CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

Foramed, 12 µg/dawkę inhalacyjną, proszek do inhalacji w kapsułkach twardych

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Jedna kapsułka twarda (co odpowiada jednej dawce inhalacyjnej) zawiera 12 mikrogramówformoterolu fumaranu dwuwodnego (Formoteroli fumaras dihydricus).

Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna 15 mg. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

Proszek do inhalacji w kapsułce twardej

Przezroczyste, bezbarwne kapsułki żelatynowe twarde zawierają biały lub kremowy proszek.

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE

4.1 Wskazania do stosowania

 Zapobieganie i leczenie zwężenia oskrzeli u pacjentów z astmą oskrzelową, jako uzupełnienie terapii glikokortykosteroidami podawanymi wziewnie (patrz punkt 4.4). Zapobieganie i leczenie zwężenia oskrzeli u pacjentów z odwracalną lub nieodwracalną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), w tym z przewlekłym zapaleniem oskrzeli i rozedmą płuc. Wykazano, że formoterol poprawia jakość życia u pacjentów z POChP. Zapobieganie skurczowi oskrzeli, wywołanemu przez alergeny wziewne, zimne powietrze lub wysiłek fizyczny.

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Kapsułki produktu leczniczego Foramed są przeznaczone wyłącznie do stosowania wziewnego zapomocą inhalatora u dorosłych oraz dzieci w wieku powyżej 6 lat. Szczegółowa instrukcja obsługi inhalatora, patrz punkt 6.6.

Dorośli

Astma oskrzelowa

Leczenie podtrzymujące: inhalacja zawartości 1 do 2 kapsułek (12 do 24 mikrogramów) dwa razy nadobę. Produkt leczniczy Foramed powinien być przepisywany jedynie jako lek dodatkowy stosowanyrazem z wziewnym glikokortykosteroidem.

Maksymalna zalecana dawka podtrzymująca wynosi 48 mikrogramów na dobę.

W razie potrzeby, można zastosować dodatkowo 1 do 2 kapsułek na dobę w celu zmniejszenianasilenia typowych objawów, o ile nie zostanie przekroczona maksymalna zalecana dawka dobowawynosząca 48 mikrogramów. Jeśli potrzeba stosowania dodatkowych dawek występuje częściej(np. więcej niż dwa dni w tygodniu), należy rozważyć zmianę leczenia, ponieważ może to wskazywaćna zaostrzenie procesu chorobowego. Produktu Foramed nie należy stosować w celu zmniejszenianasilenia ostrych objawów w napadzie astmy. W razie napadu astmy, należy zastosować krótkodziałający lek pobudzający receptory β2-adrenergiczne (patrz punkt 4.4).

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

Leczenie podtrzymujące: inhalacja zawartości 1 do 2 kapsułek (12 lub 24 mikrogramów) dwa razy nadobę.

Zapobieganie skurczowi oskrzeli wywołanemu przez alergeny wziewne lub wysiłek fizycznyWdychanie zawartości 1 kapsułki (12 mikrogramów) przynajmniej 15 minut przed wysiłkiemfizycznym lub narażeniem na alergen. W celu zapobiegania skurczowi oskrzeli u pacjentów z silnymskurczem oskrzeli w wywiadzie, może być konieczne zastosowanie inhalacji zawartości 2 kapsułek doinhalacji (24 mikrogramów).

Dzieci w wieku powyżej 6 lat i młodzież

Astma oskrzelowa

Leczenie podtrzymujące: inhalacja zawartości 1 kapsułki (12 mikrogramów) dwa razy na dobę.Produkt leczniczy Foramed powinien być przepisywany jedynie jako lek dodatkowy stosowany razemz wziewnym kortykosteroidem.

Nie należy stosowac formoterolu u dzieci w wieku do 6 lat ze względu na brak wystarczającego doświadczenia klinicznego w tej grupie.

U dzieci w wieku od 6 do 12 lat zaleca się zastosowanie leczenia produktem złożonym zawierającymwziewny kortykosteroid oraz długo działajacy lek pobudzający receptory β2-adrenergiczne, zwyjątkiem przypadków, kiedy wymagane jest zastosowanie oddzielnie wziewnego kortykosteroiduoraz długo działającego leku pobudzającego receptory β2-adrenergiczne (patrz punkty 4.4 i 4.8).Maksymalna zalecana dawka wynosi 24 mikrogramy na dobę.

Nie należy stosować produktu Foramed w celu zmniejszenia nasilenia ostrych objawów astmy.W przypadku wystąpienia ostrego napadu astmy, należy zastosować krótko działający lekpobudzający receptory β2-adrenergiczne (patrz punkt 4.4).

Zapobieganie skurczowi oskrzeli wywołanemu przez wysiłek fizyczny lub alergenyWdychanie zawartości 1 kapsułki do inhalacji (12 mikrogramów) przynajmniej 15 minut przedwysiłkiem fizycznym lub narażeniem na alergen.

U pacjentów z przewlekłą astmą, stosowanie produktu leczniczego Foramed w celu zapobieganiaskurczowi oskrzeli wywołanemu przez wysiłek fizyczny lub alergeny jest klinicznie wskazane, jednakleczenie astmy powinno również obejmować terapię z zastosowaniem wziewnego kortykosteroidu.

Nie zaleca się stosowania produktu Foramed u dzieci w wieku poniżej 6 lat.

Dorośli i dzieci w wieku powyżej 6 lat

Działanie rozszerzające oskrzela utrzymuje się przez 12 godzin po inhalacji produktu Foramed.Dlatego też, leczenie podtrzymujące, polegające na stosowaniu leku dwa razy na dobę, przyczynia sięw większości przypadków do ustąpienia zwężenia oskrzeli, związanego ze stanami przewlekłymi,zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.

Szczególne grupy pacjentów

Zaburzenia czynności nerek

Brak danych dotyczących stosowania formoterolu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.

Zaburzenia czynności wątroby

Brak danych dotyczących stosowania formoterolu u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby.

4.3 Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na formoterol, laktozę (która zawiera niewielkie ilości białek mleka) lub którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Formoterol, substancja czynna produktu Foramed, należy do grupy długo działających lekówpobudzających receptory β2-adrenergiczne. W badaniu z salmeterolem, innym długo działającymlekiem pobudzającym receptory β2-adrenergiczne, zaobserwowano wyższy wskaźnik śmiertelnościspowodowanej astmą u pacjentów leczonych salmeterolem (13/13176) niż w grupie pacjentówotrzymujących placebo (3/13179). Nie przeprowadzono odpowiednich badań w celu stwierdzenia czywskaźnik śmiertelności związanej z astmą jest zwiększony podczas stosowania produktu Foramed.Formoterol nie jest lekiem pierwszego wyboru w leczeniu astmy.

Zalecana dawka

Dawkę produktu Foramed należy dostosować indywidualnie dla każdego pacjenta. Należy stosowaćmożliwie najmniejszą dawkę zapewniającą działanie terapeutyczne. Nie należy przekraczaćmaksymalnej dawki dobowej (patrz punkt 4.2).

Konieczność jednoczesnego stosowania leków przeciwzapalnych w astmie

Podczas leczenia pacjentów z astmą, należy stosować produkt leczniczy Foramed, długo działający lekpobudzający receptory β2-adrenergiczne (ang. LABA), tylko jako lek dodatkowy stosowany razem zwziewnym kortykosteroidem u pacjentów, u których astma nie jest odpowiednio kontrolowana zapomocą wziewnego kortykosteroidu lub u pacjentów, u których zaostrzenie choroby daje podstawę dorozpoczęcia leczenia za pomocą zarówno wziewnego kortykosteroidu jak i długo działającego lekupobudzającego receptory β2-adrenergiczne.

Nie należy stosować formoterolu u dzieci w wieku do 6 lat ze względu na brak wystarczającego doświadczenia klinicznego w tej grupie pacjentów.

U dzieci w wieku od 6 do 12 lat zaleca się zastosowanie leczenia produktem złożonym zawierającymwziewny kortykosteroid oraz długo działający lek pobudzający receptory β2-adrenergiczne, zwyjątkiem przypadków, kiedy wymagane jest zastosowanie oddzielnie wziewnego kortykosteroiduoraz długo działającego leku pobudzającego receptory β2-adrenergiczne (patrz punkt 4.2 i 4.8).Nie należy stosować produktu leczniczego Foramed razem z innym długo działającym lekiempobudzającym receptory β2-adrenergiczne.

Każdorazowo w przypadku zalecenia produktu Foramed, należy ocenić, czy pacjenci otrzymująwystarczające leczenie przeciwzapalne. Pacjentom należy zalecić kontynuację przyjmowania lekówprzeciwzapalnych po rozpoczęciu stosowania produktu Foramed, nawet jeśli objawy ustąpią.Jeśli objawy astmy zostaną opanowane, należy rozważyć stopniowe zmniejszenie dawki produktuleczniczego Foramed. W okresie zmniejszania dawki istotne jest regularne kontrolowanie stanupacjentów. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę produktu leczniczego Foramed.

Zaostrzenie astmy

Badania kliniczne z zastosowaniem formoterolu wskazują na większą częstość występowania ciężkichzaostrzeń astmy u pacjentów przyjmujących formoterol niż u pacjentów otrzymujących placebo, wszczególności u dzieci w wieku od 5 do 12 lat (patrz punkt 4.8). Badania te nie pozwalają na dokładneokreślenie różnicy w liczbie przypadków zaostrzenia astmy pomiędzy badanymi grupami.Jeśli objawy utrzymują się lub liczba dawek produktu Foramed powodująca ustąpienie objawów ulegazwiększeniu, oznacza to zwykle, że proces chorobowy zaostrza się i należy ponownie rozważyćsposób leczenia astmy.

Nie należy rozpoczynać leczenia produktem Foramed ani zwiększać dawki w czasie zaostrzeniaastmy. Nie należy stosować produktu Foramed w celu zmniejszenia nasilenia ostrych objawów astmy.W przypadku wystąpienia ostrego napadu astmy, należy zastosować krótko działający lekpobudzający receptory β2-adrenergiczne. Należy poinformować pacjenta o koniecznościnatychmiastowego zasięgnięcia porady lekarza w przypadku nagłego zaostrzenia astmy.

Konieczność częstego przyjmowania leku (tj. leczenie profilaktyczne np. za pomocą kortykosteroidówi długo działających leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne ) w celu zapobieganiaskurczowi oskrzeli wywołanemu przez wysiłek fizyczny kilkakrotnie w ciągu każdego tygodnia,pomimo odpowiedniego leczenia podtrzymującego, może być objawem niewystarczającej kontroliastmy, i może uzasadniać ponowną ocenę terapii astmy oraz ocenę stosowania się pacjenta do zaleceńlekarza.

Choroby współistniejące

Produkt Foramed należy stosować ostrożnie i pod kontrolą, oraz ze szczególnym uwzględnieniemzalecanego dawkowania u pacjentów z następującymi schorzeniami: choroba niedokrwienna serca,zaburzenia rytmu serca (szczególnie w przypadku bloku przedsionkowo-komorowego trzeciegostopnia), tachyarytmie, ciężka niewydolność serca lub ciężka niewyrównana niewydolność serca,idiopatyczne podzastawkowe zwężenie aorty, ciężkie nadciśnienie tętnicze, tętniak, guzchromochłonny, przerostowa kardiomiopatia ze zwężeniem drogi odpływu, nadczynność tarczycy,stwierdzone lub podejrzewane wydłużenie odstępu QT (OTc ˃0,44 s, patrz punkt 4.5).

Z powodu hiperglikemizującego działania leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne, w tymformoterolu, u pacjentów z cukrzycą zaleca się dodatkową kontrolę stężenia glukozy we krwi.

Hipokaliemia

Terapia lekami pobudzającymi receptory β2-adrenergiczne, w tym produktem Foramed, możepowodować wystąpienie ciężkiej hipokaliemii. Hipokaliemia może zwiększać podatność nawystąpienie zaburzeń rytmu serca. Zaleca się szczególną ostrożność u pacjentów z ciężką astmą,ponieważ hipokaliemia może nasilić się na skutek niedotlenienia oraz stosowanego równoczesnegoleczenia (patrz punkt 4.5). W takich sytuacjach zaleca się stałą kontrolę stężenia potasu w surowicykrwi.

Paradoksalny skurcz oskrzeli

Jak w przypadku innych leków podawanych wziewnie, po podaniu produktu Foramed, może wystąpićparadoksalny skurcz oskrzeli. W takiej sytuacji należy natychmiast przerwać podawanie produktu izastosować inne leczenie.

Produkt Foramed zawiera 15 mg laktozy jednowodnej. Produktu nie należy stosować u pacjentów zrzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lubzespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Nieprawidłowa droga podania leku

Zgłaszano przypadki pomyłkowego połknięcia kapsułek z formoterolem, zamiast umieszczania ich winhalatorze. Większość tych przypadków nie była związana z występowaniem działań niepożądanych.Osoby wykonujące zawód medyczny powinny wytłumaczyć pacjentowi jak prawidłowo stosowaćprodukt leczniczy Foramed za pomocą inhalatora (patrz punkty 4.2 i 6.6). Jeśli u pacjenta, któremuprzepisano produkt Foramed nie nastąpi poprawa oddychania, osoba wykonująca zawód medycznypowinna zapytać pacjenta, w jaki sposób produkt Foramed jest przez niego używany.

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Foramed, podobnie jak inne leki pobudzające receptory β2-adrenergiczne, należy stosować ostrożnie upacjentów przyjmujących leki, takie jak: chinidyna, dyzopiramid, prokainamid, pochodne fenotiazyny,leki przeciwhistaminowe, inhibitory monoaminooksydazy, makrolidy oraz trójpierścieniowe lekiprzeciwdepresyjne lub wydłużające odstęp QT, ponieważ mogą one nasilać działanie lekówpobudzających receptory adrenergiczne na układ krążenia. Leki, które wydłużają odstęp QT,zwiększają ryzyko wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca (patrz punkt 4.4).

Jednoczesne podawanie innych sympatykomimetyków może nasilać niepożądane działania produktu Foramed.

Jednoczesne podawanie pochodnych ksantyny, steroidów lub leków moczopędnych może nasilaćewentualne działanie hipokaliemiczne leków pobudzających receptory β2-adrenergiczne (patrz punkt

4.4). Hipokaliemia może zwiększać podatność na wystąpienie zaburzeń rytmu serca u pacjentówleczonych glikozydami naparstnicy.

U pacjentów otrzymujących jednocześnie leki znieczulające w postaci halogenowanychwęglowodorów istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca.

Stosowanie leków przeciwcholinergicznych może wzmacniać działanie formoterolu, polegające na rozszerzaniu oskrzeli.

Leki β-adrenolityczne mogą osłabiać lub hamować działanie produktu Foramed. Z tego względuproduktu Foramed nie należy stosować z lekami blokującymi receptory β-adrenergiczne (również wpostaci kropli do oczu), o ile nie ma bezwzględnej konieczności ich podania.

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża

Dotychczas nie ustalono bezpieczeństwa stosowania produktu Foramed w okresie ciąży.W badaniach na zwierzętach, formoterol wywoływał poronienia, jak również zmniejszałpourodzeniową wczesną przeżywalność oraz masę urodzeniową.

Należy unikać stosowania produktu w czasie ciąży, jeśli istnieje bardziej bezpieczny lek alternatywny.Podobnie, jak inne leki pobudzające receptory β2–adrenergiczne, formoterol może hamować akcjęporodową w wyniku działania rozkurczającego mięsień macicy.

Karmienie piersią

Istnieją tylko ograniczone dane dotyczące stosowania formoterolu w czasie karmienia piersią. Niewiadomo, czy formoterol przenika do mleka kobiecego. Substancję wykryto w mleku samic szczuróww okresie laktacji. Matki przyjmujące produkt Foramed nie powinny karmić piersią.

Płodność

Brak dostępnych danych dotyczących wpływu formoterolu na płodność. W badaniach na szczurach,nie obserwowano zaburzeń płodności u samców i samic szczurów (patrz punkt 5.3).

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

W przypadku wystąpienia zawrotów głowy lub innych, podobnych objawów niepożądanych, nienależy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.

4.8 Działania niepożądane

Ciężkie zaostrzenia astmy

Badania kliniczne kontrolowane placebo, w których formoterol podawany był przez co najmniej4 tygodnie, sugerują większą częstość występowania ciężkich zaostrzeń astmy u pacjentówotrzymujących formoterol (0,9% w przypadku dawki 10 do 12 mikrogramów dwa razy na dobę, 1,9%w przypadku dawki 24 mikrogramy dwa razy na dobę) niż u pacjentów otrzymujących placebo(0,3%), w szczególności u dzieci w wieku od 6 do 12 lat.

Doświadczenie u młodzieży i dorosłych pacjentów z astmą

W dwóch szeroko zakrojonych, kontrolowanych badaniach (ang. pivotal studies) prowadzonych przez12 tygodni, do których włączono 1095 pacjentów w wieku 12 lat i starszych, ciężkie zaostrzenia astmy(zaostrzenie astmy powodujące konieczność hospitalizacji) występowały częściej w przypadkupodawania formoterolu w dawce 24 mikrogramy dwa razy na dobę (9/271, 3,3%) niż w przypadkupodawania formoterolu w dawce 12 mikrogramów dwa razy na dobę (1/275, 0,4%), podawaniaplacebo (2/277, 0,7%) lub albuterolu (2/272, 0,7%).

Do kolejnego badania klinicznego, odnoszącego się do powyższych obserwacji, włączono 2085pacjentów. Porównywano ciężkie zdarzenia niepożądane związane z astmą w grupach przyjmującychwiększe i mniejsze dawki leku. Wyniki uzyskane w tym 16-tygodniowym badaniu nie wskazują naistnienie wyraźnego związku między występowaniem tych działań a dawką formoterolu. Odsetekpacjentów z ciężkimi zaostrzeniami astmy w tym badaniu był nieco większy w przypadku podawaniaformoterolu niż w przypadku podawania placebo (w trzech grupach z podwójnie ślepą próbą:formoterol w dawce 24 mikrogramy dwa razy na dobę (2/527, 0,4%), formoterol w dawce12 mikrogramów dwa razy na dobę (3/527, 0,6%) i placebo (1/514, 0,2%) oraz w grupie ze znanymlekiem (ang. open-label treatment group): formoterol w dawce 12 mikrogramów dwa razy na dobęoraz do dwóch dodatkowych dawek na dobę (1/517, 0,2%).

Doświadczenie u dzieci w wieku od 6 do 12 lat z astmą

Bezpieczeństwo stosowania formoterolu w dawce 12 mikrogramów dwa razy na dobę i formoterolu wdawce 24 mikrogramy dwa razy na dobę oraz placebo było porównywane w jednym, dużym,wieloośrodkowym, randomizowanym badaniu klinicznym z podwójnie ślepą próbą, prowadzonymprzez 52 tygodnie w grupie 518 dzieci (w wieku od 6 do 12 lat) z astmą, wymagających codziennegostosowania leków rozszerzających oskrzela i leków przeciwzapalnych. Ciężkie zaostrzenia astmywystępowały częściej u dzieci otrzymujących formoterol w dawce 24 mikrogramy dwa razy na dobę(11/171, 6,4%) lub formoterol w dawce 12 mikrogramów dwa razy na dobę (8/171, 4,7%) niż u dzieciotrzymujących placebo (0/176, 0,0%).

Informacje dotyczące zaleceń do stosowania produktu leczniczego znajdują się w punktach 4.2 i 4.4.

Pozostałe działania niepożądane

Działania niepożądane (tabela 1) zostały wymienione zgodnie z klasyfikacją układów i narządówMedDRA. W obrębie każdej kategorii działania niepożądane wymieniono w zależności od częstościwystępowania, zaczynając od najczęściej występujących. W obrębie każdej grupy o określonejczęstości występowania działania niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającym sięnasileniem. Ponadto, kategorie częstości występowania działań niepożądanych ustalono zgodnie znastępującą konwencją: bardzo często (≥ 1/10); często (≥ 1/100, < 1/10); niezbyt często (≥ 1/1000,< 1/100); rzadko (≥ 1/10 000, < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000), włącznie z pojedynczymidoniesieniami.

Tabela 1

Zaburzenia układu immunologicznego

Rzadko: Reakcje nadwrażliwości, takie jak niedociśnienie tętnicze, skurcz oskrzeli, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, świąd, wysypka skórnaZaburzenia metabolizmu i odżywiania Rzadko: Hipoglikemia* Bardzo rzadko: Hiperglikemia*

Zaburzenia psychiczne

Niezbyt często: Pobudzenie, lęk, nerwowość, bezsenność Zaburzenia układu nerwowego

Często: Bóle głowy, drżenie mięśniNiezbyt często Zawroty głowy Bardzo rzadko: Zaburzenia smaku Zaburzenia serca

Często: Kołatanie serca Niezbyt często: Tachykardia

Rzadko: Arytmie, np. migotanie przedsionków, tachykardia nadkomorowa, skurcze

dodatkowe

Bardzo rzadko: Obrzęki obwodowe, dusznica bolesna*, wydłużony odstęp QT w

elektrokardiogramie*

Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersiaNiezbyt często: Skurcz oskrzeli, w tym paradoksalny skurcz oskrzeli, podrażnienie błony śluzowej gardła

Zaburzenia żołądka i jelit

Niezbyt często: Suchość błony śluzowej jamy ustnej Rzadko: Nudności

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej Niezbyt często: Skurcze mięśni, bóle mięśni

* Działania niepożądane zgłaszane u pacjentów leczonych formoterolem, po jego pierwszym

wprowadzeniu do obrotu.

Działania niepożądane zgłaszane po wprowadzeniu formoterolu do obrotu (częstość nieznana)

Ponadto u pacjentów leczonych formoterolem po jego pierwszym wprowadzeniu do obrotu zgłaszanonastępujące działania niepożądane. Ze względu na fakt, iż zebrane działania niepożądane pochodzą zpopulacji nieznanej wielkości i zgłaszane były dobrowolnie, nie jest możliwe wiarygodneoszacowanie częstości ich występowania, i dlatego częstość ich występowania została sklasyfikowanajako nieznana. Działania niepożądane wymieniono według klasyfikacji układów i narządów zgodnie zMedDRA. W obrębie każdej grupy układów i narządów, działania niepożądane są wymienionezgodnie ze zmniejszającym się nasileniem.

Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: kaszel. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: wysypka.

Badania diagnostyczne: zwiększone ciśnienie krwi, w tym nadciśnienie.

Jak w przypadku innych leków podawanych wziewnie, w bardzo rzadkich przypadkach możewystąpić paradoksalny skurcz oskrzeli (patrz punkt 4.4). Leczenie lekami pobudzającymi receptoryβ2–adrenergiczne może powodować zwiększenie stężenia insuliny we krwi, wolnych kwasówtłuszczowych, glicerolu oraz ciał ketonowych. Substancja pomocnicza laktoza zawiera niewielką ilośćbiałek mleka, które mogą powodować reakcje alergiczne.

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych

Al. Jerozolimskie 181C 02 - 222 Warszawa

Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected]

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

4.9 Przedawkowanie

Objawy

Przedawkowanie formoterolu może prowadzić do działań charakterystycznych dla lekówpobudzających receptory β2-adrenergiczne: nudności, wymiotów, bólu głowy, drżenia mięśni,senności, kołatania serca, tachykardii, komorowych zaburzeń rytmu, kwasicy metabolicznej,hipokaliemii, hiperglikemii, wydłużenia odstępu QT w elektrokardiogramie, nadciśnienia tętniczego.

Leczenie

Wskazane jest leczenie objawowe i wspomagające. W ciężkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja.

Można rozważyć zastosowanie kardioselektywnych leków β-adrenolitycznych, ale wyłącznie podkontrolą lekarza i z zachowaniem dużej ostrożności, ponieważ zastosowanie leku blokującegoreceptory β-adrenergiczne może wywołać skurcz oskrzeli.

W przypadku ciężkiego zatrucia należy monitorować stężenie potasu w surowicy krwi orazrównowagę kwasowo-zasadową.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna: selektywni agoniści receptorów β2-adrenergicznych; kod ATC: R 03AC13.

Formoterol jest silnym lekiem pobudzającym wybiórczo receptory β2-adrenergiczne. Wywieradziałanie rozszerzające oskrzela u pacjentów z odwracalną obturacją dróg oddechowych. Działanie towystępuje szybko (w ciągu 1 do 3 minut) i utrzymuje się przez 12 godzin po inhalacji. W dawkachleczniczych działanie na układ krążenia jest nieznaczne i występuje jedynie w sporadycznychprzypadkach.

Formoterol hamuje uwalnianie histaminy i leukotrienów, które powstają w płucach w wyniku reakcjialergicznej. W doświadczeniach na zwierzętach zaobserwowano pewne właściwości przeciwzapalne,takie jak hamowanie obrzęku i gromadzenia komórek biorących udział w reakcjach zapalnych.

Badania in vitro na tchawicach świnek morskich wykazały, że racemiczny formoterol oraz jego (R,R)-i (S,S)-enancjomery są silnie selektywnymi agonistami receptora β2-adrenergicznego. Działanie(S,S)-enancjomeru było 800 do 1000 razy słabsze niż (R,R)-enancjomeru i nie miało wpływu nadziałanie (R,R)-enancjomeru na mięśnie gładkie tchawicy. Nie wykazano żadnych podstawfarmakologicznych w preferencyjnym stosowaniu jednego z dwóch enancjomerów w porównaniu domieszaniny racemicznej.

Wykazano, że formoterol jest skuteczny w zapobieganiu skurczowi oskrzeli wywołanemu przezalergeny wziewne, wysiłek fizyczny, zimne powietrze, histaminę lub metacholinę.

Formoterol podawany w postaci inhalacji przy użyciu inhalatora, w dawkach 12 mikrogramów dwarazy na dobę i 24 mikrogramy dwa razy na dobę, wykazuje szybkie działanie rozszerzające oskrzela upacjentów ze stabilną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Działanie to utrzymuje się przez conajmniej 12 godzin i ma wpływ na jakość życia pacjentów, którą oceniano na podstawie wypełnianegoprzez nich kwestionariusza (ang. Saint George’s Respiratory Questionaire).

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Dawka terapeutyczna formoterolu wynosi od 12 do 24 mikrogramów dwa razy na dobę. Danedotyczące właściwości farmakokinetycznych formoterolu pochodzą z badań z udziałem zdrowychochotników, którzy stosowali wziewne dawki większe od zalecanych oraz z badań z udziałempacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), którzy stosowali wziewnie dawkiterapeutyczne. Ilość wydalanego w moczu formoterolu w postaci niezmienionej, wykorzystywana jakopośredni wskaźnik ogólnoustrojowej ekspozycji, jest skorelowana z danymi o stężeniu leku w osoczu.Okresy półtrwania w fazie eliminacji ustalone dla moczu i osocza są podobne.

Wchłanianie

U zdrowych ochotników po inhalacji jednorazowej dawki 120 mikrogramów fumaranu formoterolu,formoterol był szybko wchłaniany. Maksymalne stężenie w osoczu wynosiło 266 pmol/l iwystępowało w ciągu 5 minut po inhalacji. U pacjentów z POChP leczonych przez 12 tygodni dawką12 lub 24 mikrogramów fumaranu formoterolu dwa razy na dobę, średnie stężenia formoterolu wosoczu wynosiły od 11,5 do 25,7 pmol/l oraz 23,3 i 50,3 pmol/l, odpowiednio 10 min, 2 godziny oraz6 godzin po inhalacji.

Badania skumulowanego wydalania z moczem formoterolu i (lub) jego (R,R)- i (S,S)-enancjomerówwykazały, że stężenie formoterolu we krwi zwiększa się proporcjonalnie do podanej wziewnie dawki(12 do 96 mikrogramów).

Po inhalacji 12 mikrogramów lub 24 mikrogramów fumaranu formoterolu dwa razy na dobę przez12 tygodni, wydalanie formoterolu w postaci niezmienionej z moczem zwiększało się od 63% do 73%(ostatnia dawka w porównaniu z pierwszą dawką) u pacjentów z astmą oraz od 19% do 38% upacjentów z POChP. Powyższe dane sugerują ograniczoną kumulację formoterolu w osoczu popodaniu wielokrotnym.

Po wielokrotnym podaniu nie obserwowano względnie większej kumulacji jednego z enancjomeróww porównaniu do drugiego.

Podobnie, jak w przypadku innych leków podawanych wziewnie, można się spodziewać, że większaczęść dawki formoterolu przyjętego z inhalatora zostanie połknięta, a następnie wchłonięta z

przewodu pokarmowego. Po doustnym podaniu 80 mikrogramów fumaranu formoterolu znakowanego 3H dwóm zdrowym ochotnikom, co najmniej 65% dawki leku wchłania się.

Dystrybucja

U ludzi formoterol wiąże się z białkami osocza w 61 do 64 % (w tym 34% z albuminami).W zakresie stężeń osiąganych po podaniu dawek leczniczych nie dochodzi do wysycenia miejscwiązania.

Metabolizm

Formoterol jest eliminowany z organizmu, głównie w procesach metabolicznych, zaś głównymprocesem biotransformacji jest bezpośrednie sprzęganie z kwasem glukuronowym. Innymprocesem biotransformacji jest O-demetylacja, po której następuje sprzęganie z kwasemglukuronowym.

Pozostałe procesy metaboliczne mające mniejszy udział w biotransformacji formoterolu to: sprzęganieformoterolu z siarczanem oraz deformylacja, a następnie sprzęganie z siarczanem. Sprzęganieformoterolu z kwasem glukuronowym oraz O-demetylacja formoterolu są katalizowane przez wieleizoenzymów (odpowiednio UGT1A1, 1A3, 1A6, 1A7, 1A8, 1A9, 1A10, 2B7, 2B15 oraz CYP2D6,2C19, 2C9, 2A6), co wskazuje na niewielkie prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji leków, wwyniku zahamowania specyficznego izoenzymu biorącego udział w metabolizmie formoterolu.Formoterol w stężeniach terapeutycznych nie hamuje aktywności izoenzymów cytochromu P450.

Eliminacja

U pacjentów z astmą lub POChP, leczonych przez 12 tygodni dawkami 12 mikrogramów lub24 mikrogramy fumaranu formoterolu dwa razy na dobę, odpowiednio około 10% i 7% dawki byłowydalane w postaci niezmienionej w moczu. Po podaniu pojedynczej dawki (12 do 120mikrogramów) zdrowym ochotnikom, oraz po podaniu pojedynczych i wielokrotnych dawekpacjentom z astmą, (R,R)- i (S,S)-enancjomery stanowiły odpowiednio 40% i 60% ilości formoteroluw postaci niezmienionej w moczu.

Lek i jego metabolity są całkowicie usuwane z organizmu; około ⅔ dawki doustnej wydalane jestw moczu, a ⅓ z kałem. Klirens nerkowy formoterolu wynosi 150 ml/min.

Po podaniu wziewnym pojedynczej dawki 120 mikrogramów fumaranu formoterolu zdrowymochotnikom, okres półtrwania formoterolu w fazie eliminacji z osocza wynosił 10 godzin, zaś okresypółtrwania (R,R)- oraz (S,S)-enancjomerów w fazie eliminacji, wyliczone na podstawie wskaźnikówwydalania w moczu, wynosiły odpowiednio 13,9 oraz 12,3 godzin.

Szczególne grupy pacjentów

Płeć: Po skorygowaniu względem masy ciała, nie odnotowano istotnych różnic w farmakokinetyce formoterolu u kobiet i mężczyzn.

Osoby w podeszłym wieku: Nie badano właściwości farmakokinetycznych u pacjentów w podeszłym wieku.

Dzieci: W badaniu z udziałem dzieci w wieku 5 do 12 lat chorych na astmę, przyjmujących wziewnie12 mikrogramów lub 24 mikrogramy fumaranu formoterolu dwa razy na dobę przez 12 tygodni, ilośćformoterolu wydalanego w postaci niezmienionej w moczu zwiększyła się od 18% do 84% wporównaniu do ilości wydalonej po podaniu pierwszej dawki. Kumulacja leku u dzieci nie byławiększa niż u pacjentów dorosłych, u których wydalanie formoterolu w postaci niezmienionej zmoczem zwiększało się od 63% do 73% (patrz wyżej). U badanych dzieci, około 6% dawkiformoterolu było wydalane w postaci niezmienionej w moczu.

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek: Nie badano właściwości farmakokinetycznych formoterolu u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek.

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Działanie mutagenne

Przeprowadzono badania mutagenności formoterolu, które obejmowały szeroki zakresdoświadczalnych punktów końcowych.

W żadnym z badań wykonanych in vitro lub in vivo nie stwierdzono działań genotoksycznych.

Działanie rakotwórcze

Trwające dwa lata badania, prowadzone na myszach i szczurach, nie wykazały działaniarakotwórczego.

U samców myszy, którym podawano bardzo duże dawki formoterolu, stwierdzono nieco większączęstość występowania łagodnych nowotworów komórek podtorebkowych nadnerczy. Jednakżepowyższa obserwacja nie została potwierdzona w drugim, przeprowadzonym na myszachbadaniu, w którym po zastosowaniu dużych dawek obserwowano zwiększenie częstościwystępowania łagodnych guzów mięśni gładkich narządów płciowych u samic oraz guzówwątroby, zarówno u samców, jak i samic myszy. Występowanie guzów mięśni gładkich jestznanym skutkiem stosowania dużych dawek leków pobudzających receptory β-adrenergiczne ugryzoni.

W dwóch badaniach przeprowadzonych na szczurach, którym podawano różne dawki, wykazanozwiększenie częstości występowania mięśniaków gładkokomórkowych krezki jajnika. Występowanietych łagodnych nowotworów jest związane z długotrwałym podawaniem szczurom dużych dawekleków pobudzających receptory β2-adrenergiczne. Zaobserwowano również zwiększenie częstościwystępowania torbieli jajnika i łagodnych guzów warstwy ziarnistej pęcherzyka Graafa/komórekosłonki; wiadomo, że leki pobudzające receptory β2-adrenergiczne wywierają działanie na jajniki uszczurów, co najprawdopodobniej jest swoiste dla gryzoni. Kilka innych typów nowotworówodnotowanych w pierwszym badaniu, w którym stosowano większe dawki, pozostawało w granicachczęstości występowania, ustalonych w populacji kontrolnej i nie zaobserwowano ich wdoświadczeniu, w którym stosowano mniejsze dawki.

W drugim badaniu przeprowadzonym na szczurach, w przypadku zastosowania najmniejszej dawki,po której organizm był 10 razy bardziej narażony na jej szkodliwe działanie, niż można byłoby sięspodziewać stosując maksymalną zalecaną u ludzi dawkę formoterolu, częstość występowania guzównie była istotnie statystycznie zwiększona.

Na podstawie tych wyników oraz braku potencjalnego działania mutagennego, można wnioskować, żestosowanie formoterolu w dawkach leczniczych nie powoduje działania rakotwórczego.

Toksyczny wpływ na rozrodczość

Badania na zwierzętach nie wykazały działania teratogennego. Po doustnym podaniu formoterol przenikał do mleka samic szczurów w okresie laktacji.

Oceniano wpływ formoterolu na płodność i ogólną zdolność rozmnażania się u płciowo dojrzałychsamców i samic szczura. Nie obserwowano zaburzeń płodności lub wpływu na wczesny rozwójzarodka po doustnym podaniu dawek wynoszących do 60 mg/kg mc./dobę (około 12 000-krotnośćmaksymalnej dawki w postaci proszku do inhalacji zalecanej u ludzi, obliczanej w mg/m2).

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Laktoza jednowodna 230Laktoza jednowodna 120Laktoza jednowodna 400

Otoczka kapsułki:Żelatyna

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Nie dotyczy.

6.3 Okres ważności

2 lata

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania

Przechowywać w oryginalnym opakowaniu, w temperaturze poniżej 25°C.Chronić od światła i wilgoci.

Inhalator jest przeznaczony do zaaplikowania takiej ilości kapsułek, jaka znajduje się w danymopakowaniu. Nie należy używać tego samego inhalatora do innego opakowania leku.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

Blistry z folii Aluminium/Aluminium oraz inhalator w tekturowym pudełku.

Wielkość opakowań: 30, 60, 90 lub 120 kapsułek oraz inhalator. Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do

stosowania

Aby zapewnić właściwe stosowanie leku, należy pokazać pacjentowi, jak należy posługiwać sięinhalatorem oraz poinformować pacjenta, że kapsułki przeznaczone są wyłącznie do inhalacji i że niepowinny być połykane.

Inhalator jest przeznaczony do zaaplikowania leku z takiej liczby kapsułek, jaka znajduje się w danym opakowaniu. Nie należy używać tego samego inhalatora do innego opakowania leku.

Kapsułka żelatynowa może ulec fragmentacji i po inhalacji drobne jej części mogą dostać się dojamy ustnej lub gardła. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiego przypadku zostanieograniczone do minimum, gdy kapsułka nie będzie przekłuta więcej niż jeden raz. Żelatyna, zktórej wykonane są kapsułki jest jadalna, a jej spożycie nie jest szkodliwe.

Kapsułki należy wyjąć z blistra foliowego tylko bezpośrednio przed użyciem.

Instrukcja obsługi inhalatora

1. Zdjąć nasadkę inhalatora.

2. Przytrzymać podstawę inhalatora i otworzyć go, przekręcając ustnik zgodnie z kierunkiem wskazanym strzałką.

3. Umieścić kapsułkę z proszkiem w komorze podstawy inhalatora. Kapsułkę należy wyjąć z blistra foliowego bezpośrednio przez użyciem.

4. Zamknąć inhalator, przekręcając ustnik przeciwnie do kierunku strzałki, do pozycji wyjściowej – zamkniętej.

5. Trzymając inhalator w pozycji pionowej jednokrotnie, do oporu nacisnąć przyciski

inhalatora.

6. Zwolnić przyciski inhalatora. UWAGA: w tym momencie kapsułka może się rozpaść, a

drobne kawałki żelatyny mogą przedostać się do jamy ustnej lub gardła. Ponieważ żelatyna jest jadalna, jej spożycie nie jest szkodliwe. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiego przypadku jest minimalne, gdy kapsułka nie będzie przekłuta więcej niż jeden raz, zachowane zostaną warunki przechowywania oraz jeżeli kapsułka zostanie wyjęta z blistra foliowego bezpośrednio przed użyciem (patrz punkt 3).

7. Trzymając inhalator wylotem skierowanym w kierunku ust, wykonać spokojnie głęboki

wydech.

8. Przechylić nieznacznie głowę do tyłu, włożyć ustnik inhalatora do ust i objąć go szczelnie

wargami.

9. Wykonać szybki, głęboki, równomierny wdech. W czasie wdechu powinien być słyszalny charakterystyczny dźwięk. Jeżeli dźwięk ten nie pojawi się, może to oznaczać, że kapsułka utknęła w komorze podstawy inhalatora. Należy wtedy otworzyć inhalator i podważając kapsułkę, usunąć ją z komory. Nie należy podważać kapsułki poprzez wielokrotne naciskanie przycisków. Następnie należy powtórzyć czynności opisane w punkcie 9.

10. Po usłyszeniu charakterystycznego dźwięku, należy wstrzymać oddech tak długo, jak to możliwe, bez dyskomfortu, następnie wyjąć inhalator z ust i wykonać wydech przez nos.

11. Otworzyć inhalator i sprawdzić, czy w kapsułce nie pozostał jeszcze proszek. Jeśli proszek pozostał, należy powtórzyć postępowanie od punktu 7 do punktu 10.

12. Po wykorzystaniu, otworzyć inhalator, usunąć pustą kapsułkę, zamknąć ustnik i nałożyć

nasadkę.

Czyszczenie inhalatora

Inhalator proszkowy wymaga czyszczenia. W celu usunięcia resztek proszku lub kapsułki należyprzetrzeć ustnik i przegródkę przy użyciu suchej ściereczki lub miękkiej szczoteczki. Nie należyużywać wody do czyszczenia inhalatora.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA

DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne LEK-AM Sp. z o.o. ul. Ostrzykowizna 14A

05-170 Zakroczym Polska

Tel.: +48 22 785 27 60

Faks: +48 22 785 27 60 wew. 106

8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

11095