CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Neurotop Retard 300, 300 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu Neurotop Retard 600, 600 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jedna tabletka Neurotop Retard 300 zawiera 300 mg karbamazepiny (Carbamazepinum). Jedna tabletka Neurotop Retard 600 zawiera 600 mg karbamazepiny (Carbamazepinum).
Pełny wykaz substancji pomocniczych patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletki o przedłużonym uwalnianiu.
Neurotop Retard 300: tabletki białe, płaskie ze ściętymi krawędziami, z rowkiem dzielącym po jednejstronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.
Neurotop Retard 600: tabletki białe, podłużne, z rowkiem dzielącym po obu stronach.Tabletkę można podzielić na równe dawki.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Padaczka
- napady częściowe złożone lub proste - napady uogólnione toniczno-kloniczne; mieszane postacie napadów
Zespoły maniakalne oraz zapobieganie zaburzeniom maniakalno-depresyjnym (dwubiegunowym).
Alkoholowy zespół abstynencyjny.
Idiopatyczny nerwoból nerwu trójdzielnego oraz nerwoból nerwu trójdzielnego w przebiegu stwardnieniarozsianego.
Neuropatia cukrzycowa.
Karbamazepina jest zazwyczaj nieskuteczna w napadach z utratą świadomości (petit mal) oraz w
napadach mioklonicznych.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Terapia przeciwdrgawkowa
Przy wprowadzaniu karbamazepiny wskazane jest stopniowe zmniejszanie dawek poprzednio
podawanych leków przeciwdrgawkowych.
1
Dorośli i dzieci w wieku powyżej 10 lat:
Zazwyczaj terapię rozpoczyna się od dwóch tabletek 150 mg na dobę, następnie dawkę powoli zwiększa się do osiągnięcia indywidualnej dawki optymalnej. Zalecane jest zwiększanie dawki wieczornej. Dawka podtrzymująca wynosi 600 mg na dobę. Jeżeli lek jest podawany raz dziennie, należy przyjmować gowieczorem. W indywidualnych przypadkach u pacjentów dorosłych może być wskazane zastosowanie dawki do 2000 mg na dobę.
Dzieci w wieku pomiędzy 1 a 5 lat:
150 mg dwa razy na dobę (rano i wieczorem)
Dzieci od 6. roku życia do 10 lat:
15 mg do 20 mg na kg masy ciała na dobę: tabletki 150 mg lub 300 mg dwa razy na dobę (rano i
wieczorem).
Zespoły maniakalne oraz zapobieganie zaburzeniom maniakalno-depresyjnym (dwubiegunowym)
Zazwyczaj podaje się od 300 mg do 1500 mg na dobę. Najczęściej zaleca się 600 mg karbamazepiny nadobę w dwóch dawkach.
Przy leczeniu ostrego stanu manii dawkę należy zwiększać w szybkim tempie, natomiast w profilaktyce choroby afektywnej dwubiegunowej dawkę należy zwiększać stopniowo, aby zapewnić optymalną tolerancję.
Neuralgia nerwu trójdzielnego
Zazwyczaj leczenie rozpoczyna się od dawki 300 mg raz na dobę, a następnie powoli zwiększa się dawkę do ustąpienia bólu. źniej należy ustalić minimalną skuteczną dawkę, stopniowo zmniejszając dawkę terapeutyczną. Zazwyczaj dawka dobowa wynosi 600 mg.
Neuropatia cukrzycowa
Średnia dawka podtrzymująca wynosi 600 mg, podawane albo w dawce pojedynczej, albo w dwóchdawkach po 300 mg (rano i wieczorem).
Alkoholowy zespół abstynencyjny
Zazwyczaj dawka dobowa wynosi 600 mg. W ostrych przypadkach można podać 1200 mg na dobę wciągu kilku pierwszych dni leczenia.
Dawkowanie u pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności nerek
U pacjentów z szybkością przesączania kłębkowego poniżej 10 ml/min i u pacjentów wymagających dializy należy podawać 75% zwykłej dawki.
Pacjenci pochodzenia chińskiego (z grupy etnicznej Han) i tajskiego
Zawsze gdy jest to możliwe, przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu leczenia, pacjentów pochodzeniachińskiego lub tajskiego należy zbadać na obecność allelu HLA-B*1502, który silnie prognozuje ryzyko wystąpienia ciężkiego zespołu Stevensa-Johnsona (ang. SJS Stevens-Johnson Syndrome) wywołanego przyjmowaniem karbamazepiny (Patrz informacje dotyczące badań genetycznych
oraz reakcji skórnych w punkcie 4.4).
Sposób podawania
Tabletki należy połykać popijając płynem, podczas lub po posiłkach.
Tabletki można dzielić bez utraty właściwości przedłużonego uwalniania. Tabletki można rozpuszczać w żnych płynach (1 szklanka wody, herbaty, mleka lub soku owocowego - oprócz soku grejpfrutowego;patrz 5.2). Roztwór należy wypić natychmiast po przygotowaniu.
4.3. Przeciwwskazania
- Stwierdzona nadwrażliwość na karbamazepinę lub leki o podobnej budowie chemicznej (np. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne), lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych wymienionych w punkcie 6.1
2
- Stosowanie u pacjentów z blokiem przedsionkowo-komorowym stwierdzonymi w wywiadzie, zaburzeniami czynności szpiku kostnego lub porfirią wątrobową (np. ostra porfiria przerywana, porfiria mieszana, porfiria skórna źna)
- Równoczesne stosowanie karbamazepiny z inhibitorami MAO jest niewskazane (patrz punkt 4.5 Interakcje z innymi lekami i inne rodzaje interakcji)
- Dzieci poniżej 1 roku
- Dzieci poniżej 6 lat, dla mocy 600 mg
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
W czasie stosowania karbamazepiny stwierdzano przypadki agranulocytozy i niedokrwistościaplastycznej; jednak z powodu bardzo niewielkiej częstości występowania trudno jednoznacznie ocenić ryzyko związane ze stosowaniem karbamazepiny. Ryzyko wystąpienia agranulocytozy w nieleczonej populacji oceniono na 4,7 osoby na milion w ciągu roku, a niedokrwistości aplastycznej na 2,0 osoby na milion w ciągu roku.
Zmniejszenie liczby płytek krwi lub białych krwinek w wyniku stosowania karbamazepiny występuje, odpowiednio, sporadycznie lub często. Przed rozpoczęciem leczenia z zastosowaniem karbamazepiny, w celu oznaczenia wartości początkowej należy wykonać badanie krwi, łącznie z liczbą płytek krwi i retikulocytów, oraz oznaczenie stężenia żelaza w surowicy. Powyższe badania należy okresowopowtarzać.
Pacjentów oraz ich opiekunów należy poinformować o wczesnych oznakach i objawach wskazujących na możliwość występowania zaburzeń hematologicznych oraz reakcji dermatologicznych i odczynów wątrobowych. Pacjentów należy ostrzec, że jeżeli pojawią się objawy takie jak gorączka, ból gardła, wysypka, owrzodzenie jamy ustnej, łatwe pojawianie się siniaków, wybroczyny lub plamica, należy niezwłocznie porozumieć się z lekarzem.
Jeśli podczas leczenia liczba białych krwinek lub liczba płytek krwi zmniejszy się, należy dokładnie obserwować pacjenta oraz monitorować parametry morfologiczne krwi. Leczenie należy przerwać, jeśli u pacjenta rozwinie się leukopenia z towarzyszącymi objawami klinicznymi, jak gorączka lub ból gardła.Leczenie należy przerwać również w przypadku jakichkolwiek objawów zahamowania czynności szpiku kostnego.
Przed rozpoczęciem leczenia oraz okresowo w trakcie leczenia należy przeprowadzać testy wątrobowe, szczególnie u pacjentów ze stwierdzoną w wywiadzie chorobą wątroby oraz u osób w podeszłym wieku.Należy natychmiast przerwać leczenie w razie zaburzenia czynności wątroby lub ostrej choroby wątroby.
Wyniki niektórych testów wątrobowych u pacjentów przyjmujących karbamazepinę mogą być uznane za nieprawidłowe. Szczególnie dotyczy to transferazy gamma glutaminowej. Jest to prawdopodobnie związane z indukowaniem enzymu wątrobowego. Indukcja enzymu może powodować również niewielkiepodwyższenie fosfatazy zasadowej. Takie wzmocnienie siły metabolizmu nie jest wskazaniem do odstawienia karbamazepiny.
Ostre reakcje wątrobowe na karbamazepinę występują bardzo rzadko. Rozwijające się oznaki i objawy zaburzenia czynności wątroby lub czynnej choroby wątroby należy natychmiast ocenić, a karbamazepinęodstawić do czasu uzyskania wyników badań.
Łagodne reakcje skórne, np. pojedyncze wykwity plamkowe lub grudkowo-plamkowe mają zwykle charakter przejściowy i nie stanowią zagrożenia. Najczęściej ustępują w ciągu kilku dni lub tygodni leczenia, albo po zmniejszeniu dawki karbamazepiny. Jednak pacjenci powinni pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarską i jeśli objawy się pogorszą, karbamazepinę należy odstawić.
3
Jeśli występują objawy wskazujące na ciężkie reakcje skórne (np. zespól Stevensa-Johnsona, zespólLyella (martwica toksyczno-rozpływna naskórka), należy natychmiast odstawić karbamazepinę.
Reakcje skórne
Podczas leczenia karbamazepiną zgłaszano ciężkie a niekiedy śmiertelne przypadki reakcji skórnych, w tym toksycznego martwiczego oddzielania się naskórka (ang. TEN –Toxic Epidermal Necrolysis) oraz zespołu Stevensa-Johnsona. Jak się szacuje, w krajach zamieszkiwanychgłównie przez ludność rasy kaukaskiej działania te występują u 1 do 6 na 10 000 nowych pacjentów otrzymujących karbamazepinę, ale w niektórych krajach azjatyckich ryzyko ocenia się na około 10 razy większe.
Coraz więcej dowodów wskazuje na rolę żnych alleli HLA w podatności na niepożądane reakcje ze
strony układu immunologicznego (patrz punkt 4.2).
Allel HLA-B*1502 –u pacjentów w populacji chińskiej, tajskiej oraz innych azjatyckich
Wykazano, że u osób pochodzenia chińskiego (z grupy etnicznej Han) i tajskiego leczonych karbamazepiną, występowanie allelu HLA-B*1502 jest silnie powiązane z ryzykiem rozwinięcia się ciężkich, niepożądanych reakcji skórnych, znanych jako zespół Stevensa-Johnsona (SJS). Allel HLA-B*1502 występuje u około 10% przedstawicieli populacji chińskiej Han oraz tajskiej. Jeśli jest to możliwe, przed rozpoczęciem leczenia karbamazepiną należy takich pacjentów przebadać pod kątem nosicielstwa allelu (patrz punkt 4.2). Jeśli wynik testu będzie dodatni, leczenie karbamazepiną można zastosować jedynie, gdy nie ma innych możliwości terapii. U pacjentów z ujemnym wynikiemtestu na obecność allelu HLA-B*1502 ryzyko SJS jest niskie, ale reakcja może jednak wystąpić.
Niektóre dane wskazują na zwiększone ryzyko ciężkich stanów TEN i (lub) SJS związanych zestosowaniem karbamazepiny u pacjentów z pozostałych azjatyckich populacji. Ze względu na powszechne występowanie u nich tego allelu (powyżej 15% na Filipinach i w Malezji), należy rozważyć przeprowadzenie testów genetycznych na obecność allelu HLA-B*1502 u pacjentów z zagrożonych populacji.
Częstość występowania allelu HLA-B*1502 jest nieistotna u osób np. pochodzenia europejskiego,afrykańskiego, hiszpańskiego, japońskiego oraz koreańskiego (<1%).
Allel HLA-A*3101 - w populacji osób pochodzenia europejskiego oraz u Japończyków
Niektóre dane wskazują na związek między występowaniem allelu HLA-A*3101 u osób
pochodzenia europejskiego lub Japończyków i zwiększonym ryzykiem niepożądanych reakcji skórnych wywołanych przez karbamazepinę, w tym SJS, TEN, osutki polekowej z eozynofilią i objawamiukładowymi (ang. DRESS – Drug Rash with Eosinophilia and Systemic Symptoms) lub mniej uciążliwej ostrej uogólnionej osutki krostkowej (ang. AGEP Acute Generalized Exanthematous Pustulosis) oraz wysypki grudkowo-plamistej (patrz punkt 4.8).
Częstość występowania allelu HLA-A*3101 żni się znacznie między poszczególnymi grupami etnicznymi. W populacji Europejczyków wynosi od 2 do 5%, a u Japończyków około 10%.
Obecność allelu HLA-A*3101 może u osób pochodzenia europejskiego zwiększać ryzyko wystąpienia reakcji skórnych (głównie lżejszych) z 5% w ogólnej populacji do 26%, podczas gdy brak tego allelu może zmniejszyć ryzyko z 5% do 3.8%.
Nie ma wystarczających danych, aby zalecać przeprowadzanie badań przesiewowych na obecnośćallelu HLA-A*3101 przed rozpoczęciem leczenia karbamazepiną.
U pacjentów pochodzenia europejskiego lub japońskiego u których stwierdzono obecność allelu HLA-A*3101, można rozważyć zastosowanie karbamazepiny, gdy korzyści wynikające z leczenia przewyższają ryzyko.
4
Karbamazepina może wywoływać reakcje nadwrażliwości, w tym nadwrażliwości wielonarządowej, która może dotyczyć skóry, układu krwiotwórczego i chłonnego lub innych organów.
Jeśli pojawią się oznaki reakcji nadwrażliwości, należy natychmiast odstawić karbamazepinę.
Pacjentów, u których wystąpiła reakcja nadwrażliwości na karbamazepinę należy poinformować, że w 25 do 30% przypadków występuje również reakcja nadwrażliwości na oksykarbazepinę.
Może występować nadwrażliwość krzyżowa pomiędzy karbamazepiną i fenytoiną.
Karbamazepinę należy stosować ostrożnie u pacjentów z napadami mieszanymi z utratą świadomości, zarówno typowymi jak i nietypowymi. W takich przypadkach karbamazepina może nasilić napady. Wrazie nasilenia napadów, karbamazepinę należy odstawić.
W czasie zmiany ze stosowania postaci doustnej na czopki może wystąpić zwiększenie częstości występowania napadów.
Nagłe odstawienie karbamazepiny może spowodować zwiększenie liczby napadów. Jeśli nagle przerwano leczenie karbamazepiną, należy podać inny odpowiedni lek przeciwpadaczkowy(jak np. diazepam w podaniu doodbytniczym, fenytoina).
Karbamazepina i produkty lecznicze zawierające estrogen i (lub) progesteron
Z powodu indukcji enzymu wątrobowego, karbamazepina może prowadzić do niepowodzenia terapeutycznego podczas stosowania produktów leczniczych zawierających estrogen i (lub) progesteron. Może to powodować zmniejszenie skuteczności antykoncepcji, krwawienie międzymiesiączkowe lub plamienie miesiączkowe.
Pacjentki stosujące doustną antykoncepcję hormonalną powinny przyjmować nie mniej niż 50mikrogramów estrogenu lub stosować dodatkowo inne metody antykoncepcji.
Chociaż korelacje między dawkowaniem karbamazepiny i stężeniem w osoczu oraz między stężeniem w osoczu i skutecznością lub tolerancją są raczej nieistotne, monitorowanie stężenia w osoczu może być przydatne w następujących przypadkach: znaczne zwiększenie częstości napadów (sprawdzenie, czypacjent przestrzega zaleceń); podczas ciąży; podczas stosowania u dzieci i młodzieży; w razie podejrzenia zaburzenia wchłaniania; podejrzenia toksyczności, jeśli stosowany jest więcej niż jeden lek.
Ostrzeżenia
U pacjentów ze stwierdzoną w wywiadzie chorobą serca, wątroby lub nerek, niepożądanymi reakcjamihematologicznymi na inne leki oraz przerwaną terapią karbamazepiną, karbamazepina może być stosowana po dokładnym rozważeniu korzyści i ryzyka i pod warunkiem dokładnego monitorowania chorego.
Zaleca się wstępne (przed rozpoczęciem leczenia) oraz okresowe (w trakcie leczenia) wykonywaniebadań moczu i określenie azotu mocznikowego krwi.
Karbamazepina wykazuje słabe działanie przeciwcholinergiczne i dlatego pacjenci z podwyższonymciśnieniem śródgałkowym powinni znajdować się pod ścisłą kontrolą w czasie leczenia.
Należy brać pod uwagę, że karbamazepina może uczynniać utajnione psychozy, oraz powodowaćwystąpienie stanu splątania i pobudzenia u pacjentów w podeszłym wieku.
Myśli i zachowania samobójcze
U pacjentów, u których stosowano leki przeciwpadaczkowe w poszczególnych wskazaniach, odnotowano przypadki myśli i zachowań samobójczych. Meta-analiza randomizowanych, kontrolowanych placebobadań leków przeciwpadaczkowych również wskazuje na niewielkie zwiększenie ryzyka myśli i
5
zachowań samobójczych. Nie jest znany mechanizm powstawania tego ryzyka, a dostępne dane nie wykluczają możliwości, że zwiększone ryzyko występuje także podczas stosowania karbamazepiny.
W związku z tym należy uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują oznaki myśli i zachowań samobójczych i w razie konieczności rozważyć zastosowanie odpowiedniego leczenia. Pacjentów (oraz ich opiekunów) należy poinformować, że w razie wystąpienia myśli lub zachowań samobójczych należy poradzić się lekarza.
Podczas leczenia należy unikać alkoholu.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Ze względu na indukowanie enzymów wątrobowych, działanie takich leków jak doustne antykoagulanty (pochodne kumaryny), chinidyna, hormonalne środki antykoncepcyjne lub antybiotyki (np. doksycyklina)może być osłabione.
Metabolizm karbamazepiny może być hamowany w wyniku równoczesnego podawania erytromycyny, troleandomycyny, izoniazydu, antagonistów wapnia (np. werapamilu, diltiazemu), dekstropropoksyfenu i wiloksazyny, co prowadzi do zwiększonego stężenia karbamazepiny w osoczu. Podwyższenie stężenia karbamazepiny w osoczu można również stwierdzić przy równoczesnympodawaniu innych leków przeciwdrgawkowych (fenytoiny, prymidonu i kwasu walproinowego), lub cymetydyny.
Jednoczesne podawanie z litem może prowadzić do odwracalnych reakcji neurotoksycznych.Powinny upłynąć przynajmniej 2 tygodnie od zakończenia terapii inhibitorami MAO do rozpoczęcia leczenia karbamazepiną.
Sok grejpfrutowy istotnie zwiększa biodostępność karbamazepiny, dlatego należy unikać go w trakcie leczenia karbamazepiną (patrz 5.2).
W badaniach mogą być zmienione parametry czynności tarczycy.
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Podczas ciąży, szczególnie podczas pierwszego trymestru, wszystkie leki stanowią potencjalnezagrożenie. Jeżeli jednak leczenie przeciwdrgawkowe jest konieczne, nie powinno być przerwane podczas ciąży, ponieważ może to stanowić zagrożenie zarówno dla matki, jak i płodu.
Karbamazepina w badaniach przeprowadzonych na zwierzętach wykazywała niewielkie działanie
teratogenne.
U gryzoni, którym podawano dawki około 10 do 25 razy wyższe od dawek terapeutycznych stosowanych u ludzi (obliczane w stosunku do masy ciała w kg), obserwowano obniżoną urodzeniową masę ciała oraz obniżoną masę organów, jak również niecałkowite kostnienie i sporadycznie rozszczep podniebienia. W celu większego bezpieczeństwa i łatwiejszego oznaczenia optymalnej skutecznej dawki, zalecane jestmonitorowanie stężenia leku we krwi (zakres terapeutyczny: 3-12 mg/l = 13-50 µmol/l).
Karbamazepina przenika do krwi płodu oraz do mleka kobiecego. W celu powolnego wycofywania karbamazepiny z organizmu noworodka, karmienie piersią należy ograniczać stopniowo.Karbamazepina przenikająca do mleka kobiety karmiącej piersią może powodować u noworodka trudności ze ssaniem, ze względu na działanie uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Karbamazepina może powodować zaburzenia zdolności reagowania, co może wpływać na zdolność
prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8. Działania niepożądane
Niektóre działania niepożądane występują bardzo często, zwłaszcza w początkowym okresie leczenia lubjeśli dawka początkowa jest zbyt duża, albo u pacjentów w podeszłym wieku. Są to działania
6
niepożądane ze strony ośrodkowego układu nerwowego (bóle i zawroty głowy, niezborność ruchowa,senność, znużenie, podwójne widzenie), jak również zaburzenia żądkowo-jelitowe (nudności i wymioty) oraz alergiczne odczyny skórne.
Działania niepożądane związane z wielkością dawki zazwyczaj ustępują w ciągu kilku dni samoistnie lub po przejściowym zmniejszeniu dawki. Objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego mogą być następstwem niewielkiego przedawkowania albo znacznych zmian stężenia w osoczu. W takimprzypadku zaleca się monitorowanie stężenia w osoczu i podzielenie dawki dobowej na mniejsze dawki (np. 3-4).
Częstość występowania działań niepożądanych podzielono według następujących kategorii:
bardzo często 1/10;
często 1/100 do <1/10; niezbyt często 1/1000 do <1/100; rzadko 1/10 000 do <1/1000; bardzo rzadko <10 000;
częstość nieznana (do chwili obecnej nie mogła zostać ustalona)
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
Bardzo często Leukopenia
Często Małopłytkowość, eozynofiliaRzadko Leukocytoza, uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, niedobór kwasu foliowego
Bardzo rzadko Agranulocytoza, niedokrwistość plastyczna, pancytopenia, czysta aplazja
czerwonokrwinkowa, porfiria ostra przerywana, porfiria mieszana, porfiria źna skórna, retykulocytoza, niedokrwistość hemolityczna.
Zaburzenia układu odpornościowego
Rzadko Reakcja opóźnionej nadwrażliwości wielonarządowej z gorączką, wysypka, zapalenie
naczyń, uogólnione powiększenie węzłów
chłonnych, chłoniak, ból stawów, leukopenia, eozynofilia, powiększenie wątroby i śledziony oraz nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby. Działania niepożądane mogą również dotyczyć innych narządów (np. wątroby, płuc, nerek, trzustki, mięśnia sercowego, okrężnicy).
Bardzo rzadko Aseptyczne zapalenie opon mózgowych z
drgawkami klonicznymi mięśni, eozynofilia
obwodowa; reakcje anafilaktyczne, obrzęk
naczynioruchowy. Zaburzenia endokrynologiczne i metabolizmu
Często Obrzęk, zatrzymanie płynów, zwiększenie masy ciała, hiponatremia i zmniejszona osmolarność
osocza w następstwie działania
przypominającego działanie hormonu
antydiuretycznego (ADH), w rzadkich
przypadkach prowadzące do zatrucia wodnego z towarzyszącymi mu: śpiączką, wymiotami,bólami głowy, splątaniem i zaburzeniami neurologicznymi.
Bardzo rzadko Zwiększenie stężenia prolaktyny z ginekomastią i
mlekotokiem lub bez tych objawów, nieprawidłowe wyniki badań czynnościowych
7
tarczycy: zmniejszenie stężenia L-tyroksyny (FT4, T4, T3) i zwiększenie stężenia TSH, zazwyczaj bez objawów klinicznych, zaburzenia metabolizmu kostnego (zmniejszenie stężenia wapnia i 25-OH-cholekalcyfenu w osoczu) prowadzące do osteomalacji; zwiększeniestężenia cholesterolu, ącznie ze stężeniem HDL-cholesterolu i triglicerydów.
Zaburzenia psychiczne
Rzadko Omamy (wzrokowe i słuchowe), depresja, anoreksja, niepokój, zachowania agresywne,
pobudzenie, stan splątania.
Bardzo rzadko Aktywacja psychozy
Istnieją doniesienia o przypadkach myśli i
zachowań samobójczych w trakcie leczenia
przeciwpadaczkowego lub niedługo po
przerwaniu leczenia (patrz punkt 4.4). Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często Zawroty głowy, ataksja, senność, zmęczenieCzęsto Ból głowy, podwójne widzenie, zaburzenia akomodacji (np. nieostre widzenie)
Niezbyt często Nieprawidłowe ruchy mimowolne (np. drżenia
mięśniowe, drżenia grubofaliste, dystonia, tiki),oczopląs
Rzadko Dyskineza mięśni mimicznych twarzy,
zaburzenia okoruchowe, zaburzenia mowy (np. dyzartria, niewyraźne mówienie), choreoatetoza, zapalenie nerwów obwodowych, parestezja, osłabienie mięśni, niedowład.
Bardzo rzadko Zaburzenia smaku, złośliwy zespół
neuroleptyczny. Zaburzenia oka
Bardzo rzadko Zmętnienie soczewki, zapalenie spojówek, zwiększenie ciśnienia śródgałkowego
Zaburzenia ucha
Bardzo rzadko Zaburzenia słuchu np. szum uszny, przeczulica słuchowa, niedosłuch, zmiana odczuwania
wysokości tonów. Zaburzenia serca
Rzadko Zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowym, niedociśnienie lub nadciśnienie
Bardzo rzadko Bradykardia, zaburzenia rytmu, blok
przedsionkowo-komorowy z omdleniem, zapaść
krążeniowa, zastoinowa niewydolność mięśnia
sercowego, nasilenie objawów choroby
wieńcowej, zakrzepowe zapalenie żył, choroby
zakrzepowo-zatorowe (np. płuc).
Zaburzenia oddechowe, klatki piersiowej i śródpiersiaBardzo rzadko Nadwrażliwość płucna charakteryzująca się gorączką, dusznością, naciekami lub zapaleniem płuc.
Zaburzenia żądkowo-jelitowe
Bardzo często Nudności, wymiotyCzęsto Suchość w ustach,Niezbyt często Biegunka, zaparcie
8
Rzadko Ból brzuchaBardzo rzadko Zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej, zapalenie trzustki
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Bardzo często Zwiększenie aktywności gamma- glutamylotransferazy (spowodowane indukcją
enzymów wątrobowych), zazwyczaj bez
znaczenia klinicznego
Często Zwiększenie aktywności fosfatazy alkalicznejNiezbyt często Zwiększenie aktywności transaminazRzadko Cholestatyczne, miąższowe (hepatocytarne) zapalenie wątroby lub mieszane postaci
zapalenia wątroby, żółtaczka Bardzo rzadko Ziarniniakowate zapalenia wątroby, niewydolność wątroby
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Bardzo często Alergiczne zapalenie skóry, pokrzywka, która może być znacznie nasilona
Niezbyt często Złuszczające zapalenie skóry i erytrodermiaRzadko Liszaj rumieniowaty układowy, świądBardzo rzadko Zespół Stevensa-Johnsona, martwica toksyczno- rozpływna naskórka, nadwrażliwość na światło,
rumień guzowaty i wielopostaciowy, zmiany pigmentacji skóry, plamica, trądzik, nadmierne pocenie się, utrata włosów. Obserwowano też nadmierne owłosienie, ale związek przyczynowy
jest niejasny. Zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego, tkanki łącznej i kościBardzo rzadko Bóle stawów, bóle mięśni, skurcze mięśniZaburzenia nerek i dróg moczowych
Bardzo rzadko Śródmiąższowe zapalenie nerek, niewydolność nerek, zaburzenia czynności nerek (np.
białkomocz, krwiomocz, skąpomocz, zwiększenie stężenia azotu mocznikowego/azotemia), częste oddawanie moczu, zatrzymanie moczu, zaburzeniaseksualne/impotencja.
Zaburzenia układu rozrodczego
Bardzo rzadko Zaburzenia spermatogenezy (zmniejszona liczba
i ruchliwość plemników)
Istnieją doniesienia o zmniejszeniu gęstości mineralnej kości, osteopenii, osteoporozie oraz o złamaniach u pacjentów stosujących karbamazepinę w długoterminowej terapii. Mechanizmdziałania karbamazepiny wpływający na metabolizm kostny nie został ustalony.
Coraz więcej dowodów wskazuje na związek między markerami genetycznymi, a występowaniem niepożądanych reakcji skórnych takich jak SJS, TEN, DRESS, AGEP oraz wysypka grudkowo-plamista. U pacjentów pochodzenia japońskiego oraz europejskiego, odnotowano takie reakcje po zastosowaniu karbamazepiny u nosicieli allelu HLA-A*3101. Innym markerem, który wykazuje silny związek z wystąpieniem SJS oraz TEN, jest allel HLA-B*1502 u osób pochodzenia chińskiego (grupa etniczna Han), tajskiego oraz z innych krajów azjatyckich (patrz punkty 4.2 i 4.4 w celu dalszych informacji).
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania
9
produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem:
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji
Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181 C02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301Faks: + 48 22 49 21 309e-mail: [email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9. Przedawkowanie
Objawy
Objawy przedawkowania dotyczą ośrodkowego układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego oraz
układu oddechowego.
Ośrodkowy układ nerwowy: zahamowanie czynności ośrodkowego układu nerwowego; dezorientacja, senność, pobudzenie, omamy, śpiączka; zaburzenia widzenia, zaburzenia mowy, oczopląs, ataksja, dyskineza, początkowo wzmożenie odruchów, następnie ich osłabienie; drgawki, zaburzeniapsychomotoryczne, drgawki kloniczne mięśni, hipotermia, rozszerzenie źrenic.
Układ oddechowy: zaburzenia oddychania, obrzęk płuc.
Układ sercowo-naczyniowy: tachykardia, niedociśnienie, niekiedy nadciśnienie, zaburzeniaprzewodnictwa z poszerzeniem zespołu QRS; omdlenie związane z zatrzymaniem akcji serca.
Układ żądkowo-jelitowy: wymioty, opóźnione opróżnianie żądka, zmniejszenie perystaltyki jelit.
Czynność nerek: zatrzymanie moczu, skąpomocz lub bezmocz; zatrzymanie płynów, zatrucie wodnespowodowane działaniem karbamazepiny zbliżonym do działania hormonu ADH.
Badania laboratoryjne: hiponatremia, prawdopodobna kwasica metaboliczna, prawdopodobnahiperglikemia, zwiększenie aktywności fosfokinazy kreatyninowej w mięśniach.
Leczenie
Nie istnieje swoiste antidotum.
Początkowe leczenie zależy od stanu klinicznego pacjenta, który powinien być hospitalizowany. Należy zmierzyć stężenie karbamazepiny w osoczu w celu potwierdzenia zatrucia i oceny zakresuprzedawkowania.
Opróżnienie żądka, płukanie żądka, podanie węgla aktywnego. Opóźnienie usunięcia treści żądkowej może spowodować wchłonięcie znacznej dawki i w następstwie doprowadzić do nawrotu zatrucia w okresie powracania do zdrowia. Podtrzymywanie podstawowych czynności życiowych w oddziale intensywnej opieki medycznej ze stałym monitorowaniem czynności serca i starannymwyrównywaniem zaburzeń elektrolitowych.
Zalecenia szczególne
Niedociśnienie: podać dopaminę lub dobutaminę we wstrzyknięciu dożylnym.
Zaburzenia rytmu serca: postępowanie indywidualne, zależne od typu zaburzeń.
10
Drgawki: podać benzodiazepinę (np. diazepam) lub inny lek przeciwpadaczkowy, np. fenobarbital (zzachowaniem ostrożności ze względu na już istniejące zaburzenia oddychania), lub paraldehyd.
Hiponatremia (zatrucie wodne): ograniczyć płyny, podawać powoli z zachowaniem środków ostrożności, 0,9% roztwór NaCl we wlewie dożylnym. Metody te mogą być użyteczne w zapobieganiu uszkodzeniumózgu.
Zalecana jest hemoperfuzja przez kolumny z aktywnym węglem. Istnieją doniesienia o brakuskuteczności wymuszonej diurezy, hemodializy i dializy otrzewnowej.
W związku z opóźnionym wchłanianiem można spodziewać się nawrotu i nasilenia objawów 2 i 3 dnia
po przedawkowaniu.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwpadaczkoweKod ATC: N03AF01
Karbamazepina ma głównie działanie przeciwdrgawkowe. Ponadto wykazuje pewne właściwości przeciwcholinergiczne, uspokajające i przeciwdepresyjne, jak również działanie antydiuretyczne wwyniku działania na OUN.
Oprócz wysokiej skuteczności w żnych rodzajach padaczki, karbamazepina ma także pozytywny wpływ na towarzyszące zmiany psychiczne (podwyższenie nastroju).
Karbamazepina jest lekiem pierwszego wyboru w neuralgii nerwu trójdzielnego. Objawy abstynencji związane z odstawieniem alkoholu poprawiają się gwałtownie po podaniu karbamazepiny.
Metaanaliza badań kontrolnych randomizowanych placebo obejmujących 11 leków
przeciwdrgawkowych (razem 199 prób z udziałem 27 863 pacjentów w grupie produktów leczniczych i 16 029 pacjentów w grupie placebo) stosowanych w leczeniu padaczki, zaburzeń psychicznych (włączając zaburzenia dwubiegunowe, schizofrenię i zaburzenia lękowe) lub innych zaburzeń (ból neuropatyczny) wykazała zwiększone ryzyko wystąpienia zdarzeń związanych z samobójstwem (myśli i zachowania samobójcze) u pacjentów otrzymujących leki przeciwdrgawkowe w porównaniu zpacjentami otrzymującymi placebo. Zdarzenia te rozkładały się przypadkowo na wszystkie stosowane leki przeciwdrgawkowe i występowały między 2 a 24 tygodniem leczenia. Ryzyko wystąpienia myśli i zachowań samobójczych u pacjentów stosujących produkty przeciwdrgawkowe oszacowano na 0,43%, prawie dwa razy większe niż w grupie placebo 0,24%, co odpowiada 2 dodatkowym przypadkom na 1000 pacjentów w grupie produktów przeciwdrgawkowy w porównaniu z grupą placebo.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Karbamazepina ma stosunkowo długi okres półtrwania (25-65 godzin) po podaniu jednej dawki; jednakże wydalanie jest znacząco szybsze (12-17 godzin) po podaniu wielokrotnym w wyniku auto-indukcji metabolizmu. Dzięki przedłużonemu uwalnianiu, można uzyskać wyrównany poziom leku w osoczu przy zaledwie dwukrotnym podaniu na dobę.
Karbamazepina jest metabolizowana w wątrobie i wydalana przez nerki.
Spożywanie pokarmu nie ma wpływu na efekt przedłużonego uwalniania. Jeżeli jest to pożądane, tabletkiNeurotop Retard można rozpuszczać w płynach (woda, herbata, sok pomarańczowy, mleko) bez utraty właściwości przedłużonego uwalniania.
Sok grejpfrutowy istotnie zwiększa biodostępność karbamazepiny, gdyż hamuje działanie enzymówCYP-450-IIIA4 w ścianie jelit i w wątrobie (patrz 4.5).
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
11
Tak jak w przypadku innych substancji indukujących działanie enzymów wątrobowych, stwierdzonoczęstsze występowanie wątrobiaków i łagodnych gruczolaków jąder u szczurów, którym podawano karbamazepinę w dawce do 250 mg/kg masy ciała na dobę przez 2 lata. Znaczenie tego dla człowieka nie jest znane. Testy mutagenności przeprowadzone dla karbamazepiny i niektórych jej metabolitów były ujemne.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Amoniowego metakrylanu kopolimer (typ B)
Kwasu metakrylowego i etylu akrylanu kopolimer (1:1), dyspersja 30%
Krzemionka koloidalna bezwodnaMagnezu stearynianTalk
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)Celuloza mikrokrystaliczna
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy
6.3. Okres ważności
5 lat
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii PVC/PVDC/Aluminium w tekturowym pudełku.
50 tabletek powlekanych o przedłużonym uwalnianiu.
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Brak szczególnych wymagań.
Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu lub jego odpady, należy usunąć w sposób zgodny z
lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE
DO OBROTU
G.L. Pharma GmbHSchloβplatz 1
A-8502 Lannach
Austria
8. NUMERY POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Neurotop Retard 300 - pozwolenie nr R/2445Neurotop Retard 600 - pozwolenie nr R/2446
12
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I
DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 04.09.1990 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia:
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
13