- Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
- Każdy rodzaj ostrej kwasicy metabolicznej (takiej jak kwasica mleczanowa, cukrzycowa kwasica ketonowa), cukrzycowy stan przedśpiączkowy.
- Ciężka niewydolność nerek (GFR < 30 ml/min).
- Jakikolwiek stan, w przebiegu którego mogą wystąpić zaburzenia czynności nerek, taki jak: odwodnienie, ciężkie zakażenie, wstrząs.
- Ostra lub przewlekła choroba, która może powodować hipoksję tkanek, taka jak: niewydolność serca lub niewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego, wstrząs.- Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Kwasica mleczanowa, bardzo rzadkie ale ciężkie powikłanie metaboliczne, występuje najczęściejw ostrym pogorszeniu czynności nerek, chorobach układu krążenia lub chorobach układuoddechowego, lub posocznicy. W przypadkach nagłego pogorszenia czynności nerek dochodzi dokumulacji metforminy, co zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej.
W przypadku odwodnienia (ciężka biegunka lub wymioty, gorączka lub zmniejszona podażpłynów) należy tymczasowo wstrzymać stosowanie metforminy i zalecane jest zwrócenie się dolekarza.
U pacjentów leczonych metforminą należy ostrożnie rozpoczynać leczenie produktami leczniczymi, które mogą ciężko zaburzyć czynność nerek (takimi jak leki przeciwnadciśnieniowe,moczopędne lub NLPZ). Inne czynniki ryzyka kwasicy mleczanowej to nadmierne spożyciealkoholu, niewydolność wątroby, źle kontrolowana cukrzyca, ketoza, długotrwałe głodzenie i wszelkie stany związane z niedotlenieniem, jak również jednoczesne stosowanie produktówleczniczych mogących wywołać kwasicę mleczanową (patrz punkty 4.3 i 4.5).
Rozpoznanie:
Pacjentów i (lub) ich opiekunów należy poinformować o ryzyku wystąpienia kwasicymleczanowej. Kwasicę mleczanową charakteryzuje występowanie duszności kwasiczej, bólu brzucha, skurczów mięśni, astenii i hipotermii, po której następuje śpiączka. W razie wystąpienia podejrzanych objawów pacjent powinien odstawić metforminę i szukać natychmiastowej pomocy medycznej. Odchylenia od wartości prawidłowych w wynikach badań laboratoryjnych obejmują zmniejszenie wartości pH krwi (< 7,35), zwiększenie stężenia mleczanów w osoczu (> 5 mmol/l) oraz zwiększenie luki anionowej i stosunku mleczanów do pirogronianów.
Lekarz powinien poinformować pacjenta o ryzyku wystąpienia i objawach kwasicy mleczanowej.
Z uwagi na to, iż metformina jest wydalana przez nerki, wartość GFR powinna być oznaczonaprzed rozpoczęciem leczenia, a następnie w regularnych odstępach czasu, patrz punkt 4.2: - nie rzadziej niż raz do roku u pacjentów z prawidłową czynnością nerek, - nie rzadziej niż dwa do czterech razy do roku u pacjentów z klirensem kreatyniny na dolnej granicy normy i u pacjentów w podeszłym wieku.
Metformina jest przeciwwskazana u pacjentów z GFR < 30 ml/min i należy ją tymczasowoodstawić w razie występowania stanów wpływających na czynność nerek, patrz punkt 4.3.
Zaburzenia czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku występują często i są bezobjawowe.Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, gdy może dojść do zaburzeń czynnościnerek, na przykład przy rozpoczęciu terapii lekami hipotensyjnymi, moczopędnymi lubrozpoczęcie leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).
3