apolipoproteiny CIII. Aktywacja PPARα prowadzi również do zwiększenia syntezy apolipoprotein AI i AII.Wpływ fenofibratu na lipoproteiny prowadzi do zmniejszenia frakcji o bardzo małej i małej gęstości(VLDL i LDL) zawierających apolipoproteinę B i zwiększenia frakcji lipoprotein o dużej gęstości(HDL) zawierającej apolipoproteiny AI i AII.
Dodatkowo, poprzez zmianę syntezy i katabolizmu frakcji VLDL fenofibrat nasila usuwanie frakcjiLDL i zmniejsza stężenie małych, gęstych cząsteczek LDL, które jest zwiększone w aterogennejdyslipidemii i stanowi czynnik ryzyka wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.
Badania kliniczne z fenofibratem wykazały zmniejszenie stężenia cholesterolu całkowitegood 20 do 25%, trójglicerydów od 40 do 55% i zwiększenie frakcji HDL cholesterolu od 10 do 30%.
U pacjentów z hipercholesterolemią, u których stężenie LDL-cholesterolu zmniejsza się o 20 do 35%,ogólny wpływ na cholesterol poprawia stosunek cholesterolu całkowitego do cholesterolu HDL;stosunek LDL-cholesterolu do HDL-cholesterolu, jak również stosunek apolipoproteinApoB do ApoAI, które są wskaźnikami ryzyka miażdżycy.
Wykazano, że fibraty mogą łagodzić epizody choroby niedokrwiennej serca, jednakże nie wykazano,że obniżają one niezależną od przyczyny śmiertelność przy stosowaniu w pierwotnej i wtórnejprofilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
Badanie nad lipidami „Działanie na rzecz kontroli ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u pacjentówz Cukrzycą” (ACCORD; ang. Action to Control Cardiovascular Risk in Diabetes) było badaniemrandomizowanym, kontrolowanym z wykorzystaniem placebo, przeprowadzonym u 5518 pacjentówz cukrzycą typu 2, którzy byli leczeni fenofibratem jako dodatkiem do symwastatyny. Leczeniefenofibratem z symwastatyną w porównaniu z leczeniem symwastatyną w monoterapii nie skutkowałożadnymi znaczącymi różnicami w złożonym, głównym punkcie końcowym: niezakończony zgonemzawał mięśnia sercowego, niezakończony zgonem udar lub zgon związany z układem sercowo-naczyniowym (wskaźnik ryzyka 0,92, 95% CI 0,79-1,08, p = 0,32; całkowite obniżenie ryzyka:0,74%). W uprzednio określonej podgrupie pacjentów z dyslipidemią składającej się z pacjentów,którzy w punkcie początkowym znajdują się w najniższym tercylu stężenia cholesterolu HDL(≤34 mg/dl lub 0,88 mmol/l) oraz w najwyższym tercylu stężenia trójglicerydów (≥204 mg/dl lub2,3 mmol/l), leczenie fenofibratem w skojarzeniu z symwastatyną wykazało względne obniżenieo 31% dla złożonego, głównego punktu końcowego, w porównaniu do monoterapii symwastatyną(wskaźnik ryzyka 0,69, 95% CI 0,49-0,97, p = 0,03; całkowite obniżenie ryzyka: 4,95%). Inna analizauprzednio określonej podgrupy wykazała, że istnieje statystycznie istotna zależność leczenia od płci(p = 0,01), wskazując na możliwą korzyść z łączonego leczenia u mężczyzn (p = 0,037), jednakpotencjalnie wyższe ryzyko wystąpienia głównego punktu końcowego u kobiet otrzymujących łączoneleczenie, w porównaniu do monoterapii symwastatyną (p = 0,069). Nie obserwowano tego efektuw opisywanej wcześniej grupie pacjentów z dyslipidemią, jednakże nie wykazano również w sposóbbezpośredni korzyści ze stosowania fenofibratu z symwastatyną u kobiet z dyslipidemią. Dodatkowo,w tej podgrupie pacjentów nie można wykluczyć działania szkodliwego.
W badaniu DAIS (ang. Diabets Atherosclerosis Intervention Study) wykazano, że fenofibratu pacjentów z cukrzycą typu 2. i hiperlipoproteinemią znacznie spowalnia oceniany angiograficzniepostęp miażdżycy naczyń wieńcowych. DAIS było badaniem podwójnie zaślepionym,randomizowanym, kontrolowanym placebo, w którym brało udział 418 pacjentów z cukrzycą typu 2.i hiperlipoproteinemią (średnie stężenie cholesterolu całkowitego wynosiło 5,57 mmol/l,trójglicerydów 2,54 mmol/l, cholesterolu LDL 3,37 mmol/l, cholesterolu HDL 1,03 mmol/l). Leczeniefenofibratem przez średnio 38 miesięcy spowodowało znaczące spowolnienie postępu miażdżycynaczyń wieńcowych, ocenione ilościowo na 40% na podstawie angiografii wieńcowej.
Pozanaczyniowe złogi cholesterolu (żółtaki ścięgniste i guzkowe) mogą zostać wyraźnie zmniejszonelub całkowicie wyeliminowane pod wpływem leczenia fenofibratem.
7