(1) Zmniejszanie wytwarzania glukozy w wątrobie poprzez hamowanie glukoneogenezy
i glikogenolizy.
(2) Zwiększanie wrażliwości na insulinę w mięśniach przez zwiększenie obwodowego wychwytu glukozy i jej zużycia.
(3) Opóźnianie absorpcji glukozy w jelicie.
Metformina pobudza wewnątrzkomórkową syntezę glikogenu działając na syntazę glikogenu.
Metformina zwiększa zdolności transportowe wszystkich znanych rodzajów nośników glukozy przez błony komórkowe (ang. glucose transporters - GLUT).
W badaniu klinicznym użycie metforminy łączyło się ze stabilizacją lub niewielkim zmniejszeniem masy ciała.
U ludzi, niezależnie od wpływu na glikemię, chlorowodorek metforminy wywiera korzystny wpływ nametabolizm lipidów. W kontrolowanych średnio- i długoterminowych badaniach klinicznychwykazano, że chlorowodorek metforminy w dawkach terapeutycznych zmniejsza stężenie cholesterolucałkowitego, cholesterolu frakcji LDL i triglicerydów.
Prospektywne randomizowane badanie (ang. United Kingdom Prospective Diabetes Study – UKPDS)wykazało długotrwałe korzyści z intensywnej kontroli stężenia glukozy we krwi u pacjentówdorosłych z cukrzycą typu 2.
Analiza wyników uzyskanych u pacjentów z nadwagą leczonych metforminą po nieskutecznymleczeniu samą dietą wykazała:
- Istotne zmniejszenie bezwzględnego ryzyka powikłań cukrzycy w grupie leczonej metforminą (29,8 zdarzeń/1000 pacjentolat) w porównaniu z grupą leczoną samą dietą (43,3 zdarzeń/1000 pacjentolat), p=0,0023 i w porównaniu z łącznymi wynikami grupy leczonej pochodnymi sulfonylomocznika i grupy leczonej insuliną w monoterapii (40,1 zdarzeń/1000 pacjentolat), p=0,0034.
- Istotne zmniejszenie bezwzględnego ryzyka śmiertelności związanej z cukrzycą: w grupie leczonej metforminą 7,5 zdarzeń/1000 pacjentolat, z grupą leczoną samą dietą 12,7 zdarzeń/1000 pacjentolat, p=0,017.
- Istotne zmniejszenie bezwzględnego ryzyka śmiertelności ogólnej: w grupie leczonej metforminą 13,5 zdarzeń/1000 pacjentolat w porównaniu z grupą leczoną samą dietą 20,6 zdarzeń/1000 pacjentolat (p=0,011) oraz w porównaniu z łącznymi wynikami grupy leczonej pochodnymi sulfonylomocznika i grupy leczonej insuliną w monoterapii 18,9 zdarzeń/1000 pacjentolat (p=0,021).
- Istotne zmniejszenie bezwzględnego ryzyka zawału serca: w grupie leczonej metforminą 11 zdarzeń/1000 pacjentolat, w grupie leczonej samą dietą 18 zdarzeń/1000 pacjentolat (p=0,01).
Nie wykazano korzyści ze stosowania metforminy jako leku drugiego wyboru w leczeniu skojarzonym z pochodnymi sulfonylomocznika.
W cukrzycy typu 1 u niektórych chorych stosowano metforminę w skojarzeniu z insuliną, ale korzyści kliniczne tego połączenia nie zostały formalnie ustalone.
Dzieci i młodzież
Kontrolowane badania kliniczne w grupie dzieci w wieku od 10 do16 lat, leczonej przez 1 rok, wykazały reakcję na leczenie podobną jak u osób dorosłych.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Po doustnym podaniu chlorowodorku metforminy, maksymalne stężenie w surowicy (Cmax), występujepo około 2,5 godzinach (Tmax). U osób zdrowych całkowita dostępność biologiczna po podaniu
7