CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
METFORMIN GALENA, 850 mg, tabletki Metformini hydrochloridum
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jedna tabletka zawiera 850 mg metforminy chlorowodorku, co odpowiada 662,9 mg metforminy. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka
Białe, bez zapachu, okrągłe, dwustronnie wypukłe tabletki.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Leczenie cukrzycy typu 2 (niezależna od insuliny), zwłaszcza u pacjentów otyłych, gdy za pomocąściśle przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozywe krwi.
Produkt leczniczy Metformin Galena, 850 mg, tabletki można stosować w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dorośli
W monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi:Zazwyczaj dawka początkowa to 850 mg metforminy chlorowodorku (1 tabletka) 2 lub 3 razy na dobęw czasie lub po posiłku. Po 10-15 dniach należy ustalić dawkę na podstawie stężenia glukozy we krwi.Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.Maksymalna zalecana dawka metforminy chlorowodorku wynosi 3 g na dobę.W przypadku zamiany innego doustnego leku przeciwcukrzycowego na metforminy chlorowodorek,należy odstawić poprzednio stosowany lek i zastosować metforminy chlorowodorek w wyżejpodanych dawkach.
W skojarzeniu z insuliną:
Metforminy chlorowodorek i insulina mogą być stosowane jednocześnie w celu uzyskania lepszejkontroli stężenia glukozy we krwi. Metforminy chlorowodorek stosuje się zwykle w dawcepoczątkowej 850 mg (1 tabletka) od 2 do 3 razy na dobę, natomiast dawkę insuliny ustala się napodstawie wyników badania stężenia glukozy we krwi.
Pacjenci w podeszłym wieku
Z uwagi na ryzyko zaburzeń czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku dawkę metforminychlorowodorku należy ustalić na podstawie parametrów czynności nerek. Podczas leczenia koniecznajest regularna kontrola czynności nerek (patrz punkt 4.4).
1
Dzieci
Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego u dzieci.
Sposób podawania
Podanie doustne.
4.3. Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
Cukrzycowa kwasica ketonowa, stan przedśpiączkowy w cukrzycy.Niewydolność nerek (klirens kreatyniny <60 ml/min).
Ostre choroby wiążące się z ryzykiem niewydolności nerek (odwodnienie, ciężkie zakażenie, wstrząs,donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod (patrz punkt 4.4)).Ostre lub przewlekłe choroby mogące być przyczyną niedotlenienia tkanek (niewydolność serca lubniewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego, wstrząs).Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm.
Karmienie piersią.
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Kwasica mleczanowa:
Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym, ale groźnym (z wysoką śmiertelnością w razie brakunatychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym mogącym powstać w wyniku kumulacjimetforminy. Zgłoszone przypadki kwasicy mleczanowej u chorych leczonych metforminąwystępowały przede wszystkim u osób ze znaczną niewydolnością nerek. Ryzyko kwasicymleczanowej można i należy zmniejszyć poprzez dokładną ocenę również innych czynników ryzykasprzyjających kwasicy mleczanowej, do których należą: źle kontrolowana glikemia, ketoza,długotrwałe głodzenie, nadużywanie alkoholu, niewydolność wątroby i inne stany związane zniedotlenieniem.
Rozpoznanie
Kwasica mleczanowa charakteryzuje się występowaniem duszności, przyspieszonego oddechu, bólubrzucha, hipotermii a następnie śpiączki. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się zmniejszenie pHkrwi, zwiększenie stężenia mleczanów we krwi powyżej 5 mmol/l, zwiększenie luki anionowej orazzwiększenie stosunku stężenia mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W przypadkupodejrzenia kwasicy metabolicznej, metforminy chlorowodorek należy odstawić a pacjentanatychmiast umieścić w szpitalu (patrz punkt 4.9).
Czynność nerek:
Metformina jest wydalana przez nerki, dlatego przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w czasieleczenia należy oznaczać stężenie kreatyniny w surowicy:
- u pacjentów z prawidłową czynnością nerek przynajmniej raz w roku,- przynajmniej 2-4 razy w roku u pacjentów, u których stężenie kreatyniny jest na górnej granicynormy oraz u osób w podeszłym wieku.
Zaburzenie czynności nerek u osób w podeszłym wieku występuje często i jest bezobjawowe.Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, w których czynność nerek może byćzaburzona, np. na początku stosowania leków hipotensyjnych, moczopędnych oraz niesteroidowychleków przeciwzapalnych.
Stosowanie środków kontrastujących zawierających jod:
Donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod podczas badań radiologicznychmoże być przyczyną niewydolności nerek, dlatego metforminy chlorowodorek należy odstawić przedbadaniem lub na czas badania. Leczenie można wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach pobadaniu i tylko po ocenieniu czynności nerek i stwierdzeniu, że jest prawidłowa (patrz punkt 4.5).
2
Zabiegi chirurgiczne:
Metforminy chlorowodorek należy odstawić na 48 godzin przed planowanym zabiegiemchirurgicznym w znieczuleniu ogólnym. Podawanie leku można wznowić nie wcześniej niż po 48godzinach od zabiegu.
Inne ostrzeżenia
Podczas stosowania metforminy chlorowodorku należy przestrzegać zaleceń diety cukrzycowej zrównomiernym przyjmowaniem węglowodanów w ciągu dnia. Pacjenci z nadwagą powinni ponadtokontynuować dietę niskokaloryczną.
Należy regularnie przeprowadzać typowe badania laboratoryjne wykonywane zwykle w celu kontrolowania cukrzycy.
Metforminy chlorowodorek nie wywołuje hipoglikemii, ale zaleca się ostrożność w razie stosowania jej w skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania metforminy chlorowodorku z następującymi substancjami:
Alkohol
Podczas ostrego zatrucia alkoholem istnieje zwiększone ryzyko kwasicy mleczanowej, szczególnie wprzypadku: głodzenia lub niedożywienia, niewydolności wątroby. Należy unikać spożywania alkoholu i leków zawierających alkohol.
Środki kontrastujące zawierające jod (patrz punkt 4.4)
Donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod może prowadzić doniewydolności nerek, a w jej wyniku do kumulacji metforminy, co zwiększa ryzyko kwasicymleczanowej.
Przed badaniem lub na czas badania metforminy chlorowodorek należy odstawić. Leczenie możnawznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach po badaniu i tylko po ocenieniu czynności nerek istwierdzeniu, że jest prawidłowa.
Metforminy chlorowodorek należy stosować ostrożnie z następującymi lekami:
Glikokortykosteroidy (podawanie ogólne i miejscowe), leki pobudzające receptory ß2-adrenergiczne i leki moczopędne
Leki te wykazują wewnętrzną aktywność hiperglikemiczną. Pacjenta należy poinformować okonieczności częstej kontroli stężenia glukozy we krwi, szczególnie na początku leczenia. W raziepotrzeby należy indywidualnie dostosować dawkę leku przeciwcukrzycowego w czasie jednoczesnegostosowania takich leków oraz po ich odstawieniu.
Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE)
Leki te mogą zmniejszać stężenie glukozy we krwi. W razie potrzeby należy indywidualniedostosować dawkę leku przeciwcukrzycowego w czasie jednoczesnego stosowania inhibitorów ACEoraz po ich odstawieniu.
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Nie ma dotychczas odpowiednich danych epidemiologicznych. Badania na zwierzętach nie wykazałyszkodliwego wpływu metforminy na ciążę, rozwój zarodka i płodu, przebieg porodu czy rozwójdziecka po urodzeniu (patrz punkt 5.3).
W razie planowania ciąży jak i w czasie ciąży nie należy stosować metforminy chlorowodorku.Cukrzycę należy wówczas leczyć insuliną, aby uzyskać stężenia glukozy we krwi jak najbliższewartości prawidłowych i zmniejszyć ryzyko wad rozwojowych płodu związanych z nieprawidłowymstężeniem glukozy we krwi.
3
Metformina przenika do mleka samic szczura. Dane na ten temat u ludzi nie dostępne. Decyzję otym, czy odstawić metforminy chlorowodorek czy przerwać karmienie piersią należy podjąćindywidualnie, oceniając znaczenie stosowania leku u danej kobiety.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Produkt leczniczy Metformin Galena stosowany w monoterapii nie powoduje hipoglikemii i tymsamym nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.Należy jednak zwrócić pacjentowi uwagę na ryzyko wystąpienia hipoglikemii w przypadkustosowania metforminy chlorowodorku jednocześnie z innymi lekami przeciwcukrzycowymi(pochodne sulfonylomocznika, insulina, repaglinid).
4.8. Działania niepożądane
W czasie leczenia metforminy chlorowodorkiem mogą wystąpić niżej wymienione działania niepożądane.
Częstość występowania działań niepożądanych: - bardzo często (1/10);
- często (1/100 do <1/10);
- niezbyt często (1/1 000 do <1/100);- rzadko (1/10 000 do <1/1 000);
- bardzo rzadko (< 1/10 000);
- nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania:
Bardzo rzadko: zmniejszenie wchłaniania witaminy B12 i zmniejszenie jej stężenia w surowicy podczas długotrwałego leczenia metforminy chlorowodorkiem. Jeśli u chorego stwierdza się niedokrwistość megaloblastyczną, należy wziąć pod uwagę taką etiologię.
Bardzo rzadko: kwasica mleczanowa (patrz punkt 4.4).
Zaburzenia układu nerwowego:
Często: zaburzenia smaku.
Zaburzenia żołądka i jelit:
Bardzo często: zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata apetytu. Te objawy niepożądane występują najczęściej na początku leczenia i w większości przypadków przemijają samoistnie. Aby im zapobiec, zaleca się przyjmowanie metforminy w 2 lub 3 dawkach na dobę w czasie lub po posiłku. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:
Pojedyncze doniesienia: nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby lub zapalenie wątroby ustępujące po odstawieniu metforminy chlorowodorku.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:
Bardzo rzadko: reakcje skórne takie jak rumień, świąd skóry, pokrzywka.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
4
Al. Jerozolimskie 181C PL-02 222 Warszawa Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 e-mail:
[email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9. Przedawkowanie
Po jednorazowym przyjęciu 85 g metforminy chlorowodorku nie obserwowano hipoglikemii,jednakże w takich przypadkach może wystąpić kwasica mleczanowa. Przedawkowanie metforminylub współistnienie innych czynników ryzyka może spowodować kwasicę mleczanową. Kwasicamleczanowa jest stanem zagrażającym życiu i wymaga leczenia szpitalnego. Najskuteczniejszą metodą usuwania mleczanów i metforminy z organizmu jest hemodializa.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: doustne leki przeciwcukrzycowe, pochodne biguanidu, kod ATC:A10BA02
Metforminy chlorowodorek jest lekiem przeciwcukrzycowym z grupy pochodnych biguanidów, któryzmniejsza stężenie glukozy na czczo i po posiłkach. Nie pobudza wydzielania insuliny i dzięki temunie powoduje hipoglikemii.
Metforminy chlorowodorek ma trzy mechanizmy działania przeciwcukrzycowego:(1) zmniejsza wytwarzanie glukozy w wątrobie poprzez hamowanie glukoneogenezy i glikogenolizy,
(2) w mięśniach zwiększa wrażliwość na insulinę wzmagając obwodowy wychwyt glukozy i jej
zużycie,
(3) opóźnia absorpcję glukozy w jelicie.
Metforminy chlorowodorek pobudza wewnątrzkomórkową syntezę glikogenu działając na syntazę glikogenu.
Metforminy chlorowodorek zwiększa zdolności transportowe wszystkich rodzajów nośników glukozy przez błony komórkowe (GLUT).
U ludzi, niezależnie od wpływu na glikemię, metforminy chlorowodorek wywiera korzystny wpływ nametabolizm lipidów. W kontrolowanych średnio- i długoterminowych badaniach klinicznychwykazano, że metformina w dawkach terapeutycznych zmniejsza stężenie cholesterolu całkowitego,cholesterolu frakcji LDL i trójglicerydów.
Skuteczność kliniczna:
Prospektywne randomizowane badania UKPDS wykazały długotrwałe korzyści z intensywnej kontroli glikemii u dorosłych chorych na cukrzycę typu 2.
Analiza wyników uzyskanych u pacjentów z nadwagą leczonych metforminy chlorowodorkiem ponieskutecznym leczeniu samą dietą wykazała:
- Istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka powikłań cukrzycowych w grupie leczonej metforminychlorowodorkiem (29,8 zdarzeń/1000 pacjento-lat) w porównaniu z grupą leczoną samą dietą (43,3zdarzeń/1000 pacjento-lat), p=0,0023 i w porównaniu z grupą chorych leczonych insuliną wmonoterapii lub w skojarzeniu z pochodnymi sulfonylomocznika (40,1 zdarzeń/1000 pacjento-lat),p=0,0034;
- Istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka śmiertelności związanej z cukrzycą: metforminychlorowodorek 7,5 zdarzeń/1000 pacjento-lat, sama dieta 12,7 zdarzeń/1000 pacjento-lat, p=0,017;- Istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka śmiertelności ogólnej: metforminy chlorowodorek 13,5zdarzeń/1000 pacjento-lat w porównaniu z grupą leczoną samą dietą 20,6 zdarzeń/1000 pacjento-lat
5
(p=0,011) oraz w porównaniu z grupą chorych leczonych insuliną w monoterapii lub w skojarzeniu z pochodnymi sulfonylomocznika 18,9 zdarzeń/1000 pacjento-lat (p=0,021);
- Istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka zawału serca: metforminy chlorowodorek 11 zdarzeń/1000pacjento-lat, sama dieta 18 zdarzeń/1000 pacjento-lat (p=0,01).
W przypadku stosowania metforminy chlorowodorku jako leku drugiego rzutu w skojarzeniu zpochodną sulfonylomocznika nie wykazano korzyści dotyczących odległego rokowania.W cukrzycy typu 1 u niektórych chorych stosowano metforminę z insuliną, ale kliniczne korzyści tegopołączenia nie zostały oficjalnie ustalone.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po doustnym podaniu metforminy chlorowodorku maksymalne stężenie występuje po 2,5 godzinach(Tmax). U zdrowych ochotników całkowita biodostępność po podaniu tabletki 500 mg lub 850 mgmetforminy chlorowodorku sięga 50-60%.
Po podaniu doustnym absorpcja metforminy może ulec wysyceniu i nie jest całkowita. Uważa się, że farmakokinetyka absorpcji metforminy jest nieliniowa.
W przypadku zwykle stosowanych dawek metforminy chlorowodorku i schematów dawkowaniastężenie w osoczu w stanie stacjonarnym występuje w czasie od 24 do 48 godzin i zwykle jestmniejsze niż 1 μg/ml. W kontrolowanych badaniach klinicznych maksymalne stężenie metforminy wosoczu (Cmax) nie przekracza 4 μg/ml, nawet po zastosowaniu dawek maksymalnych.
Pokarm zmniejsza i nieznacznie opóźnia absorpcję metforminy. W przypadku podania dawki 850 mgmetforminy chlorowodorku obserwowano o 40% mniejsze stężenie maksymalne w osoczu, o 25%mniejszą powierzchnię pod krzywą (AUC) oraz wydłużenie o 35 minut czasu wystąpienia stężeniamaksymalnego. Kliniczne znaczenie tych zmian jest nieznane.
Dystrybucja
Metformina w nieznacznym stopniu wiąże się z białkami osocza. Metformina przenika doerytrocytów. Maksymalne stężenie leku we krwi jest mniejsze niż w osoczu i występuje mniej więcejw tym samym czasie. Krwinki czerwone stanowią prawdopodobnie drugi kompartment dystrybucjimetforminy. Średnia objętość dystrybucji (Vd) wynosi 63-276 l.
Metabolizm
Metformina jest wydalana z moczem w postaci niezmienionej. Nie zidentyfikowano żadnychmetabolitów metforminy u ludzi.
Eliminacja
Około 20-30% dawki doustnej jest wydalane z kałem w stanie niezmienionym. Klirens nerkowymetforminy jest większy niż 400 ml/min, co wskazuje, metformina jest wydalana w wynikuprzesączania kłębuszkowego i wydzielania kanalikowego. Po podaniu doustnym rzeczywisty okrespółtrwania w końcowej fazie eliminacji wynosi około 6,5 godziny.
W zaburzeniach czynności nerek klirens nerkowy jest zmniejszony proporcjonalnie do klirensukreatyniny, w związku z tym okres półtrwania jest wydłużony. Prowadzi to do zwiększenia stężeniametforminy w osoczu.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane przedkliniczne pochodzące z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczącychbezpieczeństwa stosowania leku, toksyczności dawki wielokrotnej, genotoksyczności,karcynogenności i toksycznego wpływu na rozród, nie wykazały niebezpieczeństwa stosowania uludzi.
6
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)Skrobia kukurydziana
Powidon
Krzemionka koloidalna bezwodnaMagnezu stearynian
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3. Okres ważności
5 lat
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania produktu leczniczego.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Dostępne opakowanie:
30 szt. – 2 blistry po 15 szt.30 szt. – 3 blistry po 10 szt.
Blistry z folii PVC/PVDC/Aluminium w tekturowym pudełku.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Bez specjalnych wymagań.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Farmaceutyczna Spółdzielnia Pracy Galena
ul. Krucza 6250-984 WrocławPolska
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
9280
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 27 marzec 2002 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 16 styczeń 2012
7
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
8