CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Risperon, 1 mg, tabletki powlekaneRisperon, 2 mg, tabletki powlekaneRisperon, 3 mg, tabletki powlekaneRisperon, 4 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka powlekana produktu leczniczego Risperon, zawiera 1 mg, 2 mg, 3 mg lub 4 mgrysperydonu (Risperidonum).
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: laktoza jednowodna odpowiednio 35 mg (Risperon, 1 mg)lub 70 mg (Risperon, 2 mg) lub 105 mg (Risperon, 3 mg) lub 140 mg (Risperon, 4 mg).Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana
Tabletki białe, obustronnie wypukłe, z rowkiem dzielącym, okrągłe (Risperon, 1 mg oraz 2 mg) lubowalne (Risperon, 3 mg), lub podłużne (Risperon, 4 mg).
Tablet można podzielić na połowy.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Produkt leczniczy Risperon jest wskazany w leczeniu schizofrenii.
Produkt leczniczy Risperon jest wskazany w leczeniu epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych.
Produkt leczniczy Risperon jest wskazany w krótkotrwałym leczeniu (do 6 tygodni) uporczywej agresji upacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera, w stopniu umiarkowanym do ciężkiego, niereagującychna metody niefarmakologiczne oraz gdy istnieje ryzyko, że pacjent będzie stanowił zagrożenie dla samegosiebie lub innych osób.
Produkt leczniczy Risperon jest wskazany w krótkotrwałym objawowym (do 6 tygodni) leczeniuuporczywej agresji w przebiegu zaburzeń zachowania u dzieci w wieku od 5 lat i młodzieży zesprawnością intelektualną poniżej przeciętnej bądź upośledzonych umysłowo, zdiagnozowanych wedługkryteriów DSM IV, u których nasilenie agresji i innych zachowań destrukcyjnych wymaga leczeniafarmakologicznego. Farmakoterapia powinna stanowić integralną część wszechstronnego programuterapeutycznego, obejmującego działania psychospołeczne i edukacyjne. Zaleca się, aby rysperydon był
1
przepisywany przez lekarza specjalistę w dziedzinie neurologii dziecięcej oraz psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej lub lekarza specjalizującego się w leczeniu zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Schizofrenia
Dorośli
Risperon może być podawany raz lub dwa razy na dobę.
Leczenie należy rozpocząć od dawki 2 mg rysperydonu na dobę. Dawka może być zwiększona drugiegodnia do 4 mg na dobę. Od tego momentu dawka może pozostać niezmieniona lub, jeśli zaistnieje takakonieczność, indywidualnie dostosowywana. Przeciętna, optymalna dawka terapeutyczna wynosi od 4 mgdo 6 mg na dobę. U niektórych pacjentów może być wskazane wolniejsze dostosowywanie dawki orazmniejsza dawka początkowa i podtrzymująca.
Dawki większe niż 10 mg na dobę nie wykazują większej skuteczności niż mniejsze dawki, mogąnatomiast powodować zwiększenie częstości występowania objawów pozapiramidowych. Nie zbadanobezpieczeństwa stosowania dawek większych niż 16 mg na dobę, dlatego nie zaleca się ich stosowania.
Pacjenci w podeszłym wieku
Zalecana dawka początkowa wynosi 0,5 mg dwa razy na dobę. Dawka może być indywidualniedostosowywana i zwiększana o 0,5 mg dwa razy na dobę do dawki 1 mg do 2 mg dwa razy na dobę.
Dzieci i młodzież
Risperon nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej 18 lat ze schizofrenią ze względu nabrak wystarczających danych dotyczących skuteczności.
Epizody maniakalne w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
Dorośli
Produkt leczniczy Risperon należy podawać raz na dobę; dawka początkowa to 2 mg.W razie konieczności dawkę powinno zwiększać się o 1 mg raz na dobę, nie częściej niż co 24 godziny.Dawkę rysperydonu można dostosowywać indywidualnie w zakresie od 1 mg do 6 mg na dobę wzależności od skuteczności i tolerancji u każdego pacjenta. Nie zbadano bezpieczeństwa stosowaniadawek większych niż 6 mg na dobę w leczeniu epizodów maniakalnych.
Podobnie jak w przypadku innych leków stosowanych objawowo, kontynuacja leczenia produktem leczniczym Risperon musi być weryfikowana i uzasadniona aktualnym stanem pacjenta.
Pacjenci w podeszłym wieku
Zalecana dawka początkowa wynosi 0,5 mg dwa razy na dobę. Dawka może być indywidualniedostosowywana i zwiększana o 0,5 mg dwa razy na dobę do dawki 1 mg do 2 mg dwa razy na dobę.Należy zachować ostrożność ze względu na niewystarczające doświadczenie kliniczne dotyczącestosowania u osób w podeszłym wieku.
Dzieci i młodzież
2
Produkt leczniczy Risperon nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej 18 lat z epizodamimaniakalnymi w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, ze względu na brak wystarczającychdanych dotyczących skuteczności.
Uporczywa agresja u pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera w stopniu umiarkowanym do
ciężkiego
Zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg dwa razy na dobę. W razie konieczności, dawka może byćindywidualnie zwiększana o 0,25 mg dwa razy na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Optymalna dawkadla większości pacjentów wynosi 0,5 mg dwa razy na dobę. U niektórych pacjentów może jednak byćkorzystne stosowanie dawek do 1 mg dwa razy na dobę.
Produktu leczniczego Risperon nie należy stosować dłużej niż 6 tygodni w leczeniu uporczywej agresjiu pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera.
Pacjentów należy poddawać regularnej i częstej ocenie, rozważając potrzebę kontynuacji leczenia.
Zaburzenia zachowania
Dzieci i młodzież w wieku od 5 do 18 lat
U osób o masie ciała 50 kg lub powyżej, zalecana dawka początkowa wynosi 0,5 mg raz na dobę. W raziekonieczności, dawkowanie może być indywidualnie dostosowywane poprzez zwiększanie dawki o 0,5 mgraz na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Optymalna dawka dla większości pacjentów wynosi 1 mg razna dobę. Niemniej, w leczeniu niektórych pacjentów rysperydon jest skuteczny w dawce 0,5 mg raz nadobę, natomiast u innych najlepsze wyniki uzyskuje się podczas stosowania leku w dawce 1,5 mg raz nadobę.
U osób o masie ciała poniżej 50 kg, zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg raz na dobę. W raziekonieczności, dawkowanie może być indywidualnie dostosowywane poprzez zwiększanie dawki o0,25 mg na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Optymalna dawka dla większości pacjentów wynosi0,5 mg raz na dobę. Niemniej, w leczeniu niektórych pacjentów lek jest skuteczny w dawce 0,25 mg razna dobę, natomiast u innych najlepsze wyniki uzyskuje się podczas stosowania leku w dawce 0,75 mg razna dobę.
Podobnie jak w przypadku innych leków stosowanych objawowo, kontynuacja leczenia produktemleczniczym Risperon powinna być weryfikowana i uzasadniona aktualnym stanem pacjenta.
Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego Risperon u dzieci w wieku poniżej 5 lat, ze względu naniewystarczającą ilość danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa stosowania rysperydonu w tymwskazaniu u dzieci w wieku poniżej 5 lat.
Zaburzenia czynności nerek i wątroby
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, eliminacja czynnej frakcji przeciwpsychotycznej następuje wolniej niż u pacjentów z prawidłową czynnością nerek.
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby stężenie wolnej frakcji rysperydonu w osoczu jestzwiększone.
Bez względu na rodzaj wskazania terapeutycznego, u pacjentów z zaburzeniami czynności nereklub wątroby, powinno się zmniejszyć o połowę dawkę początkową i kolejne dawki rysperydonu orazstosować wolniejsze zwiększanie dawek.
3
W tej grupie pacjentów produkt leczniczy Risperon powinien być stosowany z ostrożnością.
Sposób podawania
Produkt leczniczy Risperon przeznaczony jest do stosowania doustnego. Pokarm nie wpływa na wchłanianie produktu leczniczego Risperon.
W przypadku przerwania stosowania produktu leczniczego Risperon, zaleca się stopniowe zmniejszaniedawki. Po nagłym odstawieniu leków przeciwpsychotycznych stosowanych w dużych dawkach, bardzorzadko opisywano objawy wynikające z ich odstawienia, w tym: nudności, wymioty, nadmierne poceniesię i bezsenność (patrz punkt 4.8). Mogą także ponownie wystąpić objawy psychotyczne i ruchymimowolne (takie jak akatyzje, dystonie i dyskinezy).
Zamiana innych leków przeciwpsychotycznych na rysperydon
Jeśli ma to uzasadnienie medyczne, zaleca się stopniowe wycofywanie stosowanego poprzednio leczeniapodczas rozpoczynania leczenia produktem leczniczym Risperon. Również, jeżeli ma to uzasadnieniemedyczne, zamianę leków przeciwpsychotycznych w postaci depot na terapię produktem leczniczymRisperon, należy rozpocząć od zastąpienia nim następnego planowanego wstrzyknięcia. Okresowo, należyrozważyć konieczność kontynuacji podawania leków przeciw parkinsonizmowi.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na rysperydon lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, wymienioną punkcie 6.1.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Pacjenci w podeszłym wieku z otępieniem
Zwiększona umieralność u osób w podeszłym wieku z otępieniem
W metaanalizie 17 kontrolowanych badań klinicznych z zastosowaniem atypowych lekówprzeciwpsychotycznych, w tym również rysperydonu, u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem,którzy otrzymywali atypowe leki przeciwpsychotyczne, występowała zwiększona umieralność wporównaniu z grupą otrzymującą placebo. W badaniach z doustnie podawanym rysperydonem,kontrolowanych placebo, w tej populacji pacjentów, umieralność wynosiła 4,0% wśród pacjentówleczonych rysperydonem i 3,1% wśród pacjentów otrzymujących placebo. Iloraz szans przy 95%przedziale ufności wynosił 1,21 (0,7: 2,1). Średni wiek zmarłych pacjentów wynosił 86 lat (w przedzialeod 67 do 100 lat).
Dane z dwóch dużych badań obserwacyjnych wykazały, że u osób w podeszłym wieku z otępieniem,leczonych klasycznymi lekami przeciwpsychotycznymi, występuje również nieznacznie zwiększoneryzyko zgonu w porównaniu do osób nieleczonych. Brak wystarczających danych, aby podać dokładnąocenę wielkości ryzyka. Nie jest też znana przyczyna zwiększonego ryzyka. Nie wiadomo w jakimstopniu te wnioski dotyczą zwiększonej umieralności w badaniach obserwacyjnych mogą byćprzypisywane lekom przeciwpsychotycznym, w odniesieniu do niektórych cech pacjentów.
Jednoczesne stosowanie furosemidu
W badaniach klinicznych rysperydonu, kontrolowanych placebo, przeprowadzanych z udziałempacjentów w podeszłym wieku z otępieniem, w grupie otrzymującej rysperydon i furosemid,obserwowano występowanie większej umieralności (7,3%; średni wiek pacjentów 89 lat, w przedziale od
4
75 do 97 lat) w porównaniu do pacjentów leczonych samym rysperydonem (3,1%; średni wiek pacjentów84 lata, w przedziale od 70 do 96 lat) lub otrzymujących sam furosemid (4,1%; średni wiek pacjentów80 lat, w przedziale od 67 do 90 lat). Zwiększoną śmiertelność u pacjentów leczonych rysperydonem orazfurosemidem stwierdzono w dwóch spośród czterech badań klinicznych. Jednoczesne podawanierysperydonu z innymi diuretykami (głównie tiazydowymi w małych dawkach) nie powodowałopodobnych skutków.
Nie znaleziono dotąd jednoznacznego patofizjologicznego mechanizmu, który mógłby tłumaczyć teobserwacje, i czynnika powodującego zgon. Należy jednak zachować szczególną ostrożność i rozważyćryzyko i korzyści przed podjęciem decyzji o jednoczesnym podawaniu tych leków oraz podawaniurysperydonu z innymi diuretykami o silnym działaniu. Nie stwierdzono zwiększonej umieralności upacjentów leczonych równocześnie rysperydonem i innymi diuretykami. Niezależnie od stosowanegoleczenia, odwodnienie jest ogólnym czynnikiem ryzyka wpływającym na śmiertelność i dlatego upacjentów w podeszłym wieku z otępieniem nie powinno się do niego dopuszczać.
Zdarzenia niepożądane naczyniowo-mózgowe (ang. Cerebrovascular Adverse Events, CVAE)
W randomizowanych badaniach klinicznych z kontrolą placebo, przeprowadzanych u pacjentów zotępieniem, stosujących niektóre atypowe leki przeciwpsychotyczne, stwierdzono około trzykrotnezwiększenie częstości zdarzeń niepożądanych dotyczących krążenia mózgowego. Połączone dane zsześciu badań kontrolowanych placebo, przeprowadzonych w grupach głównie osób w podeszłym wieku(wiek >65 lat) z otępieniem, wykazały, że zdarzenia niepożądane naczyniowo-mózgowe (ciężkie inieciężkie, łącznie) wystąpiły u 3,3% (33/1009) pacjentów leczonych rysperydonem, oraz u 1,2% (8/712)pacjentów, którym podawano placebo. Iloraz szans (przy 95% przedziale ufności) wynosił 2,96 (1,34;7,50). Mechanizm tego zwiększonego ryzyka nie jest znany. Zwiększone ryzyko nie może byćwykluczone dla innych leków przeciwpsychotycznych ani innych populacji. Produkt leczniczy Risperonnależy stosować z ostrożnością u pacjentów z czynnikami ryzyka udaru mózgu.
Ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych naczyniowo-mózgowych było znacząco większe u pacjentówz otępieniem typu mieszanego czy naczyniowego niż u pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera.Dlatego pacjenci z innymi typami otępienia niż z otępieniem w chorobie Alzheimera nie powinni byćleczeni rysperydonem.
Lekarzom zaleca się wnikliwe przeprowadzanie oceny ryzyka i korzyści ze stosowania rysperydonuu pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem, z uwzględnieniem indywidualnych czynników ryzykawystąpienia udaru mózgu. Pacjentom lub opiekunom należy polecić natychmiastowe zgłaszanie objawówprzedmiotowych i podmiotowych potencjalnych zdarzeń niepożądanych naczyniowo-mózgowych, takichjak nagłe osłabienie lub zdrętwienie twarzy, rąk lub nóg oraz problemy z mową lub z widzeniem.Bezzwłocznie należy wtedy rozważyć wszelkie opcje terapeutyczne, włącznie z przerwaniem leczeniarysperydonem.
Produkt leczniczy Risperon należy stosować wyłącznie w krótkotrwałym leczeniu uporczywej agresji upacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, wspierającmetody niefarmakologiczne wykazujące ograniczoną skuteczność lub jej brak oraz gdy istniejepotencjalne ryzyko, że pacjent będzie stanowił zagrożenie dla samego siebie lub innych.
Pacjentów należy poddawać regularnej ocenie z rozważaniem potrzeby kontynuacji leczenia.
Niedociśnienie ortostatyczne
5
W związku z tym, że rysperydon blokuje receptory alfa, może wystąpić niedociśnienie (niedociśnienieortostatyczne), zwłaszcza podczas początkowej fazy dostosowywania dawki. Obserwowano klinicznieistotne niedociśnienie po wprowadzeniu rysperydonu do obrotu, w przypadku jednoczesnego stosowanialeków przeciwnadciśnieniowych. Produkt leczniczy Risperon należy stosować z ostrożnością u pacjentówz chorobami układu krążenia (np. niewydolność serca, zawał mięśnia sercowego, zaburzeniaprzewodnictwa, odwodnienie, hipowolemia, choroby naczyniowo-mózgowe) i zgodnie z zaleceniami,zwiększać dawkę stopniowo (patrz punkt 4.2). W przypadku wystąpienia niedociśnienia, należy rozważyćzmniejszenie dawki.
Leukopenia, neutropenia i agranulocytoza
Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych, w tym rysperydonu, stwierdzano wystąpienieleukopenii, neutropenii i agranulocytozy. Agranulocytozę po wprowadzeniu rysperydonu do obrotuzgłaszano bardzo rzadko (<1/10 000 pacjentów). Pacjentów z istotną klinicznie leukopenią lub polekowąleukopenią i (lub) neutropenią w wywiadzie, należy monitorować przez pierwsze kilka miesięcy leczenia.Należy rozważyć zaprzestanie stosowania produktu leczniczego Risperon przy pierwszym objawieistotnego klinicznie zmniejszenia liczby leukocytów, wobec braku innych czynników przyczynowych.Pacjentów ze znaczącą klinicznie neutropenią należy uważnie obserwować, czy nie występuje u nichgorączka lub inne objawy przedmiotowe lub podmiotowe infekcji, oraz podjąć natychmiastowe leczenie wrazie wystąpienia takich objawów. U pacjentów z ciężką neutropenią (bezwzględna liczba neutrofilów<1 x 109/l) należy zaprzestać stosowania produktu leczniczego Risperon i badać liczbę leukocytów, doczasu, gdy wynik będzie prawidłowy.
Późne dyskinezy/objawy pozapiramidowe
Działanie leków wykazujących właściwości antagonistyczne w stosunku do receptorów dopaminowychzwiązane jest z występowaniem późnych dyskinez, charakteryzujących się rytmicznymi, mimowolnymiruchami, zwłaszcza mięśni języka i (lub) mięśni twarzy. Wystąpienie objawów pozapiramidowych jestczynnikiem ryzyka wystąpienia późnych dyskinez. W przypadku wystąpienia objawów podmiotowych iprzedmiotowych późnych dyskinez, należy rozważyć przerwanie leczenia wszelkimi lekamiprzeciwpsychotycznymi.
Złośliwy zespół neuroleptyczny
Istnieją doniesienia o występowaniu, podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych, złośliwegozespołu neuroleptycznego, charakteryzującego się: podwyższeniem temperatury ciała, sztywnościąmięśni, niestabilnością układu autonomicznego, zaburzeniami świadomości i zwiększeniem aktywnościfosfokinazy kreatynowej w surowicy krwi. Ponadto może wystąpić mioglobinuria (rabdomioliza) i ostraniewydolność nerek. W takim przypadku należy natychmiast przerw stosowanie wszystkich lekówprzeciwpsychotycznych, w tym produktu leczniczego Risperon.
Choroba Parkinsona i otępienie z obecnością ciał Lewy’ego
Przed przepisaniem leków przeciwpsychotycznych, w tym produktu leczniczego Risperon, pacjentom zchorobą Parkinsona lub otępieniem z obecnością ciał Lewy’ego, lekarze powinni rozważyć stosunekryzyka do korzyści. Rysperydon może zaostrzyć przebieg choroby Parkinsona. U pacjentów obu grupmoże występować zwiększone ryzyko wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego i zwiększonawrażliwość na leki przeciwpsychotyczne; ci pacjenci zostali wyłączeni z badań klinicznych. Objawyzwiększonej wrażliwości na leki przeciwpsychotyczne mogą obejmować: splątanie, zaburzenieświadomości, niestabilność postawy z częstymi upadkami, które towarzyszą objawom pozapiramidowym.
6
Hiperglikemia i cukrzyca
Podczas leczenia rysperydonem, stwierdzano wystąpienie hiperglikemii, cukrzycy i zaostrzenie przebieguwcześniej występującej cukrzycy. W niektórych przypadkach zgłaszano wcześniejsze zwiększenie masyciała, co może być czynnikiem predysponującym. Kwasica ketonowa była zgłaszana bardzo rzadko, aśpiączka cukrzycowa rzadko. Zaleca się prowadzenie odpowiedniej obserwacji klinicznej zgodnie zwytycznymi terapii przeciwpsychotycznej. U pacjentów leczonych jakimkolwiek atypowym lekiemprzeciwpsychotycznym, w tym produktem leczniczym Risperon, należy obserwować objawyhiperglikemii (takie jak: polidypsja, poliuria, nadmierne łaknienie i osłabienie), a pacjentów z cukrzycąnależy regularnie badać, czy nie pogarsza się u nich kontrola glikemii.
Zwiększenie masy ciała
Podczas stosowania rysperydonu stwierdzano przypadki znacznego zwiększenia masy ciała. Dlategostosując Risperon należy regularnie kontrolować masę ciała.
Hiperprolaktynemia
Hiperprolaktynemia jest częstym działaniem niepożądanym występującym podczas leczeniarysperydonem. Zaleca się badanie stężenia prolaktyny w osoczu u osób z działaniami niepożądanymiprawdopodobnie związanymi z prolaktyną (np. ginekomastia, zaburzenia miesiączkowania, brak owulacji,zaburzenia płodności, zmniejszone libido, zaburzenia wzwodu i mlekotok).
Badania hodowli tkankowych wskazują, że prolaktyna może stymulować wzrost komóreknowotworowych w guzach piersi u ludzi. Pomimo, że nie stwierdzono do tej pory w badaniachklinicznych i epidemiologicznych wyraźnego związku z podawanymi lekami przeciwpsychotycznymi,należy zachować ostrożność u pacjentów z wywiadem w tym kierunku.
Produkt leczniczy Risperon należy stosować z ostrożnością u pacjentów ze stwierdzonymi wcześniej:hiperprolaktynemią lub guzami prolaktynozależnymi.
Wydłużenie odstępu QT
Wydłużenie odstępu QT było bardzo rzadko zgłaszane po wprowadzeniu rysperydonu do obrotu.Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych, należy zachować ostrożnośćprzepisując rysperydon pacjentom z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową, wydłużeniem odstępu QTw wywiadzie rodzinnym, bradykardią lub zaburzeniem równowagi elektrolitowej (niedoborem potasu lubmagnezu), ponieważ lek może zwiększać ryzyko wystąpienia arytmii.
Ostrożność należy także zachować w przypadku stosowania rysperydonu jednocześnie z innymi lekamiwydłużającymi odstęp QT.
Drgawki
Należy zachować ostrożność podczas stosowania produktu leczniczego Risperon u pacjentówz drgawkami w wywiadzie lub z innymi stanami, które mogą obniżać próg drgawkowy.
Priapizm
W związku z działaniem blokującym receptor alfa-adrenergiczny, podczas leczenia produktem leczniczymRisperon może wystąpić priapizm.
7
Regulacja temperatury ciała
Lekom przeciwpsychotycznym przypisywano właściwość zakłócania zdolności organizmu do obniżaniatemperatury podstawowej ciała. Zaleca się zachowanie odpowiedniej ostrożności w przypadkuprzepisywania produktu leczniczego Risperon pacjentom, u których mogą wystąpić czynniki sprzyjającepodwyższeniu podstawowej temperatury ciała, np. wykonujących intensywny wysiłek fizyczny,narażonych na działanie ekstremalnie wysokich temperatur, przyjmujących jednocześnie leki o działaniuprzeciwcholinergicznym lub odwodnionych.
Działania przeciwwymiotne
W badaniach przedklinicznych rysperydonu obserwowano jego działanie przeciwwymiotne.W przypadku stosowania leku u ludzi, działanie to może maskować objawy przedmiotowe i podmiotoweprzedawkowania niektórych leków lub stany, takie jak niedrożność jelit, zespół Rey’a i nowotwór mózgu.
Zaburzenia czynności nerek i wątroby
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek mają mniejszą zdolność wydalania czynnej frakcjiprzeciwpsychotycznej rysperydonu niż dorośli z prawidłową czynnością nerek. Pacjenci z zaburzeniamiczynności wątroby mają zwiększone stężenie wolnej frakcji rysperydonu w osoczu (patrz punkt 4.2).
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych zgłaszano przypadki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (VTE, ang. Venous thromboembolizm). Ze względu na występujące często u pacjentówleczonych lekami przeciwpsychotycznymi nabyte czynniki ryzyka VTE, przed rozpoczęciem leczenia ipodczas leczenia produktem leczniczym Risperon należy zidentyfikować wszystkie możliwe czynnikiryzyka VTE i podjąć odpowiednie działania zapobiegawcze.
Śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki
U pacjentów przyjmujących leki o działaniu antagonistycznym na receptory alfa 1-adrenergiczne, w tymrysperydon, stwierdzano podczas operacji usunięcia zaćmy śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki (ang.Intraoperative floppy iris syndrome, IFIS) (patrz punkt 4.8).
Zespół IFIS może zwiększać ryzyko powikłań ocznych w trakcie i po zabiegu. Przed zabiegiem należypoinformować wykonującego zabieg okulistę o aktualnym lub wcześniejszym przyjmowaniu leków odziałaniu antagonistycznym na receptory alfa 1-adrenergiczne. Nie ustalono możliwych korzyści zodstawienia leków blokujących receptory alfa 1-adrenergiczne przed zabiegiem usunięcia zaćmy i należyto rozważyć wobec ryzyka przerwania leczenia przeciwpsychotycznego.
Dzieci i młodzież
Przed przepisaniem rysperydonu dzieciom i młodzieży z zaburzeniami zachowania należy przeprowadzićdokładną analizę fizycznych i społecznych przyczyn zachowań agresywnych, takich jak ból czyniewłaściwe wymagania środowiskowe.
8
Działanie sedatywne rysperydonu należy w tej populacji dokładnie obserwować ze względu na możliwywpływ na zdolność uczenia się. Zmiana czasu podawania rysperydonu może zmniejszyć wpływ sedacji nakoncentrację u dzieci i młodzieży.
Podawanie rysperydonu wiązało się z umiarkowanym zwiększeniem masy ciała i wskaźnika masy ciała(BMI). Zaleca się pomiar masy ciała przed leczeniem oraz regularne jej monitorowanie. Zmiany wzrostu,stwierdzane w długotrwałych, otwartych badaniach rozszerzonych, mieściły się w normach określonychdla danego wieku. Wpływ długotrwałego leczenia rysperydonem na dojrzewanie płciowe i wzrost niezostał wystarczająco zbadany.
Ze względu na możliwość wpływu dłużej trwającej hiperprolaktynemii na rozwój fizyczny i dojrzewaniepłciowe dzieci i młodzieży, należy prowadzić regularną ocenę kliniczną stanu endokrynologicznegopacjenta, obejmującą pomiary wzrostu, masy ciała, dojrzewania płciowego, kontrolę występowaniamiesiączkowania i innych potencjalnych działań prolaktynozależnych.
Wyniki małego, obserwacyjnego badania, przeprowadzonego po wprowadzeniu rysperydonu do obrotuwykazały, że osoby w wieku od 8 do 16 lat narażone na działanie rysperydonu były o około 3,0 do 4,8 cmwyższe niż osoby, które stosowały inne leki przeciwpsychotyczne. W badaniu nie określono czyekspozycja na rysperydon miała jakikolwiek wpływ na ostateczną wysokość osób dorosłych, ani czyskutek ten był następstwem bezpośredniego działania rysperydonu na wzrost kości, czy wpływem samejchoroby na wzrost kości, czy też wynikiem lepszej kontroli choroby, co skutkowałoby zwiększeniemwzrostu.
Podczas leczenia rysperydonem należy regularnie kontrolować występowanie objawówpozapiramidowych oraz innych zaburzeń ruchu.
Zalecenia dotyczące dawkowania u dzieci i młodzieży - patrz punkt 4.2.
Substancje pomocnicze
Tabletki powlekane zawierają laktozę. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy,niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinniprzyjmować tego produktu leczniczego.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Interakcje farmakodynamiczne
Leki wydłużające odstęp QT
Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych zalecana jest ostrożność podczasprzepisywania rysperydonu jednocześnie z lekami wydłużającymi odstęp QT, takimi jak: lekiprzeciwarytmiczne klasy IA (np. chinidyna, dyzopiramid, prokainamid, propafenon, amiodaron, sotalol),trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (np. amitryptylina), czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne(np. maprotylina), niektóre leki przeciwhistaminowe, inne leki przeciwpsychotyczne, niektóre lekiprzeciwmalaryczne (np. chinina i meflochina) oraz z lekami powodującymi zaburzenia równowagielektrolitowej (hipokaliemia, hipomagnezemia), bradykardię lub z lekami hamującymi metabolizmwątrobowy rysperydonu. Powyższa lista ma charakter informacyjny i nie jest listą wyczerpującą.
Leki działające ośrodkowo i alkohol
9
Rysperydon należy stosować z ostrożnością w skojarzeniu z innymi substancjami działającymi ośrodkowo- w szczególności produktami zawierającymi alkohol, opioidy, leki przeciwhistaminowe orazbenzodiazepiny - ze względu na zwiększone ryzyko sedacji.
Lewodopa i agoniści dopaminy
Risperon może antagonizowdziałanie lewodopy oraz innych agonistów dopaminergicznych. Jeśli toskojarzenie wydaje się konieczne, szczególnie w schyłkowej fazie choroby Parkinsona, należy zastosowaćnajmniejsze skuteczne dawki obu leków.
Leki działające hipotensyjnie
Po wprowadzeniu rysperydonu do obrotu obserwowano istotne klinicznie niedociśnienie po zastosowaniurysperydonu w skojarzeniu z lekami przeciwnadciśnieniowymi.
Paliperydon
Jednoczesne stosowanie doustne produktu leczniczego Risperon z paliperydonem nie jest zalecane,ponieważ paliperydon jest aktywnym metabolitem rysperydonu i zastosowanie ich w skojarzeniu możeprowadzić do dodatkowego narażania na czynną frakcję przeciwpsychotyczną.
Interakcje farmakokinetyczne
Pokarm nie wpływa na wchłanianie produktu leczniczego Risperon.
Rysperydon jest metabolizowany głównie z udziałem CYP2D6 i w mniejszym stopniu CYP3A4. Zarównorysperydon i jego czynny metabolit 9-hydroksyrysperydon substratami glikoproteiny P (P-gp).Substancje modyfikujące aktywność CYP2D6 lub substancje silnie hamujące lub indukujące aktywnośćCYP3A4 i (lub) P-gp, mogą wpływać na farmakokinetykę czynnej frakcji przeciwpsychotycznejrysperydonu.
Silne inhibitory CYP2D6
Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego Risperon z silnym inhibitorem CYP2D6 może prowadzićdo zwiększenia w osoczu stężenia rysperydonu, a w mniejszym stopniu czynnej frakcjiprzeciwpsychotycznej. Większe dawki silnego inhibitora CYP2D6 mogą zwiększać stężenie czynnejfrakcji przeciwpsychotycznej rysperydonu (np. paroksetyna, patrz niżej). Oczekuje się, że inne inhibitoryCYP2D6, takie jak chinidyna, mogą podobnie wpływać na stężenie rysperydonu. Należy ponownie ocenićdawkowanie produktu leczniczego Risperon, podczas rozpoczynania lub kończenia jednoczesnegopodawania paroksetyny, chinidyny czy innego silnego inhibitora CYP2D6, szczególnie w większychdawkach.
Inhibitory CYP3A4 i (lub) P-gp
Jednoczesne podawanie produktu leczniczego Risperon z silnym inhibitorem CYP3A4 i (lub) P-gp możeznacząco zwiększyć stężenie czynnej frakcji przeciwpsychotycznej rysperydonu w osoczu. Należyponownie ocenić dawkowanie produktu Risperon podczas rozpoczynania lub kończenia jednoczesnegopodawania itrakonazolu lub innego silnego inhibitora CYP3A4 i (lub) P-gp.
10
Induktory CYP3A4 i (lub) P-gp
Jednoczesne podawanie produktu leczniczego Risperon z silnym induktorem CYP3A4 i (lub) P-gp możezmniejszyć stężenie czynnej frakcji przeciwpsychotycznej rysperydonu w osoczu. Należy ponownieocenić dawkowanie produktu Risperon, podczas rozpoczynania lub kończenia jednoczesnego podawaniakarbamazepiny czy innego silnego induktora CYP3A4 i (lub) P-gp. Induktory CYP3A4 wykazująmaksymalne działanie w zależności od czasu - ich maksymalne działanie może wystąpić co najmniej po 2tygodniach po rozpoczęciu podawania. Podobnie, w razie zaprzestania ich stosowania, indukcja CYP3A4może nie ustępować przynajmniej przez 2 tygodnie.
Leki silnie wiążące się z białkami
Nie stwierdza się istotnego klinicznie wypierania leków z białek osocza, gdy rysperydon przyjmuje się jednocześnie z lekami silnie wiążącymi się białkami.
W razie skojarzonego stosowania leków, należy zapoznać się z charakterystykami odpowiednichproduktów leczniczych w celu poznania szlaków metabolizmu i możliwej konieczności dostosowaniadawki.
Dzieci i młodzież
Badania dotyczące interakcji przeprowadzano wyłącznie u dorosłych. Nie wiadomo, czy wyniki tychbadań mają znaczenie u dzieci i młodzieży.
Jednoczesne stosowanie leków psychostymulujących (np. metylofenidatu) z produktem leczniczym Risperon u dzieci i młodzieży nie wpływa na farmakokinetykę ani skuteczność rysperydonu.
Przykłady
Poniżej wymieniono przykłady leków, które mogą wykazywać interakcje z rysperydonem lub niewykazują interakcji z rysperydonem:
Wpływ innych produktów leczniczych na farmakokinetykę rysperydonu
Antybiotyki:
Erytromycyna, umiarkowany inhibitor CYP3A4 i P-gp, nie zmienia farmakokinetyki rysperydonu ani
czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Ryfampicyna, silny induktor CYP3A4 i P-gp, zmniejszała stężenie czynnej frakcji
przeciwpsychotycznej w osoczu.
Antycholinoesterazy:
Donepezil i galantamina, substraty zarówno CYP2D6 i CYP3A4, nie wykazują istotnego klinicznie
wpływu na farmakokinetykę rysperydonu i jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Leki przeciwpadaczkowe:
Karbamazepina, silny induktor CYP3A4 i P-gp zmniejsza stężenie czynnej frakcji przeciwpsychotycznej rysperydonu w osoczu krwi. Podobne działanie można zaobserwować podczas stosowania leków, takich jak np. fenytoina i fenobarbital, indukujących enzym wątrobowy CYP3A4, jak również P-gp.
Topiramat zmniejszał w umiarkowanym stopniu biodostępność rysperydonu, ale nie jego czynnej
11
frakcji przeciwpsychotycznej. Dlatego ta interakcja może nie mieć znaczenia klinicznego.
Leki przeciwgrzybicze:
Itrakonazol, silny inhibitor CYP3A4 i P-gp, w dawkach 200 mg/dobę zwiększał stężenie czynnej frakcji przeciwpsychotycznej o około 70%, przy dawkach rysperydonu od 2 do 8 mg/dobę. Ketokonazol, silny inhibitor CYP3A4 i P-gp w dawkach 200 mg/dobę zwiększał stężenie rysperydonu, a zmniejszał stężenie 9-hydroksyrysperydonu.
Leki przeciwpsychotyczne:
Fenotiazyny mogą zwiększać stężenie rysperydonu w osoczu, ale nie jego czynnej frakcji
przeciwpsychotycznej.
Leki przeciwwirusowe:
Inhibitory proteazy: nie ma danych z oficjalnych badań; ponieważ rytonawir jest jednak silnym inhibitorem CYP3A4 i słabym inhibitorem CYP2D6, rytonawir i wzmacniane rytonawirem inhibitory proteazy mogą zwiększać stężenia rysperydonu i jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Leki beta-adrenolityczne:
Niektóre leki beta-adrenolityczne mogą powodować zwiększenie stężenia rysperydonu w osoczu krwi,
ale nie jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Inhibitory kanałów wapniowych:
Werapamil, umiarkowany inhibitor CYP3A4 i inhibitor P-gp, zwiększa stężenia rysperydonu i jego
czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Leki żołądkowo-jelitowe:
Antagoniści receptora H2: cymetydyna i ranitydyna, słabe inhibitory CYP2D6 i CYP3A4, zwiększały
biodostępność rysperydonu, lecz tylko w niewielkim stopniu jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne: Fluoksetyna, silny inhibitor CYP2D6, zwiększa stężenie rysperydonu w osoczu, lecz w mniejszym stopniu jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Paroksetyna, silny inhibitor CYP2D6, zwiększa stężenie rysperydonu w osoczu, ale w dawkach do 20 mg/dobę, a w mniejszym stopniu jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej. Większe dawki paroksetyny mogą jednak zwiększać stężenie czynnej frakcji przeciwpsychotycznej rysperydonu.• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne mogą zwiększać stężenia rysperydonu w osoczu, ale nie jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej. Amitryptylina nie wpływa na farmakokinetykę rysperydonu i jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Sertralina - słaby inhibitor CYP2D6 i fluwoksamina - słaby inhibitor CYP3A4, w dawkach do 100 mg/dobę nie wywołują istotnych klinicznie zmian stężeń rysperydonu i jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej. W dawkach większych niż 100 mg/dobę sertralina lub fluwoksamina mogą jednak zwiększać stężenia rysperydonu i jego czynnej frakcji przeciwpsychotycznej.
Wpływ rysperydonu na farmakokinetykę innych produktów leczniczych
Leki przeciwpadaczkowe:
Rysperydon nie wykazuje istotnego klinicznie wpływu na farmakokinetykę walproinianu czy
topiramatu.
12
Leki przeciwpsychotyczne:
Arypiprazol, substrat CYP2D6 i CYP3A4: rysperydon w postaci tabletek lub wstrzyknięć nie wpływał na sumaryczną farmakokinetykę arypiprazolu i jego czynnego metabolitu dehydroarypiprazolu.
Glikozydy naparstnicy:
Rysperydon nie wykazuje istotnego klinicznie wpływu na farmakokinetykę digoksyny.
Lit:
Rysperydon nie wykazuje istotnego klinicznie wpływu na farmakokinetykę litu.
Jednoczesne stosowanie rysperydonu z furosemidem
Informacje dotyczące zwiększonej śmiertelności pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem jednocześnie otrzymujących furosemid, patrz punkt 4.4.
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania rysperydonu u kobiet w okresie ciąży.W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono działania teratogennego rysperydonu, lecz stwierdzanoinnego rodzaju toksyczny wpływ na reprodukcję (patrz punkt 5.3). Potencjalne zagrożenie dla człowiekanie jest znane.
Noworodki, które były narażone na działanie leków przeciwypsychotycznych (w tym rysperydonu)podczas trzeciego trymestru ciąży, w grupie ryzyka działań niepożądanych, w tym zaburzeńpozapiramidowych i (lub) objawów z odstawiennych o różnym nasileniu i czasie trwania po porodzie.Obserwowano pobudzenie, wzmożone napięcie, hipotonię, drżenie, senność, zespół zaburzeńoddechowych lub zaburzenia związane z karmieniem. W związku z powyższym noworodki powinny byćuważnie monitorowane.
Produktu leczniczego Risperon nie należy stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest to bezwzględniekonieczne. W przypadku konieczności przerwania leczenia rysperydonem w okresie ciąży, nie należyprzerywać leczenia gwałtownie.
Karmienie piersią
W badaniach przeprowadzanych na zwierzętach stwierdzono przenikanie rysperydonu i9-hydroksyrysperydonu do mleka. Wykazano również, że rysperydon i 9-hydroksyrysperydon takżeprzenikają także w małych ilościach do mleka kobiet karmiących piersią. Brak danych dotyczącychdziałań niepożądanych występujących u niemowląt karmionych piersią. Dlatego należy rozważyćstosunek korzyści z karmienia piersią do potencjalnego ryzyka dla dziecka.
Płodność
Jak w przypadku innych leków antagonistów receptorów dopaminowych D2, Risperon zwiększa stężenieprolaktyny. Hiperprolaktynemia może hamować GnRH w podwzgórzu, co powoduje zmniejszeniewydzielania gonadotropin w przysadce. To z kolei, na skutek zaburzeń steroidogenezy w gonadach, możehamować funkcje rozrodcze, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
W badaniach nieklinicznych nie stwierdzono takich działań.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
13
Produkt leczniczy Risperon może wywierać niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzeniapojazdów i obsługiwania maszyn, ze względu na potencjalne oddziaływanie na układ nerwowy izaburzenia widzenia (patrz punkt 4.8). Dlatego pacjentom należy doradzać powstrzymanie się odprowadzenia samochodu lub obsługiwania maszyn do czasu poznania ich indywidualnej wrażliwości nalek.
4.8. Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane (częstość występowania ≥10%) to parkinsonizm,sedacja/senność, ból głowy oraz bezsenność.
Występujące działania niepożądane zależne od dawki obejmowały parkinsonizm i akatyzję.
Poniżej podano wszystkie działania niepożądane zgłaszane w badaniach klinicznych i po wprowadzeniurysperydonu do obrotu. Zastosowano następujące określenia odnoszące się do częstości ichwystępowania: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100),rzadko (≥1/10 000 do <1/1000), bardzo rzadko (<1/10 000).
W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania objawy niepożądane wymienionezgodnie ze zmniejszającym się nasileniem.
Działanie niepożądane Klasyfikacja Częstość
układów i Bardzo często Często Niezbyt często Rzadko Bardzo
narządów
Zakażenia i
zarażenia
pasożytnicze
zapalenie płuc,
zapalenie oskrzeli,
zakażenie górnych
zakażenie dróg
oddechowych,
zapalenie pęcherza
zakażenie
rzadko
dróg oddechowych, moczowego, zakażenie
zapalenie zatok,
zakażenie dróg
oka, zapalenie
migdałków, grzybica
moczowych, paznokci, zapalenie
zakażenie ucha,
grypa
tkanki łącznej,
zakażenie wirusowe,
akaroza skóra
Zaburzenia
krwi i układu
chłonnego
neutropenia,
leukopenia,
trombocytopenia,
agranulocytozac
niedokrwistość,zmniejszenie wartościhematokrytu, zwiększenie liczbyeozynofilów
Zaburzenia
układu
immunolo-
gicznego
Zaburzenia
endokrynolo-
giczne
nadwrażliwość reakcja
anafilaktycznac
hiperprolaktynemiaa nieprawidłowe
wydzielanie
hormonu
14
antydiuretycznego , obecność glukozy w moczu
Zaburzenia
metabolizmu
i odżywiania
zwiększenie masy
ciała, zwiększenie
apetytu,
cukrzycab,
hiperglikemia,
polidypsja,
zatrucie wodnec,
hipoglikemia,
hiperinsulinemiac,
cukrzycowa
kwasica
ketonowa
zmniejszenie zmniejszenie masy zwiększenie
apetytu
ciała, jadłowstręt,
zwiększenie stężenia
stężenia
trójglicerydów we
cholesterolu we krwi krwi
Zaburzenia
psychiczne
bezsennośćd zaburzenia snu,
pobudzenie,
depresja, lęk
mania, stan splątania,
zmniejszone libido,
nerwowość, koszmary
Przytępiony afekt,
anorgazmia
Zaburzenia
układu
nerwowego
sedacja/
senność,
parkinsonizmd
, ból głowy
akatyzjad, dystoniad,
zawroty głowy,
dyskinezad, drżenie
senne
dyskineza późna,
niedokrwienie mózgu,
brak reakcji na bodźce,
utrata świadomości,
zmniejszony poziom
świadomości, napady
drgawkowed, omdlenie,
nadpobudliwość
psychomotoryczna,
zaburzenia równowagi,
nieprawidłowa
koordynacja, zawroty
głowy zależne od
postawy ciała,
zaburzenia
koncentracji, dyzartria,
zaburzenia smaku,
złośliwy zespół
neuroleptyczny,
zaburzenia
naczyniowo-
mózgowe,
śpiączka
cukrzycowa,
kiwanie głową
niedoczulica, parestezje
Zaburzenia
oka
niewyraźne
widzenie, zapalenie
światłowstręt, suche
oko, zwiększone
jaskra, zaburzenia
ruchu gałek
spojówek,
łzawienie, przekrwienie
oczu,
ocznych,
rotacyjne ruchy
gałek ocznych, owrzodzenia brzegów powiek,zespół wiotkiejtęczówki (śródoperacyjny)
Zaburzenia
ucha i
błędnika
Zaburzenia
serca
zawroty głowy, szum w
uszach, ból ucha,
tachykardia migotanie
przedsionków, blok
przedsionkowo-
komorowy, zaburzenia
przewodzenia,
niemiarowość
zatokowa
15
wydłużenie odstępu QTw EKG, bradykardia,nieprawidłowy zapisEKG, kołatanie serca
Zaburzenia
naczyniowe
nadciśnienie niedociśnienie,
niedociśnienie
zatorowość
płucna,
ortostatyczne, napady zakrzepica żylna zaczerwienienia
Zaburzenia
układu
oddechowego
, klatki
piersiowej i
śródpiersia
duszność, ból
gardła i krtani,
kaszel, krwawienie
z nosa,
przekrwienie błony
śluzowej nosa
zachłystowe zapalenie
płuc, przekrwienie
płuc,
przekrwienie dróg
oddechowych,
rzężenia, sapanie,
dysfonia, zaburzenia
oddechowe
zespół bezdechu
śródsennego,
hiperwentylacja
Zaburzenia
żołądka i jelit
ból w jamie
brzusznej, uczucie
nietrzymanie stolca,
kamienie kałowe,
zapalenie trzustki,
niedrożność jelit,
ileus
dyskomfortu w
jamie brzusznej,
zapalenie żołądka i
jelit,
obrzęk języka,
zapalenie warg
wymioty, nudności, dysfagia, wzdęcia zaparcia, biegunka, niestrawność, suchość w jamie ustnej, ból zęba
Zaburzenia
skóry i
tkanki
podskórnej
Zaburzenia
mięśniowo-
szkieletowe i
tkanki
łącznej
Zaburzenia
nerek i dróg
moczowych
wysypka, rumień pokrzywka, świąd,
łysienie, hiperkeratoza,
wyprysk, sucha skóry,
przebarwienie skóry,
trądzik, łojotokowe
zapalenie skóry,
zaburzenia skóry,
uszkodzenie skóry
skurcze mięśni, ból zwiększone stężenie
mięśniowo- kinazy
szkieletowy, ból fosfokreatynowej we
pleców, ból stawów krwi, nieprawidłowa
postawa ciała ,
zesztywnienie stawów,
obrzęk stawów,
osłabienie mięśni, ból
szyi
nietrzymanie częstomocz, zastój
moczu moczu, dyzuria
polekowe
wykwity skórne,
łupież
rabdomioliza
obrzęk
naczynio-
ruchowy
Ciąża, połóg i
okres
okołoporodo-
wy
noworodkowy
zespół
odstawiennyc
16
Zaburzenia
układu
rozrodczego i
piersi
zaburzenia erekcji,
zaburzenia ejakulacji,
brak miesiączki,
zaburzenia
miesiączkowaniad,
priapizmc,
opóźnione
miesiączkowanie,
obrzęk piersi,
powiększenie
ginekomastia, piersi, wydzielina
mlekotok, zaburzenia
funkcji seksualnych,
z piersi
ból piersi, dyskomfort
Zaburzenia
ogólne i stany
w miejscu
podania
obrzękd, gorączka,
ból w klatce
piersiowej,
osłabienie (astenia),
zmęczenie, ból
piersi, wydzielina z
pochwy
obrzęk twarzy,
dreszcze, zwiększenie
temperatury ciała,
nieprawidłowy sposób
chodzenia, pragnienie,
dyskomfort w klatce
piersiowej, złe
samopoczucie, dziwne
samopoczucie,
dyskomfort
hipotermia,
zmniejszenie
temperatury ciała,
ochłodzenie
obwodowych
części ciała,
zespół
odstawienia leku,
stwardnieniec
Zaburzenia
wątroby i
dróg
żółciowych
zwiększenie
aktywności
aminotransferaz,
zwiększenie
aktywności gama-
żółtaczka
glutamylotransferazy, zwiększenie
aktywności enzymów wątrobowych
Urazy, upadek ból związany z
zatrucia i
powikłania
procedurami
medycznymi
po zabiegach
a Hiperprolaktynemia może w niektórych przypadkach prowadzić do ginekomastii, zaburzeń menstruacji,braku miesiączki, braku owulacji, mlekotoku, zaburzeń płodności, zmniejszonego libido, zaburzeńwzwodu.
b W badaniach z kontrolą placebo, cukrzycę zgłaszano u 0,18% osób leczonych rysperydonem wporównaniu do 0,11% w grupie placebo. Całkowita częstość występowania cukrzycy we wszystkichbadań klinicznych wyniosła 0,43% u wszystkich osób leczonych rysperydonem.
c Nie stwierdzono w badaniach klinicznych rysperydonu, lecz po wprowadzeniu rysperydonu do obrotu.d Zespół pozapiramidowy może się objawiać: parkinsonizmem (zwiększone wydzielanie śliny,sztywność mięśni szkieletowych, parkinsonizm, ślinienie się, objaw koła zębatego w parkinsonizmie,bradykinezja, hipokinezja, maskowaty wyraz twarzy, napięcie mięśni, akineza, sztywność karku,sztywność mięśni, chód parkinsonowski i nieprawidłowy odruch z gładzizny czoła, parkinsonowskiedrżenie spoczynkowe), akatyzją (akatyzja, niepokój ruchowy, hyperkinezja i zespół niespokojnych nóg),drżeniem, dyskinezą (dyskineza, drganie mięśni, choreoatetoza, atetoza i drgawki kloniczne mięśni),dystonią. Dystonia obejmuje tu dystonię, zwiększone napięcie mięśni, kręcz szyi, mimowolne skurcze
17
mięśni, przykurcz mięśni, kurcz powiek, rotacyjne ruchy gałki ocznej, porażenie języka, skurcze mięśnitwarzy, skurcz krtani, miotonię, opistotonus, skurcz mięśni ust i gardła, pleurototonus, skurcz języka,szczękościsk. Należy zauważyć, że wymieniono szeroki zakres objawów, które niekoniecznie muszą miećpodłoże pozapiramidowe. Bezsenność obejmuje: trudności z zasypianiem, bezsenność śródnocną.Napady drgawkowe obejmują: uogólniony napad toniczno-kloniczny. Zaburzenia miesiączkowaniaobejmują: nieregularne miesiączkowanie, skąpe miesiączkowanie. Obrzęk obejmuje: obrzęk uogólniony,obrzęk obwodowy, obrzęk ciastowaty.
Działania niepożądane stwierdzone podczas stosowania postaci farmaceutycznych paliperydonu
Paliperydon jest czynnym metabolitem rysperydonu, dlatego profile działań niepożądanych tychsubstancji (w tym zarówno postaci doustnych, jaki i postaci do wstrzyknięć) odpowiadają sobiewzajemnie. Oprócz wyżej wymienionych działań niepożądanych, podczas stosowania produktówpaliperidonu, stwierdzono wymienione poniżej działania, które mogą wystąpić podczas stosowaniaproduktu Risperon.
Zaburzenia serca: zespół tachykardii ortostatycznej.
Oddziaływania związane z grupą leków
Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych stwierdzano bardzo rzadkie przypadkiwydłużenia odstępu QT po wprowadzeniu rysperydonu do obrotu. Innymi związanymi z klasą lekówdziałaniami na serce, opisywanymi dla leków przeciwpsychotycznych powodujących wydłużenie odcinkaQT są: arytmia komorowa, migotanie komór, tachykardia komorowa, nagły zgon, zatrzymanie akcji sercai częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
Podczas leczenia lekami przeciwpsychotycznymi, zgłaszano przypadki żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, w tym zatorowość płucną i zakrzepicę żył głębokich (częstość nieznana).
Zwiększenie masy ciała
Na podstawie połączonych danych pochodzących z trwających 6 do 8 tygodni badań kontrolowanychplacebo określano stosunek ilościowy dorosłych pacjentów ze schizofrenią otrzymujących rysperydon iplacebo, spełniających kryterium zwiększenia masy ciała o ≥7% masy początkowej. Stwierdzonowystępowanie statystycznie istotnego zwiększenia liczby przypadków zwiększenia masy ciała w grupieotrzymującej rysperydon (18%), w porównaniu z grupą otrzymującą placebo (9%). Analizując połączonedane z kontrolowanych placebo, trwających 3 tygodnie badań z udziałem dorosłych pacjentów z ostrąmanią, poziom występowania zwiększenia masy ciała ≥7% w momencie zakończenia badania byłporównywalny dla grup otrzymujących rysperydon (2,5%) oraz grup otrzymujących placebo (2,4%) i byłnieznacznie większy w aktywnej grupie kontrolnej (3,5%).
W populacji dzieci i młodzieży wykazujących zaburzenia zachowania i inne zachowania destrukcyjne, wbadaniach długotrwałych, stwierdzono zwiększenie masy ciała o średnio 7,3 kg po 12 miesiącach terapii.Oczekiwane zwiększenie masy ciała u zdrowych dzieci w wieku od 5 do 12 lat wynosi 3 do 5 kg rocznie.W wieku od 12 do 16 lat, u dziewcząt utrzymuje się tempo zwiększania masy ciała wynoszące od 3 do 5kg rocznie, podczas gdy u chłopców masa zwiększa się o około 5 kg rocznie.
18
Dodatkowe informacje dotyczące populacji specjalnych
Niepożądane działania rysperydonu obserwowane częściej u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem lub u dzieci, w porównaniu z populacją osób dorosłych, opisano poniżej:
Osoby w podeszłym wieku z otępieniem
U pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem działaniami niepożądanymi, opisywanymi w badaniachklinicznych były przemijające napady niedokrwienne oraz udary naczyniowe mózgu, występująceodpowiednio z częstością 1,4% i 1,5%. Dodatkowo opisywano występowanie następujących działańniepożądanych z częstością co najmniej dwukrotnie większą niż w innych populacjach osób dorosłych iwynoszącą ≥5%, takich jak: zakażenia dróg moczowych, obrzęk obwodowy, letarg i kaszel.
Dzieci i młodzież
Zasadniczo, u dzieci i młodzieży przypuszcza się występowanie podobnych działań niepożądanych jak udorosłych. U dzieci (w wieku od 5 do 17 lat) opisywano następujące działania niepożądane występujące zczęstością ≥5% i co najmniej dwa razy częściej niż w badaniach klinicznych u osób dorosłych: senność i(lub) uspokojenie, zmęczenie, ból głowy, zwiększone łaknienie, wymioty, zakażenie górnych drógoddechowych, przekrwienie błony śluzowej nosa, ból brzucha, zawroty głowy, kaszel, gorączkę, drżenie,biegunkę i mimowolne oddawanie moczu.
Nie ma wystarczających badań dotyczących wpływu długotrwałego leczenia rysperydonem na dojrzewanie płciowe i wzrost (patrz punkt 4.4, podpunkt „Dzieci i młodzież”).
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkiepodejrzewane działania Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów LeczniczychUrzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów BiobójczychAl. Jerozolimskie 181C
02 - 222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9. Przedawkowanie
Objawy
Opisywane objawy podmiotowe i przedmiotowe przedawkowania wynikały na ogół z nasileniafarmakologicznego działania rysperydonu. Należały do nich: senność i sedacja, tachykardia,niedociśnienie oraz objawy pozapiramidowe. Po przedawkowaniu odnotowano przypadki wydłużeniaodstępu QT i drgawki. Obserwowano występowanie torsade de pointes w związku z jednoczesnymprzedawkowaniem rysperydonu i paroksetyny.
W przypadku ostrego przedawkowania, należy zawsze brać pod uwagę możliwość zatrucia wieloma lekami jednocześnie.
Leczenie
Należy uzyskać i utrzymać drożność dróg oddechowych oraz zapewnić odpowiednią podaż tlenu iwentylację. Należy rozważyć wykonania płukania żołądka (gdy pacjent jest nieprzytomny, po
19
zaintubowaniu) i podanie węgla aktywowanego ze środkami przeczyszczającymi, i jedynie w przypadku,gdy od przyjęcia leku nie upłynęła godzina. Natychmiast należy rozpocząć monitorowanie czynnościukładu krążenia z ciągłym zapisem elektrokardiograficznym, w celu wykrycia ewentualnych zaburzeńrytmu serca.
Nie ma swoistego antidotum na rysperydon, dlatego należy wdrożyć odpowiednie leczenie objawowe.Niedociśnienie i zapaść krążeniową należy leczyć odpowiednimi środkami, takimi jak dożylnie podawanepłyny i (lub) leki sympatykomimetyczne. W przypadku wystąpienia ciężkich objawów pozapiramidowychnależy zastosować lek antycholinergiczny. Należy dokładnie obserwować pacjenta i monitorowaćparametry życiowe do czasu ustąpienia objawów zatrucia.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Inne leki przeciwpsychotyczne; kod w klasyfikacji ATC: N05A X08.
Mechanizm działania
Rysperydon jest wybiórczym antagonistą monoaminergicznym o unikatowych właściwościach.Charakteryzuje się wysokim powinowactwem do receptorów serotoninergicznych 5-HT2 idopaminergicznych D2. Rysperydon wiąże się również z receptorami alfa-1-adrenergicznymi i,z mniejszym powinowactwem, z receptorami histaminergicznymi H1 i receptorami alfa-2-adrenergicznymi. Rysperydon nie wykazuje powinowactwa do receptorów cholinergicznych. Pomimotego, że rysperydon jest silnym antagonistą receptorów D2, co wiąże się z korzystnym wpływem nawytwórcze objawy schizofrenii, w mniejszym stopniu ogranicza on aktywność motoryczną i wywołujekatalepsję niż klasyczne neuroleptyki. Zrównoważone ośrodkowe działanie antagonistyczne na receptoryserotoninergiczne i dopaminergiczne może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpieniapozapiramidowych działań niepożądanych i rozszerz działanie terapeutyczne na objawy negatywne izaburzenia afektywne, występujące w przebiegu schizofrenii.
Działania farmakodynamiczne
Skuteczność kliniczna
Schizofrenia
Skuteczność rysperydonu w krótkotrwałej terapii schizofrenii stwierdzono w czterech badaniachtrwających od 4 do 8 tygodni, które obejmowały ponad 2500 pacjentów spełniających kryteria DSM-IVdla schizofrenii. W 6-tygodniowym, kontrolowanym placebo badaniu, w którym stopniowo zwiększanodawki do 10 mg na dobę (podawane dwa razy na dobę), stwierdzono, że rysperydon był bardziejskuteczny niż placebo wg oceny w skali Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS).
W 8-tygodniowym, kontrolowanym placebo badaniu z zastosowaniem czterech stałych dawekrysperydonu (2 mg, 6 mg, 10 mg i 16 mg na dobę, podawanych dwa razy na dobę), stwierdzono, żewszystkie cztery grupy wykazują lepsze wyniki w skali Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS)w porównaniu z placebo.
W 8-tygodniowym badaniu dotyczącym porównania dawek z zastosowaniem pięciu stałych dawekrysperydonu (1 mg, 4 mg, 8 mg, 12 mg i 16 mg na dobę, podawanych dwa razy na dobę), stwierdzonolepsze wyniki w skali PANSS dla grup otrzymujących dawki 4 mg, 8 mg i 16 mg na dobę w porównaniu zgrupą otrzymującą 1 mg rysperydonu na dobę.
20
W 4-tygodniowym, kontrolowanym placebo badaniu dotyczącym porównania dawek, przeprowadzonym zzastosowaniem dwóch stałych dawek rysperydonu (4 mg i 8 mg na dobę, podawanych raz na dobę), obiegrupy uzyskały lepsze wyniki w skali PANSS w porównaniu z placebo, łącznie z całkowitym wynikiemPANSS i miarą odpowiedzi (>20% zmniejszenia całkowitego wyniku PANSS). W ramach dłuższegobadania, dorosłych pacjentów leczonych ambulatoryjnie, spełniających w większości kryteria DSM-IV dlaschizofrenii i klinicznie stabilnych od co najmniej 4 tygodni w okresie przyjmowania lekówprzeciwpsychotycznych, randomizowano do grup otrzymujących 2 mg do 8 mg na dobę rysperydonu lubhaloperydolu i przez 1 do 2 lat prowadzono obserwacje czy nie występują nawroty choroby. U pacjentówprzyjmujących rysperydon stwierdzono znacząco dłuższy okres do wystąpienia nawrotu, w porównaniu zpacjentami otrzymującymi haloperydol.
Epizody maniakalne w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
Skuteczność rysperydonu w monoterapii ostrych epizodów manii związanych z zaburzeniemdwubiegunowym typu I wykazano w trzech podwójnie zaślepionych badaniach kontrolowanych placebo,przeprowadzonych na około 820 pacjentach z zaburzeniami dwubiegunowymi typu I, w oparciu o kryteriaDSM-IV. W badaniach tych wykazano, że rysperydon podawany w dawce od 1 mg do 6 mg na dobę(dawka początkowa 3 mg w dwóch badaniach i 2 mg w jednym badaniu) był znacząco bardziej skutecznyod placebo w odniesieniu do wcześniej ustalonego punktu końcowego, tzn. zmiany w stosunku do wynikupoczątkowego w skali Young Mania Rating Scale (YMRS) w tygodniu 3. Wtórne wyniki skutecznościbyły ogólnie zgodne z wynikami pierwotnymi. Odsetek pacjentów, u których po 3 tygodniach zanotowanozmniejszenie o ≥50% łącznego wyniku YMRS w stosunku do wyniku początkowego, był znaczącowiększy dla rysperydonu niż dla placebo. Jedno z trzech badań obejmowało grupę otrzymującąhaloperydol oraz zastosowano w nim 9-tygodniową, podwójnie zaślepioną fazę podtrzymującą.Skuteczność została zachowana przez cały 9-tygodniowy okres terapii podtrzymującej. Zmiana wstosunku do wyniku początkowego w skali YMRS postępowała w trakcie badania i była w tygodniu 12.porównywalna dla rysperydonu i haloperydolu.
Skuteczność rysperydonu, podawanego ze środkami stabilizującymi nastrój w leczeniu ostrej manii,wykazano w dwóch, trwających 3 tygodnie, podwójnie zaślepionych badaniach, obejmujących około 300pacjentów spełniających kryteria DSM-IV dla zaburzeń dwubiegunowych typu I.
W jednym 3-tygodniowym badaniu stwierdzono, że rysperydon w dawce od 1 mg do 6 mg na dobę, zdawką początkową wynoszącą 2 mg na dobę, podawaną z litem lub walproinianem, zapewniał osiąganielepszego wyniku niż podawanie samego litu lub walproinianu, w odniesieniu do określonego wcześniejpunktu końcowego, tzn. zmiany całkowitego wyniku w skali YMRS w tygodniu 3. względem wartościpoczątkowej.
W drugim, trwającym trzy tygodnie badaniu, rysperydon podawany w dawce od 1 mg do 6 mg na dobę,z początkową dawką 2 mg na dobę, w skojarzeniu z litem, walproinianem lub karbamazepiną, nie okazałsię skuteczniejszy niż sam lit, walproinian lub karbamazepina w obniżaniu wyniku w skali YMRS.Możliwym wyjaśnieniem niepowodzenia tego badania jest indukcja klirensu rysperydonu i 9-hydroksyrysperydonu pod wpływem karbamazepiny, co prowadzi do mniejszych niż terapeutyczne stężeńrysperydonu i 9-hydroksyrysperydonu. Gdy w analizie post-hoc wykluczono grupę karbamazepinową,rysperydon w skojarzeniu z litem i walproinianem zapewniał większe obniżenie wyniku w skali YMRS wporównaniu z działaniem samego litu lub walproinianu.
Uporczywa agresja u pacjentów z otępieniem
Skuteczność rysperydonu w leczeniu Behawioralnych i Psychologicznych Objawów Demencji (ang.Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia - BPSD), obejmujących zaburzenia zachowania,takie jak: agresja, pobudzenie, psychoza, nadmierna aktywność i zaburzenia afektywne, wykazanow trzech podwójnie zaślepionych, kontrolowanych placebo badaniach, przeprowadzonych z udziałem1150 pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego. W jednym z
21
badań zastosowano stałe dawki rysperydonu wynoszące 0,5 mg, 1 mg i 2 mg na dobę. W dwóchbadaniach z elastyczną dawką, podawano rysperydon w dawkach od 0,5 mg do 4 mg na dobę orazodpowiednio od 0,5 mg do 2 mg na dobę. Stwierdzono statystycznie istotną i klinicznie znaczącąskuteczność rysperydonu w leczeniu agresji i mniej znaczną w leczeniu pobudzenia i psychozyu pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem (wg pomiarów w skali Behavioural Pathology InAlzheimer’s Disease Rating Scale [BEGAVE-AD] oraz Cohen-Mansfield Agitation Inventory [CMAI]).Działanie terapeutyczne rysperydonu było niezależne od wyniku w skali Mini-Mental State Examination(MMSE), a w konsekwencji od zaawansowania otępienia, od uspokajających właściwości rysperydonu,od obecności lub braku psychozy, od typu otępienia związanego z chorobą Alzheimera, naczyniowegolub mieszanego (patrz także punkt 4.4).
Dzieci i młodzież
Zaburzenia zachowania
Skuteczność rysperydonu w krótkotrwałym leczeniu zachowań destrukcyjnych wykazano w dwóchpodwójnie zaślepionych, kontrolowanych placebo badaniach, przeprowadzonych z udziałem 240pacjentów w wieku od 5 do 12 lat, z diagnozą zaburzeń zachowania (ang. disruptive behaviour disorders -DBD) wg kryteriów DSM-IV oraz graniczną funkcją intelektualną lub łagodnym do umiarkowanegozaburzeniem zdolności uczenia się i (lub) upośledzeniem psychicznym. W tych dwóch badaniachstwierdzono, że rysperydon w dawkach od 0,02 do 0,06 mg/kg mc. na dobę był znacznie skuteczniejszyod placebo w odniesieniu do osiągania pierwotnego punktu końcowego, tzn. zmiany wyniku w podskaliConduct Problem skali Nisonger-Child Behaviour Rating Form (N-CBRF) względem wartościpoczątkowej w tygodniu 6.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Rysperydon jest metabolizowany do 9-hydroksyrysperydonu, który ma podobne właściwościfarmakologiczne do właściwości rysperydonu (patrz Metabolizm i eliminacja).
Wchłanianie
Rysperydon po podaniu doustnym jest całkowicie wchłaniany i w ciągu 1 do 2 godzin osiąga maksymalnestężenie w osoczu krwi. Bezwzględna dostępność biologiczna rysperydonu po podaniu doustnym wynosi70% (CV=25%). Względna dostępność biologiczna rysperydonu po podaniu doustnym, uwolnionegoz tabletki, wynosi 94% (CV=10%) w porównaniu z roztworem.
Obecność pokarmu nie wpływa na wchłanianie leku, więc rysperydon może być podawany w trakcieposiłków lub między posiłkami. Stan stacjonarny rysperydonu występuje u większości pacjentów w ciągujednego dnia. Stan stacjonarny 9-hydroksyrysperydonu występuje w ciągu 4-5 dni stosowania leku.
Dystrybucja
Dystrybucja rysperydonu przebiega szybko. Objętość dystrybucji wynosi 1 do 2 l/kg.W osoczu krwi rysperydon wiąże się z albuminami i kwaśną alfa-1-glikoproteiną.Rysperydon w osoczu krwi jest związany z białkami w 90%, a 9-hydroksyrysperydon w 77%.
Metabolizm i eliminacja
Rysperydon jest metabolizowany przez CYP 2D6 do 9-hydroksyrysperydonu, który ma podobnewłaściwości farmakologiczne do rysperydonu. Rysperydon i 9-hydroksyrysperydon tworzą czynną frakcjęprzeciwpsychotyczną. CYP 2D6 podlega polimorfizmowi genetycznemu. Osoby intensywnie
22
metabolizujące z udziałem CYP 2D6 szybko przekształcają rysperydon w 9-hydroksyrysperydon, podczasgdy osoby słabo metabolizujące z udziałem CYP 2D6 przekształcają go znacznie wolniej. Chociaż u osóbintensywnie metabolizujących jest mniejsze stężenie rysperydonu a większe stężenie 9-hydroksyrysperydonu niż u osób słabo metabolizujących, to farmakokinetyki rysperydonu i 9-hydroksyrysperydonu łącznie (tzw. czynna frakcja przeciwpsychotyczna), po podaniu dawki jednorazoweji dawek wielokrotnych, podobne w obu populacjach.
Inną ścieżką metaboliczną rysperydonu jest N-dealkilacja. Badania in vitro przeprowadzone na ludzkichmikrosomach wątrobowych wykazały, że rysperydon w klinicznie istotnych stężeniach nie hamujeznacząco metabolizmu leków ulegających przemianom katalizowanym przez izoenzymy cytochromuP450, w tym CYP 1A2, CYP 2A6, CYP 2C8/9/10, CYP 2D6, CYP 2E1, CYP 3A4 i CYP 3A5. W okresietygodnia od chwili podania, 70% dawki jest wydalane z moczem, a 14% z kałem. W moczu, rysperydonoraz 9-hydroksyrysperydon reprezentuje 35-45% dawki. Pozostała część to nieaktywne metabolity. Popodaniu doustnym pacjentom z psychozami, okres półtrwania rysperydonu wynosi około 3 godzin. Okrespółtrwania w fazie eliminacji 9-hydroksyrysperydonu i czynnej frakcji o działaniu przeciwpsychotycznymwynosi 24 godziny.
Liniowość lub nieliniowość
Stężenie rysperydonu w osoczu krwi w zakresie dawek terapeutycznych wykazuje zależność proporcjonalną do dawki.
Osoby w podeszłym wieku, osoby z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek
Badania dotyczące jednorazowej dawki rysperydonu podanego doustnie wykazały większe stężenia wosoczu o średnio 43%, dłuższy okres półtrwania o 38% i zmniejszenie o 30% klirensu czynnej frakcjiprzeciwpsychotycznej u pacjentów w podeszłym wieku.
U dorosłych z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek klirens czynnej frakcji przeciwpsychotycznej wynosił około 48% klirensu u młodych, zdrowych dorosłych osób. U dorosłych zciężkimi zaburzeniami czynności nerek, klirens czynnej frakcji przeciwpsychotycznej wynosił około 31%klirensu u młodych, zdrowych dorosłych osób. Okres półtrwania czynnej frakcji przeciwpsychotycznejwynosił 16,7 godzin u młodych dorosłych, 24,9 godzin u dorosłych z umiarkowanymi zaburzeniamiczynności nerek (lub był około 1,5 razy dłuższy niż u młodych dorosłych) oraz 28,8 godzin u osób zciężkimi zaburzeniami czynności nerek (lub był około 1,7 razy dłuższy niż u młodych dorosłych).Stężenie rysperydonu w osoczu krwi u pacjentów z niewydolnością wątroby było prawidłowe, jednakśrednie stężenie wolnej frakcji rysperydonu zwiększyło się u tych pacjentów o 37,1%.
Klirens i okres półtrwania w fazie eliminacji podanego doustnie rysperydonu i czynnej frakcjiprzeciwpsychotycznej u dorosłych z umiarkowanymi i ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, nieróżniły się znacząco od parametrów u młodych zdrowych dorosłych osób.
Dzieci i młodzież
U dzieci, właściwości farmakokinetyczne rysperydonu, 9-hydroksyrysperydonu oraz czynnej frakcji przeciwpsychotycznej zbliżone do właściwości farmakokinetycznych u osób dorosłych.
Płeć, rasa, palenie tytoniu
Analiza farmakokinetyki w populacji nie ujawniła wyraźnego wpływu płci, rasy czy palenia tytoniu nafarmakokinetykę rysperydonu lub jego aktywnej frakcji przeciwpsychotycznej.
23
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
W badaniach dotyczących (pod)przewlekłej toksyczności, przeprowadzonych na niedojrzałych płciowoszczurach i psach, zaobserwowano zależne od dawki działanie na gruczoły piersiowe i układ rozrodczy usamców i samic. Działania te wynikały ze zwiększonych stężeń prolaktyny w surowicy krwi, na skutekzablokowania receptora dopaminergicznego D2 przez rysperydon. Ponadto badania na kulturachtkankowych sugerują, że rozwój komórek w guzach piersi u ludzi może być stymulowany przezprolaktynę. Rysperydon nie działał teratogennie na płód u szczurów i królików. W badaniach nadwpływem rysperydonu na rozmnażanie u szczurów, działania niepożądane dotyczyły zachowań rodzicówpodczas kojarzenia się w pary oraz masy urodzeniowej i przeżywalności potomstwa. U szczurówekspozycja na rysperydon w okresie płodowym wiązała się z deficytami funkcji poznawczych u zwierzątdorosłych. Inne leki będące antagonistami dopaminy, podane ciężarnym zwierzętom, negatywnieoddziaływały na uczenie się i rozwój motoryczny potomstwa. W badaniach toksykologicznychprzeprowadzanych na młodych szczurach stwierdzano zwiększoną śmiertelność i opóźnienie rozwoju uich potomstwa. W 40-tygodniowym badaniu wystąpiło opóźnienie dojrzewania płciowego u młodychpsów. Na podstawie pola pod krzywą (AUC) nie stwierdzono zaburzenia wzrostu kości długich u psów,przy narażeniu 3,6 razy większym od maksymalnej ekspozycji u młodzieży (1,5 mg/dobę), natomiast umłodzieży w przypadku ekspozycji 15 razy większej od maksymalnej ekspozycji na lek, zaobserwowanowpływ na kości długie i dojrzewanie płciowe.
Rysperydon nie wykazywał działania genotoksycznego w szeregu testach. W badaniach nad działaniemrakotwórczym rysperydonu u szczurów i myszy obserwowano powiększenie gruczolaka przysadki (mysz),gruczolaka trzustki (szczur), gruczolaka gruczołów mlecznych (oba gatunki). Guzy te można powiązać zprzedłużającym się antagonizmem rysperydonu względem receptora D2 i hiperprolaktynemią. Znaczenietych obserwacji dotyczących gryzoni dla ryzyka stosowania leku u ludzi jest nieznane. Modele zwierzęcein vitro i in vivo wykazały, że duże dawki rysperydonu mogą powodować wydłużenie odstępu QT,teoretycznie zwiększającego u pacjentów ryzyko częstoskurczu komorowego typu torsade de pointes.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki:
Celuloza mikrokrystalicznaKrzemionka koloidalna bezwodnaLaktoza jednowodna Kroskarmeloza sodowaSodu laurylosiarczan Magnezu stearynian
Otoczka tabletki: Talk
Alkohol poliwinylowyTytanu dwutlenekLecytyna sojowaGuma ksantan
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
24
Nie dotyczy.
6.3. Okres ważności
3 lata
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii Aluminium/Aluminium w tekturowym pudełku. Opakowanie zawiera 20, 40 lub 60 tabletek powlekanych.
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania
Bez specjalnych wymagań dotyczących usuwania.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne LEK-AM Sp. z o.o. ul. Ostrzykowizna 14A
05-170 Zakroczym Polska
Tel.: +48 22 785 27 60
Faks: +48 22 785 27 60 wew. 106
8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Risperon, 1 mg pozwolenie nr 11270Risperon, 2 mg pozwolenie nr 11269Risperon, 3 mg pozwolenie nr 11268Risperon, 4 mg pozwolenie nr 11267
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 19.04.2004 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20.11.2013 r.
25
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
26