CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
UNASYN, 375 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 tabletka zawiera 375 mg sultamycyliny (Sultamicillinum) w postaci tosylanu sultamycyliny, którajest wspólnym prolekiem sulbaktamu i ampicyliny, i odpowiada ilościowo 147 mg sulbaktamu i220 mg ampicyliny.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: laktoza.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Produkt Unasyn jest wskazany do stosowania w leczeniu następujących zakażeń wywołanych przezdrobnoustroje wrażliwe na sultamycylinę (patrz punkt 5.1):
zakażenia górnych dróg oddechowych, w tym zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego
i zapalenie migdałków;
zakażenia dolnych dróg oddechowych, w tym bakteryjne zapalenie płuc i zapalenie oskrzeli; zakażenia dróg moczowych i odmiedniczkowe zapalenie nerek; zakażenia skóry i tkanek miękkich;
zakażenia rzeżączkowe.
Sultamycylina może być także wskazana do stosowania u pacjentów, u których konieczne jestleczenie sulbaktamem i ampicyliną, po okresie początkowego leczenia postaciami domięśniowymi lubdożylnymi tych leków.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Zalecana dawka sultamycyliny u osób dorosłych (w tym u pacjentów w podeszłym wieku) wynosi375 do 750 mg (1 lub 2 tabletki) i podawana jest doustnie dwa razy na dobę.
U dorosłych oraz u dzieci, leczenie kontynuuje się zwykle przez 48 godzin po ustąpieniu gorączkii innych objawów chorobowych. Okres leczenia wynosi zwykle od 5 do 14 dni, ale w raziekonieczności można go przedłużyć.
W leczeniu niepowikłanej rzeżączki sultamycylinę można podać doustnie w pojedynczej dawce2,25 g (6 tabletek). W celu wydłużenia czasu utrzymywania się wysokiego stężenia sulbaktamu iampicyliny w surowicy należy jednocześnie podać 1 g probenecydu.
1
W leczeniu rzeżączki, jeśli podejrzewa się jednoczesne zakażenie kiłą, przed podaniem sultamycylinynależy przeprowadzić badanie wydzieliny w ciemnym polu widzenia, a następnie co miesiąc, przez conajmniej 4 miesiące, przeprowadzać testy serologiczne.
Zaleca się, aby leczenie zakażeń wywołanych przez bakterie z grupy paciorkowców hemolizującychtrwało co najmniej 10 dni, aby zapobiec wystąpieniu ostrej gorączki reumatycznej lub kłębuszkowegozapalenia nerek.
Stosowanie u dzieci i niemowląt
W leczeniu większości zakażeń u dzieci o masie ciała poniżej 30 kg dawka sultamycyliny wynosi, wzależności od ciężkości zakażenia i oceny lekarza, od 25 do 50 mg/kg mc. na dobę, w dwóch dawkachpodzielonych podawanych doustnie.
U dzieci o masie ciała powyżej 30 kg stosuje się dawkowanie jak u dorosłych.
Stosowanie u pacjentów z niewydolnością nerek
U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny ≤30 ml/min) zaburzenia eliminacjidotyczą w równym stopniu sulbaktamu i ampicyliny, tak więc stosunek stężenia obu związków wosoczu pozostaje niezmieniony. U tych pacjentów sultamycylinę należy podawać rzadziej, tak jakzwykle postępuje się podczas leczenia ampicyliną.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną wpunkcie 6.1. Nadwrażliwość na penicyliny w wywiadzie.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
U pacjentów przyjmujących leki z grupy penicylin, w tym sultamycylinę, opisywano przypadkiciężkich reakcji nadwrażliwości (anafilaktycznych), czasem kończących się zgonem. Do reakcjitakich może dochodzić częściej u pacjentów z nadwrażliwością na penicyliny i (lub) nadwrażliwościąna liczne alergeny w wywiadzie. Opisywano występowanie ciężkich reakcji nadwrażliwości pozastosowaniu cefalosporyn u pacjentów, u których w przeszłości stwierdzono nadwrażliwość napenicyliny. Przed zastosowaniem penicylin należy zebrać dokładny wywiad w celu stwierdzenia, czyu pacjenta w przeszłości występowały reakcje nadwrażliwości na penicyliny, cefalosporyny i innealergeny. Jeśli wystąpi reakcja alergiczna, podawanie leku należy przerwać i wdrożyć odpowiedniąterapię.
Jeśli wystąpi ciężka reakcja anafilaktyczna, konieczne jest natychmiastowe zastosowanie adrenaliny.Może być także wskazane wdrożenie tlenoterapii, podawanie dożylne steroidów i zapewnieniedrożności dróg oddechowych, w tym intubacja.
U pacjentów stosujących leczenie sulbaktamem i ampicyliną, zgłaszano występowanie ciężkichreakcji skórnych, takich jak toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, zespół Stevensa-Johnsona,złuszczające zapalenie skóry oraz rumień wielopostaciowy. W przypadku wystąpienia ciężkich reakcjiskórnych, należy przerwać stosowanie produktu i rozpocząć odpowiednią terapię (patrz punkt 4.8).
Tak jak podczas stosowania każdego antybiotyku, należy obserwować, czy u pacjenta nie występująobjawy nadkażenia opornymi drobnoustrojami, w tym grzybami. W razie stwierdzenia nadkażenia,należy przerwać podawanie leku i (lub) wdrożyć odpowiednie leczenie.
Występowanie biegunki związanej z zakażeniem Clostridium difficile (CDAD, ang. ClostridiumDifficile Associated Diarrhea) notowano podczas stosowania prawie każdego z produktówprzeciwbakteryjnych, w tym sultamycyliny. Powikłanie to może przebiegać od lekkiej biegunki do
2
zapalenia okrężnicy zakończonego zgonem. Stosowanie leków przeciwbakteryjnych powoduje zmiany prawidłowej flory okrężnicy, co prowadzi do nadmiernego wzrostu C. difficile.
Bakterie te wytwarzają toksyny A i B, które przyczyniają się do rozwoju CDAD. Szczepy C. difficilewytwarzające hipertoksynę powodują zwiększenie chorobowości i umieralności, ponieważ zakażeniate mogą być oporne na leczenie przeciwbakteryjne i może być konieczne wycięcie okrężnicy.Możliwość CDAD należy rozważyć u każdego pacjenta, u którego po zastosowaniu antybiotykuwystąpiła biegunka. Konieczne jest dokładne zebranie wywiadu chorobowego, ponieważ notowanowystępowanie CDAD po upływie ponad dwóch miesięcy od podania produktów przeciwbakteryjnych.
Obserwowano przypadki wystąpienia polekowego uszkodzenia wątroby, w tym cholestatycznegozapalenia wątroby z żółtaczką, związanego ze stosowaniem ampicyliny z sulbaktamem. Pacjentowinależy poradzić, że powinien skonsultować się z lekarzem, jeśli wystąpią u niego objawy świadcząceo chorobie wątroby (patrz punkt 4.8).
Ampicyliny nie należy stosować w leczeniu mononukleozy zakaźnej, ponieważ jest to chorobawywołana przez wirusy. U wielu pacjentów z mononukleozą po podaniu ampicyliny występujewysypka skórna.
Zaleca się, aby podczas długotrwałego leczenia okresowo kontrolować czynność narządówwewnętrznych: nerek, wątroby i układu krwiotwórczego.
Główną drogą wydalania sulbaktamu i ampicyliny po podaniu doustnym sultamycyliny są nerki.Czynność nerek nie jest w pełni rozwinięta u noworodków i należy to brać pod uwagę podczasstosowania sultamycyliny w tej grupie wiekowej.
Lek zawiera laktozę, dlatego nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującądziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłanianiaglukozy-galaktozy.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Allopurynol. U pacjentów przyjmujących jednocześnie allopurynol i ampicylinę częstość występowania wysypki jest znacząco większa niż u pacjentów otrzymujących jedynie ampicylinę.
Leki przeciwzakrzepowe. Penicyliny mogą wywoływać zmiany w agregacji płytek i testach koagulacyjnych. Może to nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych.
Leki bakteriostatyczne (chloramfenikol, erytromycyna, sulfonamidy i tetracykliny). Leki działającebakteriostatycznie mogą zaburzać działanie bakteriobójcze penicylin; zatem lepiej unikać ichjednoczesnego stosowania.
Doustne leki antykoncepcyjne zawierające estrogeny. Donoszono o zmniejszeniu skutecznościdoustnych leków antykoncepcyjnych u pacjentek przyjmujących ampicylinę (przypadkinieplanowanego zajścia w ciążę). Wpływ ampicyliny na te leki nie został dostatecznie udowodniony,należy jednak pacjentkom przyjmującym ampicylinę zaproponować inną lub dodatkową metodęantykoncepcji.
Metotreksat. Podczas stosowania penicylin zmniejszał się klirens podawanego jednocześniemetotreksatu i zwiększała się jego toksyczność. Pacjentów otrzymujących te leki jednocześnie należydokładnie kontrolować. Jeśli pacjent jest leczony również leukoworyną, może być koniecznezwiększenie jej dawek lub wydłużenie czasu jej podawania.
3
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (kwas acetylosalicylowy, indometacyna, fenylobutazon). Kwasacetylosalicylowy, indometacyna oraz fenylobutazon mogą wydłużać eliminację penicylin, gdyżpodczas jednoczesnego stosowania wydłuża się okres półtrwania penicylin.
Probenecyd. Probenecyd zmniejsza wydzielanie cewkowe ampicyliny i sulbaktamu; powoduje tozwiększenie stężenia i wydłużenie czasu utrzymywania się tych leków w surowicy, wydłużenie okresupółtrwania w fazie eliminacji oraz zwiększone ryzyko toksyczności.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych. Obserwowano fałszywie dodatnie wartości stężenia glukozyw moczu oznaczanego z zastosowaniem odczynników Benedicta, Fehlinga lub zestawu Clinitest. Ukobiet w ciąży po podaniu ampicyliny obserwowano przemijające zmniejszenie stężenia całkowitegozwiązanego estriolu, glukuronianu estriolu, związanego estronu i estradiolu. Działanie takie możewystąpić także po podaniu sulbaktamu sodowego z ampicyliną sodową w postaci domięśniowej lubdożylnej.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
W badaniach na zwierzętach po podaniu sultamycyliny nie obserwowano zaburzeń płodności czyszkodliwego wpływu na płód. Sulbaktam przenika przez barierę krew-łożysko. Nie badano jednakbezpieczeństwa stosowania leku u kobiet w ciąży. Dlatego nie zaleca się stosowania sultamycyliny wokresie ciąży, chyba że oczekiwana korzyść przewyższa ryzyko.
Karmienie piersią
Niewielkie ilości sulbaktamu i ampicyliny przenikają do mleka. Stosowanie sultamycyliny u kobietykarmiącej piersią może prowadzić do uczulenia, biegunki, kandydozy oraz wysypki u karmionegodziecka. Nie zaleca się stosowania sultamycyliny w okresie karmienia piersią.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia zawrotów głowy.
4.8 Działania niepożądane
W poniższej tabeli wszystkie działania niepożądane dotyczące sultamycyliny zostały uporządkowanewedług klasyfikacji układów i narządów oraz częstości występowania: bardzo często (≥1/10), często(≥1/100, <1/10), niezbyt często (≥1/1 000, <1/100), rzadko (≥1/10 0000, <1/1 000) i częstośćnieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Klasyfikacja układów
Działania niepożądane Częstośći narządów
Zakażenia i zarażenia rzekomobłoniaste zapalenie jelit rzadkopasożytnicze kandydoza, oporność bakterii częstość nieznana chorobotwórczych
Zaburzenia krwi i układu niedokrwistość aplastyczna, wydłużony czas częstość nieznanachłonnego krzepnięcia
małopłytkowość1 niezbyt częstoagranulocytoza, leukopenia, neutropenia, częstość nieznananiedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość, eozynofilia, plamica małopłytkowa1
Zaburzenia układu reakcje anafilaktoidalne, w tym wstrząs częstość nieznanaimmunologicznego anafilaktyczny
Zaburzenia metabolizmu jadłowstręt częstość nieznana
4
i odżywiania
Zaburzenia układu ból głowy, senność niezbyt częstonerwowego drgawki1, zawroty głowy rzadko objawy neurotoksyczności częstość nieznana
Zaburzenia naczyniowe alergiczne zapalenie naczyń częstość nieznana
Zaburzenia układu
oddechowego, klatki
piersiowej i śródpiersia
Zaburzenia żołądka i
jelit
Zaburzenia wątroby i
dróg żółciowych
duszność częstość nieznana
biegunka bardzo często
nudności, bóle brzucha często
wymioty, zapalenie języka1 niezbyt często
zapalenie okrężnicy rzadko
krwawe wymioty, krwotok z jelita cienkiego i częstość nieznana
(lub) okrężnicy, zapalenie błony śluzowej
jamy ustnej1, suchość w ustach, bóle w
nadbrzuszu, zaburzenia smaku, wzdęcia,
czarny włochaty język1
hiperbilirubinemia1(patrz punkt 4.4) niezbyt często
cholestatyczne zapalenie wątroby1, cholestaza,
zaburzenia czynności wątroby, żółtaczka,
zwiększona aktywność aminotransferazy
asparaginianowej, zwiększona aktywność
aminotransferazy alaninowej1 (patrz
punkt 4.4)
częstość nieznana
Zaburzenia mięśniowo-
szkieletowe i tkanki
łącznej
Zaburzenia nerek i dróg
moczowych
Zaburzenia ogólne i
stany w miejscu podania
Zaburzenia skóry i
tkanki podskórnej
bóle stawów częstość nieznana
kanalikowo-śródmiąższowe zapalenie nerek1 rzadko
zmęczenie niezbyt często
zapalenie błony śluzowej częstość nieznana
toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, rzadko
zespół Stevensa-Johnsona, rumień
wielopostaciowy, złuszczające zapalenie
skóry1 (patrz punkt 4.4),
obrzęk naczynioruchowy, wysypka, świąd, częstość nieznanareakcje skórne, rumień, pokrzywka
Badania diagnostyczne zaburzenie agregacji płytek krwi1 częstość nieznana
1 Działania niepożądane zapisane kursywą związane ze stosowaniem ampicyliny i (lub) sulbaktamu z ampicyliną, podanych drogą domięśniową lub dożylną.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
5
Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu lub przedstawicielowipodmiotu odpowiedzialnego.
4.9 Przedawkowanie
Dane dotyczące ostrej toksyczności ampicyliny sodowej i sulbaktamu sodowego u ludzi sąograniczone. Uważa się, że po przedawkowaniu leku głównymi objawami klinicznymi będą objawy nasilonych działań niepożądanych. Należy wziąć pod uwagę, że wysokie stężenia antybiotyków β-laktamowych w płynie mózgowo-rdzeniowym wywołują objawy neurologiczne, w tym drgawki. Hemodializa może przyspieszyć eliminację sultamycyliny z organizmu.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: beta-laktamowe leki przeciwbakteryjne, leki zawierające penicyliny zinhibitorem beta-laktamazy; kod ATC: J 01 CR 04
W badaniach biochemicznych przeprowadzonych na bezkomórkowych systemach bakteryjnych wykazano, że sulbaktam jest nieodwracalnym inhibitorem większości ważnych beta-laktamaz, które mogą być wytwarzane przez organizmy oporne na działanie penicyliny. Działanie przeciwbakteryjne sulbaktamu sodowego ogranicza się jedynie do szczepów Neisseriaceae. Działanie sulbaktamu sodu, polegające na zapobieganiu rozkładowi penicylin i cefalosporyn przez bakterie oporne, zostało potwierdzone w badaniach z użyciem szczepów opornych, w których sulbaktam sodu wykazywał istotne synergiczne działanie z penicylinami i cefalosporynami. Ponieważ sulbaktam łączy się także z białkami wiążącymi penicyliny, niektóre wrażliwe szczepy są bardziej wrażliwe na zastosowanie tych leków w skojarzeniu niż na podanie jedynie antybiotyku beta-laktamowego.
Bakteriobójczym składnikiem leku jest ampicylina, która podobnie jak penicylina benzylowa, działa na szczepy wrażliwe uniemożliwiając namnażanie bakterii, poprzez hamowanie biosyntezymukopeptydu ściany komórkowej.
Sultamycylina skutecznie działa na wiele szczepów bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych, w tym Staphylococcus aureus i S. epidermidis (w tym szczepy penicylinooporne i niektóre szczepy metycylinooporne), Streptococcus pneumoniae, Streptococcus faecalis i inne gatunki z rodzaju Streptococcus, Haemophilus influenzae i H. parainfluenzae (zarówno szczepy wytwarzające beta- laktamazę, jak i niewytwarzające beta-laktamazy), Moraxella catarrhalis, bakterie beztlenowe, w tym Bacteroides fragilis i gatunki pokrewne, Escherichia coli, bakterie z rodzaju Klebsiella, bakterie z rodzaju Proteus (indolo-dodatnie i ujemne), bakterie z rodzaju Enterobacter, Morganella morganii,bakterie z rodzaju Citrobacter, Neisseria meningitidis i Neisseria gonorrhoeae.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Po podaniu doustnym u ludzi sultamycylina jest podczas wchłaniania hydrolizowana do sulbaktamu i ampicyliny, osiągając w krążeniu ogólnym stosunek molarny obu substancji 1:1. Biodostępność po podaniu doustnym wynosi 80% równoważnej dawki sulbaktamu i ampicyliny, podanej dożylnie. Podanie leku po posiłku nie wpływa na układową biodostępność sultamycyliny. Maksymalne stężenie ampicyliny w surowicy po podaniu sultamycyliny jest około dwukrotnie wyższe, niż stężenie
6
uzyskiwane po podaniu doustnym takiej dawki samej ampicyliny. U zdrowych ochotników okresypółtrwania w fazie eliminacji wynoszą 45 min i 1 godzinę, odpowiednio dla sulbaktamu i ampicyliny,przy czym 50-75% każdej z tych substancji jest usuwane z moczem w postaci niezmienionej.Okres półtrwania w fazie eliminacji wydłuża się u osób w podeszłym wieku, a także u osób zzaburzeniami czynności nerek.
Probenecyd zmniejsza wydzielanie cewkowe zarówno sulbaktamu, jak i ampicyliny. Jednoczesnestosowanie probenecydu i sultamycyliny powoduje zwiększenie stężeń i dłuższe utrzymywanie się wekrwi ampicyliny i sulbaktamu (patrz punkt 4.5).
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Zaobserwowana u zwierząt laboratoryjnych przemijająca glikogenoza zależała od dawki i czasustosowania, tym samym nie spodziewano się jej wystąpienia podczas stosowania dawek leczniczychodpowiadających stężeniu w osoczu osiąganemu podczas stosunkowo krótkich okresów leczeniaskojarzonego ampicyliną i sulbaktamem u ludzi.
Nie przeprowadzono długoterminowych badań na zwierzętach w celu oceny właściwościrakotwórczych. Badania dotyczące produktów hydrolizy sultamycyliny (ampicyliny i sulbaktamu)nie wykazały ich właściwości mutagennych.
Badania reprodukcyjne przeprowadzone u myszy i szczurów z wykorzystaniem dawekprzekraczających dawki stosowane u ludzi nie wykazały szkodliwego wpływu sultamycyliny na płódani na zdolności rozrodcze. Brak odpowiednich, dobrze kontrolowanych badań dotyczącychstosowania u kobiet w ciąży.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Laktoza, skrobia kukurydziana, sól sodowa karboksymetyloskrobi, hydroksypropyloceluloza,magnezu stearynian; skład otoczki: polietylenoglikol 6000, hypromeloza(hydroksypropylometyloceluloza), tytanu dwutlenek, talk.
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
2 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Chronić przed wilgocią.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii PCV/PVDC/Aluminium/PVDC. Opakowanie zawiera 12 tabletek – 2 blistry po 6 tabletek.
7
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania
Nie dotyczy.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pfizer Europe MA EEIGBoulevard de la Plaine 171050 Bruxelles
Belgia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
R/0651
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU / DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA.
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 26 listopada 1990Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 15 listopada 2013
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
31.05.2018
8