CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Luteina, 100 mg, tabletki dopochwowe
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jedna tabletka dopochwowa zawiera 100 mg progesteronu.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletki dopochwowe.
Okrągłe tabletki o średnicy 9 mm, w kolorze białym lub złamanej bieli, z napisem „100” po jednej stronie i „22” po drugiej stronie.
Tabletki dopochwowe dostarczane z jednym aplikatorem tabletek.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Luteina jest wskazana:
W stanach niedoboru endogennego progesteronu pod postacią zaburzeń cyklu miesiączkowego, bolesnego miesiączkowania, cykli bezowulacyjnych, zespołu napięcia przedmiesiączkowego i czynnościowych krwawień macicznych.
W leczeniu endometriozy.
W programach zapłodnienia in vitro.
W leczeniu niepłodności związanej z niedomogą lutealną. W leczeniu poronień nawykowych i zagrażających.
W leczeniu niewydolności fazy lutealnej okresu przedmenopauzalnego. W ramach hormonalnej terapii zastępczej, u kobiet po menopauzie z zachowaną macicą, celem ochrony endometrium.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dla dawek innych niż 100 mg dostępne tabletki dopochwowe o mocy 50 mg i 200 mg.
Dorośli
Dawkowanie progesteronu powinno być każdorazowo ustalane indywidualnie w zależności odwskazań oraz odpowiedzi terapeutycznej.
W zaburzeniach cyklu miesiączkowego, bolesnym miesiączkowaniu, zespole napięciaprzedmiesiączkowego, niewydolności fazy lutealnej okresu przedmenopauzalnego stosuje siędopochwowo 25 do 50 mg progesteronu 2 razy na dobę w drugiej fazie cyklu miesiączkowego(naturalnego lub odtworzonego) przez 10-12 dni.
W zaburzeniach cyklu miesiączkowego, bolesnym miesiączkowaniu, zespole napięciaprzedmiesiączkowego leczenie progesteronem kontynuuje się przez 3-6 kolejnych cykli.
2
W niewydolności fazy lutealnej okresu przedmenopauzalnego leczenie progesteronem należyprowadzić do wystąpienia menopauzy.
W hormonalnej terapii zastępczej w skojarzeniu z estrogenami stosuje się 25 do 50 mg progesteronudopochwowo 2 razy na dobę w terapii sekwencyjnej od 15 do 25 dnia cyklu lub w terapii ciągłejcodziennie.
W próbie progesteronowej we wtórnym braku miesiączki progesteron stosuje się dopochwowow dawce 50 mg 2 razy na dobę przez 5-7 dni. Krwawienie powinno wystąpić w ciągu 7-10 dni odzaprzestania podawania progesteronu.
W leczeniu czynnościowych krwawień z dróg rodnych stosuje się 50 mg progesteronu dopochwowo2 razy na dobę przez 5-7 dni. Leczenie należy kontynuować przez kolejne 2-3 miesiące podającprogesteron w dawce 25 do 50 mg 2 razy na dobę dopochwowo od 15 do 25 dnia cyklu.
W endometriozie stosuje się 50 do 100 mg progesteronu 2 razy na dobę dopochwowo w terapii ciągłej przez okres 6 miesięcy.
W poronieniach nawykowych i zagrażających, cyklach bezowulacyjnych i indukowanych stosuje się dopochwowo 50 do 150 mg progesteronu 2 razy na dobę.
W przypadku poronień nawykowych suplementację progesteronu należy rozpocząć w cyklu, w którym planowane jest zajście w ciążę. Leczenie należy kontynuować nieprzerwanie do 18-20 tygodnia ciąży.
W programach zapłodnienia in vitro stosuje się 150 do 200 mg progesteronu 2 razy na dobę dopochwowo.
Leczenie kontynuuje się do 77 dnia po transferze zarodka.
Zakończenie terapii powinno następować poprzez stopniowe zmniejszenie podawanej dawki leku.
Dzieci i młodzież
Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności produktuLuteina, tabletki dopochwowe u dzieci i młodzieży.
Sposób podawania
Produkt Luteina, tabletki dopochwowe należy umieścić bezpośrednio w pochwie za pomodołączonego aplikatora.
4.3 Przeciwwskazania
Produktu Luteina, tabletki dopochwowe nie należy stosować u osób, u których występuje którykolwiek z następujących stanów klinicznych:
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Niezdiagnozowanego pochodzenia krwawienie z narządów płciowych, Poronienie zatrzymane, ciąża pozamaciczna, Ciężka niewydolność wątroby
Guzy wątroby
Podejrzenie lub zdiagnozowanie nowotworu narządów płciowych lub piersi, Choroby zakrzepowo-zatorowe, aktywne lub w wywiadzie, Krwotok mózgowy,
Porfiria.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Jeśli sekwencja leczenia zostanie rozpoczęta zbyt wcześnie w miesiącu, w szczególności przed 15. dniem cyklu, cykl może ulec skróceniu lub może wystąpić krwawienie.
3
Należy uważnie monitorować pacjentkę, jeśli w wywiadzie występują żylne zaburzenia
zakrzepowo-zatorowe.
Jeśli u pacjentki występuje krwawienie z macicy, nie należy przepisywać tego produktu leczniczego przed ustaleniem jego przyczyny, w szczególności przed przeprowadzeniem badań trzonu macicy.
Z uwagi na ryzyko metaboliczne oraz ryzyko wystąpienia zakrzepicy, których nie można całkowicie wykluczyć, należy przerwać podawanie produktu leczniczego w przypadku: - zaburzeń widzenia, w tym ograniczenia widzenia, diplopii oraz zmian naczyniowych siatkówki, - zdarzeń zakrzepowo-zatorowych lub zakrzepowych bez względu na miejsce ich występowania, - ciężkich bólów głowy.
Jeśli podczas leczenia pacjentki wystąpi brak miesiączki, należy upewnić się, czy nie jest ona w
ciąży.
Wymagane badania lekarskie
Przed przystąpieniem lub wznowieniem stosowania hormonalnej terapii zastępczej należy zebraćpełny wywiad indywidualny i rodzinny pacjentki. Przy badaniu lekarskim (w tym badaniu podbrzuszaoraz piersi) należy kierować się informacjami uzyskanymi z wywiadów medycznych oraz uwzględnićprzeciwwskazania i ostrzeżenia.
W toku leczenia zaleca się prowadzenie regularnych dodatkowych badań, a ich częstotliwość icharakter należy dostosować do indywidualnej sytuacji pacjentki oraz ryzyka. Należy poinformowaćpacjentki o konieczności zgłaszania się do lekarza w przypadku zauważenia zmian w obrębie piersi.Badania, w tym mammografię, należy prowadzić zgodnie z obecną standardową praktykązapobiegania schorzeń u zdrowych kobiet uwzględniwszy indywidualne potrzeby kliniczne pacjentek.
Progesteron należy stosować ostrożnie u pacjentek z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby.
Pacjentki z depresją powinny być pod szczególną kontrolą, ponieważ progesteron może nasilać objawy choroby.
Progesteron może powodować zatrzymywanie płynów w organizmie. Należy zachować szczególnąostrożność u pacjentek ze schorzeniami, których objawy mogą być nasilone w wyniku retencji płynów(np. padaczka, migrena, astma, zaburzenia czynności serca lub nerek).
Obserwowano obniżenie wrażliwości na insulinę, u pacjentek stosujących leki zawierające połączenieestrogenów z progesteronem. Mechanizm jest nieznany. Dlatego należy zachować ostrożność, podczasstosowania u pacjentek z cukrzycą lub zdiagnozowaną insulinoopornością.
Stosowanie sterydów płciowych może zwiększać ryzyko zmian naczyniowych siatkówki. Należyzachować szczególną ostrożność u pacjentek > 35 lat, palących papierosy oraz u osób z czynnikamiryzyka miażdżycy. Stosowanie powinno zostać zakończone w przypadku krótkotrwałych zdarzeńniedokrwiennych, pojawienia się nagłych silnych bóli głowy lub zaburzeń widzenia związanych zobrzękiem siatkówki lub krwotoku.
Nagłe przerwanie stosowania progesteronu może powodować zwiększony niepokój, zmienność nastroju, oraz drgawki.
Należy poinformować pacjentki o konieczności zgłaszania zauważonych przez nie zmian w piersiach.
Przerost endometrium
W przypadku kobiet z nieuszkodzonym endometrium na wczesnym etapie leczenia może wystąpićregularne krwawienie z odstawienia przypominające krwawienie miesięczne, które następnie ulegazmniejszeniu lub ustępuje wraz z postępem atrofii endometrium w związku z długotrwałymleczeniem. W przypadku braku wystąpienia krwawienia z odstawienia, przerost endometriumpowinien zostać wykluczony przez zastosowanie odpowiednich środków.
Podczas pierwszych kilku miesięcy leczenia mogą występować krwawienia śródcykliczne lub plamienia. Jeśli krwawienie to wystąpi w późniejszym czasie podczas leczenia lub będzie
4
utrzymywało się po zakończeniu leczenia, należy ustalić przyczynę tego krwawienia i jeśli zajdziepotrzeba należy przeprowadzić biopsję endometrium, aby wykluczyć obecność złośliwych zmianrozrostowych.
Ryzyko związane ze stosowaniem terapii skojarzonej zawierającej estrogeny i gestageny jako terapiihormonalnej opisane jest szczegółowo w charakterystykach produktów leczniczych poszczególnychproduktów zawierających estrogen.
Produkt Luteina nie wykazuje skuteczności antykoncepcyjnej. W przypadku przyjmowanaprogesteronu we wskazaniach innych niż związane z prokreacją należy równocześnie stosować środkiantykoncepcyjne.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Produkty lecznicze znane z indukcji enzymów cytochromu P450-3A4, takie jak barbiturany,produkty lecznicze przeciwdrgawkowe (fenytoina, karbamazepina) ryfampicyna,fenylobutazon, spironolakton, gryzeofulwina, niektóre antybiotyki (ampicylina, tetracykliny)oraz produkty ziołowe zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum)mogą zwiększać eliminację progesteronu.
Ketokonazol i inne inhibitory enzymów cytochromu P450-3A4 mogą zwiększać biodostępność progesteronu.
Progesteron może wpływać na wyniki badań laboratoryjnych funkcji wątroby i (lub) działanieukładu endokrynnego.
Progesteron może powodować zmniejszenie tolerancji glukozy i w związku z tym możezwiększać odporność na insulinę lub odporność na inne produkty leczniczeprzeciwcukrzycowe stosowane u pacjentów z cukrzycą.
Progesteron może hamować metabolizm cyklosporyny, a tym samym zwiększać jej stężenie we krwi nawet do poziomu mogącego powodować toksyczność.
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu jednoczesnego stosowania innych lekówdopochwowych z tabletkami dopochwowymi zawierającymi progesteron. Nie zaleca się dostosowania z innymi lekami stosowanymi dopochwowo, w szczególności np. lekamiprzeciwgrzybiczymi, ponieważ może to zmienić uwalnianie i absorbcję progesteronu.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Progesteron może być bezpiecznie stosowany w I trymestrze ciąży.
Brak wystarczających danych klinicznych dotyczących stosowania progesteronu w II i III trymestrze ciąży.
Karmienie piersią
Brak jest wystarczających danych na temat przenikania progesteronu i jego metabolitów do mlekaludzkiego. Nie przeprowadzono szczegółowych badań na temat przenikania progesteronu do mlekaludzkiego. Kobiety nie powinny stosować produktu leczniczego Luteina w okresie karmienia piersią.
Płodność
Brak szkodliwego wpływu na płodność. Produkt leczniczy wskazany w leczeniu niepłodności.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Progesteron podawany dopochwowo nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolnośćprowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
W przypadku pojawienia się działań niepożądanych takich jak senność, zaburzenia koncentracjii uwagi, zawroty głowy nie zaleca się prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn (patrz punkt 4.8).
4.8 Działania niepożądane
5
W badaniu klinicznym z zastosowaniem progesteronu podawanego dopochwowo, najczęściejobserwowanymi działaniami niepożądanymi były: bóle głowy, zaburzenia sromu i pochwy, skurczemacicy, odpowiednio u 1,5%, 1,5% i 1,4% pacjentów.
Tabela przedstawia działania niepożądane uporządkowane według klasyfikacji układów i narządówMedDRA (MedDRA SOCs MedDRA System Organ Class). Częstość występowania działańniepożądanych została określona na podstawie danych z badań klinicznych.
Klasyfikacja układów
i narządów
(MedDRA)
Zaburzenia układu
nerwowego
Zaburzenia żołądka i
jelit
Zaburzenia skóry i
tkanki podskórnej
Zaburzenia układu
rozrodczego i piersi
Zaburzenia ogólne i
stany w miejscu
podania
Często (>1/100 do
Niezbyt często
<1/10)
(>1/1000 do <1/100)
Bóle głowy Zawroty głowy,
Senność
Wzdęcia, Biegunka,
Ból brzucha, Zaparcia
Nudności
Pokrzywka,
Wysypka
Skurcze macicy Zaburzenia sromu i
pochwy*,
Grzybica pochwy,
Zaburzenia sutka**
Świąd
Obrzęk
Częstość nieznana
(nie może być
określona na podstawie
dostępnych danych)
Zmęczenie
Wymioty
Reakcje
nadwrażliwości
* Zaburzenia sromu i pochwy takie jak uczucie dyskomfortu, pieczenie, upławy, suchość, krwawieniez pochwy, obserwowano u 1,5% pacjentek przyjmujących progesteron dopochwowo.** Zaburzenia sutka, takie jak ból, obrzęk i tkliwość były obserwowane sporadycznie u 0,4%pacjentek przyjmujących progesteron dopochwowo.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działańniepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowaniaproduktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszaćwszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu MonitorowaniaNiepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa,tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, e-mail: [email protected] Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Najczęstsze objawy przedawkowania progesteronu to: senność, zawroty głowy, depresja.Po zmniejszeniu dawki leku objawy te na ogół ustępują samoistnie.
W niektórych przypadkach może być konieczne zaprzestanie podawania leku i wdrożenie właściwego leczenia objawowego i podtrzymującego.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Hormony płciowe i modulatory układu płciowego; Progestageny; Pochodne pregnenu, kod ATC: G03DA04.
6
Progesteron w produkcie Luteina, 100 mg, tabletki dopochwowe jest syntetycznie otrzymywanym hormonem identycznym z naturalnym hormonem ciałka żółtego jajnika.
Mechanizm działania
W warunkach fizjologicznych progesteron wytwarzany jest w zluteinizowanych komórkachziarnistych ciałka żółtego jajnika, w zespólni kosmków łożyska od około 14-18 tygodnia ciąży,w warstwie pasmowatej i siatkowatej kory nadnerczy oraz w ośrodkowym układzie nerwowym.Prekursorem progesteronu jest cholesterol syntetyzowany z acetylo-CoA oraz pochodzącyz lipoprotein o niskiej gęstości (LDL). W błonie wewnętrznej mitochondriów cholesterol podwpływem LH ulega konwersji do pregnenolonu, który jest bezpośrednim prekursorem progesteronu.Ciałko żółte jajnika wytwarza progesteron w drugiej fazie cyklu owulacyjnego w ilościachwzrastających od około 5 do 55 mg na dobę w 20-22 dniu cyklu i zmniejszając się do 27. dnia cyklu.Wydzielanie progesteronu przez ciałko żółte odbywa się pulsacyjnie.
W organizmie kobiety progesteron działa poprzez specyficzne receptory zlokalizowanem.in. w macicy, gruczołach sutkowych i ośrodkowym układzie nerwowym, w tym w przysadcemózgowej.
Rezultat działania farmakodynamicznego
Najważniejsze efekty oddziaływania progesteronu w układzie rozrodczym to: umożliwienie owulacjipoprzez nasilenie proteolizy ścianek pęcherzyka Graafa, sekrecyjna przemiana endometriumumożliwiająca implantację zapłodnionego jaja, hamowanie nadmiernego rozrostu endometrium podwpływem działania estrogenów, cykliczne zmiany w nabłonku jajowodów, szyjki macicy i pochwy.Progesteron działa synergistycznie z estrogenami na gruczoł sutkowy pobudzając wzrost pęcherzykówgruczołowych i nabłonka przewodów oraz uczestnicząc w ekspresji receptorów niezbędnychdo wywołania laktacji.
Progesteron jest hormonem niezbędnym do utrzymania ciąży przez cały okres jej trwania: hamujeodpowiedź immunologiczną matki na antygeny płodu, jest substratem do wytwarzaniaglikokortykosteroidów i mineralokortykosteroidów płodu. Ponadto progesteron hamuje samoistnączynność skurczową ciężarnej macicy oraz jest konieczny do uruchomienia procesów inicjującychporód.
Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo stosowania
W licznych kontrolowanych badaniach klinicznych wykazano, że progesteron jest skutecznymśrodkiem w terapii schorzeń związanych z niedoborem endogennego hormonu. Wykazano równieżjego skuteczność w zapobieganiu nadmiernemu rozrostowi endometrium. Terapia progesteronem jestskuteczna w leczeniu niepłodności związanej z niedoborem endogennego hormonu, w leczeniu cyklibezowulacyjnych i w indukowaniu owulacji. Wykazano również skuteczność progesteronuw poronieniach nawykowych i zagrażających. Progesteron powszechnie stosowany jest w technikachwspomaganego rozrodu, m.in. w programach zapłodnienia in vitro.
Niska częstość i umiarkowane nasilenie działań niepożądanych obserwowanych w badaniachklinicznych pozwala stwierdzić, że progesteron charakteryzuje się wysokim poziomembezpieczeństwa.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po podaniu dopochwowym 100 mg progesteronu hormon osiąga maksymalne stężenia w osoczu pookoło 6 godzinach od podania i stężenia te wynoszą średnio 10,9±4,2 ng/ml. Po podaniudopochwowym 200 mg progesteronu hormon osiąga maksymalne stężenia w osoczu w czasieod 2 do 6 godzin. Średnie stężenie progesteronu we krwi po podaniu 200 mg dopochwowo wynosiokoło 9 ng/ml i utrzymuje się na tym poziomie nawet do 24 godzin.
Dystrybucja
Około 96% do 99% progesteronu wiąże się z białkami surowicy, głównie z albuminami i globulinami wiążącymi kortykosteroidy.
7
Po podaniu dopochwowym progesteron jest bezpośrednio transportowany do błony śluzowej macicy.Stężenia progesteronu w endometrium po podaniu dopochwowym wyższe niż po podaniudomięśniowym. Z endometrium progesteron jest stopniowo uwalniany do krążenia.
Metabolizm
Progesteron metabolizowany jest głównie przez wątrobę, przeważnie do pregnandiolii pregnanolonów. Pregnandiole i pregnanolony sprzęgane w wątrobie do pochodnychglukuronidowych i siarczanowych.
Eliminacja
Okres póltrwania w fazie eliminacji progesteronu podawanego dopochwowo wynosi około 13 godzin.Progesteron wydalany jest głównie przez nerki. Niewielka ilość niezmienionego progesteronuwydalana jest z żółcią.
Zależności farmakokinetyczno-farmakodynamiczne
Wykazano, że stężenia progesteronu w osoczu pomiędzy 12-15 ng/ml, odpowiadające wczesnej fazielutealnej, wystarczające do dokonania przemiany sekrecyjnej endometrium i utrzymania ciąży.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Progesteron jest dobrze znanym naturalnym hormonem steroidowym niezbędnym w procesierozmnażania, występującym u ludzi i zwierząt, niewykazującym żadnego znanego działaniatoksycznego, chyba, że byłby podawany w dawkach znacznie przekraczających dawki terapeutyczne.W badaniach toleracji miejscowej przeprowadzonych na królikach wykazano, że produkt Luteina,100 mg, tabletki dopochowowe podawany 2 razy na dobę przez 28 dni nie działał drażniąco.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Laktoza jednowodna
Skrobia żelowana kukurydzianaKroskarmeloza sodowaHypromeloza
Kwas cytrynowy jednowodnyMagnezu stearynian Krzemionka koloidalna bezwodna
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 30ºC.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry PVC/PVDC/Aluminium. Blistry umieszczone w tekturowym pudełku zawierającym 30tabletek dopochwowych lub 60 tabletek dopochwowych z 1 aplikatorem oznakowanym aplikatordopochwowy 100.
8
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Brak specjalnych wymagań.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Adamed Pharma S.A.
Pieńków, ul. M. Adamkiewicza 6A 05-152 Czosnów
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr 21315
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 12.07.2013 Data przedłużenia pozwolenia: 05.02.2019
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
9