CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Encorton, 1 mg, tabletkiEncorton, 5 mg, tabletkiEncorton, 10 mg, tabletkiEncorton, 20 mg, tabletki
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 tabletka zawiera 1 mg, 5 mg, 10 mg lub 20 mg prednizonu (Prednisonum).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna.
1 tabletka 1 mg zawiera 57,4 mg laktozy jednowodnej.1 tabletka 5 mg zawiera 82,6 mg laktozy jednowodnej.1 tabletka 10 mg zawiera 165,2 mg laktozy jednowodnej.1 tabletka 20 mg zawiera 155,2 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Encorton, 1 mg: tabletki białe lub prawie białe, gładkie o jednolitej powierzchni, okrągłei obustronnie płaskie, z oznakowaniem "∆" wytłoczonym po jednej stronie.Encorton, 5 mg: tabletki białe lub prawie białe, gładkie o jednolitej powierzchni, okrągłei obustronnie płaskie, z oznakowaniem "∆" wytłoczonym po jednej stronie.Encorton, 10 mg: tabletki białe lub prawie białe, gładkie o jednolitej powierzchni, okrągłei obustronnie płaskie, z oznakowaniem "- " wytłoczonym po jednej stronie.Encorton, 20 mg: tabletki białe lub prawie białe, gładkie o jednolitej powierzchni, okrągłei obustronnie płaskie, z oznakowaniem "+" wytłoczonym po jednej stronie.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Choroby układu endokrynnego:
niewydolność kory nadnerczy pierwotna (choroba Addisona) i wtórna (lekami z wyboru hydrokortyzon i kortyzon, syntetyczne pochodne mogą być stosowane z mineralokortykoidami);wrodzona hiperplazja nadnerczy;
hiperkalcemia związana z chorobą nowotworową; zapalenie tarczycy (nieropne).
Choroby alergiczne o ciężkim przebiegu, oporne na inne metody leczenia:
kontaktowe zapalenie skóry; atopowe zapalenie skóry; choroba posurowicza;
2
reakcje nadwrażliwości na leki;
całoroczny lub sezonowy alergiczny nieżyt nosa.
Kolagenozy (glikokortykosteroidy wskazane w okresach zaostrzenia lub w niektórych przypadkach
jako leczenie podtrzymujące):
ostre reumatyczne zapalenie mięśnia sercowego;
zapalenie skórno-mięśniowe (u dzieci glikokortykosteroidy mogą być lekiem z wyboru);toczeń rumieniowaty układowy.
Choroby skóry i błon śluzowych:
złuszczające zapalenie skóry;
opryszczkowe pęcherzowe zapalenie skóry;ciężkie łojotokowe zapalenie skóry;
ciężki rumień wielopostaciowy (zespół Stevens-Johnsona); ziarniniak grzybiasty;
pęcherzyca;
ciężka łuszczyca.
Choroby przewodu pokarmowego (w okresach zaostrzenia; długotrwałe leczenie jest niewskazane):
wrzodziejące zapalenie okrężnicy;
choroba Leśniowskiego-Crohna.
Choroby układu krwiotwórczego:
niedokrwistość hemolityczna nabyta (autoimmunologiczna);niedokrwistość aplastyczna wrodzona;
niedokrwistość wskutek wybiórczej hipoplazji układu czerwonokrwinkowego;małopłytkowość wtórna u dorosłych;
idiopatyczna plamica małopłytkowa (choroba Werlhofa) u dorosłych.
Choroby nowotworowe (jako leczenie paliatywne, łącznie z odpowiednim leczeniem
przeciwnowotworowym):
białaczka i chłoniaki u dorosłych; ostra białaczka u dzieci.
zespół nerczycowy;
glikokortykosteroidy wskazane w celu wywołania diurezy lub uzyskania remisji w przypadkubiałkomoczu w zespole nerczycowym idiopatycznym bez mocznicy lub w celu poprawy czynnościnerek u chorych z toczniem rumieniowatym. W idiopatycznym zespole nerczycowym długotrwałeleczenie może być konieczne w celu zapobieżenia częstym nawrotom.
Choroby neurologiczne:
stwardnienie rozsiane w okresach zaostrzenia.
Choroby oka (ciężkie ostre i przewlekłe procesy alergiczne i zapalne):
zapalenie tęczówki;
zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego;zapalenie naczyniówki i siatkówki;
rozlane zapalenie błony naczyniowej tylnego odcinka oka; zapalenie nerwu wzrokowego;
3
współczulne zapalenie naczyniówki;
zapalenie przedniego odcinka oka; alergiczne zapalenie spojówek;
zapalenie rogówki (nie związane z zakażeniem wirusem opryszczki lub zakażeniem grzybiczym);alergiczne owrzodzenie brzeżne rogówki.
Choroby układu oddechowego:
beryloza;
zespół Löfflera;
zachłystowe zapalenie płuc; objawowa sarkoidoza;
piorunująca lub rozsiana gruźlica płuc (z jednoczesnym leczeniem przeciwgruźliczym); astma oskrzelowa.
Choroby reumatyczne (jako leczenie wspomagające w stanach zaostrzenia):
zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
łuszczycowe zapalenie stawów;
reumatoidalne zapalenie stawów, młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów (w przypadkach opornych na inne metody leczenia).
Inne, niereumatyczne stany zapalne układu kostno-stawowego:
ostre i podostre zapalenie kaletki;
ostre dnawe zapalenie stawów;
ostre, nieswoiste zapalenie pochewki ścięgna;pourazowe zapalenie kości i stawów;
zapalenie błony maziowej u pacjentów z zapaleniem kości i stawów;zapalenie nadkłykcia.
Inne:
gruźlicze zapalenie opon mózgowych z blokiem podpajęczynówkowym (jednocześnie z leczeniemprzeciwgruźliczym);
włośnica z zajęciem mięśnia sercowego lub układu nerwowego.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dawkę należy ustalać indywidualnie, zależnie od rodzaju choroby i odpowiedzi na leczenie. Pouzyskaniu pożądanego efektu leczniczego wskazane jest stopniowe zmniejszanie dawki donajmniejszej dawki skutecznej. Także przed planowanym odstawieniem leku dawkę należyzmniejszać stopniowo. W przypadku długotrwałego leczenia dużymi dawkami odstawienie lekumożna rozpocząć zmniejszaniem dawki o 1 mg miesięcznie, w przypadku krótkiego okresu leczenia o 2 do 5 mg co 2-7 dni. Prednizon podawany w dawce do 40 mg na dobę przez okres krótszy niż 7 dnimożna odstawić bez ryzyka zahamowania osi przysadka - nadnercza. W celu zmniejszenia ryzykazahamowania osi podwzgórze - przysadka - nadnercza zaleca się podawanie leku raz na dobę, wgodzinach rannych, ponieważ rano jest największe wydzielanie endogennych kortykosteroidów.Jednakże, w niektórych przypadkach może być konieczne częstsze podawanie prednizonu.
4
Zazwyczaj stosowane dawki:
Dorośli i młodzież: 5 mg do 60 mg na dobę, jako pojedyncza dawka lub w dawkach podzielonych,maksymalnie do 250 mg na dobę.
Dzieci: zazwyczaj stosowane dawki u dzieci: 2 mg na kg mc. na dobę w dawkach podzielonych co 6 lub 8 godzin, lub w dawce jednorazowej.
Stwardnienie rozsiane w okresach zaostrzenia
Dorośli: 200 mg na dobę przez 7 dni, następnie 80 mg co drugi dzień przez 1 miesiąc.
Zespół nerczycowy Dzieci i młodzież
Dzieci do 18 miesiąca: dawka nie została ustalona.
Dzieci w wieku od 18 miesięcy do 4 lat: początkowo 7 mg do 10 mg cztery razy na dobę.Dzieci w wieku od 4 do 10 lat: początkowo 15 mg cztery razy na dobę.Dzieci w wieku powyżej 10 lat: początkowo 20 mg cztery razy na dobę.Reumatyczne zapalenie serca, białaczka, nowotwory
Dzieci: przez pierwsze 2 lub 3 tygodnie: 0,5 mg na kg mc. lub 15 mg na m2 powierzchni ciała czteryrazy na dobę; następnie 0,375 mg na kg mc. lub 11,25 mg na m2 powierzchni ciała cztery razy na dobęprzez 4 do 6 tygodni.
Gruźlica (z jednoczesnym leczeniem przeciwgruźliczym)
Dzieci: 0,5 mg/ kg mc. lub 15 mg na m2 powierzchni ciała cztery razy na dobę przez dwa miesiące.
Sposób podawania
Lek należy przyjmować w trakcie posiłku. Tabletki nie należy dzielić.
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną prednizon lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1. Układowe zakażenia grzybicze.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Prednizon jest przeciwwskazany u pacjentów z układowymi zakażeniami grzybiczymi, ze względu naryzyko nasilenia zakażenia. W zakażeniach grzybiczych leczonych amfoterycyną B może byćniekiedy stosowany w celu zmniejszenia jej działań niepożądanych, jednak w tych przypadkach możepowodować zastoinową niewydolność krążenia i powiększenie serca oraz ciężką hipokaliemię.U pacjentów leczonych kortykosteroidami, w sytuacji zwiększonego stresu może wystąpićkonieczność podania zwiększonej dawki szybko działającego glikokortykosteroidu.
Nagłe zaprzestanie leczenia może spowodować wystąpienie niewydolności kory nadnerczy, dlategonależy dawkę prednizonu zmniejszać stopniowo. Schemat zmniejszania dawki zależy od rodzajuchoroby, okresu leczenia, wielkości stosowanej dawki i reakcji pacjenta.
Prednizon może maskować objawy zakażenia, zmniejszać odporność na zakażenie i zdolność do jegolokalizacji. Osoby leczone kortykosteroidami powinny unikać ekspozycji na ospę wietrzną i odrę,
5
ponieważ w przypadku zakażenia tymi chorobami, ich przebieg jest znacznie cięższy (nawet
zakończony zgonem).
Prednizon może ujawnić utajoną pełzakowicę. U osób przybyłych z krajów tropikalnych lubpacjentów z biegunką o nieznanej przyczynie, należy wykluczyć zakażenie pełzakiem czerwonkiprzed leczeniem glikokortykosteroidami.
Pacjentów leczonych prednizonem nie należy szczepić żywymi szczepionkami wirusowymi. Podanieinaktywowanej szczepionki wirusowej lub bakteryjnej może nie spowodować oczekiwanego wzrostuprzeciwciał, chyba że szczepienie stosuje się u pacjentów otrzymujących glikokortykosteroidy jakoleczenie substytucyjne, np. w chorobie Addisona. Podawanie prednizonu pacjentom z czynną gruźlicąpowinno być ograniczone do przypadków gruźlicy rozsianej lub o przebiegu piorunującym i tylkoprzy jednoczesnym leczeniu przeciwgruźliczym. Pacjenci z gruźlicą utajoną lub dodatnią próbątuberkulinową otrzymujący prednizon powinni być obserwowani celem wykrycia rozwoju gruźlicy.W przypadku długotrwałego stosowania glikokortykosteroidów powinni otrzymywać profilaktycznieleki przeciwgruźlicze.
Przerwanie leczenia po długotrwałym stosowaniu może wywołać objawy zespołu odstawieniaglikokortykosteroidów, takie jak: gorączka, bóle mięśni i stawów, złe samopoczucie. Objawy te mogąwystąpić nawet w przypadku, gdy nie stwierdza się niewydolności kory nadnerczy.U pacjentów z niedoczynnością tarczycy lub marskością wątroby prednizon wykazuje silniejszedziałanie.
W przypadku półpaśca ocznego stosować ostrożnie ze względu na ryzyko perforacji rogówki.Prednizon należy stosować w najmniejszych skutecznych dawkach. Jeśli możliwe jest zmniejszeniedawki, należy zmniejszać stopniowo.
Podczas stosowania prednizonu mogą wystąpić zaburzenia psychiczne, takie jak euforia, bezsenność,nagłe zmiany nastroju, zaburzenia osobowości, ciężka depresja, objawy psychozy. Istniejącawcześniej chwiejność emocjonalna lub skłonności psychotyczne mogą nasilać się podczas leczenia.Należy zachować ostrożność podczas leczenia kwasem acetylosalicylowym razem z prednizonem upacjentów z hipoprotrombinemią.
Należy ostrożnie stosować prednizon w nieswoistym wrzodziejącym zapaleniu okrężnicy jeśli istniejezagrożenie perforacją, ropniach lub innych ropnych zakażeniach, uchyłkowatości jelit, świeżychzespoleniach jelitowych, czynnym lub utajonym wrzodzie trawiennym, w zapaleniu przełyku, wzapaleniu żołądka, w nadczynności i niedoczynności tarczycy, niewydolności nerek, nadciśnieniutętniczym, osteoporozie, myasthenia gravis, cukrzycy, upośledzonej czynności wątroby, chorobachserca, zastoinowej niewydolności krążenia, w ostatnio przebytym zawale serca, jaskrze, zakażeniachgrzybiczych lub wirusowych, hiperlipidemii, hipoalbuminemii. Długotrwałe stosowanie prednizonumoże powodować zaćmę, jaskrę z możliwością uszkodzenia nerwów wzrokowych, a także zwiększaćryzyko wtórnych zakażeń grzybiczych lub wirusowych.
Twardzinowy przełom nerkowy
U pacjentów z twardziną układową wymagane jest zachowanie ostrożności ze względu na zwiększonączęstość występowania twardzinowego przełomu nerkowego (o możliwym śmiertelnym przebiegu) znadciśnieniem i zmniejszeniem wytwarzania moczu obserwowanym po podaniu prednizolonu wdawce wynoszącej co najmniej 15 mg na dobę. Dlatego należy rutynowo sprawdzać ciśnienie krwi iczynność nerek (stężenie kreatyniny w surowicy). Jeśli podejrzewa się wystąpienie przełomunerkowego, należy starannie kontrolować ciśnienie krwi.
Zaburzenia widzenia
Zaburzenia widzenia mogą wystąpić w wyniku ogólnoustrojowego i miejscowego stosowaniakortykosteroidów. Jeżeli u pacjenta wystąpią takie objawy, jak nieostre widzenie lub inne zaburzenia
6
widzenia, należy rozważyć skierowanie go do okulisty w celu ustalenia możliwych przyczyn, doktórych może należeć zaćma, jaskra lub rzadkie choroby, takie jak centralna chorioretinopatiasurowicza (ang. Central Serous Chorioretinopathy, CSCR), którą notowano po ogólnoustrojowym imiejscowym stosowaniu kortykosteroidów.
Prednizon podawany w średnich i dużych dawkach może powodować wzrost ciśnienia tętniczego,retencję wody i sodu oraz zwiększone wydalanie potasu. Może być konieczne ograniczenie sodu wdiecie oraz suplementacja potasu. Prednizon powoduje także zwiększone wydalanie wapnia.W razie perforacji w obrębie przewodu pokarmowego u pacjentów leczonych dużymi dawkamiprednizonu, objawy zapalenia otrzewnej mogą być nieznaczne lub nie wystąpić wcale.Dzieci leczone długotrwale należy obserwować celem wykrycia wystąpienia zaburzeń wzrostu irozwoju.
U niektórych pacjentów glikokortykosteroidy mogą zwiększać lub zmniejszać ruchliwość i liczbęplemników.
U pacjentów leczonych kortykosteroidami należy kontrolować czynność nadnerczy, stężeniaelektrolitów, stężenie glukozy we krwi, czas protrombinowy (u pacjentów otrzymujących lekiprzeciwzakrzepowe z grupy kumaryny), wykonywać badania okulistyczne, badać kał na obecnośćkrwi utajonej.
Spodziewane jest, że jednoczesne podawanie inhibitorów CYP3A, w tym produktów zawierającychkobicystat, zwiększy ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Należy unikać łączenialeków, chyba że korzyść przewyższa zwiększone ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanychzwiązanych ze stosowaniem glikokortykosteroidów; w takim przypadku pacjenta należy obserwowaćw celu wykrycia ogólnoustrojowych działań glikokortykosteroidów.
Lek Encorton zawiera laktozę i nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującądziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Niesteroidowe leki przeciwzapalne, alkohol: zwiększone ryzyko owrzodzenia i krwawienia z przewodu pokarmowego.
Amfoterycyna B, inhibitory anhydrazy węglanowej: hipokaliemia, przerost mięśnia sercowego,zastoinowa niewydolność krążenia.
Paracetamol: hipernatremia, obrzęki, zwiększone wydalanie wapnia, ryzyko hipokalcemii i osteoporozy, zwiększone ryzyko hepatotoksyczności paracetamolu.
Steroidy anaboliczne, androgeny: obrzęki, trądzik.
Leki cholinolityczne, głównie atropina: wzrost ciśnienia śródgałkowego.
Leki przeciwzakrzepowe, pochodne kumaryny, indandionu, heparyny, streptokinaza, urokinaza:zmniejszona, a u niektórych pacjentów zwiększona skuteczność, dawka powinna być ustalona napodstawie czasu protrombinowego; zwiększone ryzyko owrzodzenia i krwawienia z przewodupokarmowego.
7
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne mogą nasilać zaburzenia psychiczne związane zestosowaniem prednizonu, nie należy ich stosować do leczenia tego powikłania.
Doustne leki przeciwcukrzycowe, insulina: zwiększenie stężenia glukozy we krwi. Może być konieczna zmiana dawki.
Leki stosowane w nadczynności tarczycy, hormony tarczycy: zmieniona czynność tarczycy; może byćkonieczna zmiana dawki lub odstawienie leku stosowanego w nadczynności tarczycy lub hormonutarczycy.
Asparaginaza: nasilone działanie hiperglikemizujące asparaginazy.
Doustne leki antykoncepcyjne zawierające estrogeny: estrogeny zmieniają metabolizm prednizonu izmieniają jego wiązanie z białkami, co prowadzi do wydłużenia okresu półtrwania i nasileniadziałania prednizonu.
Glikozydy naparstnicy: zwiększają ryzyko zaburzeń rytmu serca i toksyczności glikozydów związanejz hipokaliemią.
Leki moczopędne: osłabione działanie leków moczopędnych, hipokaliemia.
Związki indukujące enzymy mikrosomalne: osłabienie siły działania glikokortykosteroidów.Efedryna może przyspieszać metabolizm glikokortykosteroidów, może być konieczna zmiana dawkiprednizonu.
Kwas foliowy: zwiększone zapotrzebowanie organizmu na ten lek.
Leki immunosupresyjne: zwiększenie ryzyka zakażeń, rozwoju chłoniaków i innych chorób limfoproliferacyjnych.
Izoniazyd: przyspieszony metabolizm izoniazydu w wątrobie i jego wydalanie, co prowadzi do zmniejszenia stężenia izoniazydu w osoczu, może być konieczna modyfikacja dawki.
Meksyletyna: przyspieszony metabolizm meksyletyny i zmniejszenie jej stężenia w osoczu.
Mitotan: hamuje czynność kory nadnerczy i zmienia metabolizm glikokortykosteroidów, podczas jegostosowania zwykle konieczne jest podawanie glikokortykosteroidów, ale w dawkach większych niżzwykle.
Leki blokujące płytkę motoryczną niedepolaryzujące: hipokaliemia związana ze stosowaniemprednizonu może nasilać blok płytki motorycznej prowadząc do przedłużenia czasu trwania depresjioddechowej i porażenia.
Salicylany: zwiększone wydalanie salicylanów, zmniejszone stężenia w osoczu, ryzyko owrzodzenia i krwawienia z przewodu pokarmowego.
8
Sód: obrzęki, podwyższone ciśnienie tętnicze, może być konieczne ograniczenie sodu w diecie orazleków z dużą zawartością sodu, suplementacja glikokortykosteroidów niekiedy wymaga dodatkowegopodawania sodu.
Potas: stosowanie kortykosteroidów powoduje zmniejszenie stężenia potasu w osoczu.
Szczepionki zawierające żywe wirusy: podczas stosowania immunosupresyjnych dawekglikokortykosteroidów możliwa jest replikacja wirusów i rozwój chorób wirusowych, zmniejszonejest wytwarzanie przeciwciał w odpowiedzi na szczepionkę; jednoczesne stosowanie nie jestwskazane.
Inne szczepionki: zwiększone ryzyko powikłań neurologicznych oraz zmniejszone wytwarzanieprzeciwciał.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych: Zmniejszona liczba bazofilów i eozynofilów. Zmniejszona liczba limfocytów i monocytów. Zwiększenie stężenia glukozy we krwi i w moczu.Zmniejszone stężenie wapnia w surowicy. Zwiększona lub zmniejszona liczba płytek krwi.
Zwiększone stężenie cholesterolu całkowitego, LDL, trójglicerydów w surowicy. Zmniejszenie stężenia 17-hydroksysteroidów i 17-ketosteroidów w moczu.
Inne badania:
Zmniejszenie wychwytu znakowanego technetu Tc 99m przez tkankę kostną oraz przez guzy mózgu.Zmniejszenie wychwytu znakowanego jodu ¹²³I oraz ¹³¹I przez tarczycę. Osłabienie reakcji w skórnych testach alergicznych i próbie tuberkulinowej.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Brak odpowiednio liczebnych, kontrolowanych badań u ludzi. W badaniach na zwierzętachkortykosteroidy powodowały zwiększenie częstości rozszczepów podniebienia, poronień,niewydolności łożyska i zahamowania rozwoju płodu. Wprawdzie podejrzenia o teratogenne działaniekortykosteroidów u człowieka nie zostały potwierdzone, jednak istnieją dane, wskazujące nazwiększone ryzyko niewydolności łożyska, małej masy urodzeniowej i śmierci płodu u kobiet, któreotrzymywały glikokortykosteroidy podczas ciąży. Ogólne stosowanie kortykosteroidów u kobietciężarnych jest dopuszczalne tylko wtedy, kiedy korzyść ze stosowania leku przeważa nadpotencjalnym zagrożeniem dla płodu.
Karmienie piersią
Uważa się, że leczenie matki dawką do 5 mg prednizonu na dobę nie wywołuje u dziecka działańniepożądanych. Jednak stosowanie większych dawek leku może spowodować u dziecka zahamowaniewzrostu lub zahamowanie wydzielania endogennych hormonów kory nadnerczy. Jeśli konieczne jeststosowanie większych dawek leku u kobiet w czasie laktacji, wskazane jest zaprzestanie karmieniapiersią.
9
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Niektóre działania niepożądane (drgawki, zawroty i bóle głowy, niewyraźne lub podwójne widzenie,zaburzenia psychiczne) mogą zaburzyć zdolność prowadzenia pojazdów, obsługiwania maszyn isprawność psychofizyczną.
4.8 Działania niepożądane
Krótkotrwałe stosowanie prednizonu, podobnie jak innych kortykosteroidów, tylko wyjątkowoprowadzi do działań niepożądanych. Ryzyko działań niepożądanych, podanych poniżej dotyczyprzede wszystkim pacjentów, otrzymujących prednizon długotrwale.
Częstość występowania działań niepożądanych została określona w następujący sposób:Bardzo często: (> 1/10) Często: (> 1/100, < 1/10)
Niezbyt często: (> 1/1 000, < 1/100) Rzadko: (> 1/10 000, < 1/1 000)
Bardzo rzadko: (< 1/10 000) w tym pojedyncze przypadki
Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)
Klasyfikacja układów i
narządów MedDRA
Częstość Działania niepożądane
Zaburzenia Nieznana Wtórna niedoczynność kory nadnerczy iendokrynologiczne przysadki (u pacjentów leczonych dawkami
powyżej 5 mg na dobę), szczególnie wsytuacjach stresowych, jak choroba, uraz, zabiegoperacyjny; zespół Cushinga; zahamowaniewzrostu u dzieci; zaburzenia cyklu miesiączkowego; zmniejszona tolerancjawęglowodanów; ujawnienie cukrzycy izwiększone zapotrzebowanie na insulinę idoustne leki hipoglikemizujące u pacjentów zjawną cukrzycą; hirsutyzm.
Zaburzenia metabolizmu Nieznana Ujemny bilans azotowy, hiperglikemia,
i odżywiania glukozuria, wzrost masy ciała, zwiększone
łaknienie. Zaburzenia naczyń
Zespoły zakrzepowo-zatorowe
Zaburzenia psychiczne Nieznana Najczęściej pojawiają się w ciągu pierwszych 2
tygodni leczenia; mogą wystąpić objawyschizofrenii, manii lub majaczenie; występują u15 do 50% pacjentów; zależne od dawki,występują najczęściej u pacjentów leczonychdawkami 40 mg prednizonu na dobę; najbardziejpodatne na wystąpienie objawów kobiety ipacjenci z toczniem rumieniowatym.
10
Zaburzenia układu Nieznana Wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego z tarcząnerwowego zastoinową (guz mózgu rzekomy - najczęściej u dzieci, zwykle po zbyt szybkim zmniejszeniu
dawki, objawami bóle głowy, niewyraźne lub podwójne widzenie); drgawki; zawroty głowy; bóle głowy.
Zaburzenia oka Nieznana Nieostre widzenie (patrz także punkt 4.4).
Zaćma podtorebkowa tylna (2,5 do 60% pacjentów, najczęściej a według wielu doniesień tylko u dzieci; może cofnąć się po zaprzestaniu leczenia, lub konieczne może być leczenie chirurgiczne); wzrost ciśnienia śródgałkowego;
jaskra (zwykle po leczeniu trwającym co najmniej 1 rok); wytrzeszcz.
Zaburzenia żołądka i jelit Nieznana Wrzód trawienny i jego następstwa: perforacje,
krwawienia; perforacje jelita grubego lub cienkiego, szczególnie u pacjentów ze stanem zapalnym w obrębie jelit; zapalenie trzustki; wzdęcia; wrzodziejące zapalenie przełyku, zaburzenia trawienia.
Zaburzenia skóry i tkanki Nieznana Rozstępy skórne, trądzik, zaburzone gojenie ran;podskórnej wybroczyny i wylewy krwawe; rumień; nasilone pocenie. Inne reakcje skórne: alergiczne
zapalenie skóry, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy.
Zaburzenia mięśniowo- Nieznana Twardzinowy przełom nerkowy*, osłabienieszkieletowe i tkanki mięśni, miopatia steroidowa (częściej występujełącznej u kobiet; zwykle rozpoczyna się od mięśni
obręczy biodrowej i rozszerza się naproksymalne mięśnie barku i ramienia; rzadkodotyczy mięśni oddechowych), utrata masymięśniowej, osteoporoza, kompresyjne złamaniakręgosłupa, aseptyczna martwica głowy kościudowej i ramiennej, patologiczne złamania kościdługich.
*patrz poniżej punkt 4.8 „Twardzinowy przełom nerkowy”
Inne działania niepożądane
Reakcje anafilaktyczne i nadwrażliwość, nudności, złe samopoczucie, zaburzenia snu, retencja sodu,retencja płynów, zastoinowa niewydolność krążenia, utrata potasu, nadciśnienie, zasadowicahipokaliemiczna.
Twardzinowy przełom nerkowy
Występowanie twardzinowego przełomu nerkowego różni się w poszczególnych podgrupachpacjentów. Największe ryzyko występuje u pacjentów z uogólnioną postacią twardziny układowej.Ryzyko jest najmniejsze u pacjentów z ograniczoną postacią twardziny układowej (2%) i zmłodzieńczą postacią twardziny układowej (1%).
11
Postępowanie w przypadku niektórych działań niepożądanych
Podawanie leku w czasie posiłku może zmniejszyć zaburzenia trawienia i podrażnienie przewodupokarmowego. Skuteczność leków zobojętniających, w zapobieganiu owrzodzeniom, krwawieniom zprzewodu pokarmowego czy perforacji jelit w związku z zażywaniem kortykosteroidów nie zostałapotwierdzona.
W przypadku wystąpienia miopatii steroidowej, jeśli nie można odstawić glikokortykosteroidu,zastąpienie go innym lekiem może złagodzić objawy.
W związku z nasilaniem katabolizmu białek, podczas długotrwałego leczenia może być wskazanawiększa podaż białka w pokarmie.
Ryzyko osteoporozy związane z długotrwałym stosowaniem glikokortykosteroidów możnazmniejszyć podając wapń i witaminę D lub stosując odpowiednie ćwiczenia fizyczne, jeśli stanpacjenta na to pozwala.
W razie wystąpienia psychozy lub depresji należy, jeśli to możliwe, zmniejszyć dawkę lub odstawićlek. W razie potrzeby można stosować fenotiazynę lub związki litu. Przeciwwskazane trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne ponieważ mogą nasilać zaburzenia psychiczne wywołaneprzez glikokortykosteroidy.
W celu zmniejszenia niektórych objawów zespołu odstawienia glikokortykosteroidów (bezzahamowania osi podwzgórze-przysadka-nadnercza) można podać kwas acetylosalicylowy lub inneniesteroidowe leki przeciwzapalne.
Zapobieganie wystąpieniu objawów zahamowania osi przysadka-nadnercza podczas odstawiania leku: patrz Dawkowanie i sposób podawania.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: +48 22 40-21-301, fax: +48 22 49-21-309,e-mail:
[email protected].
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Nawet bardzo duże dawki kortykosteroidów nie powodują zwykle objawów ostrego przedawkowania.Doniesień na temat ostrego zatrucia tymi związkami brak. Długotrwałe stosowanie kortykosteroidówmoże powodować bardzo liczne zaburzenia, charakterystyczne dla nadmiernej aktywności hormonówkory nadnerczy, w tym zaburzenia psychiczne, nieprawidłowe odkładanie się tkanki tłuszczowej,retencję płynów, zwiększenie masy ciała, nadmierne owłosienie, trądzik, rozstępy skórne, wzrostciśnienia krwi, zaburzenia odporności, osteoporozę, wrzód trawienny. W ostrym przedawkowaniuzaleca się opróżnienie żołądka poprzez wymioty lub płukanie. Nie ma swoistego antidotum. Leczenieostrego przedawkowania polega na podtrzymaniu czynności życiowych.
12
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: glikokortykosteriody,kod ATC : H02 AB 07
Prednizon jest syntetycznym glikokortykosteroidem, pochodną kortyzolu. Jest on związkiemnieaktywnym, a znaczenie kliniczne ma powstający w wątrobie metabolit prednizonu - prednizolon,glikokortykosteroid o silnym działaniu przeciwzapalnym. Przyjmuje się, że 5 mg prednizonuwykazuje działanie przeciwzapalne równoważne 4 mg metyloprednizolonu lub triamcinolonu,0,75 mg deksametazonu, 0,6 mg betametazonu i 20 mg hydrokortyzonu. Jego działanie mineralokortykosteroidowe stanowi około 60% aktywności hydrokortyzonu. Prednizolon hamujerozwój objawów zapalenia, nie wpływając na jego przyczynę. Hamuje gromadzenie się makrofagów,leukocytów i innych komórek w rejonie ogniska zapalnego. Hamuje fagocytozę, uwalnianie enzymówlizosomalnych oraz syntezę i uwalnianie chemicznych mediatorów zapalenia. Powoduje zmniejszenierozszerzalności i przepuszczalności naczyń włosowatych, zmniejszenie przylegania leukocytów dośródbłonka naczyń włosowatych, co prowadzi zarówno do zahamowania migracji leukocytów jak i tworzenia obrzęków. Nasila syntezę lipomoduliny, inhibitora fosfolipazy A2 uwalniającej kwas arachidonowy z błony fosfolipidowej, z jednoczesnym hamowaniem jego syntezy.
Działanie immunosupresyjne
Mechanizmy działania immunosupresyjnego nie całkowicie poznane, ale prednizolon możezapobiegać lub hamować komórkowe reakcje immunologiczne jak również specyficzne mechanizmyzwiązane z odpowiedzią immunologiczną. Zmniejsza liczbę limfocytów T, monocytów igranulocytów kwasochłonnych. Zmniejsza także przyłączanie się immunoglobulin do receptorów napowierzchni komórek i hamuje syntezę lub uwalnianie interleukin poprzez zmniejszenie blastogenezylimfocytów T i zmniejszenie nasilenia wczesnej odpowiedzi immunologicznej. Może także hamowaćprzenikanie kompleksów immunologicznych przez błony podstawne i zmniejszać stężenie składnikówdopełniacza i immunoglobulin.
Wpływ na równowagę wodno–elektrolitową
Prednizolon poprzez działanie na cewkę dalszą nasila wchłanianie zwrotne sodu, wydalanie potasu ijonów wodorowych oraz retencję wody. Wpływ na transport kationów w innych komórkachwydzielniczych jest podobny. W mniejszym stopniu wpływa na wydalanie wody i elektrolitów przezjelito grube i gruczoły potowe i ślinowe. W przypadku prednizonu działanie to nie jest podstawą dookreślenia wskazań.
Inne działania
Prednizolon hamuje oś podwzgórze - przysadka w mechanizmie ujemnego sprzężenia zwrotnego, tj. hamuje wydzielanie ACTH przez przysadkę, co prowadzi do zmniejszenia wytwarzania kortykosteroidów i androgenów w korze nadnerczy. Rozwój niewydolności kory nadnerczy i czaspowrotu jej funkcji zależy przede wszystkim od okresu leczenia i w mniejszym stopniu od dawki,pory i częstości podawania leku, jak również od okresu półtrwania preparatu. Niewydolnośćnadnerczy może wystąpić w ciągu około 5 do 7 dni w czasie doustnego stosowania równoważnika 20-30 mg prednizonu, po podaniu mniejszych dawek około 30 dni. W przypadku odstawienia leku pokrótkotrwałym (do 5 dni) leczeniu dużymi dawkami powrót czynności nadnerczy może nastąpić po
13
około 1 tygodniu. Po długotrwałym stosowaniu dużych dawek czynność nadnerczy może powrócić pookoło 1 roku, a u niektórych pacjentów nigdy.
Prednizolon nasila katabolizm białek i indukuje enzymy biorące udział w metabolizmieaminokwasów. Hamuje syntezę i powoduje nasilenie degradacji białek w tkance limfoidalnej, łącznej,mięśniowej i skórze. Po długotrwałym stosowaniu może dojść do zaniku tych tkanek.
Prednizolon zwiększa dostępność glukozy, poprzez indukcję enzymów glukoneogenezy w wątrobie,pobudzanie katabolizmu białek (co zwiększa ilość aminokwasów dla glukoneogenezy) i zmniejszeniezużycia glukozy w tkankach obwodowych. Prowadzi to do zwiększonego gromadzenia glikogenu wwątrobie, zwiększenia stężenia glukozy we krwi i zwiększenia oporności na insulinę. Prednizolon nasila lipolizę i uwalnianie kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej, co zwiększastężenie kwasów tłuszczowych w osoczu. Po długotrwałym leczeniu może dojść do nieprawidłowegorozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Prednizolon zaburza tworzenie kości i nasila ich resorpcję.Zmniejsza stężenie wapnia w osoczu co prowadzi do wtórnej nadczynności przytarczyc i jednoczesnejstymulacji osteoklastów i zahamowania osteoblastów. Te działania wraz ze zmniejszeniem ilościbiałkowych składników wtórnie do katabolizmu białek, mogą prowadzić do zahamowania wzrostukości u dzieci i młodzieży oraz rozwoju osteoporozy w każdym wieku. Prednizolon nasila działanie endo- i egzogennych amin katecholowych.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Dostępność biologiczna prednizonu po podaniu doustnym wynosi 70 do 90%. Największe stężenie wosoczu lek osiąga w ciągu 1 do 2 godzin. Okres półtrwania prednizolonu w osoczu wynosi 3,4 do3,8 godziny, w tkankach 18 do 36 godzin. Czas działania wynosi 1,25 do 1,5 dnia. Pokarm zwalniawchłanianie prednizonu w początkowej fazie, jednak nie wpływa na całkowitą biodostępność leku.Prednizon w 70 do 73% wiąże się z białkami osocza. Prednizolon, czynny metabolit prednizonu wiążesię z białkami osocza w 90 - 95% przy stężeniu poniżej 200 ng/ml, natomiast przy stężeniu powyżej1 mg/ml w około 70%. Glikokortykosteroidy wiążą się głównie z globulinami (transkortyną), wmniejszym stopniu z albuminami, przy czym wiązanie to jest zależne od dawki; im większa dawkaleku, tym większa frakcja niezwiązana. Wiązanie glikokortykosteroidów z globulinami charakteryzujesię dużym powinowactwem ale małą pojemnością wiązania, z albuminami odwrotnie. Objętośćdystrybucji wolnej frakcji leku wynosi 0,86 - 1,81 l/ kg mc. Prednizon metabolizowany jest głównie wwątrobie, w mniejszym stopniu w nerkach. Wydalany jest głównie z żółcią, w 1-5% z moczem wpostaci nieaktywnych metabolitów oraz w 10-20% jako prednizolon. Prednizon i prednizolonprzenikają przez barierę łożyskową.
Do mleka kobiecego wydziela się mniej niż 1% dawki prednizonu i prednizolonu.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
U zwierząt kortykosteroidy zwiększają częstość występowania rozszczepu podniebienia, niewydolności łożyska, spontanicznych poronień, opóźnienia wzrostu wewnątrzmacicznego płodu.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Skrobia ziemniaczanaMagnezu stearynian
14
Laktoza jednowodna
Żelatyna
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem i wilgocią.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Fiolka szklana zamykana korkiem lub blistry z folii PVC/Aluminium w tekturowym pudełku.
Encorton, 1 mg, tabletki
Fiolka szklana zamykana korkiem, w tekturowym pudełku20 tabletekBlistry z folii PVC/Aluminium w tekturowym pudełku20 tabletek
Encorton, 5 mg, tabletki
Fiolka szklana zamykana korkiem, w tekturowym pudełku 20 tabletek 100 tabletek
Blistry z folii PVC/Aluminium w tekturowym pudełku 20 tabletek 100 tabletek
Encorton, 10 mg, tabletki
Fiolka szklana zamykana korkiem, w tekturowym pudełku 20 tabletek 40 tabletek
Blistry z folii PVC/Aluminium w tekturowym pudełku
20 tabletek40 tabletek
Encorton, 20 mg, tabletki
Fiolka szklana zamykana korkiem, w tekturowym pudełku 20 tabletek
15
Blistry z folii PVC/Aluminium w tekturowym pudełku
20 tabletek
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Bez specjalnych wymagań. Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Adamed Pharma S.A.
Pieńków, ul. M. Adamkiewicza 6A05-152 Czosnów
8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Encorton, 1 mg, tabletki: Pozwolenie nr R/1706Encorton, 5 mg, tabletki:Pozwolenie nr R/2970Encorton, 10 mg, tabletki: Pozwolenie nr 4053Encorton, 20 mg, tabletki: Pozwolenie nr 4054
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Encorton, 1 mg, tabletki
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 28 sierpnia1990 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 23 grudnia 2013 r.
Encorton, 5 mg, tabletki
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 28 sierpnia 1990 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 23 grudnia 2013 r.
Encorton, 10 mg, tabletki
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 04 marca 1999 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 23 grudnia 2013 r.
Encorton, 20 mg, tabletki
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 04 marca 1999 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 23 grudnia 2013 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
16
17