klinicznych. Zmiany liczby eozynofilów definiowane jako >1 x 10^9 komórek/l w dowolnym momencie.
13
(28) Na podstawie zmian od prawidłowej wartości wyjściowej do potencjalnie istotnej klinicznie wartości w dowolnym momencie po stanie wyjściowym we wszystkich badaniach klinicznych. Zmiany liczby krwinek białych (WBC) definiowane jako ≤3 x 10^9/l w dowolnym momencie.
(29) Na podstawie raportów o działaniach niepożądanych dotyczących zespołu metabolicznego w toku wszystkich
badań klinicznych kwetiapiny.
(30) U niektórych pacjentów w toku badań klinicznych obserwowano pogorszenie więcej niż jednego czynnika
metabolicznego, którymi masa ciała, stężenie glukozy we krwi oraz stężenie lipidów we krwi (patrz punkt 4.4).
(31) Patrz punkt 4.6.
(32) Może wystąpić podczas lub krótko po rozpoczęciu leczenia i może mu towarzyszyć niedociśnienie oraz (lub) omdlenie. Częstość jest oparta na raportach działań niepożądanych odnoszących się do bradykardii w toku wszystkich bad klinicznych kwetiapiny.
Podczas leczenia lekami neuroleptycznymi obserwowano przypadki wydłużenia odstępu QTc,komorowych zaburzeń rytmu, nagłych niespodziewanych zgonów, zatrzymania akcji serca, orazczęstoskurczu komorowego typu torsades de pointes. Uważa się, że one charakterystyczne dlatej grupy leków.
Dzieci i młodzież
U dzieci i młodzieży należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia tych samych działańniepożądanych, które zostały opisane powyżej u dorosłych. Poniżej podsumowano działanianiepożądane, które mogą wystąpić częściej u dzieci i młodzieży (od 10 do 17 lat) niż u pacjentówdorosłych lub których nie stwierdzono u pacjentów dorosłych.
Tabela 2. Działania niepożądane u dzieci i młodzieży związane z leczeniem kwetiapiną, którewystępują częściej niż u dorosłych lub nie były obserwowane w populacji pacjentów dorosłych
Częstość występowania działań niepożądanych określona jest jako: Bardzo często (>1/10), Często (>1/100, <1/10), Niezbyt często (>1/1000 do <1/100), Rzadko (>1/10000 do <1/1000), Bardzo rzadko (<1/10000).
Klasyfikacja układów Bardzo często Często i narządów MedDRA
Zaburzenia endokrynologiczne Zwiększenie stężenia prolaktyny1Zaburzenia metabolizmu i Zwiększenie łaknieniaodżywiania
Zaburzenia układu nerwowego Objawy pozapiramidowe 1,2 OmdlenieZaburzenia naczyniowe Zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi 2
Zaburzenia układu oddechowego, Zapalenie błony śluzowej nosa klatki piersiowej i śródpiersia
Zaburzenia żołądka i jelit Wymioty
Zaburzenia ogólne i stany w Drażliwość3 miejscu podania
(1) Stężenia prolaktyny (pacjenci <18 roku życia): >20 µg/l (>869,56 mmol/l) u mężczyzn; >30 µg/l (>1130,428 mmol/l) u kobiet w każdym wieku. Zwiększenie stężenia prolaktyny do > 100 µg/l wystąpiło u mniej niż 1% pacjentów.
(2) Na podstawie zmian powyżej klinicznie istotnych progów (przyjętych za kryteriami National Institutes of Health) lub zwiększenia >20 mmHg w odniesieniu do ciśnienia skurczowego lub o >10 mmHg w odniesieniu do ciśnienia rozkurczowego podczas dowolnego pomiaru w dwóch ostrych (3-6 tygodni) badaniach kontrolowanych placebo u dzieci i młodzieży w porównaniu z pacjentami dorosłymi.
(3) Uwaga: Częstość występowania jest zbliżona do obserwowanej u dorosłych, jednak drażliwość u dzieci i młodzieży może wynikać z innych uwarunkowań klinicznych niż u dorosłych.
(4) Patrz punkt 5.1.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
14
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzykastosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinnyzgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem DepartamentuMonitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji ProduktówLeczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222Warszawa tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, e-mail: [email protected]Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Objawy
Ogólnie rzecz biorąc, zgłaszane oznaki i objawy związane z przedawkowaniem kwetiapinywynikały z nadmiernego nasilenia znanych efektów farmakologicznych substancji czynnej i były tosenność i uspokojenie, częstoskurcz i niedociśnienie tętnicze. Przedawkowanie może prowadzić dowydłużenia odstępu QT, drgawek, stanu padaczkowego, rozpadu mięśni prążkowanych,niewydolności oddechowej, zatrzymania moczu, splątania, zespołu majaczeniowego oraz (lub)pobudzenia psychicznego, śpiączki oraz zgonu. Pacjenci ze współistniejącą uprzednio ciężkąchorobą układu krążenia mogą być bardziej narażeni na wystąpienie efektów przedawkowania(patrz punkt 4.4, Niedociśnienie ortostatyczne).
Postępowanie w przypadku przedawkowania
Nie istnieje swoista odtrutka dla kwetiapiny. W razie ciężkiego zatrucia, należy uwzględnićmożliwość zażycia kilku leków. Pacjent powinien być leczony w oddziale intensywnej terapii.Zaleca się uzyskanie i utrzymywanie drożności dróg oddechowych, aby zapewnić odpowiednienatlenowanie i wentylację. Należy monitorować i podtrzymywać czynność układu sercowo-naczyniowego.
Na podstawie informacji w publicznie dostępnych źródłach wiadomo, że pacjenci z zespołemmajaczeniowym i pobudzeniem oraz ewidentnym zespołem antycholinergicznym mogą być leczenifizostygminą 1-2 mg (ze stosowaniem ciągłego monitorowania EKG). Nie jest to zalecane jakoleczenie standardowe, ze względu na potencjalny ujemny wpływ fizostygminy na przewodnictwowewnątrzsercowe. Fizostygmina może być stosowana, jeżeli u pacjenta nie występują żadnenieprawidłowości w zapisie EKG. Nie należy stosować fizostygminy w przypadku zaburzeń rytmu,dowolnego stopnia bloku serca lub poszerzenia zespołu QRS.
Nie badano stosowania środków zmniejszających wchłanianie w razie przedawkowania, jednakgdy podejrzewane jest ciężkie przedawkowanie, może być wskazane płukanie żołądka, najlepiej wciągu godziny od zażycia leku. Należy również rozważyć podanie węgla aktywnego.
W przypadkach przedawkowania kwetiapiny oporne na leczenie niedociśnienie tętnicze powinnobyć leczone z zastosowaniem odpowiednich procedur takich jak podawanie dożylne płynów oraz(lub) leków sympatomimetycznych. Należy unikać stosowania epinefryny i dopaminy, ponieważpobudzenie receptorów beta-adrenergicznych może pogorszyć niedociśnienie w warunkachwywołanej przez kwetiapinę blokady receptorów alfa-adrenergicznych.
Pacjent powinien pozostawać pod dokładną kontrolą lekarską do powrotu do zdrowia.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwpsychotyczne, kod ATC: N05 AH 04
15
Mechanizm działania
Kwetiapina jest atypowym lekiem przeciwpsychotycznym. Kwetiapina i obecny w osoczu uczłowieka jej aktywny metabolit, norkwetiapina, działają na wiele receptorów neuroprzekaźników.Kwetiapina i norkwetiapina mają powinowactwo do receptorów serotoninergicznych (5HT2) wmózgu oraz receptorów dopaminergicznych (D1 i D2). Uważa się, że za przeciwpsychotycznedziałanie kliniczne i małą częstość pozapiramidowych działań niepożądanych produktuzawierającego kwetiapine, w porównaniu z typowymi lekami przeciwpsychotycznymi, odpowiadabardziej wybiórcze działanie antagonistyczne wobec receptorów 5HT2 niż na receptory D2.Kwetiapina i norkwetiapina nie wykazują zauważalnego powinowactwa do receptorówbenzodiazepinowych, lecz mają duże powinowactwo do receptorów histaminergicznych oraz α1-adrenergicznych, umiarkowane powinowactwo do receptorów α2-adrenergicznych orazumiarkowane do dużego powinowactwo do szeregu receptorów muskarynowych. Hamowanieprzez norkwetiapinę czynnika transportującego norepinefrynę (NET) oraz jej częścioweoddziaływanie agonistyczne na receptory 5HT1A może przyczyniać się do skutecznościterapeutycznej produktu zawierającego kwetiapine, jako leku przeciwdepresyjnego.
Działanie farmakodynamiczne
Kwetiapina wykazuje aktywność w testach aktywności przeciwpsychotycznej, takich jak testodruchu unikania. Kwetiapina hamuje także działanie agonistów dopaminy, co można zbadaćtestami behawioralnymi lub elektrofizjologicznymi. Zwiększenie stężenia metabolitów dopaminyjest neurochemicznym wskaźnikiem blokady receptorów D2.
Z badań przedklinicznych, w których oceniano ryzyko wywołania objawów pozapiramidowych,wynika, że kwetiapina w przeciwieństwie do typowych leków przeciwpsychotycznych mawłaściwości atypowe. Podczas długotrwałego stosowania kwetiapina nie wywołuje nadwrażliwościreceptorów D2. Kwetiapina wykazuje jedynie słabe działanie kataleptyczne w dawkach skutecznieblokujących receptor dopaminowy D2. Podczas przewlekłego stosowania kwetiapina wybiórczohamuje przewodnictwo w neuronach układu limbicznego wywołując blokadę depolaryzacyjnąszlaku mezolimbicznego, ale nie wpływając na zawierające dopaminę neurony układunigrostriatalnego. Ponadto zarówno po ostrym, jak i długotrwałym podawaniu kwetiapina wminimalnym stopniu wywołuje objawy dystonii u małp rodzaju Cebus uwrażliwionych na działanieneuroleptyków podawaniem haloperydolu, wcześniej nie otrzymujących kwetiapiny (patrz punkt
4.8).
Skuteczność kliniczna Schizofrenia
Wyniki trzech badań klinicznych kontrolowanych placebo u pacjentów ze schizofrenią, zzastosowaniem różnych dawek kwetiapiny, nie wykazały różnicy między produktem zawierającymkwetiapinę a placebo, pod względem częstości wywoływania objawów pozapiramidowych anijednoczesnego stosowania leków przeciwcholinergicznych. Badanie kliniczne kontrolowaneplacebo oceniające zastosowanie stałych dawek kwetiapiny w zakresie od 75 do 750 mg na dobęnie wykazało zwiększenia częstości objawów pozapiramidowych ani jednoczesnego stosowanialeków przeciwcholinergicznych. Nie sprawdzano długookresowej skuteczności kwetiapiny wzapobieganiu schizofrenii w zaślepionych badaniach klinicznych. W badaniach otwartych, upacjentów ze schizofrenią kwetiapina była skuteczna w utrzymaniu poprawy klinicznej podczasprzedłużonego stosowania u pacjentów, u których uzyskano poprawę kliniczną po rozpoczęciuleczenia, co sugeruje skuteczność leczenia długotrwałego
Choroba dwubiegunowa
Wyniki czterech kontrolowanych badań klinicznych, w których oceniano dawki produktuzawierającego kwetiapinę (do 800 mg) w leczeniu objawów maniakalnych w przebiegu chorobydwubiegunowej, przy czym w dwóch badaniach stosowano kwetiapinę w monoterapii, a w dwóch
16
w terapii skojarzonej z solami litu lub walproinianem sodu, nie wykazały różnic między grupamileczonymi kwetiapiną i placebo, pod względem częstości objawów pozapiramidowych anijednoczesnego stosowania leków przeciwcholinergicznych..
W dwóch badaniach klinicznych, w których stosowano produkt zawierający kwetiapinę wmonoterapii w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, wykazałon większą skuteczność niż placebo w redukcji objawów maniakalnych po 3 i po 12 tygodniachleczenia. Nie dostępne żadne dane z badań długoterminowych, które mogłyby wykazaćskuteczność produktu zawierającego ketaminę w zapobieganiu kolejnym epizodom maniakalnymlub depresyjnym.
Dane dotyczące stosowania produktu zawierającego ketaminę z walproinianem sodu lub solami lituw leczeniu ostrych, umiarkowanych do ciężkich epizodów maniakalnych przez 3 oraz 6 tygodni ograniczone, jednak takie leczenie skojarzone było dobrze tolerowane przez pacjentów. Dane zbadań klinicznych wykazały, po 3 tygodniach występuje efekt addycyjny. Drugie badaniekliniczne nie wykazało efektu addycyjnego po 6 tygodniach leczenia.
Uśredniona dawka produktu zawierającego ketaminę w ostatnim tygodniu leczenia u pacjentówodpowiadających na leczenie wynosiła 600 mg na dobę, a u około 85% pacjentów była w zakresie400 do 800 mg/dobę.
W czterech badaniach klinicznych, podczas 8- tygodniowej terapii u pacjentów z epizodamidepresji o umiarkowanym i ciężkim nasileniu, w przebiegu choroby dwubiegunowej typu I i II,leczenie kwetiapiną w dawce 300 mg i 600 mg było znamiennie lepsze niż placebo odnośniewartości wyniku: średniej poprawy według skali MADRS i odpowiedzi zdefiniowanej, jakoprzynajmniej 50% poprawy całkowitego wyniku według skali MADRS w porównaniu do wartościuzyskanych na początku badania. Nie stwierdzono różnicy w wielkości odpowiedzi pomiędzygrupą pacjentów otrzymujących kwetiapinę w dawce 300 mg i 600 mg.
W przedłużonej obserwacji w dwóch z powyższych badań wykazano, że długotrwałe leczeniekwetiapiną w dawce 300 mg i 600 mg, w porównaniu do placebo, było skuteczniejsze wodniesieniu do objawów depresji, ale nie w odniesieniu do objawów maniakalnych.
W dwóch badaniach klinicznych dotyczących przeciwdziałania nawrotom oceniających kwetiapinęw połączeniu z lekami stabilizującymi nastrój u pacjentów z epizodami maniakalnymi,depresyjnymi lub mieszanymi, połączenie z kwetiapiną wykazało większą skuteczność niż lekistabilizujące nastrój stosowane w monoterapii w wydłużaniu czasu do nawrotu zmienionegonastroju (maniakalnego, mieszanego lub depresyjnego). Kwetiapinę podawano w dawce od 400 mgdo 800 mg na dobę w dwóch dawkach podzielonych w połączeniu z solami litu lub walproinianem.
W jednym długotrwałym badaniu (do 2 lat leczenia) oceniającym przeciwdziałanie nawrotom upacjentów z epizodami maniakalnymi, depresyjnymi lub mieszanymi, kwetiapina wykazaławiększą skuteczność w porównaniu z placebo w wydłużaniu czasu do nawrotu zmiennego nastroju(maniakalnego, mieszanego lub depresyjnego) u pacjentów z chorobą dwubiegunową I typu.Zmiany nastrojów obserwowano u 91 pacjentów (22,5%) w grupie stosującej kwetiapinę, u 208pacjentów (51,5%) w grupie placebo i u 95 (26,1%) w grupie leczonej solami litu. Nie wydaje się,by u pacjentów, u których wystąpiła odpowiedź na terapię kwetiapiną, po zmianie terapii zkwetiapiny na lit nastąpiło wydłużenie czasu do nawrotu zmienionego nastroju w porównaniu zdalszym leczeniem kwetiapiną.
W badaniach klinicznych wykazano, że produkt zawierający kwetiapinę jest skuteczny w leczeniuschizofrenii i manii, gdy jest podawany dwa razy na dobę, chociaż okres półtrwania kwetiapinywynosi około 7 godzin. Wskazują na to także dane z badań z użyciem emisyjnej tomografiikomputerowej (PET), które wykazały, że połączenia kwetiapiny z receptorami 5HT2 i D2utrzymywały się do 12 godzin po podaniu leku. Nie badano skuteczności i bezpieczeństwa dawekwiększych niż 800 mg/dobę.
17
Bezpieczeństwo kliniczne
W krótkotrwałych badaniach klinicznych kontrolowanych placebo u pacjentów ze schizofrenią iepizodami maniakalnymi w przebiegu choroby dwubiegunowej, skumulowana częstość objawówpozapiramidowych były podobne do tej w grupie placebo (schizofrenia: 7,8% w przypadkukwetiapiny i 8,0% w przypadku placebo; epizody manii w chorobie dwubiegunowej: 11,2% wprzypadku kwetiapiny i 11,4% w przypadku placebo).
W krótkotrwałych badaniach kontrolowanych placebo przeprowadzanych wśród pacjentów z dużądepresją (MDD) oraz pacjentów z epizodami depresyjnymi w przebiegu choroby dwubiegunowejwiększy odsetek objawów pozapiramidowych był obserwowany u pacjentów leczonych kwetiapinąniż u pacjentów otrzymujących placebo. W krótkotrwałych kontrolowanych placebo badaniachklinicznych wśród pacjentów z epizodami depresyjnymi w przebiegu choroby dwubiegunowej,skumulowana częstość objawów pozapiramidowych wynosiła 8,9% w grupie stosującej kwetiapinęw porównaniu do 3,8% w grupie placebo. W krótkotrwałych badaniach klinicznych kontrolowanych placebo dotyczących monoterapii w dużej depresji, skumulowana częstośćobjawów pozapiramidowych wynosiła 5,4% przy stosowaniu produktu zawierającego kwetiapinęoraz 3,2% w przypadku placebo. W krótkotrwałym kontrolowanym placebo badaniu klinicznymdotyczącym monoterapii u pacjentów w podeszłym wieku z dużą depresją (MDD), skumulowanaczęstość objawów pozapiramidowych wynosiła 9,0% w grupie przyjmującej produkt zawierającykwetiapinę i 2,3% w grupie placebo. W przypadku zarówno epizodów depresyjnych w przebieguchoroby dwubiegunowej jak i dużej depresji, częstość występowania poszczególnych działańniepożądanych (np. akatyzji, zaburzeń pozapiramidowych, drżeń, dyskinezji, dystonii, niepokojuruchowego, mimowolnych skurczów mięśni, hiperaktywności psychoruchowej i sztywnościmięśni) nie przekroczyła 4% w żadnej z badanych grup.
W krótkoterminowych, kontrolowanych placebo badaniach (trwających od 3 do 8 tygodni) zzastosowaniem stałych dawek (w zakresie od 50 mg/dobę do 800 mg/dobę) zaobserwowanośrednie zwiększenie masy ciała u pacjentów leczonych kwetiapiną w zakresie od 0,8 kg wprzypadku dawki dobowej 50 mg do 1,4 kg dla dawki dobowej 600 mg (z mniejszym wzrostem dladawki dobowej 800 mg), w porównaniu z 0,2 kg u pacjentów leczonych placebo. Odsetekpacjentów leczonych kwetiapiną, których masa ciała zwiększyła się o ≥7% wyniósł od 5,3% dladawki dobowej 50 mg do 15,5% w przypadku dawki dobowej 400 mg (z mniejszym wzrostem dladawki dobowej 600 i 800 mg), w porównaniu z 3,7% w przypadku pacjentów leczonych placebo.
Dłuższe badania kliniczne dotyczące zapobiegania nawrotom miały okres otwarty (trwający od 4do 36 tygodni), w którym pacjenci byli leczeni kwetiapiną, następnie okres odstawienia, podczasktórego pacjenci byli losowo przydzielani do grupy stosującej kwetiapinę lub do grupyprzyjmujących placebo. U pacjentów stosujących kwetiapinę średnie zwiększenie masy ciała wokresie otwartym wynosiło 2,56 kg, a do 48 tygodnia okresu leczenia zrandomizowanego średniezwiększenie masy ciała wynosiło 3,22 kg w porównaniu z wyjściowym okresem otwartym. Dlapacjentów zrandomizowanych do stosowania placebo średnie zwiększenie masy ciała w okresieotwartym wynosiło 2,39 kg, a przed upływem 48 tygodnia okresu leczenia zrandomizowanegowynosiło 0,89 kg w porównaniu z wartością wyjściową dla okresu leczenia otwartego.
W kontrolowanych placebo badaniach klinicznych wśród pacjentów w podeszłym wieku zobjawami psychotycznymi w przebiegu chorób otępiennych, częstość działań niepożądanychmózgowo-naczyniowych w przeliczeniu na 100 pacjento-lat nie była większa w grupie stosującejkwetiapinę niż w grupie placebo.
We wszystkich krótkoterminowych kontrolowanych placebo badaniach klinicznych z zastosowaniem kwetiapiny w monoterapii u pacjentów z wyjściową liczbą neutrofilów ≥1,5x109/l,częstość wystąpienia przynajmniej raz liczby krwinek obojętnochłonnych <1,5x109/l wynosiła1,9% u pacjentów otrzymujących kwetiapinę w porównaniu z 1,5% u pacjentów otrzymującychplacebo. Częstość występowania zmniejszenia liczby neutrofilów do przedziału >0,5-<1,0 x 109/lbyła taka sama (0,2%) u pacjentów leczonych kwetiapiną jak u pacjentów otrzymujących placebo.
18
We wszystkich badaniach klinicznych (kontrolowanych placebo, otwartych, z porównaniemwzględem innego leku) u pacjentów z wyjściową liczbą neutrofilów ≥1,5x109/l częstośćwystąpienia u pacjentów leczonych kwetiapiną przynajmniej raz liczby krwinekobojętnochłonnych <1,5x109/l wynosiła 2,9% a <0,5 X 109/l wynosiła 0,21%.
Z leczeniem kwetiapiną związane było występowanie zależnego od dawki zmniejszenia stężeńhormonów tarczycy. Częstość występowania tego zmniejszenia wynosiła 3,2% w przypadkukwetiapiny versus 2,7% w przypadku placebo. Częstość występowania wzajemnych, potencjalnieklinicznie istotnych zmniejszeń stężeń zarówno T3 lub T4 oraz TSH w tych badaniach była mała, aobserwowane zmiany poziomów hormonów tarczycy nie były związane z klinicznie objawowąniedoczynnością tarczycy. Zmniejszenie całkowitej oraz wolnej T4 było maksymalne wpierwszych sześciu tygodniach leczenia kwetiapiną, bez dalszego zmniejszania się ich w tokuleczenia długoterminowego. W około 2/3 wszystkich przypadków zaprzestanie leczenia kwetiapinąskutkowało odwróceniem efektu leku na poziom całkowitej i wolnej T4, niezależnie od czasutrwania leczenia.
Zaćma / zmętnienie soczewki
W badaniu klinicznym mającym na celu ocenę kataraktogennego wpływu produktu zawierającegokwetiapine (w dawkach 200-800 mg/dobę) versus rysperydon (w dawkach 2-8 mg) u pacjentów zzaburzeniem schizoafektywnym, odsetek pacjentów ze zwiększeniem stopnia zmętnienia soczewkinie był większy u pacjentów przyjmujących kwetiapinę (4%) w porównaniu z rysperydonem(10%), w odniesieniu do pacjentów z okresem ekspozycji na lek wynoszącym co najmniej 21miesięcy.
Dzieci i młodzież
Skuteczność kliniczna
Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu zawierającego kwetiapine w leczeniu zaburzeńmaniakalnych badane były w 3-tygodniowym badaniu kontrolowanym placebo (n=284 pacjentów zUSA, w wieku od 10-17 lat). Około 45% pacjentów miało dodatkowo rozpoznanie ADHD.Ponadto, przeprowadzono również 6-tygodniowe kontrolowane placebo badanie dotycząceleczenia schizofrenii (n=222 pacjentów, w wieku 13-17 lat). W obu badaniach wykluczonopacjentów ze stwierdzonym brakiem odpowiedzi na stosowanie kwetiapiny. Stosowaniekwetiapiny rozpoczęto od dawki 50 mg/dobę i w 2. dniu zwiększono do 100 mg/dobę; następniedawka była zwiększana do dawki docelowej (zaburzenia maniakalne 400-600 mg/dobę;schizofrenia 400-800 mg/dobę) o 100 mg dziennie i była podawana w 2 lub 3 dawkachpodzielonych.
W badaniach dotyczących zaburzeń maniakalnych, różnica zmiany średniej wyznaczonej metodąnajmniejszych kwadratów (LS) względem wartości wyjściowej łącznej punktacji w skali YMRS(substancja czynna minus placebo) wynosiła -5,21 dla produktu zawierającego kwetiapinę w dawce400 mg/dobę i -6,56 dla produktu zawierającego kwetiapinę w dawce 600 mg/dobę. Odsetekodpowiedzi (poprawa według skali YMRS ≥50%) wynosił 64% w grupie stosującej kwetiapinę wdawce 400 mg/dobę, 58% w grupie stosującej kwetiapinę w dawce 600 mg/dobę i 37% w grupiekontrolowanej placebo.
W badaniach dotyczących schizofrenii, różnica zmiany średniej wyznaczonej metodąnajmniejszych kwadratów (LS) względem wartości wyjściowej łącznej punktacji w skali PANSS(substancja czynna minus placebo) wynosiła -8,16 dla produktu zawierającego kwetiapinę w dawce400 mg/dobę i -9,29 dla produktu zawierającego kwetiapinę w dawce 800 mg/dobę. Ani niskie(400 mg/dobę) ani wysokie (800 mg/dobę) dawki kwetiapiny nie wykazały lepszej skuteczności niżplacebo pod względem odsetka pacjentów osiągających odpowiedź, zdefiniowaną jako ≥30%redukcję łącznej punktacji w skali PANSS względem wartości wyjściowych. Zarówno wzaburzeniach maniakalnych, jak i w schizofrenii, stosowanie wyższych dawek skutkowałoliczbowo mniejszym odsetkiem odpowiedzi.
19
W trzecim krótkoterminowym kontrolowanym placebo badaniu klinicznym z zastosowaniemmonoterapii produktem zawierającym kwetiapinę u dzieci i młodzieży (w wieku 10-17 lat) zdepresją w przebiegu choroby dwubiegunowej, skuteczność leczenia nie została wykazana.
Nie dostępne dane dotyczące wyników utrzymania efektu leczenia lub zapobiegania nawrotom w tej grupie wiekowej.
Bezpieczeństwo kliniczne
W krótkotrwałych badaniach klinicznych wśród pacjentów pediatrycznych z zastosowaniemkwetiapiny opisanych powyżej częstość występowania objawów pozapiramidowych w grupieprzyjmujących leczenie aktywne vs. placebo wynosiła 12,9% vs. 5,3% w badaniu dotyczącymschizofrenii, 3,6% vs. 1,1% w badaniu dotyczącym manii w przebiegu choroby dwubiegunowejoraz 1,1% vs. 0% w badaniu dotyczącym depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej. Odsetkiprzypadków przyrostu masy ciała ≥7% względem wartości wyjściowej w grupie przyjmujących lekaktywny vs. placebo wynosiły 17% vs. 2,5% w badaniach dotyczących schizofrenii oraz manii wprzebiegu choroby dwubiegunowej oraz 12,5% vs. 6% w badaniu dotyczącym depresji w przebieguchoroby dwubiegunowej. Odsetki zdarzeń związanych z samobójstwem w grupie leczonych lekiemaktywnym versus placebo wynosiły 1,4% vs. 1,3% w badaniu dotyczącym schizofrenii, 1,0% vs.0% w badaniu dotyczącym manii w przebiegu choroby dwubiegunowej oraz 1,1% vs. 0% wbadaniu dotyczącym depresji w przebiegu choroby dwubiegunowej. Podczas przedłużonej fazyobserwacji kontrolnej po leczeniu w badaniu dotyczącym depresji w przebiegu chorobydwubiegunowej zaobserwowano dwa dodatkowe zdarzenia związane z samobójstwem u dwóchpacjentów; jeden z tych pacjentów w czasie zaistnienia zdarzenia przyjmował leczenie kwetiapiną.
Bezpieczeństwo stosowania długoterminowego
26-tygodniowe otwarte przedłużenie badań ostrych (n=380 pacjentów), w którym produktzawierający kwetiapine był dawkowany w sposób elastyczny w zakresie dawek 400-800 mg/dobę,dostarczyło dodatkowych danych dotyczących bezpieczeństwa. Zwiększenie ciśnienia tętniczegobyło zgłaszane u dzieci i młodzieży, a zwiększenie łaknienia, objawy pozapiramidowe orazzwiększenie stężenia prolaktyny w surowicy były notowane u dzieci i młodzieży częściej niż wśródpacjentów dorosłych (patrz punkty 4.4 oraz 4.8). Jeżeli chodzi o przyrost masy ciała, to pouwzględnieniu prawidłowego wzrostu w dłuższym czasie, jako miarę klinicznie istotnej zmianyprzyjęto zwiększenie wskaźnika masy ciała (ang. Body Mass Index, BMI) o co najmniej 0,5odchylenia standardowego; kryterium to spełniło 18,3% pacjentów, którzy byli leczeni kwetiapinąprzez co najmniej 26 tygodni.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Kwetiapina po podaniu doustnym jest dobrze wchłaniana i intensywnie metabolizowana..Przyjmowanie z pokarmem nie ma znaczącego wpływu na biodostępność kwetiapiny. Maksymalnestężenie molowe czynnego metabolitu, norkwetiapiny, w stanie stacjonarnym wynosi około 35%wartości uzyskiwanych dla kwetiapiny. Farmakokinetyka kwetiapiny i norkwetiapiny jest liniowaw zakresie zatwierdzonych dawek terapeutycznych.i zależna od dawki. .
Dystrybucja
Kwetiapina wiąże się w około 83% z białkami osocza
Metabolizm
Kwetiapina jest w znacznym stopniu metabolizowana w wątrobie. Po podaniu znakowanejradioaktywnie kwetiapiny, w postaci niezmienionej wydalane jest z moczem i kałem mniej niż 5%podanej substancji.
20
Badania in vitro wykazały, że głównym izoenzymem układu enzymatycznego cytochromu P450biorącym udział w metabolizmie kwetiapiny jest izoenzym CYP 3A4. Norkwetiapina powstaje ijest metabolizowana głównie przez CYP3A4.
Około 73% radioaktywności wydalane jest w moczu, a 21% w kale.
Ustalono, że kwetiapina i kilka jej metabolitów (w tym norkwetiapina) słabymi inhibitoramiaktywności ludzkiego cytochromu P450 1A2, 2C9, 2C19, 2D6 i 3A4. Zahamowanie cytochromuCYP w warunkach in vitro zachodzi wyłącznie w stężeniach około 5 do 50 razy większych niżobserwowane u ludzi w zakresie dawek od 300 mg do 800 mg na dobę. W związku z tymiwynikami badań in vitro jest mało prawdopodobne, aby jednoczesne stosowanie kwetiapiny zinnymi lekami powodowało klinicznie istotne zahamowanie metabolizmu innego leku zapośrednictwem cytochromu P450. Z badań przeprowadzonych na zwierzętach wynika, żekwetiapina może pobudzać enzymy cytochromu P450. Jednak w celowanym badaniu interakcji upacjentów z psychozami nie obserwowano zwiększenia aktywności cytochromu P450 po podaniukwetiapiny.
Eliminacja
Okresy półtrwania w fazie eliminacji kwetiapiny i norkwetiapiny wynoszą odpowiednio około 7 i12 godzin. Średnia frakcja molowa podanej dawki w postaci wolnej kwetiapiny oraz aktywnego uludzi metabolitu norkwetiapiny wydalana w moczu wynosi <5%.
Specjalne grupy pacjentów
Płeć
Farmakokinetyka kwetiapiny nie różni się u mężczyzn i kobiet.
Osoby w wieku podeszłym
Średni klirens kwetiapiny u osób w wieku podeszłym jest około 30 do 50% mniejszy niżobserwowany u osób dorosłych w wieku od 18 do 65 lat.
Zaburzenie czynności nerek
Średni klirens kwetiapiny w osoczu był zmniejszony o około 25% u pacjentów z ciężkimizaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 30 ml/min/1,73 m2), leczposzczególne wartości klirensu mieściły się w prawidłowym zakresie.
Zaburzenie czynności wątroby
Średni klirens kwetiapiny w osoczu zmniejsza się o około 25% u osób ze stwierdzonymupośledzeniem czynności wątroby (stabilna marskość alkoholowa wątroby). Jako że kwetiapinajest w znacznym stopniu metabolizowana w wątrobie, u pacjentów z upośledzeniem czynnościwątroby spodziewane jest zwiększenie stężenia kwetiapiny w osoczu. U tych pacjentów może byćkonieczne dostosowanie dawki leku (patrz punkt 4.2).
Dzieci i młodzież
Poddano analizie dane z badań farmakokinetycznych przeprowadzonych z udziałem 9 dzieci wwieku 10–12 lat i 12 młodych pacjentów stosujących ustalone dawki 400 mg kwetiapiny 2 razy nadobę. W stanie stacjonarnym, znormalizowane względem dawki stężenie w osoczu substancjimacierzystej, kwetiapiny, u dzieci i młodzieży (od 10 do 17 lat) było na ogół podobne, jak upacjentów dorosłych, chociaż Cmax u dzieci miało wartości z górnej części zakresu obserwowanegou dorosłych. Wartości AUC i Cmax czynnego metabolitu, norkwetiapiny, były większe, wprzybliżeniu odpowiednio 62% i 49 % u dzieci (10-12 lat) oraz odpowiednio 28% i 14% umłodzieży (13-17 lat) w porównaniu z pacjentami dorosłymi.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
21
W przeprowadzonych in vivo i in vitro badaniach służących ocenie genotoksycznośi nieobserwowano genotoksycznego działania kwetiapiny. U zwierząt laboratoryjnych po dawkachmogących mieć znaczenie kliniczne obserwowano zaburzenia, które dotychczas nie zostałypotwierdzone w długotrwałych badaniach.
U szczurów obserwowano zmianę pigmentacji tarczycy, u małp Cynomolgus obserwowanohipertrofię komórek pęcherzykowych tarczycy, zmniejszenie stężenia T3 w osoczu, zmniejszeniestężenia hemoglobiny i zmniejszenie ilości białych i czerwonych krwinek, u psów zmętnienierogówki i zaćmę. Zaćma/zmętnienie soczewki patrz punkt 5.1)
W badaniu toksycznego oddziaływania na zarodek i płód u królików obserwowano zwiększonączęstość występowania przykurczu łap przednich i tylnych. Efekt ten występował, gdy widocznebyło oddziaływanie leku na organizm matczyny, co przejawiało się zmniejszonym przyrostemmasy ciała ciężarnej samicy. Te działania były wyraźnie dla ekspozycji u samicy podobnej lubnieco większej niż występujące u ludzi przy stosowaniu maksymalnej dawki terapeutycznej.Istotność tych spostrzeżeń dla stosowania leku u ludzi jest nieznana.
W badaniu dotyczącym płodności przeprowadzonym u szczurów stwierdzono marginalnezmniejszenie płodności samców oraz ciąże urojone, przedłużające się fazy międzyrujowe,wydłużenie czasu od kohabitacji do spółkowania oraz zmniejszenie odsetka ciąż. Te efekty związane ze zwiększeniem stężenia prolaktyny i nie mają bezpośredniego znaczenia u ludzi zewzględu na różnice międzygatunkowe w zakresie hormonalnej regulacji rozrodu.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Tabletka (Ketrel 25 mg)Celuloza mikrokrystalicznaWapnia wodorofosforan bezwodnyLaktoza jednowodna Kopowidon
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)Krzemionka koloidalna bezwodnaMagnezu stearynian
Skład otoczki
Lak żółcieni pomarańczowej Opadry HP White
Tabletka (Ketrel 100 mg)Celuloza mikrokrystalicznaWapnia wodorofosforan bezwodnyLaktoza jednowodna Kopowidon
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)Krzemionka koloidalna bezwodnaMagnezu stearynian
Skład otoczki
Lak żółcieni chinolinowej Opadry HP White
Tabletka (Ketrel 200 mg)
22
Celuloza mikrokrystalicznaWapnia wodorofosforan bezwodnyLaktoza jednowodna Kopowidon
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)Krzemionka koloidalna bezwodnaMagnezu stearynian
Skład otoczki Opadry HP White
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności przy przechowywaniu
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25ºC.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Pojemnik polietylenowy o pojemności 30 ml (Ketrel 25 mg), z zakrętką polipropylenowązawierającą środek pochłaniający wilgoć, z pierścieniem gwarancyjnym, w tekturowym pudełku.W jednym pojemniku znajduje się 30 tabletek powlekanych po 25 mg.
Pojemnik polietylenowy o pojemności 30 ml (Ketrel 100 mg), z zakrętką polipropylenowązawierającą środek pochłaniający wilgoć, z pierścieniem gwarancyjnym, w tekturowym pudełku.W jednym pojemniku znajduje się 60 tabletek powlekanych po 100 mg.
Pojemnik polietylenowy o pojemności 75 ml (Ketrel 200 mg), z zakrętką polipropylenowązawierającą środek pochłaniający wilgoć, z pierścieniem gwarancyjnym, w tekturowym pudełku.W jednym pojemniku znajduje się 30 lub 60 tabletek powlekanych po 200 mg.
Nie wszystkie rodzaje opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu
leczniczego do stosowania
W celu ochrony leku przed dostępem osób niepowołanych, zakrętka opakowania zaopatrzona jestw plombę gwarancyjną.
Należy postępować zgodnie z poniższymi rysunkami w celu prawidłowego otwarcia opakowania:
1)WCISNĄĆ MOCNO 2)WCIŚNIĘTĄ ZAKRĘTKĘ ZAKRĘTKĘ PRZEKRĘCIĆ O PÓŁ OBROTU
23
Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu lub jego odpady należy usunąć w sposób zgodny z miejscowymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Celon Pharma S.A.
ul. Ogrodowa 2A, Kiełpin 05-092 Łomianki Tel.: (22) 751 59 33 Fax.: (22) 751 44 58
8. NYMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie MZ nr: 11979Pozwolenie MZ nr: 11980Pozwolenie MZ nr: 11981
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU I DATA JEGO PRZEDŁUŻENIA
27.12.2005/ 27.01.2011
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
08.2018
KET/08/08/2018
24