CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Luteina 50, 50 mg, tabletki podjęzykowe
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka zawiera 50 mg progesteronu (Progesteronum).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna.Każda tabletka zawiera 78 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. 3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka podjęzykowa
Tabletka niepowlekana koloru białego, jednostronnie wklęsła.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
zaburzenia miesiączkowania spowodowane niedoborem endogennego progesteronu; wtórny brak miesiączki;
zespół napięcia przedmiesiączkowego;
czynnościowe krwawienia z dróg rodnych; niewydolność ciałka żółtego;
cykle bezowulacyjne;
wspomagająco w leczeniu bezpłodności np. w zapłodnieniu in vitro i innych technikach
wspomaganego rozrodu (ART);
poronienia nawykowe i zagrażające z powodu niedoboru endogennego progesteronu; zapobieganie rozrostom endometrium u kobiet przyjmujących estrogeny (np. w hormonalnej terapii zastępczej).
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dorośli
Dawkowanie progesteronu powinno być każdorazowo ustalane indywidualnie w zależności odwskazań oraz reakcji na leczenie.
W zaburzeniach miesiączkowania i zespole napięcia przedmiesiączkowego stosuje się podjęzykowo 50 mg progesteronu 3-4 razy na dobę. W zaburzeniach cyklu miesiączkowego, zespole napięcia przedmiesiączkowego leczenie progesteronem kontynuuje się przez 3-6 kolejnych cykli.
W zapobieganiu rozrostu endometrium (w hormonalnej terapii zastępczej)
w skojarzeniu z estrogenami najczęściej stosuje się 50 mg progesteronu podjęzykowo 3-4 razy nadobę. W schemacie ciągłym sekwencyjnym produkt leczniczy stosuje się podjęzykowo przezostatnie 12-14 dni cyklu 28-dniowego. W schemacie ciągłym złożonym progesteron podaje się
1
codziennie bez przerwy. Dawka progesteronu powinna być uzależniona od dawki estrogenów, takaby zapewnić ochronę endometrium przed proliferacyjnym działaniem estrogenów.
W próbie progesteronowej we wtórnym braku miesiączki progesteron stosuje się podjęzykowo 50 mg 3-4 razy na dobę. Krwawienie powinno wystąpić w ciągu 7-10 dni od zaprzestania leczenia. W leczeniu czynnościowych krwawień z dróg rodnych 50 mg progesteronu podjęzykowo 3-4 razy na dobę. Leczenie należy kontynuować przez kolejne 2-3 miesiące od 15 do 25 dnia cyklu. W poronieniach nawykowych i zagrażających, cyklach bezowulacyjnych i indukowanych 100 mg progesteronu podjęzykowo 3-4 razy na dobę. W przypadku poronień nawykowych suplementację progesteronu należy rozpocząć w cyklu, w którym planowane jest zajście w ciążę, a nawet wcześniej. Należy ją kontynuować nieprzerwanie do ok. 18 - 20 tygodnia ciąży.
W programach zapłodnienia in vitro 100 do 150 mg progesteronu podjęzykowo 3-4 razy na dobę.
Dzieci i młodzież
Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności. Brak wystarczających danychdotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności produktu leczniczego Luteina, tabletkipodjęzykowe u dzieci i młodzieży.
Droga podania Podanie podjęzykowe
4.3 Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych. Ciężkie zaburzenia czynności wątroby.
Żółtaczka cholestatyczna.
Zespół Rotora i zespół Dubin-Johnsona. Nowotwory piersi i narządu rodnego.
Przebyty lub aktualny epizod żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepica żył głębokich, zatorowość ucna).
Czynne lub ostatnio przebyte zaburzenia zakrzepowo–zatorowe tętnic (dławica piersiowa, zawał mięśnia sercowego).
Poronienia oraz obecność resztek po poronieniu w jamie macicy.
Produktu leczniczego, tabletki podjęzykowe nie należy również stosować w okresie karmienia
piersią.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Przed rozpoczęciem leczenia należy przeprowadzić dokładny wywiad, także rodzinny, badanie ginekologiczne, palpacyjne badanie piersi i ocenić rozmaz cytoonkologiczny z szyjki macicy. W przypadku krwawień z macicy przed rozpoczęciem leczenia należy przeprowadzić postępowanie diagnostyczne celem wykluczenia organicznych przyczyn krwawienia. Pacjentki z depresją w wywiadzie powinny być pod szczególną kontrolą, ponieważ progesteron może wpływać na nasilenie stanów depresyjnych. W przypadku wystąpienia silnej depresji produkt leczniczy należy odstawić.
Pacjentki z chorobami wątroby powinny być pod szczególną kontrolą. Produktu leczniczego nie należy stosować w przypadku ciężkich zaburzeń czynności wątroby. U osób z cukrzycą lub upośledzoną tolerancją glukozy progesteron może zmniejszać tolerancję glukozy. Szczególnie ostrożnie stosować u pacjentek po przebytych zaburzeniach zakrzepowo-zatorowych. Pacjentki powinny być pod stałą kontrola lekarską, konieczne jest przeprowadzanie okresowych badań. Należy poinformować pacjentki o konieczności zgłaszania zauważonych zmian w piersiach.
2
Produkt leczniczy Luteina 50 nie wykazuje skuteczności antykoncepcyjnej. W przypadku przyjmowana progesteronu ze wskazań innych niż związane z prokreacją należy równocześnie stosować środki antykoncepcyjne.
Produkt zawiera laktozę. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Metabolizm progesteronu może zostać przyspieszony poprzez skojarzone podawanie substancjiindukujących enzymy cytochromu P450, takie jak: przeciwdrgawkowe produkty lecznicze,przeciwzakaźne produkty lecznicze, produkty ziołowe.
Nie stwierdzono mających znaczenie kliniczne interakcji progesteronu z innymi produktami leczniczymi.
W badaniach in vitro wykazano, że produkty lecznicze zmniejszające aktywność cytochromu P450(np. ketokonazol), mogą spowalniać metabolizm progesteronu. Kliniczne znaczenie tegooddziaływania nie jest znane.
Stosowanie progesteronu może zwiększać stężenie cyklosporyny w osoczu. 4.6. Wpływ na odność, ciążę i laktację
Ciąża
Progesteron może być bezpiecznie stosowany w I trymestrze ciąży. Nie wykazuje działaniamaskulinizującego, wirylizującego, kortykosteroidowego i anabolicznego. Brak dostatecznej ilościdanych klinicznych dotyczących stosowania progesteronu w II i III trymestrze ciąży.
Karmienie piersią
Stosowanie progesteronu w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane ze względu na przenikanie hormonu do mleka matki.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie wiadomo czy leczenie progesteronem wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, obsługiwaniemaszyn i sprawność psychofizyczną.
4.8. Działania niepożądane
Progesteron jako endogenny hormon na ogół nie powoduje działań niepożądanych, za wyjątkiemobjawów występujących w przypadku jego przedawkowania.
W ramach klasyfikacji układów narządowych, działania niepożądane wymieniono według częstościwystępowania (liczby pacjentów, u których spodziewane jest wystąpienie reakcji), według poniższejskali: bardzo często (≥ 1/10); często (≥ 1/100 do < 1/10); niezbyt często (≥ 1/1,000 do < 1/100);rzadko (≥ 1/10,000 do < 1/1,000); bardzo rzadko (< 1/10,000).
Niezbyt często nudnościZaburzenia żołądka i jelit
Rzadko suchość w jamie ustnej Zaburzenia wątroby i dróg Rzadko żółtaczka cholestatycznażółciowych
Zaburzenia metabolizmu Rzadko zmiany masy ciałai odżywiania
Zaburzenia układu nerwowego Niezbyt często senność; le i zawroty głowy
Zaburzenia psychiczne Niezbyt często zaburzenia koncentracji i uwagi, uczucie lęku,
depresja
3
Zaburzenia układu rozrodczego Rzadko nieprawidłowe krwawienia z narządu rodnego,i piersi plamienia, brak miesiączkiZaburzenia skóry i tkanki Rzadko zaczerwienienie skóry, trądzik, reakcjepodskórnej alergiczne
Zaburzenia naczyniowe Rzadko krwawienie z dziąseł, zaburzenia zakrzepowe
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa,tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, e-mail:
[email protected].
Działania
niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9. Przedawkowanie
Najczęstsze objawy przedawkowania progesteronu to: senność, zawroty owy, nudności, depresja.Po zmniejszeniu dawki produktu leczniczego objawy te na ogół ustępują samoistnie.
W przypadku przedawkowania należy odstawić produkt leczniczy i zastosować leczenie objawowe.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: progestageny, pochodne pregnenu, kod ATC: G03DA04
Mechanizm działania
Progesteron w produkcie Luteina 50 jest syntetycznie otrzymywanym naturalnym hormonem ciałkażółtego jajnika. W warunkach fizjologicznych progesteron jest wytwarzany w zluteinizowanychkomórkach ziarnistych ciałka żółtego jajnika, w zespólni kosmków łożyska od około 14-18 tygodniaciąży, w warstwie pasmowatej i siatkowatej kory nadnerczy oraz w ośrodkowym układzie nerwowym.Ciałko żółte jajnika wytwarza progesteron w drugiej fazie cyklu płciowego w ilościach wzrastającychod około 5 do 55 mg na dobę w 20-22 dniu cyklu i zmniejszających się do 27 dnia cyklu. Wydzielanieprogesteronu przez ciałko żółte odbywa się pulsacyjnie.
Działanie farmakodynamiczne
W organizmie kobiety progesteron działa poprzez specyficzne receptory zlokalizowane m.in.w macicy, gruczołach sutkowych, OUN i przysadce mózgowej. Ludzki receptor dla progesteronuwystępuje jako dwie izoformy: PR-A i PR-B (PR- progesteron). PR-A może pełnić rolę zarównoinhibitora, jak i aktywatora transkrypcji, co tym samym umożliwia różne działania tkankowe.Najważniejsze efekty oddziaływania progesteronu na narząd rodny to: ułatwianie owulacji, poprzezdokonywanie proteolizy ściany pęcherzyka Graafa; sekrecyjna przemiana endometrium,umożliwiająca implantację zapłodnionego jaja; hamowanie nadmiernego rozrostu endometriumspowodowanego oddziaływaniem estrogenów; cykliczne zmiany w nabłonku jajowodów, szyjkimacicy i pochwy. Progesteron działa synergistycznie z estrogenami na gruczoł sutkowy, pobudzającwzrost zrazików gruczołowych i nabłonka przewodów oraz uczestnicząc w ekspresji receptorówniezbędnych do karmienia piersią. Progesteron jest hormonem niezbędnym do utrzymania ciąży przezcały okres jej trwania: hamuje odpowiedź immunologiczną matki na antygeny płodu, jest substratemdo produkcji gliko- i mineralokortyksteroidów płodu, inicjuje poród, znosi samoistną czynnośćskurczową ciężarnej macicy.
Inne metaboliczne efekty oddziaływania progesteronu to: podwyższanie temperatury ciała,stymulacja oddychania, zmniejszanie stężenia aminokwasów w osoczu, zwiększanie stężenia
4
glukagonu i obniżanie działania hipoglikemizującego insuliny, zwiększanie wydalania wapniai fosforu, działanie przeciwandrogenne, polegające na blokowaniu aktywności 5-alfa reduktazy,przekształcającej testosteron w dihydrotestosteron, i receptorów androgenów, działanie diuretycznepoprzez blokowanie działania aldosteronu w cewce dalszej nefronu.
Prekursorem progesteronu jest cholesterol syntetyzowany z acetylokoenzymu A (acetyloCoA)oraz pochodzący z lipoprotein o niskiej gęstości (LDL). W błonie wewnętrznej mitochondriówcholesterol pod wpływem LH (hormon luteinizujący, lutropina) ulega konwersji do pregnenolonu,który jest bezpośrednim prekursorem progesteronu.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po podaniu podjęzykowym część progesteronu jest wchłaniana w jamie ustnej. Ilość wchłonięta w błonie śluzowej jamy ustnej omija efekt pierwszego przejścia. Podczas pierwszej godziny po podaniu średnie stężenie w surowicy otrzymane dla postaci podjęzykowej jest wyższe niż dla postaci podawanej doustnie. Część progesteronu, który nie zostanie zaabsorbowany w błonie śluzowej jamy ustnej, zostaje połknięta i ta część zostaje wchłonięta w przewodzie pokarmowym. Farmakokinetyka po połknięciu jest taka sama jak farmakokinetyka po podaniu doustnym, w którym występuje metabolizm pierwszego przejścia.
Metabolizm
Metabolizm progesteronu odbywa się głównie w wątrobie (w przypadku podania doustnego około 90% hormonu podlega efektowi pierwszego przejścia, dawka wchłonięta podjęzykowo omija układ wrotny). Metabolity w postaci pregnanedioli i pregnanololi są przekształcane w wątrobie do glukuronianów oraz siarczanów. Metabolity progesteronu, które są wydalane przez drogi żółciowe mogą ulegać dalszym przemianom w reakcjach redukcji, dehydroksylacji oraz epimeryzacji. Metabolity są usuwane głównie drogami żółciowymi i moczowymi. Metabolity usuwane drogami żółciowymi mogą ulegać dalszym przemianom w wątrobie lub usuwane są z kałem.
Eliminacja
Około 96-99% progesteronu występuje w postaci związanej z białkami osocza w około 50-54% z albuminami i w 43-48% z transkortyną (globulina wiążąca kortykosteroidy CBG). Progesteron dobrze wchłania się po podaniu podjęzykowym. Po podaniu podjęzykowym 100 mg progesteronu hormon osiąga maksymalne stężenia w osoczu po ok. 1-4 godzinach, a po dawce 200 mg po około 2-6 godzinach. Okres półtrwania progesteronu podanego drogą podjęzykową (podobnie jak doustną) wynosi około 6-7 godzin.
Po podaniu podjęzykowym 100 mg progesteronu uzyskano zwiększenie stężenia hormonu w osoczu średnio do 13,5 ng/ml.
Uważa się, że stężenie progesteronu mierzone w połowie fazy lutealnej cyklu niezbędny do dokonania przemiany sekrecyjnej endometrium powinno wynosić około 12-15 ng/ml. Często jednak zdarza się, że stężenie progesteronu w osoczu nie koreluje ze stanem histologicznym endometrium. Aby rozpoznać niewydolność fazy lutealnej, oprócz oznaczenia stężenia progesteronu w surowicy, należy potwierdzić badaniem histopatologicznym opóźnienie dojrzewania endometrium o przynajmniej 3 dni w stosunku do wyliczonego dnia cyklu. Istotne jest również skrócenie czasu trwania fazy lutealnej poniżej 10 dni.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Progesteron podawany podjęzykowo, nie był badany pod względem rakotwórczości u zwierząt. U samic myszy, po podaniu podskórnym progesteronu, wykryto raka sutka, nowotworu z komórek warstwy ziarnistej jajnika oraz mięsaka zrębu endometrium. U psów, którym progesteron podawany był domięśniowo przy przedłużonym czasie podawania, w dawkach wielokrotnie przekraczających naturalne stężenia hormonu dla poszczególnych gatunków a które nie są
5
dawkami stosowanymi w lecznictwie u ludzi, wykryto rozrost nowotworów oraz łagodne i złośliwenowotwory sutków.
W badaniach in vitro, dotyczących mutacji punktowych i uszkodzeń chromosomalnych, progesteron nie wykazuje genotoksyczności. W badaniach in vivo na myszach, przy stosowaniu dawek doustnych, wielokrotnie przekraczających dawki stosowane w lecznictwie u ludzi, 1000 mg/kg oraz 2000 mg/kg wykazano uszkodzenia chromosomalne.
Egzogennie podawany progesteron powodował zahamowanie owulacji w wielu gatunków zwierząt, z czego można wnioskować, że progesteron podawany w dużych dawkach przez dłuższy okres czasu może wpływać na odność do momentu zaprzestania leczenia.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
laktoza jednowodna,skrobia ziemniaczana,powidon K-25,etyloceluloza,talk,
magnezu stearynian,wanilina.
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata.
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii PA/Aluminium/PVC//Aluminium lub pojemnik z tworzywa sztucznego z plombą gwarancyjną, w tekturowym pudełku.
30 tabletek w blistrze.
30 tabletek w pojemniku.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego
do stosowania
Tabletkę należy zażyć bezpośrednio po wyjęciu z opakowania.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Adamed Pharma S.A.
Pieńków, ul. M. Adamkiewicza 6A 05-152 Czosnów
6
8. NUMER(-Y) POZWOLENIA(Ń) NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
R/2674
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU/ DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
28.06.1999 r./ 05.11.2008 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
7