CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Olanzaran, 5 mg, tabletkiOlanzaran, 10 mg, tabletki
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Olanzaran, 5 mg, tabletki
Każda tabletka zawiera 5 mg olanzapiny.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: każda tabletka zawiera również 131 mg laktozy
bezwodnej.
Olanzaran, 10 mg, tabletki
Każda tabletka zawiera 10 mg olanzapiny.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: każda tabletka zawiera również 262 mg laktozy
bezwodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka.
Olanzaran, 5 mg, tabletki: tabletki barwy jasnożółtej do żółtej, delikatnie nakrapiane, okrągłe,obustronnie wypukłe z wytłoczonym napisem O5 po jednej stronie i gładkie po drugiej stronie.
Olanzaran, 10 mg, tabletki: tabletki barwy jasnożółtej lub żółtej, delikatnie nakrapiane, okrągłe, obustronnie wypukłe z wytłoczonym napisem O7 po jednej stronie i gładkie po drugiej stronie.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Dorośli
Olanzapina jest wskazana w leczeniu schizofrenii.
Olanzapina jest skuteczna w długotrwałym leczeniu podtrzymującym poprawę kliniczną u pacjentów, u których stwierdzono odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii.
Olanzapina jest wskazana w leczeniu epizodów manii o nasileniu średnim do ciężkiego.
U pacjentów, u których w terapii epizodu manii uzyskano odpowiedź na leczenie olanzapiną,olanzapina wskazana jest w celu zapobiegania nawrotom zaburzeń dwubiegunowych(patrz punkt 5.1).
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dorośli
Schizofrenia: zalecana dawka początkowa olanzapiny wynosi 10 mg na dobę.
1
Epizod manii: dawka początkowa wynosi 15 mg na dobę, podawane jako dawka pojedynczaw monoterapii lub 10 mg na dobę w terapii skojarzonej (patrz punkt 5.1).
Zapobieganie nawrotom zaburzeń dwubiegunowych: zalecana dawka początkowa wynosi 10 mg nadobę. U pacjentów otrzymujących olanzapinę w leczeniu epizodu manii, aby zapobiec nawrotom,należy kontynuować leczenie samą dawką. W razie wystąpienia nowego epizodu manii, epizodumieszanego lub epizodu depresji, należy kontynuować leczenie olanzapiną (gdy potrzebaoptymalizując jej dawkę) i, w przypadku wskazań klinicznych, zastosować dodatkowe leczenieobjawów związanych z zaburzeniami nastroju.
Podczas leczenia schizofrenii, epizodów manii i w celu zapobiegania nawrotom zaburzeńdwubiegunowych dawkę dobową można następnie dostosować do stanu klinicznego pacjentaw zakresie od 5 do 20 mg na dobę. Zwiększenie dawki ponad zalecaną dawkę początkową jestzalecane tylko po odpowiedniej ponownej ocenie stanu klinicznego i powinno być dokonywane nieczęściej niż co 24 godziny.
Olanzapina może być podawana niezależnie od posiłków, ponieważ pokarm nie wpływa na jejwchłanianie. W wypadku planowanego zakończenia leczenia olanzapiną należy rozważyć stopniowezmniejszanie dawki leku.
Specjalne grupy pacjentów Pacjenci w podeszłym wieku
Mniejsza dawka początkowa (5 mg na dobę) nie jest rutynowo zalecana, jednak powinna byćrozważana u pacjentów w wieku 65 lat i powyżej, jeśli przemawiają za tym czynniki kliniczne (patrzpunkt 4.4).
Pacjenci z zaburzeniem czynności nerek i (lub) wątroby
U tych pacjentów należy rozważyć zastosowanie mniejszej dawki początkowej (5 mg).W przypadkach umiarkowanej niewydolności wątroby (marskość, klasa A lub B w skali Child-Pugh),dawka początkowa powinna wynosić 5 mg i być ostrożnie zwiększana.
Osoby palące
Dawka początkowa i zakres stosowanych dawek u pacjentów niepalących nie wymagają rutynowejkorekty w porównaniu z dawkami stosowanymi u pacjentów palących. Metabolizm olanzapiny możebyć indukowany przez palenie tytoniu. Zalecane jest monitorowanie stanu klinicznego i w raziepotrzeby rozważenie zwiększenia dawki olanzapiny (patrz punkt 4.5).
W przypadku istnienia więcej niż jednego czynnika, który mógłby spowodować spowolnieniemetabolizmu (płeć żeńska, podeszły wiek, niepalenie tytoniu) należy rozważyć zmniejszenie dawkipoczątkowej. U tych pacjentów zwiększanie dawki, jeżeli wskazane, powinno być przeprowadzanez zachowaniem ostrożności.
(Patrz punkty 4.5 i 5.2).
Dzieci i młodzież
Z uwagi na brak danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności, olanzapina nie jest zalecana dostosowania u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. W krótkotrwałych badaniachprzeprowadzonych u młodocianych pacjentów odnotowano większy przyrost masy ciała, większezmiany stężenia lipidów i prolaktyny niż w badaniach przeprowadzonych u pacjentów dorosłych(patrz punkty 4.4, 4.8, 5.1 i 5.2).
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1.
Pacjenci ze stwierdzonym ryzykiem wystąpienia jaskry z wąskim kątem przesączania.
2
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Podczas leczenia przeciwpsychotycznego poprawa stanu klinicznego pacjenta może nastąpić dopieropo wielu dniach lub kilku tygodniach. Przez ten czas należy dokładnie monitorować stan pacjentów.
Psychoza i (lub) zaburzenia zachowania spowodowane otępieniem
Nie zaleca się stosowania olanzapiny u pacjentów z objawami psychozy i (lub) zaburzeniamizachowania spowodowanymi otępieniem z powodu zwiększonej śmiertelności oraz ryzykawystępowania zdarzeń naczyniowo-mózgowych. W badaniach klinicznych kontrolowanych placebo(czas trwania 6-12 tygodni) obejmujących pacjentów w podeszłym wieku (średnia wieku 78 lat)z objawami psychozy i (lub) zaburzeniami zachowania spowodowanymi otępieniem, odnotowanodwukrotny wzrost częstości zgonów u pacjentów leczonych olanzapiną w porównaniu do grupypacjentów leczonych placebo (odpowiednio 3,5% do 1,5%). Zwiększona śmiertelność nie byłaspowodowana dawkowaniem olanzapiny (średnia dobowa dawka 4,4 mg) ani czasem leczenia.Czynniki ryzyka predysponujące populację pacjentów, zwiększające śmiertelność obejmowaływiek >65 lat, utrudnienie połykania, uspokojenie polekowe, niedożywienie i odwodnienie, chorobypłuc (np. zapalenie płuc z aspiracją lub bez aspiracji) lub jednoczesne stosowanie benzodiazepin.Jednak niezależnie od występowania tych czynników ryzyka częstość śmiertelności była wyższau pacjentów leczonych olanzapiną niż w grupie pacjentów leczonych placebo.
W tych samych badaniach klinicznych odnotowano zdarzenia naczyniowo-mózgowe (np. udar,przejściowy atak niedokrwienny) włącznie z przypadkami śmiertelnymi. Odnotowano trzykrotnywzrost częstości występowania zdarzeń naczyniowo-mózgowych u pacjentów leczonych olanzapinąw porównaniu do pacjentów leczonych placebo (odpowiednio 1,3% do 0,4%). U wszystkichpacjentów leczonych olanzapiną i placebo, u których wystąpiły zdarzenia naczyniowo-mózgowestwierdzono uprzednio występujące czynniki zwiększające ryzyko. Wiek >75 lat i otępienienaczyniowe lub mieszane, były uznane za czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia zdarzeńnaczyniowo-mózgowych w grupie pacjentów leczonych olanzapiną. Nie ustalono skutecznościolanzapiny w tych badaniach.
Choroba Parkinsona
Nie zaleca się stosowania olanzapiny w leczeniu psychozy wywołanej przyjmowaniem agonistówdopaminy u pacjentów z chorobą Parkinsona. W badaniach klinicznych bardzo często zgłaszanonasilenie objawów parkinsonizmu i omamy występujące z większą częstością niż w przypadkustosowania placebo (patrz również punkt 4.8), a olanzapina nie była bardziej skuteczna niż placebow leczeniu objawów psychotycznych. W badaniach tych wymagano aby w początkowej fazie stanpacjentów był stabilny, kiedy przyjmowali oni najmniejszą skuteczną dawkę leków przeciwparkinsonizmowi (agonistów dopaminy) oraz aby przez cały czas badania przyjmowali oni te sameprodukty lecznicze przeciw parkinsonizmowi w stałych dawkach. Podawanie olanzapiny rozpoczętood dawki 2,5 mg na dobę i następnie zwiększano do maksymalnie 15 mg na dobę, w zależności oddecyzji badacza.
Złośliwy Zespół Neuroleptyczny (ZZN)
ZZN jest stanem potencjalnego zagrożenia życia związanym z przyjmowaniem leków przeciwpsychotycznych. Podczas stosowania olanzapiny również zgłaszano rzadkie przypadki ZZN.Klinicznymi objawami ZZN są: bardzo wysoka gorączka, sztywność mięśni, zaburzenia świadomościoraz objawy niestabilności autonomicznego układu nerwowego (niemiarowe tętno lub wahaniaciśnienia tętniczego krwi, tachykardia, obfite pocenie się i zaburzenia rytmu serca). Ponadto, możewystąpić zwiększenie aktywności fosfokinazy kreatyninowej, mioglobinuria (rabdomioliza) oraz ostraniewydolność nerek. Jeżeli u pacjenta wystąpią objawy podmiotowe i przedmiotowe wskazujące naZZN lub wysoka gorączka o niewyjaśnionej przyczynie bez innych klinicznych objawów ZZN, należyodstawić wszystkie leki przeciwpsychotyczne, w tym olanzapinę.
Hiperglikemia i cukrzyca
Niezbyt często zgłaszano występowanie hiperglikemii i (lub) rozwój lub nasilenie cukrzycy
z występującą sporadycznie kwasicą ketonową lub śpiączką, w tym kilka przypadków śmiertelnych
3
(patrz punkt 4.8). W niektórych przypadkach odnotowano uprzednie zwiększenie masy ciała, co możebyć czynnikiem predysponującym. Zaleca się odpowiednie monitorowanie stanu klinicznego zgodnez wytycznymi dotyczącymi stosowania leków przeciwpsychotycznych np. pomiar stężenia glukozy wekrwi na początku terapii, po 12 tygodniach leczenia, a następnie co roku. Pacjentów leczonych lekamiprzeciwpsychotycznymi, w tym olanzapiną, należy obserwować w kierunku występowania objawówprzedmiotowych i podmiotowych hiperglikemii (takich jak: nadmierne pragnienie, wielomocz,nadmierne łaknienie lub osłabienie), a pacjentów z cukrzycą lub czynnikami ryzyka rozwoju cukrzycynależy regularnie obserwować w kierunku pogorszenia kontroli glukozy. Należy regularniemonitorować masę ciała np. na początku terapii, po 4, po 8 i po 12 tygodniach, a następnie co kwartał.
Zmiany stężenia lipidów
W badaniach klinicznych kontrolowanych placebo, u pacjentów leczonych olanzapiną obserwowanoniepożądane zmiany w stężeniu lipidów (patrz punkt 4.8). Zmiany w stężeniu lipidów należy leczyćzgodnie ze wskazaniami klinicznymi, w szczególności u pacjentów z dyslipidemią oraz u pacjentówz czynnikami ryzyka rozwoju zaburzeń lipidowych. U pacjentów leczonych jakimikolwiek lekamiprzeciwpsychotycznymi, w tym olanzapiną, należy regularnie monitorować stężenie lipidów, zgodniez wytycznymi dotyczącymi stosowania leków przeciwpsychotycznych np. na początku terapii, po12 tygodniach leczenia, a następnie co 5 lat.
Działanie przeciwcholinergiczne
Choć wykazano aktywność przeciwcholinergiczną olanzapiny in vitro, doświadczenia z badańklinicznych ujawniły małą częstość występowania objawów z nią związanych. Jednakże, ponieważdoświadczenie kliniczne związane ze stosowaniem olanzapiny u pacjentów ze współistniejącymichorobami jest ograniczone, należy zachować ostrożność przepisując lek pacjentom z przerostemgruczołu krokowego lub niedrożnością porażenną jelit i podobnymi chorobami.
Czynność wątroby
Zwykle obserwowano przejściowe, bezobjawowe zwiększenie aktywności aminotransferazwątrobowych aminotransferazy alaninowej (AlAT), i aminotransferazy asparaginianowej (AspAT),zwłaszcza w początkowym etapie leczenia. Należy zachować ostrożność oraz wykonać badaniakontrolne u pacjentów ze zwiększoną aktywnością AlAT i (lub) AspAT, u pacjentów z objawamipodmiotowymi i przedmiotowymi zaburzeniami czynności wątroby, u pacjentów z uprzedniostwierdzonymi schorzeniami związanymi z ograniczoną czynnościową rezerwą wątrobową orazu pacjentów stosujących leki o potencjalnym działaniu hepatotoksycznym. W przypadku stwierdzeniazapalenia wątroby (w tym wątrobowo-komórkowe, cholestatyczne uszkodzenie wątroby lub mieszanapostać uszkodzenia wątroby), należy przerwać leczenie olanzapiną.
Neutropenia
Należy zachować ostrożność u pacjentów, u których stwierdza się z jakiejkolwiek przyczyny małąliczbę leukocytów i (lub) granulocytów obojętnochłonnych, u pacjentów przyjmujących leki mogącewywoływać neutropenię, u pacjentów z zahamowaniem czynności i (lub) toksycznym uszkodzeniemszpiku wywołanym przez leki w wywiadzie, u pacjentów z zahamowaniem czynności szpikuspowodowanym przez chorobę współistniejącą, radioterapię bądź chemioterapię i u pacjentówz hipereozynofilią lub chorobą mieloproliferacyjną. U pacjentów leczonych jednocześnie olanzapinąi walproinianem często zgłaszano neutropenię (patrz punkt 4.8).
Przerwanie leczenia
Rzadko (≥0,01% do <0,1%), w przypadku nagłego przerwania stosowania olanzapiny zgłaszano wystąpienie ostrych objawów, takich jak: pocenie się, bezsenność, drżenie, lęk, nudności lub wymioty.
Odstęp QT
W badaniach klinicznych, wydłużenie odstępu QTc o znaczeniu klinicznym (skorygowane wg wzoruFridericia [QTcF] ≥500 milisekund [ms] w każdym momencie po rozpoczęciu badania, dla pacjentówz odstępem QTcF <500 ms przed rozpoczęciem badania) u osób leczonych olanzapiną występowałoniezbyt często (0,1% do 1%), przy czym nie stwierdzono istotnych różnic częstości występowaniazdarzeń niepożądanych ze strony serca w porównaniu z placebo. Jednakże, należy zachowaćostrożność przepisując olanzapinę w skojarzeniu z innymi lekami wydłużającymi odstęp QTc,
4
zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku, u pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonegoodstępu QT, zastoinową niewydolnością serca, przerostem mięśnia sercowego, hipokaliemią lubhipomagnezemią.
Choroba zakrzepowo-zatorowa
Podczas leczenia olanzapiną, niezbyt często (≥0,1% do <1%) zgłaszano przejściowe występowanieżylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wystąpieniemżylnej choroby zakrzepowo-zatorowej a leczeniem olanzapiną nie został ustalony. Ponieważ jednaku pacjentów ze schizofrenią często występują nabyte czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, takie jak np. unieruchomienie pacjentów, należy rozpoznać je przed rozpoczęciem leczeniaolanzapiną i podjąć odpowiednie działania prewencyjne.
Ogólna czynność OUN
Ze względu na to, że olanzapina działa przede wszystkim na OUN, należy zachować ostrożnośćstosując w skojarzeniu z innymi lekami o działaniu ośrodkowym oraz z alkoholem. Ponieważwykazano in vitro antagonizm olanzapiny z dopaminą, możliwe jest działanie antagonistyczne wobecbezpośrednich i pośrednich agonistów dopaminy.
Napady drgawek
Należy zachować ostrożność stosując olanzapinę u pacjentów z napadami drgawek w wywiadzie lubu pacjentów poddanych czynnikom mogącym obniżać próg drgawkowy. Niezbyt często zgłaszanoprzypadki napadów drgawek u pacjentów leczonych olanzapiną. W większości tych przypadkówzgłaszano w wywiadzie napady drgawek lub czynniki zwiększające ryzyko ich wystąpienia.
Późne dyskinezy
W badaniach porównawczych trwających rok lub krócej dyskinezy związane z leczeniemwystępowały ze statystycznie istotnie mniejszą częstością w przypadku stosowania olanzapiny. Jednakryzyko wystąpienia późnych dyskinez rośnie wraz z czasem trwania leczenia i dlatego też, jeżeliu pacjenta przyjmującego olanzapinę wystąpią objawy podmiotowe lub przedmiotowe późnychdyskinez, należy rozważyć zmniejszenie dawki lub odstawienie leku. Po odstawieniu leku objawyte mogą przejściowo ulec zaostrzeniu lub dopiero wystąpić.
Niedociśnienie ortostatyczne
W trakcie badań klinicznych dotyczących stosowania olanzapiny u pacjentów w wieku podeszłymobserwowano niezbyt częste przypadki niedociśnienia ortostatycznego. Zaleca się okresowe pomiaryciśnienia tętniczego u pacjentów w wieku powyżej 65 lat.
Nagła śmierć sercowa
Po wprowadzeniu olanzapiny do lecznictwa, u pacjentów leczonych olanzapiną odnotowanoprzypadki wystąpienia nagłej śmierci sercowej. W retrospektywnym obserwacyjnym badaniukohortowym, ryzyko domniemanej nagłej śmierci sercowej u pacjentów leczonych olanzapiną byłookoło dwukrotnie wyższe w porównaniu do pacjentów, którzy nie stosowali lekówprzeciwpsychotycznych. W badaniu ryzyko w trakcie stosowania olanzapiny było porównywalne doryzyka występującego w trakcie stosowania atypowych leków przeciwpsychotycznych, które zostałyujęte w analizie zbiorczej.
Dzieci i młodzież
Olanzapina nie jest wskazana do stosowania w leczeniu dzieci i młodzieży. Badania przeprowadzonez udziałem pacjentów w wieku od 13 do 17 lat wykazały różne reakcje niepożądane, w tymzwiększenie masy ciała, zmiany parametrów metabolicznych oraz wzrost stężenia prolaktyny(patrz punkty 4.8 i 5.1).
Laktoza
Produkt leczniczy Olanzaran w postaci tabletek zawiera laktozę bezwodną. Produkt leczniczy niepowinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy,niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
5
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Badania dotyczące interakcji przeprowadzono wyłącznie u dorosłych.
Potencjalne interakcje mające wpływ na olanzapinę
Z uwagi na to, że olanzapina jest metabolizowana przez CYP1A2, substancje, które wybiórczoindukują lub hamują ten izoenzym mogą mieć wpływ na farmakokinetykę olanzapiny.
Indukcja CYP1A2
Metabolizm olanzapiny może być indukowany przez palenie tytoniu i karbamazepinę, co możeprowadzić do zmniejszenia stężenia olanzapiny. Obserwowano jedynie nieznaczne do średniegozwiększenie klirensu olanzapiny. Znaczenie kliniczne tego faktu jest prawdopodobnie ograniczone,jednak zalecane jest monitorowanie stanu klinicznego i w razie potrzeby należy rozważyć zwiększeniedawki olanzapiny (patrz punkt 4.2).
Hamowanie CYP1A2
Stwierdzono istotne hamowanie metabolizmu olanzapiny przez fluwoksaminę będącą specyficznyminhibitorem CYP1A2. Cmax olanzapiny po podaniu fluwoksaminy zwiększało się średnio o 54%u niepalących kobiet i o 77% u palących mężczyzn. AUC olanzapiny zwiększało się średnioo odpowiednio 52% i o 108%. U pacjentów stosujących jednocześnie fluwoksaminę lub inneinhibitory CYP1A2, takie jak np. cyprofloksacyna, należy rozważyć zastosowanie mniejszej dawkipoczątkowej olanzapiny. W przypadku rozpoczęcia leczenia inhibitorem CYP1A2, należy rozważyćzmniejszenie dawki olanzapiny.
Zmniejszenie biodostępności
Węgiel aktywny zmniejsza biodostępność podanej doustnie olanzapiny o 50-60% i powinien być podawany co najmniej 2 godziny przed olanzapiną lub 2 godziny po niej.
Nie stwierdzono, aby fluoksetyna (inhibitor CYP2D6), pojedyncze dawki leków zobojętniających sokżołądkowy (glin, magnez) czy cymetydyna w istotny sposób wpływały na farmakokinetykęolanzapiny.
Potencjalny wpływ olanzapiny na inne produkty lecznicze
Olanzapina może wywierać antagonistyczne działanie wobec bezpośrednich i pośrednich agonistówdopaminy.
Olanzapina nie hamuje in vitro głównych izoenzymów CYP450 (np. 1A2, 2D6, 2C9, 2C19, 3A4).Dlatego też nie należy się spodziewać żadnych szczególnych interakcji, co potwierdzono w badaniachin vivo, w których nie stwierdzono hamowania metabolizmu następujących substancji czynnych:trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (głównie szlak metaboliczny CYP2D6), warfaryny(CYP2C9), teofiliny (CYP1A2) lub diazepamu (CYP3A4 i 2C19).
Nie stwierdzono interakcji olanzapiny podawanej równocześnie z litem czy biperydenem.
Monitorowanie stężeń terapeutycznych walproinianu w osoczu nie wskazywało na konieczność dostosowania jego dawki po rozpoczęciu jednoczesnego podawania olanzapiny.
Ogólna czynność OUN
Należy zachować ostrożność u pacjentów, którzy spożywają alkohol lub przyjmują produkty leczniczemogące działać hamująco na ośrodkowy układ nerwowy.
Nie jest zalecane jednoczesne stosowanie olanzapiny z produktami leczniczymi stosowanymi przeciw parkinsonizmowi u pacjentów z chorobą Parkinsona oraz otępieniem (patrz punkt 4.4).
Odstęp QTc
Należy zachować ostrożność, jeżeli olanzapina jest podawana jednocześnie z produktami leczniczymi wydłużającymi odstęp QTc (patrz punkt 4.4).
6
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Nie przeprowadzono odpowiednich kontrolowanych badań u kobiet w ciąży. Należy poinstruowaćpacjentkę, aby powiadomiła lekarza o zajściu w ciążę lub planowanej ciąży w czasie leczeniaolanzapiną. Jednak ze względu na ograniczone doświadczenie u ludzi, olanzapina powinna byćstosowana w ciąży jedynie w przypadku, kiedy spodziewane korzyści dla matki przeważają nadpotencjalnym ryzykiem dla płodu.
Po urodzeniu noworodki, których matki stosowały leki przeciwpsychotyczne (w tym olanzapinę)w trzecim trymestrze ciąży narażone na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak:objawy pozapiramidowe i objawy z odstawienia. Objawy te mogą mieć różną ciężkość i czas trwania.Zgłaszano przypadki pobudzenia, hipertonii, hipotonii, drżenia, senności, zaburzeń oddechowych,trudności w karmieniu.
W związku z tym konieczna jest szczególna obserwacja noworodków.
Karmienie piersią
W badaniu z udziałem zdrowych kobiet karmiących piersią wykazano, że olanzapina była wydzielanaz mlekiem kobiecym. U niemowląt średnia ekspozycja (mg/kg mc.) w stanie stacjonarnym stanowiła1,8% dawki przyjętej przez matkę (mg/kg mc.). Pacjentkom powinno się odradzać karmienie piersiąpodczas przyjmowania olanzapiny.
Płodność
Wpływ na płodność nie jest znany (dane przedkliniczne, patrz punkt 5.3).
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie przeprowadzono badań nad wpływem produktu na zdolność prowadzenia pojazdówi obsługiwania maszyn. Ponieważ olanzapina może wywołać ospałość i zawroty głowy, pacjentównależy ostrzec, aby zachowali ostrożność podczas obsługiwania maszyn, w tym pojazdów.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Dorośli
Najczęściej występującymi (obserwowane u ≥1% pacjentów) działaniami niepożądanymi związanymize stosowaniem olanzapiny były: senność, zwiększenie masy ciała, eozynofilia, zwiększenie stężeniaprolaktyny, cholesterolu, glukozy i triglicerydów (patrz punkt 4.4), cukromocz, wzmożone łaknienie,zawroty owy, akatyzja, parkinsonizm, leukopenia, neutropenia (patrz punkt 4.4), dyskinezy,niedociśnienie ortostatyczne, działanie przeciwcholinergiczne, przemijające bezobjawowezwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych (patrz punkt 4.4), wysypka, astenia,zmęczenie, gorączka, ból stawu, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej, duża aktywnośćgamma-glutamylotransferazy, duże stężenie kwasu moczowego, duża aktywność fosfokinazykreatyninowej i obrzęk.
Tabelaryczne zestawienie działań niepożądanych
Poniższa tabela została opracowana na podstawie spontanicznych zgłoszeń oraz obserwacji z badańklinicznych i przedstawia działania niepożądane oraz wyniki badań laboratoryjnych. W obrębie każdejgrupy o określonej częstości występowania, objawy niepożądane są wymienione zgodnie zezmniejszającym się nasileniem. Częstość występowania działań niepożądanych zdefiniowano wnastępujący sposób: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1 000 do<1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1 000), bardzo rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość niemoże być określona na podstawie dostępnych danych).
7
Bardzo często Często Niezbyt często Rzadko Częstość
nieznana
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
Eozynofilia Trombocytopenia11
Leukopenia10
Neutropenia10
Zaburzenia układu immunologicznego
Nadwrażliwość11
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Zwiększenie masy
ciała1
Zwiększenie stężenia
cholesterolu2,3
Zwiększenie stężenia
glukozy4
Zwiększenie stężenia
triglicerydów2,5
Cukromocz
Wzmożone łaknienie
Rozwój lub
nasilenie
cukrzycy
sporadycznie
związane z
kwasicą
ketonową lub
śpiączką, w tym
przypadki
śmiertelne (patrz
punkt 4.4)11
Hipotermia12
Zaburzenia układu nerwowego
Senność Zawroty głowy
Akatyzja6
Parkinsonizm6
Dyskinezy6
Napady drgawek
w większości
przypadków u
pacjentów z
drgawkami lub
czynnikami
ryzyka ich
wystąpienia w
wywiadzie11
Złośliwy zespół
neuroleptyczny
(ZZN) (patrz punkt
4.4)12
Objawy
odstawienia7,12
Dystonia (w tymrotacja gałekocznych)11
Późna dyskineza11
Amnezja9
Dyzartria
Zespół niespokojnych
nóg
Zaburzenia serca
8
Bradykardia
Wydłużenie
odcinka QTc
(patrz punkt 4.4)
Częstoskurcz
komorowy/migotanie
komór, nagły zgon
(patrz punkt 4.4)11
Zaburzenia naczyniowe
Niedociśnienie
ortostatyczne10
Zakrzep z
zatorami (w tym
zator tętnicy
płucnej oraz
zakrzepica żył
głębokich) (patrz
punkt 4.4)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
Krwawienie znosa9
Zaburzenia żołądka i jelit
Łagodne, przemijające
działanie
przeciwcholinergiczne,
w tym zaparcia i
suchość błony
śluzowej jamy ustnej
Wzdęcia
brzucha9
Zapalenie trzustki11
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Przejściowe,
bezobjawowe
zwiększenie
aktywności
aminotransferaz
wątrobowych (AlAT,
AspAT), zwłaszcza w
początkowej fazie
leczenia (patrz punkt
4.4)
Zapalenie wątroby
(w tym wątrobowo-
komórkowe,
cholestatyczne
uszkodzenie wątroby
lub mieszana postać
uszkodzenia
wątroby)11
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Wysypka Reakcja
nadwrażliwości
na światło
słoneczne
Łysienie
Polekowa
reakcja z
eozynofilią i
objawami
ogólnymi -
DRESS
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej
Ból stawów9 Rabdomioliza (rozpad
mięśni)11
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
Nietrzymaniemoczu
9
Zatrzymaniemoczu
Uczucie parcia na pęcherz11
Ciąża, połóg i okres okołoporodowy
Zespół odstawiennyu noworodków(patrz punkt
4.6)
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Zaburzenia wzwodu
u mężczyzn
Zmniejszone libido u
kobiet i u mężczyzn
Brak miesiączki
Powiększenie
piersi
Priapizm12
Mlekotok ukobiet
Ginekomastia/powiększeniepiersi u mężczyzn
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Astenia
Zmęczenie
Obrzęk
Gorączka10
Badania diagnostyczne
Zwiększenie
stężenia prolaktyny
w osoczu8
Zwiększenie
aktywności fosfatazy
zasadowej10
Duża aktywność
fosfokinazy
kreatyninowej11
Zwiększenie
całkowitego
stężenia
bilirubiny
Duża aktywność gamma glutamylotransferazy10
Duże stężenie kwasu moczowego10
10
1 Obserwowano istotne klinicznie zwiększenie masy ciała we wszystkich wyjściowych kategoriach Indeksu Masy Ciała(ang. BMI, Body Mass Index). Przy krótkotrwałym leczeniu (mediana czasu trwania leczenia 47 dni) zwiększenie masy ciaław stosunku do wartości wyjściowych o ≥7% występowało bardzo często (22,2%); o ≥15% występowało często (4,2%)a o ≥25% rzadko (0,8%). Przy długotrwałym leczeniu (co najmniej 48 tygodni) zwiększenie masy ciała o ≥7%, ≥15% i ≥25%w stosunku do wartości wyjściowych występowało bardzo często (odpowiednio 64,4%, 31,7% i 12,3%).
2 Średni wzrost stężenia lipidów na czczo (cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL i triglicerydów) był większyu pacjentów, u których nie występowały zaburzenia przemiany lipidów przed rozpoczęciem leczenia.
3 Obserwowane przy zwiększeniu początkowego stężenia mierzonego na czczo z wartości prawidłowych (<5,17 mmol/l) dodużych wartości (≥6,2 mmol/l). Zmiany początkowego stężenia cholesterolu całkowitego na czczo z wartości granicznych(≥5,17 - <6,2 mmol/l) do dużych wartości (≥6,2 mmol/l) występowały bardzo często.
4 Obserwowano zwiększenie z wyjściowych prawidłowych wartości mierzonych na czczo (<5,56 mmol/l) do dużych wartości(≥7 mmol/l). Zmiany początkowego stężenia glukozy na czczo z wartości granicznych (≥5,56 - <7 mmol/l) do dużychwartości (≥7 mmol/l) występowały bardzo często.
5 Obserwowane w przypadku zwiększenia początkowego stężenia mierzonego na czczo z wartości prawidłowych(<1,69 mmol/l) do dużych wartości (≥2,26 mmol/l). Zmiany stężenia triglicerydów mierzonego na czczo z wartościgranicznych (≥1,69 - <2,26 mmol/l) do dużych wartości (≥2,26 mmol/l) występowały bardzo często.
6 W badaniach klinicznych częstość występowania parkinsonizmu i dystonii u pacjentów leczonych olanzapiną liczbowo byławiększa, jednak nie była statystycznie istotna w porównaniu z grupą otrzymującą placebo. U pacjentów leczonycholanzapiną rzadziej stwierdzano parkinsonizm, akatyzję i dystonię niż u pacjentów leczonych stopniowo zwiększanymidawkami haloperydolu. Z powodu braku dokładnych informacji dotyczących wcześniejszego występowania u tychpacjentów ostrych i późnych ruchowych zaburzeń pozapiramidowych, obecnie nie można jednoznacznie stwierdzić, żeolanzapina wywołuje mniej późnych dyskinez i (lub) innych późnych zaburzeń pozapiramidowych.
7 W przypadku nagłego odstawienia olanzapiny donoszono o wystąpieniu takich ostrych objawów, jak: pocenie się, bezsenność, drżenie, lęk, nudności i wymioty.
8 W badaniach klinicznych trwających do 12 tygodni stężenie prolaktyny w osoczu przekraczało górną granicę normyu około 30% pacjentów leczonych olanzapiną, z prawidłową wartością początkową prolaktyny. U większości tych pacjentówwzrost stężenia był na ogół łagodny i pozostawał na poziomie poniżej dwukrotności górnej granicy normy.
9 Działanie niepożądane zidentyfikowane w badaniach klinicznych zebranych w Ogólnej Bazie Danych dotyczącej olanzapiny.
10 Oszacowana na podstawie wartości mierzonych w badaniach klinicznych zebranych w Ogólnej Bazie Danych dotyczącej olanzapiny.
11 Działanie niepożądane zidentyfikowane ze zgłoszeń spontanicznych po wprowadzeniu produktu do obrotu, dla którego częstość występowania została określona na podstawie danych zebranych w Ogólnej Bazie Danych dotyczącej olanzapiny.
12 Działanie niepożądane zidentyfikowane ze zgłoszeń spontanicznych po wprowadzeniu produktu do obrotu, dla któregoczęstość występowania została oszacowana dla górnej granicy przedziału ufności 95% na podstawie danych zebranychw Ogólnej Bazie Danych dotyczącej olanzapiny.
Długotrwałe leczenie (co najmniej 48 tygodni)
Z biegiem czasu zwiększał się odsetek pacjentów, u których wystąpiły niepożądane zmianyo znaczeniu klinicznym w zakresie wzrostu masy ciała, glukozy, cholesterolu całkowitego/LDL/HDLlub triglicerydów. U pacjentów dorosłych, którzy zakończyli leczenie w ciągu 9-12 miesięcy,szybkość wzrostu średniego stężenia glukozy we krwi zmniejsza się w przybliżeniu po 6 miesiącach.
Dodatkowe informacje dotyczące szczególnych populacji pacjentów
Podczas badań klinicznych obejmujących pacjentów w podeszłym wieku z rozpoznaniem otępienia,leczeniu olanzapiną towarzyszyła zwiększona częstość zgonów oraz występowanie niepożądanychzdarzeń naczyniowo-mózgowych w porównaniu do placebo (patrz również punkt 4.4). Bardzoczęstymi działaniami niepożądanymi związanymi ze stosowaniem olanzapiny w tej grupie pacjentówbyły: nieprawidłowy chód i upadki. Często obserwowano zapalenie płuc, podwyższoną temperaturęciała, letarg, rumień, halucynacje wzrokowe i nietrzymanie moczu.
W trakcie badań klinicznych u pacjentów z chorobą Parkinsona, u których wystąpiła psychozapolekowa (agoniści dopaminy), bardzo często stwierdzano nasilenie objawów parkinsonizmu i omamywystępujące częściej w porównaniu z placebo.
11
W jednym badaniu klinicznym z udziałem pacjentów z rozpoznaniem epizodu manii w przebieguchoroby dwubiegunowej, skojarzone stosowanie walproinianu z olanzapiną wywołało neutropenięu 4,1% osób; duże stężenie walproinianu w osoczu mogło być czynnikiem wpływającym na jejwystąpienie. W trakcie stosowania olanzapiny z litem lub walproinianem zaobserwowano częstsze(≥10%) występowanie drżenia, suchości błony śluzowej jamy ustnej, wzmożonego łaknieniai zwiększenia masy ciała. Często stwierdzano również zaburzenia mowy. W trakcie leczeniaolanzapiną w skojarzeniu z litem lub diwalproeksem podczas ostrej fazy leczenia (do 6 tygodni),u 17,4% pacjentów zaobserwowano zwiększenie masy ciała o ≥7% w stosunku do początkowej masyciała. Długotrwałe (do 12 miesięcy) stosowanie olanzapiny w celu zapobiegania nawrotomu pacjentów z zaburzeniami dwubiegunowymi było związane ze zwiększeniem masy ciała o ≥7%w stosunku do początkowej masy ciała u 39,9% pacjentów.
Dzieci i młodzież
Olanzapina nie jest wskazana w leczeniu dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Chociaż nieprzeprowadzono badań mających na celu porównanie młodzieży i pacjentów dorosłych, danepochodzące z badań przeprowadzonych z udziałem młodzieży porównano do danych uzyskanychz badań z udziałem dorosłych pacjentów.
Poniższa tabela przedstawia podsumowanie działań niepożądanych występujących z większączęstością u dorastających pacjentów (w wieku 13-17 lat) niż u pacjentów dorosłych lub reakcjiniepożądanych, które stwierdzono jedynie w trakcie krótkotrwałych badań klinicznychprzeprowadzonych z udziałem młodzieży. Przyrost masy ciała o znaczeniu klinicznym (≥7%)występuje częściej u populacji młodzieży w porównaniu do pacjentów dorosłych przy zastosowaniuporównywalnych dawek. Wielkość przyrostu masy ciała oraz odsetek nastolatków, u których wystąpiłprzyrost masy ciała o znaczeniu klinicznym były większe w przypadku długotrwałego leczenia(co najmniej 24 tygodnie) niż w przypadku krótkotrwałego leczenia.
W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania objawy niepożądane wymienionezgodnie ze zmniejszającym się nasileniem. Częstość występowania zdefiniowano w następującysposób: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100 do <1/10).
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Bardzo często: zwiększenie masy ciała13, zwiększenie stężenia triglicerydów14, zwiększenie apetytu.
Często: zwiększenie stężenia cholesterolu15.
Zaburzenia układu nerwowego
Bardzo często: uspokojenie polekowe (w tym: nadmierna potrzeba snu, letarg, senność).
Zaburzenia żołądka i jelit
Często: suchość błon śluzowych jamy ustnej.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Bardzo często: zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych (AlAT, AspAT; patrz punkt 4.4).
Badania laboratoryjne
Bardzo często: zmniejszenie stężenia bilirubiny całkowitej, wzrost GGT, zwiększenie stężenia prolaktyny w osoczu16.
12
13 Po krótkotrwałym leczeniu (mediana czasu trwania leczenia 22 dni) zwiększenie masy ciała o ≥7% w stosunku do wartościwyjściowych (kg) występowało bardzo często (40,6%), wzrost o ≥15% w stosunku do wartości wyjściowych występowałczęsto (7,1%), i wzrost o ≥25% występował często (2,5%). Po długotrwałym leczeniu (co najmniej 24 tygodnie), u 89,4%wystąpił wzrost masy ciała o ≥7%, u 55,3% o ≥15% a u 29,1% o ≥25% w porównaniu do wartości wyjściowych.
14 Obserwowane w przypadku zwiększenia początkowego stężenia mierzonego na czczo z wartości prawidłowych(<1,016 mmol/l) do dużych wartości (≥1,467 mmol/l) oraz zmiany stężenia triglicerydów mierzonego na czczo z wartościgranicznych (≥1,016 mmol/l - <1,467 mmol/l) do dużych wartości (≥1,467 mmol/l).
15 Zmiany obserwowane przy zwiększeniu początkowego stężenia cholesterolu całkowitego mierzonego na czczo z wartościprawidłowych (<4,39 mmol/l) do dużych wartości (≥5,17 mmol/l) występowały często. Zmiany stężenia cholesterolucałkowitego na czczo z początkowych wartości granicznych (≥4,39 - <5,17 mmol/l) do dużych wartości (≥5,17 mmol/l)występowały bardzo często.
16 O zwiększeniu stężenia prolaktyny w osoczu donoszono u 47,4% nastoletnich pacjentów.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49-21-301, fax: + 48 22 49-21-309,e-mail:
[email protected]
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Objawy podmiotowe i przedmiotowe
Do bardzo częstych objawów (częstość >10%) przedawkowania należą: częstoskurcz,pobudzenie/agresywność, dyzartria, różne objawy pozapiramidowe i obniżony poziom świadomości,od uspokojenia polekowego do śpiączki włącznie.
Innymi znaczącymi klinicznie następstwami przedawkowania : delirium, drgawki, śpiączka,prawdopodobieństwo wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego, depresja oddechowa,zachłyśnięcie, nadciśnienie lub niedociśnienie, zaburzenia rytmu serca (<2% przypadkówprzedawkowania) oraz zatrzymanie krążenia i oddychania. Odnotowano przypadki śmierci już poprzyjęciu jednorazowych dawek nie większych niż 450 mg, ale też powrotu do zdrowia po przyjęciujednorazowej doustnej dawki olanzapiny wynoszącej około 2 g.
Postępowanie
Nie istnieje swoista odtrutka przeciwko olanzapinie. Nie zaleca się prowokowania wymiotów.Wskazane może być wdrożenie standardowego postępowania w przedawkowaniu (tzn. płukanieżołądka, podanie węgla aktywnego). Wykazano, że jednoczesne podanie węgla aktywnego zmniejszadostępność biologiczną przyjętej doustnie olanzapiny o 50-60%.
Leczenie objawowe i monitorowanie czynności życiowych powinno być wdrożone zgodnie ze stanemklinicznym pacjenta i powinno uwzględniać leczenie niedociśnienia oraz zapaści krążeniowej orazpodtrzymywanie czynności oddechowych. Nie należy stosować epinefryny, dopaminy ani innychśrodków sympatykomimetycznych wykazujących aktywność beta-agonistyczną, ponieważ beta-stymulacja może nasilić niedociśnienie. Konieczne jest monitorowanie czynności układu sercowo-naczyniowego w celu wykrycia ewentualnych zaburzeń rytmu serca. Ścisła kontrola lekarska orazmonitorowanie powinny trwać do całkowitego powrotu pacjenta do zdrowia.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
13
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwpsychotyczne, diazepiny, oksazepiny i tiazepiny.Kod ATC: N05A H03.
Działanie farmakodynamiczne
Olanzapina jest lekiem przeciwpsychotycznym, przeciwmaniakalnym oraz stabilizującym nastrój,posiadającym szeroki profil farmakologiczny w stosunku do licznych układów receptorowych.
W badaniach przedklinicznych olanzapina wykazywała powinowactwo (Ki; <100 nM) donastępujących receptorów: serotoninowych 5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6; dopaminowych D1, D2, D3, D4, D5;cholinergicznych receptorów muskarynowych M1-M5; α1 adrenergicznych i histaminowychreceptorów H1. Badania behawioralne na zwierzętach wykazały antagonizm olanzapiny w stosunkudo receptorów 5HT, dopaminowych i cholinergicznych zgodny z profilem wiązania do receptorów.W badaniach in vitro olanzapina wykazywała większe powinowactwo do receptorów serotoninowych5HT2 niż dopaminowych D2 oraz większą aktywność do receptorów 5HT2 niż D2 w modelu in vivo.Badania elektrofizjologiczne wykazały, że olanzapina selektywnie redukuje pobudzającą czynnośćneuronów dopaminergicznych układu mezolimbicznego (A10), mając jednocześnie niewielki wpływna drogi w prążkowiu (A9) zaangażowane w czynności motoryczne. Olanzapina osłabiała warunkowyodruch unikania, będący testem aktywności przeciwpsychotycznej, w dawkach mniejszych niżwymagane do wywołania katalepsji, zjawiska wskazującego na występowanie związanychz aktywnością motoryczną działań niepożądanych. W odróżnieniu od innych leków przeciwpsychotycznych, olanzapina zwiększa odpowiedź w teście „anksjolitycznym”.
W przeprowadzonym u zdrowych ochotników badaniu z pojedynczą dawką doustną (10 mg)z zastosowaniem pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) olanzapina powodowała większewysycenie receptorów 5HT2A niż receptorów dopaminergicznych D2. Ponadto, badaniez zastosowaniem tomografii emisyjnej pojedynczych fotonów (SPECT) przeprowadzone u pacjentówchorych na schizofrenię wykazało mniejsze wysycenie zlokalizowanych w prążkowiu receptorów D2u pacjentów odpowiadających na leczenie olanzapiną niż u pacjentów odpowiadających na leczenieinnymi lekami przeciwpsychotycznymi lub rysperydonem, natomiast porównywalne do tego, jakiezaobserwowano u pacjentów odpowiadających na leczenie klozapiną.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania
Dwa badania spośród dwóch kontrolowanych placebo oraz dwa spośród trzech badań kontrolowanychśrodkiem porównawczym, z udziałem ponad 2900 chorych na schizofrenię, u których występowałyobjawy pozytywne i negatywne, wykazały, że leczenie olanzapiną wiązało się ze statystycznie istotniewiększą poprawą, zarówno w zakresie objawów negatywnych jak i pozytywnych.
W międzynarodowym badaniu porównawczym z zastosowaniem podwójnie ślepej próby,obejmującym 1481 pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii, zaburzeń schizoafektywnych i zaburzeńpokrewnych, z towarzyszącymi objawami depresyjnymi o różnym nasileniu (średnie wartościpoczątkowe wynoszące 16,6 w Skali Depresji Montgomery-Asberg), drugorzędna analizaprospektywna zmiany poziomu nastroju w momencie rozpoczęcia badania w stosunku do nastrojuw punkcie końcowym wykazała statystycznie znaczącą jego poprawę (P=0,001) na korzyśćolanzapiny (-6,0) w porównaniu z haloperydolem (-3,1).
U pacjentów z rozpoznaniem manii lub epizodu mieszanego w zaburzeniach dwubiegunowych, potrzech tygodniach leczenia olanzapina wykazywała większą skuteczność w porównaniu z placeboi walproinianem semisodu (diwalproeks) w zmniejszeniu objawów manii. Olanzapina wykazywałaporównywalną z haloperydolem skuteczność, której miarą był odsetek pacjentów z remisją objawówmanii i depresji po 6 i 12 tygodniach leczenia. W badaniu pacjentów leczonych jednocześnie litem lub
walproinianem przez co najmniej 2 tygodnie, po dodaniu olanzapiny w dawce 10 mg (w skojarzeniuz litem lub walproinianem) uzyskiwano większą redukcję objawów manii niż w przypadkumonoterapii litem lub walproinianem po 6 tygodniach.
W 12-miesięcznym badaniu dotyczącym zapobiegania nawrotom u pacjentów z rozpoznaniemepizodu manii, u których osiągnięto remisję po olanzapinie, i których następnie losowo przydzielonodo grup otrzymujących olanzapinę lub placebo, wykazano statystycznie istotną przewagę olanzapiny
14
nad placebo w głównym punkcie końcowym badania, jakim był nawrót choroby dwubiegunowej.Wykazano ponadto statystycznie istotną przewagę olanzapiny nad placebo w zapobieganiu nawrotommanii lub depresji.
W drugim 12-miesięcznym badaniu dotyczącym zapobiegania nawrotom u pacjentów z rozpoznaniemepizodu manii, u których osiągnięto remisję po terapii skojarzonej olanzapiną i litem, i którychnastępnie losowo przydzielono do grupy leczonej olanzapiną lub litem w monoterapii, nie wykazanostatystycznie istotnej niższości olanzapiny w porównaniu z litem w głównym punkcie końcowymbadania, jakim był nawrót zaburzeń dwubiegunowych (olanzapina 30,0%, lit 38,3%; P=0,055).
W 18-miesięcznym badaniu u pacjentów z rozpoznaniem epizodu manii lub epizodu mieszanego,u których osiągnięto stabilizację po leczeniu skojarzonym olanzapiną i lekiem stabilizującym nastrój(lit lub walproinian), nie stwierdzono statystycznie istotnej przewagi długotrwałego stosowaniaolanzapiny z litem albo walproinianem nad stosowaniem litu lub walproinianu w monoterapii, biorącpod uwagę opóźnianie nawrotów zaburzeń dwubiegunowych, zdefiniowanych zgodnie z kryteriamiobjawowymi (diagnostycznymi).
Dzieci i młodzież
Dane z kontrolowanych badań dotyczących skuteczności u młodzieży (w wieku 13 do 17 lat)ograniczone do krótkotrwałych badań skuteczności w leczeniu schizofrenii (6 tygodni) oraz maniizwiązanej z zaburzeniem dwubiegunowym typu I (3 tygodnie), z udziałem mniej niż 200 nastolatków.Stosowano zmienną dawkę olanzapiny rozpoczynającą się od 2,5 i dochodzącą do 20 mg na dobę.W takcie leczenia olanzapiną młodzież osiągnęła znacząco większą masę ciała w porównaniuz pacjentami dorosłymi. Wielkość zmian w stężeniu cholesterolu całkowitego na czczo, cholesteroluLDL, triglicerydów oraz prolaktyny (patrz punkty 4.4 i 4.8) była większa u młodzieży niż u pacjentówdorosłych. Brak danych z kontrolowanych badań dotyczących utrzymania działania lubbezpieczeństwa długotrwałego stosowania (patrz punkty 4.4 i 4.8). Informacje dotyczącebezpieczeństwa długotrwałego stosowania ograniczone głównie do danych z otwartych,niekontrolowanych badań klinicznych.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Olanzapina jest dobrze wchłaniana po podaniu doustnym, osiągając stężenia maksymalne w osoczuw ciągu 5 do 8 godzin. Obecność pokarmu nie wpływa na jej wchłanianie. Nie porównywanobezwzględnej dostępności biologicznej leku po podaniu doustnym i dożylnym.
Dystrybucja
Olanzapina w zakresie stężeń od 7 do 1 000 ng/ml wiąże się z białkami osocza w 93%, główniez albuminami i α1-kwaśnymi-glikoproteinami.
Metabolizm
Olanzapina jest metabolizowana w wątrobie w drodze sprzęgania i utleniania. Głównymwystępującym w krwiobiegu metabolitem olanzapiny jest 10-N-glukuronid, który nie przenika przezbarierę krew-mózg. Cytochromy P450-CYP1A2 oraz P450-CYP2D6 biorą udział w tworzeniumetabolitów N-demetylowego i 2-hydroksymetylowego, które w badaniach na zwierzętach wykazałyznamiennie mniejszą aktywność in vivo niż olanzapina. Przeważająca aktywność farmakologicznazależy od związku macierzystego olanzapiny.
Eliminacja
Po podaniu doustnym, średni okres półtrwania olanzapiny w końcowej fazie eliminacji u zdrowychosób różnił się zależnie od wieku i płci.
U zdrowych osób w podeszłym wieku (65 lat i starszych) średni okres półtrwania olanzapiny w fazieeliminacji był przedłużony w porównaniu z młodszymi zdrowymi osobami (odpowiednio 51,8i 33,8 godzin), natomiast klirens był zmniejszony (odpowiednio 17,5 i 18,2 l/h). Obserwowana u osóbw podeszłym wieku zmienność parametrów farmakokinetycznych utrzymywała się w granicach
15
obserwowanych u osób młodszych. U 44 pacjentów ze schizofrenią, w wieku >65 lat podawanieolanzapiny w dawkach od 5 mg do 20 mg na dobę nie było związane z żadnym szczególnym profilemzdarzeń niepożądanych.
Średni okres półtrwania w fazie eliminacji olanzapiny był nieco dłuższy u kobiet niż u mężczyzn(odpowiednio 36,7 i 32,3 godziny), klirens natomiast był zmniejszony (odpowiednio 18,9 i 27,3 l/h).Profil bezpieczeństwa olanzapiny (5-20 mg) zarówno w grupie kobiet (n=467), jak i mężczyzn(n=869) był porównywalny.
Zaburzenie czynności nerek
U pacjentów z zaburzeniem czynności nerek (klirens kreatyniny <10 ml/min) w porównaniu zezdrowymi osobami, nie stwierdzono znamiennych różnic w średnim okresie półtrwania w fazieeliminacji (odpowiednio 37,7 i 32,4 godziny) oraz w klirensie leku (odpowiednio 21,2 i 25 l/h).Badanie bilansu masy wykazało, że około 57% znakowanej radioaktywnie olanzapiny występowałow moczu, głównie w postaci metabolitów.
Osoby palące tytoń
U palących tytoń osób z łagodnym zaburzeniem czynności wątroby średni okres półtrwania w fazieeliminacji olanzapiny był wydłużony (39,3 godziny), a klirens zmniejszony (18 l/h) w porównaniuze zdrowymi, niepalącymi osobami (odpowiednio 48,8 godziny i 14,1 l/h).
U osób niepalących w porównaniu z palącymi (mężczyźni i kobiety) średni okres półtrwania w fazieeliminacji leku był wydłużony (odpowiednio 38,6 i 30,4 h), a klirens zmniejszony (odpowiednio 18,6i 27,7 l/h).
Klirens olanzapiny w osoczu jest mniejszy u osób w podeszłym wieku niż u osób młodszych,mniejszy u kobiet niż u mężczyzn oraz mniejszy u osób niepalących niż u palących. Jednakże zakreswpływu wieku, płci lub palenia tytoniu na klirens olanzapiny i na okres półtrwania jest maływ porównaniu z ogólną zmiennością osobniczą.
W badaniach z udziałem pacjentów rasy kaukaskiej, Japończyków oraz Chińczyków, nie stwierdzonoróżnic w parametrach farmakokinetycznych pomiędzy tymi trzema populacjami.
Dzieci i młodzież
Młodzież (w wieku 13 do 17 lat): farmakokinetyki olanzapiny u młodzieży i dorosłych podobne.W badaniach klinicznych, średnie narażenie na olanzapinę było około 27% wyższe u młodzieży.Różnice demograficzne pomiędzy młodzieżą i dorosłymi pacjentami obejmują mniejszą średnią masęciała oraz mniej nastolatków palących papierosy. Czynniki te prawdopodobnie przyczyniają się dowiększego narażenia obserwowanego u młodzieży.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Toksyczność ostra (po podaniu pojedynczej dawki)
Objawy toksyczności u gryzoni po doustnym podaniu były typowe dla silnych związkówneuroleptycznych: zmniejszenie aktywności, śpiączka, drżenia, drgawki kloniczne, ślinotoki zahamowanie przyrostu masy ciała. Średnia dawka śmiertelna wynosiła około 210 mg/kg mc.(u myszy) i 175 mg/kg mc. (u szczura). Psy tolerowały pojedyncze dawki doustne do 100 mg/kg mc.bez przypadków śmiertelnych. Kliniczne objawy, które u nich występowały to uspokojenie polekowe,ataksja, drżenia, przyspieszenie czynności serca, utrudnione oddychanie, zwężenie źrenici jadłowstręt. U małp pojedyncze dawki doustne do 100 mg/kg mc. powodowały prostrację, a większedawki zaburzenia świadomości.
Toksyczność po podaniu wielokrotnym
W badaniach trwających do 3 miesięcy u myszy oraz trwających do 1 roku u szczurów i psów,głównymi objawami były: zahamowanie OUN, objawy działania przeciwcholinergicznegoi obwodowe zaburzenia hematologiczne. Tolerancja prowadziła do zahamowania czynności OUN.Wskaźniki wzrostu były zmniejszone po dużych dawkach. Odwracalne działania leku, związane ze
16
zwiększeniem stężenia prolaktyny u szczurów, obejmowały zmniejszenie masy jajników i macicy orazzmiany morfologiczne w nabłonku pochwy i gruczole sutkowym.
Toksyczność hematologiczna
Wpływ na obraz krwi, obserwowany u wszystkich badanych gatunków, obejmował zależne od dawkizmniejszenie liczby leukocytów w krwiobiegu u myszy i niespecyficzne zmniejszenie liczbyleukocytów w krwiobiegu u szczurów; jednakże brak jest dowodów działania cytotoksycznego wobecszpiku kostnego. Stwierdzono odwracalną neutropenię, małopłytkowość lub niedokrwistość u kilkupsów otrzymujących dawkę 8 lub 10 mg/kg mc. na dobę (całkowite pole pod krzywą [AUC] dlaolanzapiny było w tym przypadku 12 do 15 razy większa niż u ludzi otrzymujących dawkę 12 mg).U psów z cytopenią nie stwierdzono działań niepożądanych dotyczących progenitorowychi proliferujących komórek szpiku kostnego.
Toksyczny wpływ na reprodukcję
Olanzapina nie wywiera działania teratogennego. U szczurów uspokojenie polekowe przejawia sięzaburzeniem zdolności samców do kojarzenia się. Cykle płciowe były zaburzone po dawce1,1 mg/kg mc. (trzykrotność dawki maksymalnej u człowieka), a parametry dotyczące reprodukcjiu szczurów po dawce 3 mg/kg mc. (dziewięciokrotność dawki maksymalnej u człowieka).U potomstwa szczurów otrzymujących olanzapinę, obserwowano opóźnienie w rozwoju płodu orazprzemijające zmniejszenie aktywności potomstwa.
Działanie mutagenne
Olanzapina nie wykazywała działania mutagennego ani klastogennego w pełnym zakresie testów standardowych, w tym w testach mutacji w komórkach bakterii i testach u ssaków in vitro i in vivo.
Działanie rakotwórcze
Na podstawie wyników badań na myszach i szczurach stwierdzono, że olanzapina nie wykazujedziałania rakotwórczego.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Laktoza bezwodna Celuloza mikrokrystaliczna Hydroksypropyloceluloza niskopodstawionaMagnezu stearynian
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania produktu leczniczego.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Opakowania blistrowe OPA/Aluminium/PVC/Aluminium formowane na zimno.
Wielkość opakowań: 7, 10, 14, 28, 30, 35, 56 lub 70 tabletek.
17
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Bez specjalnych wymagań.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
AXXON Sp. z o.o.ul. Baletowa 30 02-867 Warszawa
8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Olanzaran, 5 mg, tabletkiPozwolenie numer: 16505
Olanzaran, 10 mg, tabletkiPozwolenie numer: 16498
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 15.02.2010 Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 06.06.2016
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
marzec 2017
18