CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
GASTROSTAD, 40 mg, tabletki dojelitowe
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka dojelitowa zawiera 45,1 mg pantoprazolu sodowego półtorawodnego, co odpowiada40 mg pantoprazolu (Pantoprazolum).
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: 76,85 mg maltitolu i 0,690 mg lecytyny (uzyskanej z oleju sojowego) (patrz punkt 4.4).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletki dojelitowe.
Żółte, owalne tabletki.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Eradykacja Helicobacter pylori w skojarzeniu z dwoma antybiotykami i zapobieganie nawrotom choroby wrzodowej żądka i dwunastnicy u pacjentów z owrzodzeniem wywołanym przez H. pylori.
Choroba wrzodowa dwunastnicy. Choroba wrzodowa żołądka.
Umiarkowana i ciężka postać refluksowego zapalenia przełyku. Długotrwałe leczenie zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń związanych z patologicznie zwiększonym wydzielaniem kwasu solnego.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Zaleca się następujące dawkowanie:
Dorośli i młodzież w wieku od 12 lat:
Refluksowe zapalenie przełyku:
W refluksowym zapaleniu przełyku stosuje się 1 tabletkę dojelitową na dobę produktu GASTROSTAD. W indywidualnych przypadkach, zwłaszcza u pacjentów nie reagujących na inne leczenie, dawkęmożna 2-krotnie zwiększyć (tj. do 2 tabletek dojelitowych produktu GASTROSTAD). Okres leczenia refluksowego zapalenia przełyku trwa zazwyczaj 4 tygodnie. Jeśli to nie wystarczy, wyleczenie zazwyczaj zostaje osiągnięte w ciągu kolejnych 4 tygodni.
Dorośli
Eradykacja Helicobacter pylori w skojarzeniu z dwoma antybiotykami:
U pacjentów z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy z jednocześnie występującym zakażeniemH. pylori należy zastosować leczenie skojarzone w eradykacji H. pylori.
1
Należy wziąć pod uwagę oficjalne wytyczne lokalne (np zalecenia krajowe) dotyczące oporności bakterii oraz właściwego stosowania i przepisywania leków przeciwbakteryjnych. W zależności od rodzaju oporności zaleca się następujące schematy leczenia skojarzonego w celu eradykacji H. pylori:
a) 1 tabletkę dojelitową produktu GASTROSTAD dwa razy na dobę + 1000 mg amoksycyliny dwa razy na dobę
+ 500 mg klarytromycyny dwa razy na dobę.
b) 1 tabletkę dojelitową produktu GASTROSTAD dwa razy na dobę + 400-500 mg metronidazolu dwa razy na dobę (lub 500 mg tynidazolu) + 250 mg-500 mg klarytromycyny dwa razy na dobę.
c) 1 tabletkę dojelitową produktu GASTROSTAD dwa razy na dobę + 1000 mg amoksycyliny dwa razy na dobę
+ 400-500 mg metronidazolu dwa razy na dobę (lub 500 mg tynidazolu).
W terapii skojarzonej w celu eradykacji zakażeń H. pylori, drugą tabletkę pantoprazolu należy przyjąć 1 godzinę przed wieczornym posiłkiem. Terapia skojarzona trwa zwykle 7 dni, może jednak zostać wydłużona o następne 7 dni do całkowitego czasu leczenia do dwóch tygodni. Jeżeli w celu zapewnienia całkowitego wyleczenia owrzodzeń wskazane jest dalsze leczenie pantoprazolem, należyrozważyć zastosowanie dawkowania zalecanego w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Jeśli leczenie skojarzone nie jest konieczne, np. jeśli pacjent ma negatywny wynik testu na H. pylori, należy zastosować następujące wytyczne dotyczące dawkowania w monoterapii pantoprazolem:
Leczenie choroby wrzodowej żołądka
Jedna tabletka GASTROSTAD 40 mg na dobę. W indywiudalnych przypadkach dawkę można podwoić (zwiększyć do 2 tabletek GASTROSTAD 40 mg na dobę) szczególnie jeśli brak jest odpowiedzi na inne leczenie. Okres leczenia choroby wrzodowej żołądka trwa zazwyczaj 4 tygodnie.Jeśli to nie wystarczy, wyleczenie zazwyczaj zostaje osiągnięte w ciągu kolejnych 4 tygodni.
Leczenie choroby wrzodowej dwunastnicy
Jedna tabletka GASTROSTAD 40 mg na dobę. W indywiudalnych przypadkach dawkę możnapodwoić (zwiększyć do 2 tabletek GASTROSTAD 40 mg na dobę) szczególnie jeśli brak jest odpowiedzi na inne leczenie. Okres leczenia choroby wrzodowej dwunastnicy trwa zazwyczaj 2 tygodnie. Jeśli okres 2 tygodni nie wystarczy, wyleczenie zostaje osiągnięte w ciągu kolejnych 2 tygodni praktycznie we wszytskich przypadkach.
Zespół Zollingera-Ellisona:
W długotrwałym leczeniu zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń związanych z patologicznym wydzielaniem kwasu solnego zalecana dawka początkowa to 80 mg (2 tabletki dojelitowe produktu GASTROSTAD) na dobę. Dawkę można indywidualnie dostosować w zależności od wyników badania wydzielania kwasu solnego w żołądku. Dawki dobowe większe niż 80 mg należy podzielić i podawać w 2 dawkach na dobę. Możliwe jest okresowe zwiększenie dawki powyżej 160 mg na dobę, ale nie należy jej stosować dłużej niż to jest konieczne do uzyskania odpowiedniego zahamowania wydzielania kwasu. Brak jest ograniczeń dotyczących czasu leczenia zespołu Zollingera-Ellisona i innych zaburzeń związanych z patologicznym wydzielaniem kwasu solnego. Leczenie należyprowadzić tak długo, jak to jest konieczne z klinicznego punktu widzenia.
2
Pacjenci z niewydolnością wątroby:
Nie należy stosować dawki dobowej większej niż 20 mg pantoprazolu (1 tabletka 20 mg pantoprazolu)
u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby. Pantoprazol nie może być stosowany w leczeniuskojarzonym u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką niewydolnością wątroby w eradykacji H. pylori ponieważ obecnie brak jest dostępnych danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa pantoprazolu w teapii skojarzonej u tych pacjentów (patrz punkt 4.4).
Pacjenci z niewydolnością nerek:
Nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Pantoprazol nie
może być stosowany w leczeniu skojarzonym u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek w eradykacji H. pylori ponieważ obecnie brak jest dostępnych danych dotyczących skutecznościi bezpieczeństwa pantoprazolu w teapii skojarzonej u tych pacjentów (patrz punkt 5.2).
Pacjenci w podeszłym wieku:
Nie jest konieczne dostosowanie dawki u pacjentów w podeszłym wieku (patrz punkt 5.2).
Dzieci i młodzież
Nie zaleca się stosowania leku pantoprazolu u dzieci w wieku poniżej 12 lat ze względu na ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności w tej grupie wiekowej (patrz punkt 5.2).
Sposób podawania
Podanie doustne
Tabletek nie można rozgryzać ani kruszyć i należy je połykać w całości 1 godzinę przed posiłkiem, popijając niewielką ilością wody.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub którąkolwiek substancję pomocniczą, wymienioną w punkcie 6.1.
Gastrostad 40 mg zawiera lecytynę sojową i nie należy go stosować u pacjentów z nadwrażliwością na orzeszki ziemne lub soję.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Zaburzenia czynności wątroby
U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, w trakcie leczenia pantoprazolem, zwłaszcza podczas długotrwałego stosowania produktu, należy regularnie kontrolować aktywność enzymówwątrobowych. W przypadku zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych należy przerwać leczenie (patrz punkt 4.2).
Leczenie skojarzone
W przypadku stosowania leczenia skojarzonego należy brać pod uwagę również informacje zawarte w Charakterystyce Produktu Leczniczego jednocześnie stosowanych produktów leczniczych.
Choroba nowotworowa żądka
Objawowa odpowiedź na pantoprazol może zamaskować objawy choroby nowotworowej żołądkai może opóźnić rozpoznanie. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek alarmujących objawów (np.
3
znaczna, niezamierzona utrata masy ciała, nawracające wymioty, dysfagia, wymioty krwawe,niedokrwistość lub stolce smoliste) oraz w przypadku podejrzenia lub wystąpienia wrzodu żołądka, należy wykluczyć chorobę nowotworową.
Jeśli objawy się utrzymywały pomimo odpowiedniego leczenia, należy rozważyć dalsze badania.
Jednoczesne podawanie z inhibitorami proteazy HIV
Nie zaleca się jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy HIV, których wchłanianie uzależnione jest od kwaśnego pH żołądka, jak np. atazanawir, ze względu na znacznezmniejszenie biodostępności (patrz punkt 4.5).
Wpływ na wchłanianie witaminy B12
U pacjentów z zespołem Zollingera-Ellisona oraz innymi chorobami związanymi z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego wymagającymi długotrwałego leczenia, pantoprazol, tak jak i inne leki hamujące wydzielanie kwasu solnego, może zmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) ze względu na małe stężenie lub brak kwasu solnego w żołądku (hipo- lub achlorhydria). Należy to uwzględnić w trakcie długotrwałego leczenia pacjentów z niedoborem witaminy B12 oraz obciążonych czynnikami ryzyka zaburzonego jej wchłaniania lub jeśli wystąpiąobjawy kliniczne.
Leczenie długotrwałe
Przy długotrwałej terapii, szczególnie, gdy leczenie trwa ponad rok, pacjenci powinni być poddawani regularnej kontroli lekarskiej.
Zakażenia przewodu pokarmowego spowodowane przez bakterie
Przypuszcza sie, że pantoprazol, tak jak i inne inhibitory pompy protonowej (ang. proton pump inhibitors - PPIs), może zwiększać liczbę bakterii naturalnie obecnych w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Stosowanie pantoprazolu może prowadzić do nieznacznie większego ryzyka zakażeńprzewodu pokarmowego wywołanych przez bakterie, takie jak Salmonella, Campylobacter i C. difficile.
Hipomagnezemia
U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej, do których należy pantoprazol, przez co najmniej trzy miesiące i w większości przypadków, dłużej niż jeden rok opisywano przypadki ciężkiej hipomagnezemii. Objawy ciężkiej hipomagnezemii, takie jak: zmęczenie, tężyczka, majaczenie, drgawki, zawroty głowy i komorowe zaburzenia rytmu, mogą rozwinąć się w sposób utajony i w związku z tym nie być rozpoznane. U pacjentów z największym nasileniem hipomagnezemii zaprzestanie stosowania inhibitorów pompy protonowej oraz rozpoczęcie leczenia suplementacyjnegomagnezem prowadziło do poprawy.
U pacjentów mających przyjmować inhibitory pompy protonowej przez dłuższy czas oraz u pacjentówprzyjmujących inhibitory pompy protonowej z lekami takimi jak digoksyna lub innymi lekami (np. diuretyki), które mogą powodować hipomagnezemię należy rozważyć zbadanie stężenia magnezu przed rozpoczęciem terapii inhibitorami pompy protonowej, jak i okresowo w jej trakcie.
Złamania kości
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej, zwłaszcza przyjmowanych w dużych dawkach oraz w długoterminowej terapii (powyżej 1 roku), może nieznacznie zwiększyć ryzyko złamań kości biodrowej, kości nadgarstka lub kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u osób z innymi czynnikami ryzyka. Badania obserwacyjne wskazują, że inhibitory pompy protonowej mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań o 10-40%. Wzrost ryzyka może być spowodowany również innymi czynnikami. Pacjenci z ryzykiem wystąpienia osteoporozy powinni być leczeni zgodnie zobowiązującymi wytycznymi w celu zapewnienia przyjmowania odpowiedniej dawki witaminy D i wapnia.
4
Podostra postać tocznia rumieniowatego skórnego (SCLE)
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE. Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu Gastrostad.Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecność guzówneuroendokrynnych. Aby tego uniknąć, należy przerwać leczenie pantoprazolem na co najmniej 5 dniprzed pomiarem stężenia CgA (patrz punkt 5.1). Jeżeli po pomiarze wstępnym wartości stężenia CgA igastryny nadal wykraczają poza zakres referencyjny, pomiary należy powtórzyć po 14 dniach odzaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej.
Substancje pomocnicze
Ten produkt leczniczy zawiera maltitol. Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadkowystępującą dziedziczną nietolerancją fruktozy.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Produkty lecznicze z farmakokinetyką wchłaniania zależ od pH
Z powodu silnej i długotrwałej inhibicji wydzielania kwasu solnego w żołądku, pantoprazol możezakłócać wchłanianie innych produktów leczniczych których dostępność po podaniu doustnym wistotny sposób zależy od pH w żądku, np. niektóre leki przeciwgrzybicze z grupy azoli takie jakketokonazol, itrakonazol, pozakonazol oraz inne leki takie jak erlotynib.
Inhibitory proteazy HIV
Nie zaleca sie jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy HIV, których wchłanianie uzależnione jest od kwaśnego pH w żołądku, takimi jak np. atazanawir, ze względu naznaczne zmniejszenie biodostępności (patrz punkt 4.4).
Jeśli skojarzenie inhibitorów proteazy HIV z inhibitorami pompy protonowej zostanie uznane za konieczne, zaleca się dokładną obserwację kliniczną (np. miana wirusa). Nie należy stosować dawki dobowej większej niż 20 mg pantoprazolu. Może zajść konieczność dostosowania dawki inhibitora proteazy HIV.
Leki przeciwzakrzepowe pochodne kumaryny (fenprokumon lub warfaryna)
Jednoczesne podawanie pantoprazolu z warfaryną lub fenprokumonem nie wpłynęło na farmakokinetykę warfaryny, fenprokumonu ani na współczynnik INR. Niemniej jednak zgłaszano wzrost INR i wydłużenie czasu protrombinowego u pacjentów otrzymujących PPI jednocześnie z warfaryną lub fenprokumonem. Wzrost INR i wydłużenie czasu protrombinowego może doprowadzić do nieprawidłowego krwawienia, a nawet zgonu. Pacjenci leczeni pantoprazolem i warfaryną lub fenprokumonem mogą wymagać kontrolowania wzrostu wskaźnika INR i wydłużeniaczasu protrombinowego.
Metotreksat
U niektórych pacjentów zaobserwowano, że równoczesne stosowanie dużych dawek metotreksatu (np.300 mg) z inhibitorami pompy protonowej prowadziło do zwiększenia stężenia metotreksatu. Dlatego
5
też u pacjentów przyjmujących duże dawki metotreksatu, np. w chorobie nowotworowej lub łuszczycynależy rozważyć czasowe przerwanie stosowania inhibitorów pompy protonowej.
Inne badania dotyczące interakcji
Pantoprazol jest w dużym stopniu metabolizowany w trobie przy udziale układu enzymatycznegocytochromu P-450. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przez CYP2C19, zaś inne szlaki metaboliczne obejmują utlenienie przez CYP3A4.
Badania interakcji z innymi substancjami, które są metabolizowane przy udziale tego samego układu enzymatycznego, jak karbamazepina, diazepam, glibenklamid, nifedypina i doustne środki antykoncepcyjne, zawierające lewonorgestrel i etynyloestriadol, nie wykazały klinicznie istotnychinterakcji.
Nie można wykluczyć interakcji pantoprazolu z innymi produktami leczniczymi lub związkami chemicznymi, których metabolizm zachodzi z wykorzystaniem tego samego układu enzymów. Wyniki z zakresu badań dotyczących interakcji wskazują, że pantoprazol nie ma wpływu nametabolizm substancji czynnych metabolizowanych przez CYP1A2 (np. kofeina, teofilina), CYP2C9(np. piroksykam, diklofenak, naproksen), CYP2D6 (np. metoprolol), CYP2E1 (np. etanol) oraz niekoliduje z zależnym od p-glikoproteiny wchłanianiem digoksyny.
Nie stwierdzono żadnych interakcji z jednocześnie stosowanymi środkami zobojętniającymi kwas solny.
Przeprowadzono również badania interakcji, w których podawano pantoprazol jednocześnie z odpowiednimi antybiotykami (klarytromycyną, metronidazolem, amoksycyliną). Nie stwierdzono występowania klinicznie istotnych interakcji.
Produkty lecznicze hamujące lub indukujące CYP2C19:
Inhibitory CYP2C19, takie jak fluwoksamina mogą zwiększyć ekspozycję ogólnoustrojową na pantoprazol. Zmniejszenie dawki można rozważyć w przypadku pacjentów leczonych długotrwalez zastosowaniem dużych dawek pantoprazolu lub pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby.
Leki indukujące izoenzymy CYP2C19 i CYP3A4, takie jak ryfampicyna i ziele dziurawcazwyczajnego (Hypericum perforatum) mogą zmniejszać stężenie w osoczu inhibitorów pompyprotonowej metabolizowanych z yciem tych samych układów enzymów.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Dane otrzymane z ograniczonej liczby (300-1 000 kobiet w ciąży) zastosowań produktu w okresie ciąży nie wskazują, że pantoprazol wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód lub noworodka.
Badania na zwierzętach wykazują szkodliwy wpływ na reprodukcyję (patrz punkt 5.3).
Ze względów bezpieczeństwa wskazane jest unikanie stosowania pantoprazolu w okresie ciąży.
Karmienie piersią
W badaniach na zwierzętach wykazano przenikanie pantoprazolu do mleka. Brak jest wystarczających informacji na temat przenikania pantoprazolu do mleka matki, jednak wykazano przenikanie leku do mleka. Nie można wykluczyć ryzyka dla noworodków/niemowląt. Podejmując decyzję o przerwaniu karmienia piersią bą przerwaniu/powstrzymaniu się od leczenia pantoprazolem, należy rozważyćkorzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści ze stosowania pantoprazolu dla matki.
6
Płodność
W badaniach u zwierząt nie stwierdzono zaburzeń płodności po podaniu pantoprazolu (patrz punkt 5.3).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Pantoprazol nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Mogą wystąpić działania niepożądane leku, takie jak zawroty głowy i zaburzenia widzenia (patrzpunkt 4.8). W razie ich wystąpienia pacjenci nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
4.8 Działania niepożądane
U około 5% pacjentów mogą wystąpić działania niepożądane. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane, występujące u około 1% pacjentów to: biegunka i ból głowy. W poniższej tabeli działania niepożądane zostały uszeregowane zgodnie z następującą klasyfikacjączęstości:
Bardzo często (1/10); często (1/100 do <1/10); niezbyt często (1/1 000 do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (≤1/10 000), częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Dla wszystkich działań niepożądanych zgłoszonych po wprowadzeniu produktu do obrotu, nie jest możliwe zastosowanie klasyfikacji częstości, dlatego ich częstość jest oznaczona jako „nieznana”. W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane są wymienione od najcięższych do najmniej ciężkich.
Tabela nr 1. Działania niepożądane związane ze stosowaniem pantoprazolu zgłoszone w badaniach
klinicznych i po wprowadzeniu produktu do obrotu
Częstość Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Częstość
nieznana
Klasyfikacjaukładów inarządów
Zaburzenia krwi i Agranulocytoza Leukopenia, układu chłonnego
Trombocytopeni a,
Pancytopenia
Zaburzenia układu Nadwrażliwośćimmunologicznego (w tym reakcje
anafilaktyczne i wstrząs anafilaktyczny)
7
Częstość Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Częstość
nieznana
Klasyfikacjaukładów inarządów
Zaburzenia Hiperlipidemia Hiponatremia,
metabolizmu
i odżywiania
i wzrost stężenia
lipidów
(triglicerydy,
cholesterol),
Zmiany masy
ciała
Hipomagnezemia
(patrz punkt 4.4),
Hipokalcemia (1),
Hipokaliemia
Zaburzenia Zaburzenia Depresja Dezorientacja Omamy,
psychiczne
snu
(i każde nasilenie
objawów)
(i każde
nasilenie
objawów)
Splątanie
(szczególnie
u pacjentów
z czynnikiempredysponującymoraz nasilenieobjawów,
w przypadkuwcześniejszegowystąpienia zaburzenia)
Zaburzenia układu Ból głowy, Zaburzenia smaku Parestezja nerwowego
Zawroty głowy
Zaburzenia oka Zaburzenia
widzenia / nieostre widzenie
8
Częstość Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Częstość
nieznana
Klasyfikacjaukładów inarządów
Zaburzenia Polipy dna Biegunka,
żołądka i jelit
żołądka
(łagodne)
Nudności /
wymioty,
Uczucie
pełności
i wzdęcia,
Zaparcia,
Suchość
w jamie ustnej,
Ból
i dyskomfortbrzucha
Zaburzenia Zwiększenie Zwiększenie Uszkodzeniewątroby i dróg aktywności stężenia komórek wątroby,
żółciowych
enzymów
wątrobowych
(aminotransfer
azy,
γ-GT)
bilirubiny
Żółtaczka,
Niewydolność
komórek wątroby
Zaburzenia skóry i Wysypka / Pokrzywka, Zespół Stevensa-
tkanki podskórnej wykwity / Johnsona, Obrzęk
wypryski
naczynioruchowy Zespół Lyella, Świąd
Rumień wielopostaciowy,
Wrażliwość naświatło,
Podostra postać tocznia rumieniowategoskórnego (patrzpunkt 4.4)
9
Częstość Często Niezbyt często Rzadko Bardzo rzadko Częstość
nieznana
Klasyfikacjaukładów inarządów
Zaburzenia Złamanie Ból stawów, Skurcze mięśni (2)
mięśniowo-
szkieletowe i
kości
biodrowej,
Ból mięśni
tkanki łącznej kości
nadgarstka lubkręgosłupa(patrz punkt
4.4)
Zaburzenia nerek i Śródmiąższowedróg moczowych zapalenie nerek
(z możliwą progresją doniewydolnościnerek)
Zaburzenia układu Ginekomastia
rozrodczegoi piersi
Zaburzenia ogólne Astenia, Wzrost
i stany zmęczenie temperatury ciała,
w miejscu podania
i ogólne złe
samopoczucie
Obrzęk
obwodowy
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa
Tel: + 48 22 49 21 301 Fax: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać równiez podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Nie są znane objawy przedawkowania pantoprazolu u ludzi.
10
Dawki do 240 mg podawane dożylnie przez 2 minuty były dobrze tolerowane.Ponieważ pantoprazol w znacznym stopniu wiąże się z białkami osocza, trudno poddaje się dializie. W przypadku przedawkowania z klinicznymi objawami zatrucia, poza leczeniem objawowym i wspomagającym, brak właściwych zaleceń terapeutycznych.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Inhibitory pompy protonowej.Kod ATC: A02B C02.
Pantoprazol jest podstawionym benzoimidazolem, który hamuje wydzielanie kwasu solnegow żołądku w wyniku specyficznego działania na komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka.Pantoprazol jest przekształcany do czynnej postaci w kwaśnym pH kanalików komórek okładzinowychżołądka, gdzie hamuje aktywność H+/K+ - ATP-azy, enzymu biorącego udział w końcowym etapiesyntezy kwasu solnego w żołądku. Stopień zahamowania wydzielania kwasu solnego zależy oddawki i dotyczy zarówno podstawowego, jak i stymulowanego wydzielania kwasu solnego.
U większości pacjentów objawy choroby ustępują po 2 tygodniach leczenia. Podobnie, jakw przypadku innych leków z grupy inhibitorów pompy protonowej oraz antagonistów receptorówhistaminowych H2, leczenie pantoprazolem powoduje zmniejszenie kwaśności soku żołądkowego,a tym samym wtórne zwiększenie wydzielania gastryny, proporcjonalne do zmniejszenia kwaśności.Zwiększenie wydzielania gastryny jest odwracalne. Ponieważ pantoprazol wiąże się z enzymem napoziomie receptora komórkowego, może wpływać na wydzielanie kwasu solnego niezależnie odczynnika pobudzającego wydzielanie (np. acetylocholiny, histaminy, gastryny). Działanie leku jesttakie samo niezależnie od tego, czy jest podany doustnie czy dożylnie.
Pod wpływem pantoprazolu dochodzi do zwiększenia wydzielania gastryny na czczo. Podczaskrótkotrwałego stosowania pantoprazolu stężenia gastryny w większości przypadków nieprzekraczają górnej granicy normy. Długotrwałe stosowanie pantoprazolu powoduje 2-krotnezwiększenie stężenia gastryny u większości pacjentów. Jedynie w pojedynczych przypadkachodnotowano nadmierne zwiększenie stężenia gastryny. W następstwie u niektórych pacjentówstosujących lek długotrwale stwierdzono nieznaczne do umiarkowanego zwiększenie liczbyspecyficznych komórek wydzielania wewnętrznego (ECL) w żądku (rozrost prosty dogruczolakowatego). Wyniki dotychczasowych badań (patrz punkt 5.3) wykluczają powstawanieu ludzi postaci przedrakowiakowych (rozrost atypowy) lub rakowiaków żądka.
W przypadku długotrwałego stosowania pantoprazolu, trwającego dłużej niż rok, nie możnacałkowicie wykluczyć działania leku na parametry czynności gruczołu tarczowego i na aktywnośćenzymów wątrobowych, który odnotowano w badaniach na zwierzętach.
Podczas leczenia przeciwwydzielniczymi produktami leczniczymi stężenie gastryny w surowicyulega zwiększeniu w odpowiedzi na zmniejszenie wydzielania kwasu solnego. Stężenie CgA równieżzwiększa się z powodu zmniejszenia kwaśności wewnątrzżołądkowej. Zwiększenie stężenia CgAmoże zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. Dostępne opublikowanedowody wskazują, że leczenie inhibitorami pompy protonowej należy przerwać w okresie od 5 dnido 2 tygodni przed pomiarem stężenia CgA. Ma to na celu umożliwienie powrotu stężenia CgA,mylnie zwiększonego w wyniku leczenia inhibitorami pompy protonowej, do zakresu referencyjnego.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Farmakokinetyka ogólna
Pantoprazol szybko wchłania się z przewodu pokarmowego. Stężenie maksymalne występuje już popodaniu 20 mg w dawce pojedynczej. Maksymalne stężenie w surowicy krwi, wynoszące około
11
1-1,5 µg/ml, występuje po około 2 godzinach od podania leku. Wartość nie zmienia się po wielokrotnym podaniu pantoprazolu.
Objętość dystrybucji wynosi około 0,15 l/kg, a klirens - około 0,1 l/h/kg. Okres półtrwaniapantoprazolu w końcowej fazie eliminacji wynosi około 1 godziny. Odnotowano, że u kilku pacjentóweliminacja była opóźniona. Ze względu na specyficzne działanie pantoprazolu w komórkachokładzinowych żołądka, okres półtrwania w fazie eliminacji nie koreluje z dłuższym okresemdziałania leku (zahamowanie wydzielania kwasu).
Parametry farmakokinetyczne pantoprazolu nie żnią się po jego podaniu w dawcepojedynczej i wielokrotnej. Pantoprazol w zakresie dawek od 10 mg do 80 mg wykazuje kinetykęliniową zarówno po podaniu doustnym, jak i dożylnym.
Wiązanie pantoprazolu z białkami surowicy wynosi około 98%. Pantoprazol jest niemal całkowiciemetabolizowany w wątrobie. Większość metabolitów jest wydalana z moczem (około 80%), pozostałesą wydalane z kałem. Głównym metabolitem zarówno w surowicy, jak i w moczu jestdemetylopantoprazol, który jest sprzęgany z kwasem siarkowym. Okres półtrwania głównegometabolitu (około 1,5 godziny) jest nie znacznie dłuższy od okresu półtrwania pantoprazolu.
Biodostępność
Pantoprazol wchłania się całkowicie po podaniu doustnym. Całkowita biodostępność pantoprazolupodanego w tabletkach wynosi około 77%. Jednoczesne spożywanie pokarmu lub stosowanie lekówzobojętniających kwas solny nie wpływa na powierzchnię pola pod krzywą stężenia lekuw zależności od czasu (AUC) lub na wielkość maksymalnego stężenia w surowicy, a w następstwiena biodostępność pantoprazolu. Jednoczesne spożycie pokarmu może opóźnić wchłanianiepantoprazolu do 2 godzin lub dłużej.
Specjalne grupy pacjentów
Nie jest konieczne zmniejszenie dawki pantoprazolu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek(w tym u pacjentów dializowanych). Podobnie, jak u zdrowych ochotników, okres półtrwaniapantoprazolu jest krótki. Jedynie bardzo niewielka ilość pantoprazolu jest usuwana za pomocądializy. Okres półtrwania głównego metabolitu jest umiarkowanie dłuższy (od 2 do 3 h), pomimoto wydala się szybko i nie kumuluje się w organizmie.
U pacjentów z marskością wątroby (klasa A i B w klasyfikacji Child-Pugh) okres półtrwania pantoprazolu wydłuża się do 7 - 9 godzin, a wartości AUC zwiększają się 5 - 7-krotnie. Maksymalne stężenie pantoprazolu w surowicy zwiększa się nieznacznie (1,5-krotnie) w porównaniu ze stężeniemu zdrowych ochotników.
Nieznaczne zwiększenie wartości AUC i Cmax u pacjentów w podeszłym wieku w porównaniu
z młodszymi pacjentami nie ma znaczenia klinicznego.
Dzieci i młodzież
Po podaniu pojedynczej doustnej dawki 20 lub 40 mg pantoprazolu dzieciom w wieku 5-16 lat
wartości AUC i Cmax odpowiadały zakresowi wartości dla dorosłych.
Po podaniu pojedynczej dożylnej dawki pantoprazolu 0,8 lub 1,6 mg/kg masy ciała dzieciom w wieku 2-16 lat, nie stwierdzono znaczącej zależności pomiędzy klirensem pantoprazolu a wiekiem lub masąciała. Wartość AUC oraz objętość dystrybucji były zgodne z danymi uzyskanymi u osób dorosłych.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne wynikające z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczącychbezpieczeństwa, badań toksyczności po podaniu wielokrotnym oraz genotoksyczności nie ujawniajążadnego szczególnego zagrożenia dla człowieka.
12
W dwuletnim badaniu rakotwórczego działania pantoprazolu stwierdzono występowanie nowotworówneuroendokrynnych u szczurów. Ponadto, w jednym badaniu, w przedżądku szczurów stwierdzonowystępowanie brodawczaków płaskonabłonkowych. Mechanizm powstawania rakowiakówżołądka przez podstawione pochodne benzoimidazolu został dokładnie poznany i jest reakcjąwtórną na znaczne zwiększenie stężenia gastryny w surowicy, które stwierdzono u szczurów podczasdługotrwałego stosowania leku.
W dwuletnich badaniach nad gryzoniami odnotowano występowanie zwiększonej ilość guzówwątroby u szczurów (tylko w jednym badaniu u szczurów) i samic myszy, co było tłumaczonezjawiskiem zależnym od dużej szybkości metabolizmu pantoprazolu w trobie.
W jednym, dwuletnim badaniu u szczurów otrzymujących największe dawki leku (200 mg/kg mc.)odnotowano nieznaczne zwiększenie częstości występowania zmian nowotworowych gruczołutarczowego. Ma to związek z zaburzeniami rozpadu tyroksyny w wątrobie szczura, spowodowanymidziałaniem pantoprazolu. Ponieważ dawki terapeutyczne pantoprazolu stosowane u ludzi są małe,nie należy spodziewać się działań niepożądanych ze strony gruczołu tarczowego.
W badaniach nie wykazano wpływu na płodność lub działania teratogennego pantoprazolu.Pantoprazol w dawkach większych niż 5 mg/kg mc. na dobę opóźniał proces kostnienia u szczurów.
Badania u szczurów dotyczące przenikania leku przez barierę łożyskową wykazały zwiększoneprzenikanie leku do krążenia płodowego w zaawansowanej ciąży.Następstwem tego było zwiększenie stężenia pantoprazolu u płodu na krótko przed porodem.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki: Maltitol Krospowidon typ BKarmeloza sodowaSodu węglan bezwodny Wapnia stearynian.
Otoczka tabletki: Alkohol poliwinylowyTalk
Tytanu dwutlenek (E 171)Makrogol 3350 Lecytyna sojowa
Żelaza tlenek żółty (E 172)
Sodu węglan bezwodny
Kopolimer (1:1) kwasu metakrylowego i akrylanu etyluTrietylu cytrynian.
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
Blistry z folii Al/Al: 5 lat.Butelki HDPE: 5 lat.
13
Produkt leczniczy należy zużyć w okresie 3 miesięcy po pierwszym otwarciu butelki.
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25 °C.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii Al/Al zawierające po 2 (zestaw startowy), 7, 10, 14, 15, 20, 28, 30, 30 x 1, 50, 56, 60, 90, 98, 100, 120, 126, 140, 140 (10 x 14) (5 x 28), 154, 196, 280 (20 x 14) (10 x 28), 500, 700 (5 x 140) tabletek dojelitowych.
Butelki HDPE z zamknięciem z polipropylenu i substancją pochłaniającą wilgoć, zawierające po 2 (zestaw startowy), 7, 10, 14, 15, 20, 28, 30, 30 x1, 50, 56, 60, 90, 98, 100, 120, 126, 140, 140 (10 x 14) (5 x 28), 154, 196, 280 (20 x 14) (10 x 28), 500, 700 (5 x 140) tabletek dojelitowych.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Bez specjalnych wymagań.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE
DO OBROTU
STADA Arzneimittel AG; Stadastrasse 2-18; 61118 Bad Vilbel, Niemcy
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
14739
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 05.02.2009 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 05.12.2016
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
02.03.2017
14