CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
XALACOM, (0,05 mg + 5 mg)/ml, krople do oczu, roztwór
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 ml roztworu zawiera 0,05 mg latanoprostu i 6,8 mg maleinianu tymololu co odpowiada 5,0 mgtymololu.
Jedna kropla zawiera około 1,5 mikrograma latanoprostu i 150 mikrogramów tymololu.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
chlorek benzalkoniowy 200 mikrogramów/1 ml.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Krople do oczu, roztwór.
Przejrzysty, bezbarwny roztwór.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP ang. Intraocular Pressure) u pacjentów z jaskrą zotwartym kątem oraz podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, u których reakcja na miejscowostosowane leki β-adrenolityczne lub analogi prostaglandyn jest niewystarczająca.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Zalecane dawkowanie u osób dorosłych (w tym u pacjentów w podeszłym wieku)
Zalecane jest podawanie 1 kropli do oka lub obydwu oczu objętych procesem chorobowym raz nadobę.
W przypadku pominięcia jednej dawki, należy kontynuować leczenie podając kolejną zaplanowanądawkę. Nie należy przekraczać zalecanej dawki 1 kropla raz na dobę do oka lub obydwu oczuobjętych procesem chorobowym.
Dzieci i młodzież
Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu Xalacom u dzieci i młodzieży.
Sposób podania
Przed podaniem produktu Xalacom należy zdjąć soczewki kontaktowe. Soczewki można nałożyćponownie po upływie 15 minut od podania kropli.
1
Jeżeli stosuje się więcej niż jeden lek okulistyczny, należy zachować co najmniej 5-minutową przerwęmiędzy ich podaniem.
Jeśli podczas zakraplania produktu leczniczego stosuje się uciśnięcie kanału nosowo-łzowego lubzamknięcie powiek przez 2 minuty, wchłanianie ogólnoustrojowe jest zmniejszone. Może toograniczyć ogólnoustrojowe działanie produktu oraz zwiększyć jego działanie miejscowe.
4.3 Przeciwwskazania
Produkt leczniczy Xalacom jest przeciwwskazany u pacjentów z:
Chorobami przebiegającymi z nadreaktywnością oskrzeli, w tym astmą oskrzelową, astmą oskrzelową w wywiadzie, ciężką przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Bradykardią zatokową, zespołem chorego węzła zatokowego, blokiem węzła zatokowo-przedsionkowego, blokiem przedsionkowo-komorowym drugiego lub trzeciego stopnia niekontrolowanym za pomocą rozrusznika serca, jawną niewydolnością serca, wstrząsem kardiogennym.
Nadwrażliwością na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w
punkcie 6.1.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Działania ogólne
Tak jak inne stosowane miejscowo leki okulistyczne, produkt leczniczy Xalacom może się wchłaniaćdo krwiobiegu. Tymolol - związek, który należy do β-adrenolityków może wywoływać różne rodzajedziałań niepożądanych, podobnie jak podawane drogą ogólną produkty lecznicze blokujące receptoryβ-adrenergiczne, w tym reakcje związane z układem sercowo-naczyniowym i płucnym.Częstość występowania ogólnoustrojowych działań niepożądanych po podaniu miejscowym do okajest mniejsza niż po podaniu ogólnym. W celu zmniejszenia ogólnoustrojowego wchłaniania, patrzpunkt 4.2.
Zaburzenia serca
Pacjenci cierpiący na choroby układu sercowo-naczyniowego (np. choroba wieńcowa, zespółPrinzmetala i niewydolność serca) oraz niedociśnienie tętnicze, leczeni β-adrenolitykami powinni byćpoddani krytycznej ocenie oraz należy u nich rozważyć terapię z wykorzystaniem innych substancjiczynnych. Pacjenci z chorobami układu sercowo-naczyniowego powinni być monitorowani pod kątemwystąpienia objawów pogorszenia tych chorób i działań niepożądanych.
Z powodu negatywnego wpływu na przewodnictwo, β-adrenolityki należy podawać z ostrożnością upacjentów z blokiem serca pierwszego stopnia.
Po zastosowaniu tymololu donoszono o występowaniu objawów ze strony serca oraz rzadko zgonóww wyniku niewydolności serca.
Zaburzenia naczyniowe
U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami krążenia obwodowego (np. ciężka postać choroby Raynauda lubzespołu Raynauda), należy zachować odpowiednie środki ostrożności.
Zaburzenia układu oddechowego
Po podaniu do oka niektórych β-adrenolityków donoszono o występowaniu objawów ze strony układuoddechowego, w tym zgonów w wyniku nagłego skurczu oskrzeli u pacjentów z astmą. Xalacom
2
należy stosować z ostrożnością u pacjentów z łagodną i (lub) umiarkowaną postacią przewlekłejobturacyjnej choroby płuc (POChP) i jedynie w przypadku, gdy korzyści przewyższają potencjalneryzyko.
Hipoglikemia/cukrzyca
Beta-adrenolityki należy stosować ostrożnie u pacjentów narażonych na wystąpienie samoistnejhipoglikemii lub chorych na cukrzycę (szczególnie tych z nieodpowiednio kontrolowaną cukrzycą),ponieważ mogą one maskować objawy przedmiotowe i podmiotowe ostrej hipoglikemii.
Beta-adrenolityki mogą również maskować objawy nadczynności tarczycy.
Choroby rogówki
Stosowane do oka β-adrenolityki mogą powodować suchość oczu. Należy zachować ostrożnośćstosując lek u pacjentów z chorobami rogówki.
Inne β-adrenolityki
U pacjentów otrzymujących jednocześnie ogólnie działające β-adrenolityki, podczas stosowaniatymololu może dojść do nasilenia działania zmniejszającego ciśnienie wewnątrzgałkowe lub znanychdziałań związanych z ogólnoustrojową blokadą receptorów β-adrenergicznych. Należy ściśleobserwować takich pacjentów. Nie jest zalecane stosowanie dwóch miejscowo działającychβ-adrenolityków (patrz punkt 4.5).
Reakcje anafilaktyczne
Podczas stosowania β-adrenolityków pacjenci z chorobą atopową w wywiadzie lub z ciężkimireakcjami anafilaktycznymi wywołanymi przez różne alergeny w wywiadzie, mogą być bardziejwrażliwi na powtórną ekspozycję na alergeny oraz mogą wykazywać brak odpowiedzi na dawkiadrenaliny zazwyczaj stosowane w leczeniu reakcji anafilaktycznych.
Odwarstwianie naczyniówki
W wyniku stosowania leków zmniejszających ciśnienie wewnątrzgałkowe (np. tymolol, acetazolamid)obserwowano odwarstwianie naczyniówki po zabiegach filtracji.
Znieczulenie do operacji
Podawane do oka β-adrenolityki mogą blokować działanie ustrojowe β-agonistów, takich jak np.adrenalina. Należy poinformować anestezjologa, jeśli pacjent otrzymuje tymolol.
Jednoczesne stosowanie innych leków
Mogą wystąpić interakcje tymololu z innymi lekami (patrz punkt 4.5).
Inne analogi prostaglandyn
Jednoczesne stosowanie dwóch lub więcej prostaglandyn, analogów prostaglandyn lub pochodnychprostaglandyn nie jest zalecane (patrz punkt 4.5).
Zmiana pigmentacji tęczówki
Latanoprost może stopniowo zmieniać kolor oczu poprzez zwiększenie ilości brązowego pigmentu wtęczówce. Podobnie jak w przypadku stosowania innych produktów zawierających latanoprost u
3
16-20% wszystkich pacjentów leczonych kroplami do oczu Xalacom przez okres do roku,występowało nasilenie pigmentacji tęczówki (na podstawie dokumentacji fotograficznej). Takiedziałanie obserwuje się przede wszystkim u pacjentów o tęczówkach mieszanego koloru, np. zielono-brązowych, żółto-brązowych lub niebiesko/szaro-brązowych, a związane jest to ze zwiększaniemzawartości melaniny w melanocytach zrębu tęczówki. Zazwyczaj brązowe zabarwienie wokół źrenicyrozprzestrzenia się koncentrycznie w kierunku obwodu tęczówki, ale zdarza się, że cała tęczówka lubtylko jej część staje się bardziej brązowa. U pacjentów z jednobarwnymi tęczówkami koloruniebieskiego, szarego, zielonego lub brązowego w okresie dwóch lat obserwacji klinicznych leczenialatanoprostem taka zmiana była obserwowana jedynie w pojedynczych przypadkach.
Zmiana koloru tęczówki jest powolna i przez wiele miesięcy, a nawet lat może pozostawać niezauważona. Nie wiąże się ona z żadnymi objawami niepożądanymi czy zmianami patologicznymi.
Po zaprzestaniu leczenia nie obserwuje się dalszego zwiększania ilości brązowego pigmentu wtęczówce, ale zmiana jej zabarwienia w trakcie leczenia może być trwała.
Znamiona ani plamki obecne na tęczówkach przed leczeniem nie ulegają zmianom w czasie terapii.
Leczenie nie powoduje odkładania się pigmentu w siatce włókien kolagenowych w kącie przesączaniaoka lub innych miejscach komory przedniej oka. Pacjenci powinni być jednak regularnie badani ijeżeli dojdzie do zwiększenia pigmentacji tęczówki oraz w zależności od stanu klinicznego, możnarozważyć odstawienie leku.
Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować pacjentów o możliwości zmiany zabarwieniatęczówki leczonego oka. Leczenie jednego oka może prowadzić do trwałej heterochromii.
Zmiany dotyczące powiek i rzęs
W związku ze stosowaniem latanoprostu zgłaszano przypadki ciemnienia skóry powiek, które możebyć odwracalne.
Latanoprost może stopniowo zmieniać wygląd rzęs i włosów mieszkowych powieki leczonego oka;zmiany te obejmują wydłużenie, pogrubienie, zmianę zabarwienia i ilości rzęs lub włosów oraznieprawidłowy kierunek wzrostu rzęs. Zmiany te ustępują po zakończeniu terapii.
Jaskra
Obecnie brak doświadczenia w zakresie stosowania latanoprostu w: jaskrze zapalnej, neowaskularnejlub przewlekłej zamkniętego kąta przesączania, jaskrze z otwartym kątem przesączania u pacjentów zpseudofakią oraz jaskrze barwnikowej. Latanoprost nie działa lub działa w małym stopniu na źrenice,nie był dotychczas stosowany w ostrych atakach jaskry z zamkniętym kątem przesączania. Należyzachować ostrożność podczas podawania leku w tych stanach chorobowych do czasu uzyskaniakompletnych danych.
Opryszczkowe zapalenie rogówki
Latanoprost należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których wystąpiło w przeszłości opryszczkowezapalenie rogówki. Należy unikać stosowania u pacjentów z obecnie występującym opryszczkowymzapaleniem rogówki oraz u pacjentów, u których występowało w przeszłości nawracająceopryszczkowe zapalenie rogówki związane ze stosowaniem analogów prostaglandyn.
Obrzęk plamki
W trakcie leczenia latanoprostem obserwowano obrzęk plamki, w tym również jego torbielowatąpostać. Objaw ten był wykrywany głównie u pacjentów z afakią, pseudofakią z przerwaną tylną
4
torebką soczewki, jak również u pacjentów z grupy ryzyka wystąpienia obrzęku plamki. ProduktXalacom należy ostrożnie stosować u tych pacjentów.
Środek konserwujący
Produkt Xalacom zawiera chlorek benzalkoniowy, powszechnie stosowany środek konserwujący wproduktach okulistycznych, który może jednak powodować punktowate zapalenie rogówki i (lub),toksyczne wrzodziejące zapalenie rogówki lub podrażnienie oka i zmieniać kolor miękkich soczewekkontaktowych. U pacjentów z zespołem suchego oka i u pacjentów ze zmianami dotyczącymi rogówkiczęste lub długotrwałe stosowanie produktu Xalacom wymaga ścisłego monitorowania.
Stosowanie soczewek kontaktowych
Ze względu na fakt, że chlorek benzalkoniowy może być absorbowany przez soczewki kontaktowe,przed podaniem produktu Xalacom należy je zdjąć. Soczewki można nałożyć ponownie po upływie15 minut od podania kropli (patrz punkt 4.2).
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Nie przeprowadzono szczegółowych badań dotyczących interakcji dla produktu Xalacom.
Donoszono o paradoksalnym zwiększeniu ciśnienia wewnątrzgałkowego po jednoczesnym podaniu dooka dwóch analogów prostaglandyn. Z tego powodu stosowanie dwóch lub więcej prostaglandyn,analogów prostaglandyn lub pochodnych prostaglandyn nie jest zalecane.
Istnieje możliwość nasilenia działania produktu i wywołania niedociśnienia tętniczego i (lub) znacznejbradykardii podczas równoczesnego stosowania kropli do oczu z β-adrenolitykiem z doustnymilekami blokującymi kanały wapniowe, lekami β-adrenolitycznymi, przeciwarytmicznymi (w tymamiodaronem), glikozydami naparstnicy, parasympatykomimetykami, guanetydyną.
Raportowano przypadki ogólnoustrojowej nasilonej beta-blokady (np. spowolnienie akcji serca,zapaść) w trakcie jednoczesnego podawania tymololu z inhibitorami CYP2D6 (np. chinidyna,fluoksetyna, paroksetyna).
Wpływ na wewnątrzgałkowe ciśnienie lub znany wpływ na ogólnoustrojową beta-blokadę może byćnasilony podczas stosowania produktu leczniczego Xalacom u pacjentów otrzymujących doustnie lekiβ-adrenolityczne, dlatego nie zaleca się stosowania miejscowo dwóch lub więcej lekówβ-adrenolitycznych.
W trakcie jednoczesnego podawania oftalmologicznych β-adrenolityków z adrenaliną (epinefryną)sporadycznie zgłaszano przypadki rozszerzenia źrenic.
Podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi w wyniku nagłego odstawienia klonidyny może być nasilonepodczas stosowania leków β-adrenolitycznych.
Leki β-adrenolityczne mogą nasilać działanie hipoglikemizujące leków przeciwcukrzycowych. Mogąone maskować objawy przedmiotowe i podmiotowe hipoglikemii (patrz punkt 4.4).
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Latanoprost
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania latanoprostu u kobiet w okresie ciąży. Badaniana zwierzętach wykazały toksyczny wpływ na rozmnażanie (patrz punkt 5.3). Potencjalne ryzyko dlaludzi jest nieznane.
5
Tymolol
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania tymololu u kobiet w okresie ciąży. Tymololunie należy stosować w okresie ciąży chyba, że jest to konieczne. W celu zmniejszenia wchłanianiaogólnoustrojowego, patrz punkt 4.2.
Badania epidemiologiczne nie ujawniły wad rozwojowych, aczkolwiek wykazały ryzyko wystąpieniaopóźnienia wewnątrzmacicznego wzrastania płodu podczas stosowania doustnych leków
β-adrenolitycznych. Ponadto u noworodków obserwowano objawy podmiotowe i przedmiotowe beta-blokady (np. bradykardia, niedociśnienie tętnicze, niewydolność oddechowa i hipoglikemia) związanez podawaniem β-adrenolityków kobietom przed porodem. Jeśli produkt leczniczy Xalacom stosowanyjest przed porodem, w trakcie pierwszych dni życia noworodek powinien być ściśle monitorowany.
Nie należy stosować produktu leczniczego Xalacom w okresie ciąży (patrz punkt 5.3).
Karmienie piersią
Beta-adrenolityki przenikają do mleka matki. Jest mało prawdopodobne, aby tymolol w postaci kroplido oczu, podawany w dawkach terapeutycznych był obecny w mleku ludzkim w stopniu mogącymwywołać objawy blokady receptorów β u niemowląt. W celu zmniejszenia wchłanianiaogólnoustrojowego, patrz punkt 4.2. Latanoprost oraz jego metabolity mogą przenikać do mlekaludzkiego. Nie należy stosować produktu leczniczego Xalacom w okresie karmienia piersią.
Płodność
W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono, aby latanoprost czy tymolol wywierały jakikolwiekwpływ na płodność samców lub samic.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Po zakropleniu może wystąpić przemijający okres nieostrego widzenia. Do czasu jego ustąpieniapacjent nie powinien prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn.
4.8 Działania niepożądane
W przypadku latanoprostu, większość działań niepożądanych dotyczy oczu. Na podstawie danychuzyskanych w trakcie fazy rozszerzonej kluczowego badania klinicznego produktu leczniczegoXalacom, u 16 do 20% pacjentów występowało nasilenie pigmentacji tęczówki, które może byćtrwałe. W badaniu otwartym, oceniającym profil bezpieczeństwa latanoprostu w ciągu 5 latzwiększona pigmentacja tęczówki wystąpiła u 33% pacjentów (patrz punkt 4.4). Inne działanianiepożądane dotyczące oczu były najczęściej przemijające i występowały w czasie zakraplania dawki.W przypadku tymololu, najpoważniejsze ogólnoustrojowe działania niepożądane w tym:bradykardia, zaburzenia rytmu serca, zastoinowa niewydolność serca, skurcz oskrzeli oraz reakcjealergiczne.
Tak jak inne stosowane do oczu produkty lecznicze, tymolol jest wchłaniany do krwiobiegu. Możepowodować podobne działania niepożądane jak obserwowane w trakcie leczenia β-adrenolitykami dostosowania ogólnego. Przypadki wystąpienia układowych działań niepożądanych po podaniumiejscowym, rzadsze niż w przypadku podania ogólnoustrojowego. Lista działań niepożądanychzawiera działania niepożądane obserwowane po podaniu do oka leków z klasy β-adrenolityków.
Poniżej wymieniono działania niepożądane zaobserwowane w badaniach klinicznych produktuXalacom.
Działania niepożądane zostały pogrupowane według częstości występowania jak poniżej: bardzoczęsto (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do
6
<1/1 000) i bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (nie może być określona na podstawiedostępnych danych).
Tabela 1: Działania niepożądane zaobserwowane w badaniach klinicznych produktu Xalacom
Klasyfikacja układów
i narządów
Bardzo często
≥1/10
Często
≥1/100 do <1/10
Niezbyt często
≥1/1 000 do
<1/100
Zaburzenia cukrzyca,metabolizmu i hipercholesterolemiaodżywiania
Zaburzenia psychiczne depresja
Zaburzenia układu
nerwowego
Zaburzenia oka nasilenie pigmentacji
tęczówki
Zaburzenia skóry i
tkanki podskórnej
ból głowy
ból oczu, podrażnienie
oczu (w tym uczucie
kłucia, pieczenia,
swędzenia, uczucie
obecności ciała obcego
w oczach), choroby
rogówki, zapalenie
spojówek, zapalenie
powiek, przekrwienie
oczu, nieprawidłowe
widzenie, choroby
spojówek, zapalenie
rogówki, światłowstręt
nadmierne owłosienie i
zaburzenia skóry
niewyraźne widzenie,
zwiększone łzawienie
wysypka skórna, świąd
Dodatkowe działania niepożądane, związane ze stosowaniem poszczególnych składników produktuXalacom, obserwowane w badaniach klinicznych, po wprowadzeniu produktu do obrotu, zgłaszanespontanicznie lub opisywane w literaturze.
Dla latanoprostu:
Działania niepożądane Tabela 2: Latanoprost
Klasyfikacja
układów i
narządów
Bardzo
często
≥1/10
Często
≥1/100 do
<1/10
Niezbyt
często
≥1/1 000 do
<1/100
Częstość nieznana:
Zakażenia i
zarażenia
pasożytnicze
Zaburzenia układu
nerwowego
opryszczkowe zapalenie
rogówki
zawroty głowy
7
Klasyfikacja
układów i
narządów
Bardzo
często
≥1/10
Często
≥1/100 do
<1/10
Niezbyt
często
≥1/1 000 do
<1/100
Częstość nieznana:
Zaburzenia oka zmiany
dotyczące
rzęs i
włosów
pierwotnych
na
powiekach
(zwiększona
długość,
grubość,
pigmentacja
oraz ilość
rzęs)
punkcikowate
ubytki
nabłonka,
suchość oczu,
obrzęk
powieki
obrzęk wokół oczu, zapalenie
tęczówki, zapalenie błony
naczyniowej oka, obrzęk
plamki, w tym torbielowaty
obrzęk plamki, zapalenie
rogówki, obrzęk rogówki,
nadżerki rogówki,
nieprawidłowo skierowane
rzęsy co czasami prowadzi do
podrażnienia oka (trichaisis),
torbiel tęczówki, światłowstręt,
zmiany w obrębie oczodołów i
powiek skutkujące
pogłębieniem bruzdy powieki,
reakcje skórne na powiekach,
pojawienie się podwójnego
rzędu rzęs na otworach
gruczołów tarczkowych
(distichiasis), bliznowaciejące
zapalenie spojówek+,
ciemnienie skóry powiek
Zaburzenia serca niestabilna dławica piersiowa, kołatanie
dławica serca piersiowa
Zaburzenia układu astma, zaostrzenie astmy, oddechowego, duszność
klatki piersiowej i śródpiersia
Zaburzenia ból mięśni, ból stawów mięśniowo- szkieletowe i tkanki
łącznej
Zaburzenia ogólne i ból w klatce piersiowej stany w miejscu podania
+Może być potencjalnie związane ze środkiem konserwującym, chlorkiem benzalkoniowym.
8
Dla tymololu:
Reakcje niepożądane Tabela 3: Maleinian tymololu (podanie do oka)
Klasyfikacja Bardzo Często Niezbyt Częstość nieznana: układów i często ≥1/100 do często narządów ≥1/10 <1/10 ≥1/1 000 do
<1/100
Zaburzenia układu ogólnoustrojowa reakcja immunologicznego alergiczna w tym reakcja
anafilaktyczna, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, miejscowa i uogólniona wysypka, świąd
Zaburzenia hipoglikemia, zamaskowanie metabolizmu i objawów hipoglikemii odżywiania
Zaburzenia utrata pamięci, bezsenność, psychiczne depresja, koszmary senne,
zmiany zachowania i zaburzenia psychiki, w tym uczucie zmieszania, halucynacje, niepokój, dezorientacja, zdenerwowanie
Zaburzenia układu udar naczyniowy mózgu, nerwowego niedokrwienie mózgu,
zawroty głowy, zaostrzenie objawów przedmiotowych i podmiotowych miastenii, parestezje, ból głowy, omdlenia
Zaburzenia oka odwarstwienie naczyniówki
będące następstwem chirurgicznego zabiegu filtracyjnego (patrz punkt 4.4), erozja rogówki, zapalenie rogówki, podwójne widzenie, zmniejszenie czucia rogówki, objawy przedmiotowe i podmiotowe podrażnienia oka
(np. pieczenie, kłucie, swędzenie, łzawienie, zaczerwienienie), suchość oczu, opadanie powiek, zapalenie powiek, niewyraźne widzenie
Zaburzenia ucha i szumy uszne błędnika
Zaburzenia serca zatrzymanie akcji serca,
niewydolność serca, blokprzedsionkowo-komorowy,zastoinowa niewydolnośćserca, ból w klatce piersiowej,zaburzenia rytmu serca,bradykardia, obrzęki, kołatanie serca
9
Klasyfikacja
układów i
narządów
Bardzo
często
≥1/10
Często
≥1/100 do
<1/10
Niezbyt
często
≥1/1 000 do
<1/100
Częstość nieznana:
Zaburzenia
naczyniowe
Zaburzenia układu
oddechowego,
klatki piersiowej i
śródpiersia
Zaburzenia żołądka
i jelit
Zaburzenia skóry i
tkanki podskórnej
Zaburzenia
mięśniowo-
szkieletowe i tkanki
łącznej
Zaburzenia układu
rozrodczego i piersi
Zaburzenia ogólne i
stany w miejscu
podania
objaw chłodnych rąk i stóp,
zmniejszenie ciśnienia
tętniczego, objaw Raynauda
skurcz oskrzeli (głównie u
pacjentów z wcześniej
występującymi zaburzeniami
skurczowymi oskrzeli), kaszel,
duszność, niedrożność nosa,
obrzęk płucny, niewydolność
oddechowa
ból brzucha, wymioty,
biegunka, uczucie suchości w
jamie ustnej, zaburzenia
smaku, niestrawność,
nudności, zwłóknienie
pozaotrzewnowe
wysypka, wysypka
łuszczycopodobna, nasilenie
objawów łuszczycy, łysienie
ból mięśni
zaburzenie czynności
seksualnych, zmniejszone
libido
osłabienie, zmęczenie
U niektórych pacjentów ze znacząco zniszczonymi rogówkami zgłaszano bardzo rzadkie przypadki zwapnienia rogówki związane ze stosowaniem kropli do oczu zawierających fosforany.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu RejestracjiProduktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów BiobójczychAl. Jerozolimskie 181C
02-222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected].
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu lub przedstawicielowipodmiotu odpowiedzialnego.
4.9 Przedawkowanie
Brak jest dostępnych danych dotyczących przedawkowania produktu Xalacom u ludzi.
10
Objawy ogólnego przedawkowania tymololu to: bradykardia, niedociśnienie tętnicze, nagły skurczoskrzeli i zatrzymanie akcji serca. W przypadku wystąpienia tych objawów zaleca się leczenieobjawowe i podtrzymujące.
Badania wykazały, że tymolol nie ulega łatwo dializie.
Oprócz objawów podrażnienia oka oraz przekrwienia spojówek nie zaobserwowano innych ocznychlub ogólnych objawów przedawkowania latanoprostu.
Jeżeli dojdzie do przypadkowego spożycia latanoprostu, mogą być przydatne następujące informacje.
Leczenie: płukanie żołądka, jeżeli konieczne. Leczenie objawowe. Latanoprost jest w większościmetabolizowany podczas pierwszego przejścia przez wątrobę. Dożylny wlew latanoprostu 3 μg/kg mc.u zdrowych ochotników nie wywoływał żadnych objawów, natomiast dawka latanoprostu 5,5 –10 μg/kg mc. wywołała nudności, bóle brzucha, zawroty głowy, zmęczenie, uderzenia gorąca inadmierne pocenie. Zdarzenia te o nasileniu łagodnym do umiarkowanego zanikały bez leczenia wciągu 4 godzin po zakończeniu wlewu.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna:
Leki oftalmologiczne leki blokujące receptory β-adrenergiczne - tymolol, produkty złożonekod ATC: SO1E D51
Mechanizm działania
Produkt Xalacom zawiera dwie substancje czynne: latanoprost oraz maleinian tymololu. Obydwiesubstancje obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP) w wyniku różnych mechanizmów działania, aich wspólne podanie prowadzi do większego obniżenia IOP, w porównaniu do działania którejkolwieksubstancji stosowanej osobno.
Latanoprost, analog prostaglandyny F jest selektywnym prostanoidowym agonistą receptorów FP,który prowadzi do obniżenia IOP poprzez zwiększanie odpływu cieczy wodnistej. Główny mechanizmdziałania to zwiększanie przepływu naczyniówkowo-twardówkowego. Ponadto u ludzi obserwuje sięrównież pewne ułatwienie przepływu (zmniejszenie oporu odpływu przez siateczkę beleczkowatą).Latanoprost nie ma istotnego wpływu na produkcję cieczy wodnistej, barierę krew-ciecz wodnista, jakrównież na wewnątrzgałkowe krążenie krwi. Długotrwałe leczenie latanoprostem oczu u małp, którepoddano pozatorebkowemu usunięciu soczewki, nie wpłynęło na czynność naczyń krwionośnychsiatkówki, co zostało udowodnione w badaniu angiografii fluorescencyjnej. Podczas krótkotrwałegoleczenia pacjentów z pseudofakią, latanoprost również nie wywoływał przecieku fluoresceiny dotylnego odcinka oka.
Tymolol jest nieselektywnym β-adrenolitykiem, działającym na receptory adrenergiczne β1 oraz β2,nie mającym wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej, bezpośredniego działania hamującegona mięsień sercowy ani nieswoistego działania błonowego. Tymolol obniża IOP poprzez zmniejszaniewytwarzania cieczy wodnistej w nabłonku rzęskowym.
Nie jest do końca jasny dokładny mechanizm działania leku, ale prawdopodobnie jego działaniehamujące wytwarzanie cyklicznego AMP wywołane jest przez endogenną beta-adrenergicznąstymulację. Nie stwierdzono istotnego wpływu tymololu na przepuszczalność bariery krew-cieczwodnista dla białek osocza. W badaniach na królikach długotrwałe leczenie tymololem nie miałowpływu na wewnątrzgałkowy przepływ krwi.
11
Działanie farmakodynamiczne
Działanie kliniczne
W badaniach ustalających dawkę, produkt Xalacom spowodował istotnie większe obniżenie średniegodziennego IOP w porównaniu do monoterapii tymololem lub latanoprostem podawanymi raz na dobę.W dwóch trwających sześć miesięcy dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych, z zastosowaniempodwójnie ślepej próby, działanie produktu Xalacom obniżające IOP porównano z monoterapiąlatanoprostem lub tymololem u pacjentów z IOP o wartości przynajmniej 25 mmHg lub większej. Popoczątkowym, 2 do 4 tygodniowym okresie leczenia tymololem (średnie obniżenie IOP o 5 mmHg odwłączenia do badania), zanotowano dodatkowe zmniejszenie średniego IOP odpowiednio o 3,1 mmHgpo 6-miesięcznym leczeniu produktem Xalacom, 2,0 mmHg po 6-miesięcznym leczeniulatanoprostem i 0,6 mmHg po 6-miesięcznym leczeniu tymololem podawanym dwa razy na dobę.Efekt związany z obniżeniem IOP po zastosowaniu produktu Xalacom utrzymywał się w trakcie6-miesięcznego przedłużenia badania „open label”.
Dostępne dane wskazują, że stosowanie produktu leczniczego w godzinach wieczornych może byćbardziej efektywne w obniżaniu IOP, niż stosowanie w godzinach porannych. Jednakże, przedzaleceniem dawkowania w godzinach porannych lub wieczornych należy uwzględnić tryb życiapacjenta.
Należy pamiętać, że w badaniach wykazano, iż w przypadku niewystarczającej skuteczności leczeniapołączeniem substancji czynnych, zastosowanie osobno tymololu dwa razy na dobę i latanoprostu razna dobę może być skuteczne.
Działanie produktu Xalacom rozpoczyna się w ciągu godziny od podania i osiąga maksymalnenasilenie w ciągu od sześciu do ośmiu godzin. Po wielokrotnym powtarzaniu schematu leczeniaosiągano odpowiednie obniżenie IOP do 24 godzin od podania leku.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Latanoprost
Latanoprost jest nieaktywnym estrem izopropylowym, który po hydrolizie do kwasu latanoprostowegozachodzącej w rogówce przy udziale esteraz, uzyskuje aktywność biologiczną. Estry kwasulatanoprostowego dobrze wchłaniają się poprzez rogówkę i są w całości hydrolizowane podczasprzenikania przez nią. Badania przeprowadzone u ludzi wykazały, że maksymalne stężenie leku wcieczy wodnistej około 15 do 30 ng/ml, występuje po około 2 godzinach od podania miejscowegosamego latanoprostu. Po miejscowym podaniu do worka spojówkowego u małp dystrybucjalatanoprostu odbywa się przede wszystkim w odcinku przednim oka, w spojówce i powiekach.
Klirens osoczowy kwasu latanoprostowego wynosi 0,4 l/godz./kg mc., natomiast współczynnikobjętości dystrybucji jest niewielki i wynosi 0,16 l/kg, przyczyniając się do krótkiego okresupółtrwania leku w osoczu, wynoszącego 17 minut. Po miejscowym podaniu leku do oka,ogólnoustrojowa biodostępność kwasu latanoprostowego wynosi 45%. Kwas latanoprostowy wiąże sięz białkami osocza w 87%.
W oku kwas latanoprostowy praktycznie nie jest metabolizowany. Metabolizm przebiega głównie wwątrobie. Podstawowe metabolity latanoprostu 1,2-dinor i 1,2,3,4-tetranor nie wykazują lub wykazująnieznaczną aktywność biologiczną w badaniach na zwierzętach i są wydalane głównie w moczu.
Tymolol
Maksymalne stężenie tymololu w cieczy wodnistej osiągane jest po około 1 godzinie po miejscowymzakropleniu leku. Część dawki przenika do krwioobiegu i maksymalne stężenie w osoczu o wartości1 ng/ml osiągane jest po 10 do 20 minutach, po miejscowym podaniu jednej kropli leku do każdegooka raz na dobę (300 μg/dobę). Okres półtrwania leku w osoczu wynosi około 6 godzin. Tymolol jest
12
w znacznym stopniu metabolizowany w wątrobie. Metabolity tymololu są wydalane w moczu wraz zczęścią leku w postaci niezmienionej.
Xalacom
Nie zaobserwowano żadnych interakcji farmakokinetycznych pomiędzy latanoprostem i tymololem.Jedyną różnicą była tendencja do utrzymywania się 2-krotnie większych stężeń kwasulatanoprostowego w cieczy wodnistej po upływie 1 do 4 godzin od podania produktu Xalacom, wporównaniu z monoterapią.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Profil bezpieczeństwa miejscowego i ogólnoustrojowego poszczególnych składników leku jest dobrzepoznany. Nie obserwowano żadnych niepożądanych objawów ogólnych lub ocznych u królikówleczonych miejscowo produktem złożonym lub podczas jednoczesnego stosowania roztworówlatanoprostu i tymololu w kroplach do oczu. Badania bezpieczeństwa farmakologicznego,genotoksyczności oraz działania rakotwórczego obydwu składników leku nie wykazały szczególnychzagrożeń u ludzi. Latanoprost nie wpływał na gojenie się ran rogówki u królików, natomiast tymololhamował ten proces u królików i małp jeśli był podawany częściej niż 1 raz na dobę.
Podczas stosowania latanoprostu nie stwierdzono wpływu na płodność samców i samic szczurów, orazwpływu teratogennego u szczurów i królików. Nie zaobserwowano embriotoksyczności u szczurów pozastosowaniu dożylnych dawek o wielkości do 250 μg/kg mc. dobę. Jednakże latanoprost powodowałuszkodzenia zarodka i płodu polegające na zwiększonym występowaniu późnej resorpcji i aborcji,oraz zmniejszeniu masy ciała płodów u królików w przypadku dawek dożylnych o wielkości5 μg/kg mc. dobę i większych (w przybliżeniu 100-krotność dawki terapeutycznej). Tymolol niewykazał wpływu na płodność samców i samic szczurów, ani działania teratogennego u myszy,szczurów i królików.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Benzalkoniowy chlorek
Disodu wodorofosforan bezwodnySodu diwodorofosforan jednowodnySodu chlorek
Kwas solny 10% (do ustalenia pH 6,0)Sodu wodorotlenek 10% (do ustalenia pH 6,0)Woda do wstrzykiwań
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Badania in vitro wykazały, że pod wpływem zmieszania leku Xalacom z kroplami do oczuzawierającymi tiomersal następowało wytrącenie substancji. Jeśli produkty takie są stosowanejednocześnie z produktem leczniczym Xalacom, krople do oczu należy podawać w odstępach conajmniej 5 minutowych.
6.3 Okres ważności
2 lata.
Po pierwszym otwarciu butelki: 4 tygodnie.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
13
Przechowywać w temperaturze od 2oC do 8oC. Chronić przed światłem.Po pierwszym otwarciu butelkę można przechowywać w temperaturze poniżej 25o C, nie dłużej niż4 tygodnie.
Butelkę należy przechowywać w opakowaniu zewnętrznym, w celu ochrony przed światłem.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Pojemnik (5 ml) z LDPE z kroplomierzem z polietylenu i z zakrętką z HDPE z zabezpieczeniemgwarancyjnym z LDPE, w tekturowym pudełku. Każda butelka zawiera 2,5 ml roztworu kropli do oczu.
Wielkość opakowania: 1 x 2,5 ml
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania
Przed pierwszym użyciem leku należy usunąć nasadkę.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pfizer Europe MA EEIGBoulevard de la Plaine 171050 Bruxelles
Belgia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
10572
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 29.04.2004Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 13.12.2013
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
31.05.2018
14